مرتضی ضرابی در حاشیه سفر به شیراز، در جمع خبرنگاران، ضمن اشاره به تاریخچه ایجاد بانک خون بند ناف ایران که از سال ۸۴ و با هدف تامین سلولهای بنیادی مورد نیاز مراکز پیوند اعضا، کار خود را آغاز کرده است، گفت: یکی از منابعی که میتوانیم سلول بنیادی را از آن استخراج کنیم، خون موجود در بندناف و جفت است.
ضرابی اضافه کرد: جفت و بندناف، که معمولا به عنوان زباله بیمارستانی محسوب و دور ریخته میشود، مملو از سلولهای بنیادیست که با جداسازی، از آنها میتوان در درمان بیماریهای مختلف صعب العلاج، به ویژه بیماریهای با منشاء خونی، بهره برد.
مدیرعامل شرکت فنآوری بن یاختههای رویان با بیان اینکه به جز خون بندناف، خون محیطی و مغز استخوان و بافت بند ناف هم قابل استفاده است، خاطرنشان کرد: هر چند رویان با هدف ذخیزه سازی خون بندناف فعالیت خود را شروع کرد، اما امروز در شرایطی هستیم که همه منابع سلولهای بنیادی را جمع آوری میکنیم.
به گفته ضرابی، هماینک بیش از ۱۸۰ هزار نمونه خون بند ناف را ذخیره سازی کردهایم که ذخیره سازی این میزان نمونه موجب شده تا بزرگترین ظرفیت سلولهای بنیادی خاورمیانه را در اختیار داشته باشیم.
او با تصریح بر اینکه دانش ذخیره سازی سلولهای بنیادی در ایران کاملا بومی است، گفت: دانش سلولهای بنیادی به دانش جمع آوری سلولهای بنیادی، سلولهای تمایز، سلولهای تخصصی و ...تقسیم میشود که جزو دانشهایی است که در اختیار داریم و بومی است.
مدیرعامل شرکت فن آوری بن یاختههای رویان خاطرنشان کرد: در حال حاضر تقاضاهایی از کشورهای همسایه برای راهاندازی بانک خون بند ناف، مرکز سلول درمانی، مرکز تحقیقات سلولهای بنیادی، مراکز ناباروری و... داریم.در همین راستا تفاهم نامههایی هم منعقد شده است.
به گفته ضرابی، سالانه نزدیک به ٥٠٠ بیمار برای دریافت خدمات ناباروری به ایران مراجعه میکنند.
او با بیان اینکه در حال حاضر تعداد قابل توجهی نمونه خون بندناف از کشورهای دیگر داریم که در ایران ذخیره سازی شدهاند، گفت: به جز خون بندناف به دنبال استفاده از سایر محصولات زایمانی هستیم، چرا که با تولد نوزاد علاوه بر خون بند ناف، بافت بند ناف، پردههای جنینی و بافت جفت هم از رحم خارج میشود که قبلا همه اینها به عنوان یک زباله دور ریخته میشود.
مدیرعامل شرکت فن آوری بن یاختههای رویان اضافه کرد: طبق بررسیهای انجام شده هر کدام از آنها قابل فراوری در حوزه پزشکی است.
ضرابی با بیان اینکه سلولهای بنیادی بند ناف سلولهای بنیادی خون ساز هستند و برای درمان انواع سرطانها، کمخونیهای مادرزادی و بیماریهای نقص سیستم ایمنی قابل استفاده هستند، گفت: سلول بنیادی بافت بندناف نیز برای درمان بیماریهای عصبی قابل استفاده است.
او عنوان کرد: نزدیک به ٣٠ محصول از بافتهای دور ریختنی زمان تولد نوزادان میتوان در حوزه پزشکی استفاده کرد.
مدیرعامل شرکت فن آوری بن یاختههای رویان اظهار کرد: برنامه ما این است که در قالب پالایشگاه محصولات زایمانی بتوانیم اینها را فرآوری کنیم.بخشی از آنها همانند خون بند ناف، سروم، پی آر پی و ...را جداسازی و تولید کردهایم.
ضرابی ادامه داد: سلولهای بنیادی به عنوان یک انقلاب در حوزه پزشکی مطرح است و بسیاری از کشورها معتقدند که اگر دانش سلولهای بنیادی داشته باشند، به یک ثروت بی پایانی از دانش دسترسی پیدا میکنند که میتوانند برای درمان بیماریها از آن استفاده کنند.
او تصریح کرد: پتانسیل درمان بیش از ٨٠ بیماری با استفاده از سلولهای بنیادی وجود دارد.
مدیرعامل شرکت فن آوری بن یاختههای رویان همچنین اعلام کرد که بیش از ٤٠ دفتر نمایندگی بانک خون در کشور وجود دارد.همچنین دفاتری از این مرکز در کشورهای عراق، عمان و کویت مستقر شده است.
ضرابی اضافه کرد: امسال موفق شدیم اولین نمونه تانک ذخیره نیتروژن را برای نگه داری سلولهای بنیادی برای بیش از ٢٠ سال توسط یک شرکت دانش بنیان تولید کنیم.دانش و ساخت تکنولوژی این تانکها در اختیار چند کشور اروپایی و آمریکایی بود اما برای اولین بار در ایران هم این تانک ساخته شده است.
این مقام مسئول به چالش ورود و خروج محصولات بیولوژیک هم اشاره و بیا کرد: چند سالی است که این چالش در کشور وجود دارد و برای رفع آن باید تلاش کرد، چون امکان صادرات آنها با توجه به وجود دانش آن در ایران وجود دارد تا بتوانیم خون بند ناف را هم صادر کنیم و هم ارز آوری مناسبی هم در این باره داشته باشیم.