جرم کلاهبرداری، از جمله جرایمی بوده که افراد بسیاری، در معرض آن قرار می‌گیرند و از این طریق، بخشی از اموال خود را از دست می‌دهند. از آنجا که این جرم، همواره با مانور متقلبانه و تطمیع افراد، همراه است، اغلب، متضررین از جرم، به آسانی در دام کلاهبرداران می‌افتند. از این رو، قانونگذار، در قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، مجازات سنگینی را برای آن در نظر گرفته و چنانچه فرد یا گروهی، اقدام به ارتکاب جرم کلاهبرداری نمایند، با آن، روبرو خواهند شد.
بیشتربخوانید
کلاهبرداری، جرمی است که در آن، مرتکب جرم، با حیله و تقلب و اعمال مانور‌های متقلبانه، مال افراد را با رضایت، از دست آنان خارج می‌کند. کلاهبرداری، می‌تواند در موارد مختلفی، اتفاق بیفتد. کلاهبرداری در خرید و فروش ملک، خودرو، یا کلاهبرداری در اجاره و رهن منزل، از جمله حوزه‌هایی هستند که ممکن است، افراد، به واسطه کلاهبرداری در خصوص آن ها، مال خود را از دست بدهند. با توجه به وضعیت گرانی مسکن، موارد کلاهبرداری در اجاره و رهن، یکی از موضوعاتی بوده که از بیشترین تعداد پرونده، در مراجع دادگستری برخوردار است.
بر اساس ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، در تعریف این جرم، می‌توان گفت: زمانی که شخصی، با توسل به حیله، نیرنگ و اعمال و مانور‌های متقلبانه، مردم را فریب دهد و اقدام به بردن مال آن‌ها نماید، جرم کلاهبرداری اتفاق می‌افتد. از مهم‌ترین ارکان جرم کلاهبرداری، فریب خوردن زیان دیده از جرم و اعمال مانور‌های متقلبانه، توسط فرد کلاهبردار است.
باید در نظر داشت، صرف دروغ گفتن، بدون اعمال مانور‌های متقلبانه و بردن مال دیگری، به واسطه دروغ‌های گفته شده، کلاهبرداری نخواهد بود. البته، در این صورت نیز جرم ارتکابی، همچنان، قابل شکایت در مراجع قضایی است، اما، عنوان مجرمانه کلاهبرداری، در مورد آن، صدق نخواهد کرد و باید با عناوین مجرمانه دیگری، نظیر تحصیل مال از طریق نامشروع و سایر موارد، اقدام به شکایت نمود.
پس از توضیح مقدمات بالا و تعریف کلاهبرداری از منظر قانون مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، در پاسخ به این پرسش که جرم کلاهبرداری در اجاره و رهن چیست؟ می‌توان گفت: چنانچه فردی، در رابطه با اجاره و رهن، اقدام به انجام مانور‌های متقلبانه، فریب افراد و سپس، بردن مال آن‌ها نماید، جرم کلاهبرداری در اجاره و رهن، محقق می‌شود.
با توجه به وضعیت بازار مسکن و تورم قیمت‌های اجاره و رهن، کلاهبرداری در خصوص این موضوع، بسیار شایع شده و شمار بسیاری از پرونده‌های کلاهبرداری مطروحه در نهاد‌های قضایی نیز به این امر اختصاص یافته اند. به همین دلیل، کسب اطلاعات، از موارد کلاهبرداری در اجاره و رهن بسیار ضروری است.
وضعیت اجاره و رهن مسکن، در اوضاع اقتصادی امروز کشور ما، به گونه‌ای است که افراد، در راستای پیدا کردن خانه‌ای با اجاره یا رهن کمتر، به راحتی در دام سودجویان و کلاهبرداران می‌افتند. کلاهبرداران نیز بیکار ننشسته و از وضعیت موجود، نهایت سو استفاده را می‌کنند. از این رو، اطلاع از موارد کلاهبرداری در اجاره و رهن و طرق مختلف تحقق آن، ضروری است. موارد کلاهبرداری در اجاره و رهن، عبارتند از:
اجاره یا رهن دادن همزمان ملک به چند نفر، توسط مالک: یکی از موارد کلاهبرداری در اجاره و رهن، اجاره دادن همزمان یک ملک، به چند نفر است. بدین نحو که پس از انعقاد قرارداد اجاره با شما و گرفتن پیش پرداخت‌های مربوط به رهن، هم زمان، ملک را به چندین نفر دیگر نیز، اجاره می‌دهند. در اینگونه موارد، فرد کلاهبردار، معمولا از نوشتن قرارداد اجاره، با کد رهگیری، اجتناب کرده و تمایل به نوشتن قرارداد به صورت عادی دارد.
اجاره دادن ملک با سند جعلی: از دیگر موارد کلاهبرداری در اجاره و رهن، می‌توان به اجاره یا رهن ملک، با سند‌های جعلی اشاره کرد. بدین صورت که کلاهبردار، با تنظیم یک سند جعلی، اقدام به اجاره یا رهن دادن ملکی می‌نماید که ملک خودش نیست.
اجاره یا رهن دادن ملک با وکالت نامه جعلی: در بسیاری از موارد، افراد، اقدام به اعطای وکالت به شخص دیگری می‌کنند تا به نیابت از آن ها، اموری را انجام دهد. اجاره یا رهن خانه، از طرف شخصی که وکالت نامه دارد، امری رایج است. کلاهبرداران، از این موضوع، سوء استفاده کرده و با ساخت وکالت نامه جعلی، اقدام به کلاهبرداری در اجاره یا رهن املاک می‌نمایند. این روش، یکی از روش‌های کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین نیز هست.
اجاره یا رهن دادن ملک با وکالت نامه منقضی شده: اعطای وکالت به شخص دیگر، می‌تواند به صورت بلاعزل یا مدت دار باشد. در صورت اعطای وکالت مدت دار، وکالتنامه، صرفا تا تاریخ مندرج در آن، اعتبار دارد و پس از آن، منقضی می‌شود. در بسیاری موارد، کلاهبرداران، با وکالت نامه منقضی شده، خود را وکیل مالک معرفی کرده و پس از جلب اعتماد و فریب افراد، اقدام به بردن مال آن‌ها می‌کنند.
اجاره یا رهن دادن ملک از طریق سایت‌های اینترنتی: امروزه، با رواج اینترنت، ارائه بسیاری از کالا‌ها و خدمات نیز به صورت الکترونیکی در آمده است. کلاهبرداران، از این ابزار استفاده کرده و با تبلیغ اجاره و رهن ارزان خانه، اقدام به تطمیع افراد نموده و پس از نوشتن یک قرارداد جعلی و گرفتن بخشی از مبلغ رهن، ناپدید می‌شوند و این امر نیز یکی دیگر از موارد کلاهبرداری در اجاره و رهن در این روز‌ها است.
موارد کلاهبرداری در اجاره و رهن، منحصر به این موارد نبوده و این امر، می‌تواند، به طرق دیگر نیز، محقق شود. نحوه اجتناب از این جرم، مراجعه به دفاتر املاک معتبر، نوشتن اجاره نامه با کد رهگیری، استعلام اعتبار سند رسمی و وکالت نامه وکیل است.
منبع: میزان