پشت پرده راز بزرگ چین

گفته می‌شود در سالیان اخیر دولت چین یک میلیون شهروند اویغور ساکن چین را در اردوگاه‌های اجباری تحت بازداشت قرار داده است.

پرونده‌های پلیس شین جیانگ اکنون نام و چهره‌هایی را فاش ساخته‌اند که باعث می‌شوند بتوان نگاهی بی‌سابقه به پشت پرده رازداری چین داشت.

تصاویر اردوگاه از چشم و ذهن محو نمی‌شوند ساعت‌ها، روز‌ها و حتی هفته‌ها پس از بسته شدن پوشه ها. یک زندانی لاغر شاید در اواسط دهه پنجم عمرش دستان بسته خود را به سوی زنی با کت سفید آزمایشگاهی دراز کرده در حالی که نگهبانی که باتوم زاویه داری در دست دارد پشت سر او ایستاده و لبخندی بر لبانش نشسته است.

مرد جوانی روی «صندلی ببر» نشسته یک وسیله شکنجه فولادی که می‌توان بازو‌ها را از طریق آن بی‌حرکت ساخت. عکس دیگری یک زندانی را برهنه از کمر به بالا نشان می‌دهد که بر روی بالا تنه و پشت او نشانه‌های واضح خشونت را نشان می‌دهند.

در عکس بعدی دیده می‌شود مردی با همراهی نگهبانان در راهروی زندان قدم می‌زند در‌ها و قفل‌های سنگین را پشت سر می‌گذارد و حالت خمیده دارد و دست‌ها و پاهایش بسته هستند. نمی‌توان گفت او چند سال دارد چرا که سرش زیر یک کلاه سیاه پنهان شده است. او نیز مانند سایر زندانیان جلیقه بازتابی بر تن دارد. در نتیجه، در میان عکس‌های فاش شده تصاویری از افراد با نشانه‌های واضح مورد آزار فیزیکی قرار گرفتن نیز دیده می‌شود.

این عکس‌ها مربوط به مردان و زنان در یک زندان رسمی با امنیت بالا نیست بلکه مرتبط با یک اردوگاه بازآموزی در منطقه‌ای در شمال غربی شین جیانگ است جایی که اکثریت قریب به اتفاق بازداشت شدگان اویغور هستند. روی کاغذ، آنان چینی محسوب می‌شوند: یک اقلیت مسلمان در جمهوری خلق چین.

با این وجود، آنان در منطقه محل سکونت‌شان در شین جیانگ سالیان اخیر با سیستم نظارتی قوی‌ای مواجه بوده‌اند که مقام‌های محلی برقرار ساخته‌اند که تقریبا تمام جنبه‌های زندگی روزمره‌شان را کنترل می‌کند. کارشناسان بر این باورند که بیش از یک میلیون اویغور در اردوگاه‌های بازآموزی زندانی شده اند.

آنان مجبور هستند سرود‌های کمونیستی را یاد بگیرند و در مراسم پرچم شرکت کنند. کانادا، هلند و ایالات متحده سیاست‌های چین در شین جیانگ را به عنوان «نسل زدایی» طبقه‌بندی کرده اند. در مقابل، در تبلیغات دولتی چین از اردوگاه‌های مذکور تحت عنوان «مراکز آموزشی حرفه‌ای رایگان» یاد می‌شود.

حکومت چین روایت متفاوتی را ارائه می‌دهد: مردم در اردوگاه‌ها؟ چین می‌گوید همه آنان داوطلبانه آنجا حضور دارند. نقض حقوق بشر؟ از دید دولت چین این دروغی اختراعی و اطلاعات نادرستی بوده است. این پاسخ حکومت چین به منتقدان است. چین تاکنون دسترسی نمایندگان تمامی سازمان‌های مستقل حقوق بشری از خارج از کشور به منطقه شین جیانگ را امکان ناپذیر ساخته است.

«میشل باشله» کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد از سال ۲۰۱۸ میلادی خواستار دسترسی به این منطقه شده بود و در نهایت اجازه یافت این هفته از شین جیانگ بازدید کند. تنها اطلاعات در مورد آن چه واقعا در اردوگاه‌ها می‌گذرد از تعداد انگشت شماری از شاهدان عینی به دست آمده که توانسته بودند ابتدا اردوگاه‌ها و سپس چین را ترک کنند.

به تازگی بیش از ۱۰ گیگابایت از داده‌های دولت چین که تحت عنوان «محرمانه» و «داخلی» طبقه‌بندی شده بودند فاش شده است. این نشت اطلاعاتی شامل هزاران عکس از زندانیان، سخنرانی‌های مخفیانه، مواد آموزشی مورد استفاده توسط مقامات امنیتی و فهرست‌های به ظاهر بی‌پایان اسامی زندانیان است. اکنون وضعیت برای توجیه کنندگان سیستم بازداشت دولتی چین و دفاع از اردوگاه‌ها به طور فزاینده‌ای دشوارتر خواهد شد.

این داده‌ها در ابتدا برای «آدریان زنز» انسان‌شناس آلمانی ارسال شد که اطلاعات محرمانه‌ای در مورد اردوگاه‌ها را در گذشته منتشر کرده بود. به گفته «زنز» این اطلاعات از منبعی ناشناس ظاهرا هکری که موفق به نفوذ به سیستم‌های رایانه‌ای نهاد‌های امنیتی چین شده به دست آمده است. به گفته این انسان‌شناس آن منبع هیچ شرطی برای استفاده از داده‌ها قرار نداده و هیچ پرداختی مالی‌ای نیز صورت نگرفته است.

زنز می‌گوید: «این درز اطلاعاتی مانند پنجره‌ای به سوی یک دولت پلیسی است که اطلاعات کمی از آن بیرون می‌آید. ما هرگز پیش‌تر چیزی شبیه به آن را ندیده بودیم».

