علی مویدی خرم آبادی رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با حضور در برنامه صف اول شبکه خبر به سوالات زیر پاسخ داد.
تخلفات ارز ترجیحی و فساد‌های آن را چطور ارزیابی می‌کنید؟
مویدی خرم آبادی: ارز ترجیحی یکی از عوامل اصلی قاچاق معکوس در کشور است. این ارز قیمت کالا‌ها را به پایین‌ترین سطح رسانده بود، اما به لحاظ شرایط ما نسبت به کشور‌های همجوار، زمینه قاچاق کالا‌ها به کشور‌های همسایه را فراهم آورده بود. این ارز یکی از معضلاتی بود که کار قاچاقچی‌ها در کشور را تشدید کرده بود.
میزان قاچاق در کشور چه قدر است؟
مویدی خرم آبادی: تا قبل از سال ۹۰، میزان قاچاق کشور ۲۵ میلیارد دلار بود، اما بعد از آن به ۱۲.۵ میلیارد دلار کاهش پیدا کرد. بعد از سال ۹۷ و تشدید تحریم‌ها شاهد قاچاق معکوس هستیم که سبب شد ۵.۵ میلیارد دلار به آن اضافه شود و اکنون حدود ۱۸ میلیارد دلار قاچاق ورودی و خروجی داریم.
قاچاق پوشاک چه میزان است و برخورد شما چگونه بوده است؟
مویدی خرم آبادی: در گذشته میزان قاچاق پوشاک ۲.۵ تا ۳ میلیارد دلار بود، اما امروز کمتر از ۱ میلیارد دلار است.
طرح ساماندهی تجارت مرزی بخش ملوانی آن با دستور رئیس جمهور تصویب شد و بعد از ابلاغ آیین نامه‌های آن، دیگر در جنوب کشور قاچاق به اشکال گذشته را نخواهیم داشت. در مورد کوله بری هم طرحی آماده شده و به زودی ابلاغ می‌شود.
همه ساز و کار‌ها و وظایف در بخش گمرک، وزارت صمت، حوزه تجارت و بنادر تعریف شده و طرح دقیقی برنامه ریزی شده که طبق آن مبادی رسمی کنترل می‌شود و مرز نشینان می‌توانند به راحتی به تجارت خود بپردازند. تاکنون تجارت مرز نشینان به صورت مخفی و نامنظم بود، اما با اجرای این طرح ساماندهی صورت می‌گیرد و سقفی برای واردات و تجارت آن‌ها در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال، برای استان‌های جنوبی و حوزه خلیج فارس، حدود ۳ میلیارد دلار مجوز واردات خواهند داشت.
آماری در مورد قاچاق معکوس داریم؟
مویدی خرم آبادی: دست‌هایی پشت پرده وجود دارند که جامعه را با کمبود کالا مواجه کند و از سوی دشمن هستند. در بحث آرد، حداقل عدد قاچاق را داریم. اما در روغن عدد چشمیگری است که ناشی از کم کاری است. خصوصا در جنوب شرق کشور مقداری قاچاق روغن داشتیم که به علت ارزان بودن قیمت آن است.
دستگاه‌هایی که در پایانه‌های مرزی فعالیت دارند، زنجیره‌ای عمل می‌کنند، اما دولت برای ساماندهی آن ها تصمیماتی را اخذ کرده است.
چه طرح هایی را برای ساماندهی و به صفر رسیدن قاچاق دارید؟
مویدی خرم آبادی: هیچ کجای دنیا قاچاق به صفر نرسیده است. اما این حذف ارز ترجیحی اثرات موثری را خواهد گذاشت.
از سال ۸۹ در بحث قاچاق سوخت قرار بود اتفاقی بیفتد و اقداماتی انجام شود اما نشد. اولین کالایی که در کشور ما قاچاق می شود، سوخت است و روزانه میلیون ها لیتر به قاچاق تبدیل می شود.
چرا سامانه‌های مبارزه با قاچاق کالا و ارز به نتیجه نرسیده است؟
مویدی خرم آبادی: سامانه‌ها استقرار پیدا کرده اند و فقط سامانه دو دستگاه کمی عقب هستند؛ سامانه سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی و سازمان تعزیرات است که تا دوماه دیگر مستقر می‌شوند. همچنین اشکالی میان گمرک و وزارت صمت وجود داشت که با دستور آقای رئیسی به معاون اول، تفاهم نامه‌ای میان وزارت اقتصاد و وزارت صمت شکل گرفت و بر مبنای آن مقرر شد تا مرداد بتوانند عملیاتی و نهایی کنند. ایرادی که در این خصوص وجود دارد به پیمانکار بر میگردد که خود را در این حوزه صاحب نظر می‌داند. براساس دستور معاون اول رئیس جمهور او مکلف به همکاری یا عزل است.
وظیفه این سامانه ها جلوگیری از قاچاق نیست. بلکه شفاف سازی می کند تا اشراف مدیران را افزایش دهد و انحرافی را در مسیر ایجاد نکند.