او با فعالیتش در مورد آن چه در شین جیانگ می‌گذرد نامی برای خود دست و پا کرده است. او اولین فردی بود که فراخوان‌های مناقصه موجود در اینترنت چین برای ساخت اردوگاه‌های بازآموزی از طریق منابع عمومی را پیگیری کرد.

او با بررسی بودجه دولتی چین متوجه شد که هزینه‌ها برای بازداشتگاه‌های جدید افزایش یافته‌اند و در برخی موارد افزایشی ۱۰۰۰ درصدی داشته است. او با استفاده از پرونده‌های اداری توانست نشان دهد که شین جیانگ: شاید به بزرگترین پرورشگاه در جهان تبدیل شده چرا که صد‌ها هزار کودک به این دلیل به دولت تحویل داده شده‌اند که پدر و مادرشان هر دو در اردوگاه‌ها آموزش می‌بینند.

زنز می‌گوید: «این قطعا یک جنایت سیستماتیک علیه بشریت است. ما در اینجا جنایات مختلفی داریم از بازداشت در اردوگاه‌های بازآموزی گرفته تا کار اجباری تا تخریب مساجد و اعمال محدودیت‌های مذهبی. هدف حکومت چین آن است که روحیه اویغور‌ها درهم شکسته شده تا تسلیم حزب شوند و بهتر توسط دولت کنترل شوند».

از طریق تلاش‌های «زنز» داده‌های این افشاگری تازه یعنی پرونده‌های پلیس شین جیانگ به کنسرسیوم رسانه‌های بین المللی که شامل ۱۴ عضو از جمله اشپیگل، لوموند، یو اس‌ای تودی، ال پائیس و بی‌بی سی است راه یافت.

تیم گزارش دهی بین المللی هفته‌ها وقت صرف بررسی صحت داده‌ها کرد. عکس‌هایی که ساختمان‌ها را نشان می‌دهند با عکس‌های ماهواره‌ای مطابقت داشتند.

برخی از عکس‌ها هم چنین حاوی داده‌های GPS بودند که مکان دقیقی را که تصاویر گرفته شده‌اند را نشان می‌دادند. اسناد و عکس‌های انفرادی به منظور بررسی برای کارشناسان مشهور پزشکی قانونی ارسال شدند. سخنرانی‌ها و دستورالعمل‌های رسمی با افشاگری‌های پیشین و اظهارات کادر‌های حزب چین مقایسه شدند. سرانجام، تیمی متشکل از روزنامه نگاران «اشپیگل» و «بی بی‌سی» به ترکیه و هلند سفر کردند تا با اعضای خانواده زندانیان اردوگاه که نام و عکس های‌شان در داده‌ها یافت می‌شود ملاقات کنند.

نتیجه ارزیابی این بود: داده‌ها معتبر و نگران کننده هستند. نتیجه گیری با دقت و بررسی سطر به سطر و ستون به ستون داده‌ها صورت گرفته است.

این داده‌ها تقریبا تک تک ساکنان منطقه کاشغز چین را شامل می‌شوند. صد‌ها هزار نفر به همراه نام، تاریخ تولد و شماره شناسایی‌شان فهرست شده‌اند. بر اساس پرونده‌های پلیس شین جیانگ بیش از ۲۲۰۰۰ نفر در سال ۲۰۱۸ که بیش از ۱۲ درصد از جمعیت بزرگسال آن منطقه را تشکیل می‌دهند بازداشت شده‌اند و دست کم برای یک سال محبوس بوده‌اند و در بهترین حال این مدت زمانی است که به طول می‌انجامد تا یک برنامه آموزش مجدد که از سال ۲۰۱۷ آغاز شده تکمیل شود. کسانی که موفق به گذراندن این دوره نمی‌شوند باید برای مدت طولانی‌تری در بازداشت باقی بمانند.

دست کم یکی از اردوگاه‌های نزدیک پارک صنعتی «کوناشهر» شامل سلول‌هایی است که زندانیان را می‌توان در سلول انفرادی قرار داد همان طور که در تصاویر اردوگاه موجود در پرونده‌های پلیس شین جیانگ نشان داده شده و سلول‌ها ظاهرا مورد استفاده قرار می‌گیرند.

طبق پرونده‌های اخیرا فاش شده زندانیان هر ده روز یکبار اجازه دارند ده دقیقه با اعضای خانواده خود تماس تصویری داشته باشند، اما محتوای تماس‌ها ضبط می‌شوند. در این اسناد آمده است: «اگر محتوای بحث یا روحیه زندانی» غیر عادی «تلقی شود مسئولان» اقدامات مناسب «را انجام می‌دهند».

در نتیجه، اکثر بستگان احتمالا از مجازاتی که اعضای خانواده‌شان متحمل می‌شوند بی‌اطلاع هستند. احکام مرتبط با محکومیت را تنها می‌توان در فایل‌های بی‌پایان اکسل که توسط مقامات امنیتی نگهداری شده بودند گاهی اوقات همراه با یک عکس پیدا کرد.

پرونده‌های پلیس شین جیانگ شامل ۵۰۷۴ عکس زندانی است که توسط مقام‌های مجری قانون در کوناشهر در فاصله ژانویه تا ژوئیه ۲۰۱۸ گرفته شده‌اند. تصاویر به دست آمده از این نشت داده‌ها واقعیت درون اردوگاه‌های چین را نشان می‌دهند. هزاران چهره افرادی که در عکس‌های کم نور به دوربین خیره شده‌اند و شک و تردید بزرگ روی صورت شان نقش بسته آن هم به دلیل بوروکراسی بیرحمانه یک سیستم بازداشتگاه غیرانسانی.

منبع: فرارو