عید فطر روزى است که مسلمانان بعد از یک ماه روزه دارى، عبادت و توجّه و تذّکر، با دل هایى که براى جلب رحمت و نورانیّت الهى آماده شده است، با اقامه نماز گرد هم جمع مى‌شوند و این براى دنیاى اسلام یک فرصت است. مؤمنان در این روز پس از یک ماه روزه‌داری، امید دارند که به فطرت پاک و زلال خود بازگردند و با بهره از انوار ملکوتی و کم کردن تعلقات دنیوی، زندگی خویش را برای همیشه در مسیر عبودیت و سکونت در درگاه قرب الهی قرار دهند.
به همین مناسبت گفت و گوی ما را با حجت الاسلام سید حمید ناصری کارشناس مذهبی بخوانید:
آقای ناصری؛ فلسفه پرداخت زکات فطره چیست؟
طبق آیه ۹ سوره شمس که خداوند می‌فرماید: قَدْ أَفْلَحَ مَن زَکَّاهَا (که هر کس نفس خود را پاک و تزکیه کرده، رستگار شد)، مفسرین کلمه (زکاها) را به پرداخت زکات تعبیر کرده اند. فلسفه و حکمت اصلی زکات فطریه تعبد و بندگی است. البته زکات انواعی دارد که زکات فطره یکی از آنهاست. خداوند متعال در پایان ماه رمضان پرداخت زکات فطریه را واجب کرده است؛ زیرا می‌خواهد این تعبد و بندگی را به اوج برساند و می‌خواهد ببیند که بنده اش دستورش را که حدود سی روز، روزه را بر او واجب کرده است، اطاعت کرده یا خیر.
اگر کسی بهانه نیاورد و برای رضای خدا نخورد و نیاشامید و همه واجبات را انجام داد، این بنده یک جهاد و اطاعت جسمی را انجام داده است. خداوند می‌خواهد برای پرداخت زکات بنده اش را با اطاعت مالی آزمایش کند. بیشترین قصد و فلسفه‌ای که برای زکات فطره است اطاعت محض و بندگی از خداوند است که خداوند می‌خواهد، در روش‌های متفاوت بندگی ما را امتحان کند. زکات فطره یکی از راهکار‌هایی است که امت اسلامی می‌تواند به نیازمندان رسیدگی کند، همینطور که در ماه رمضان برای نیازمندان سفره‌ای باز می‌شود، چه خوب است این کار را دنبال کنیم و ادامه دار باشد. با روزه گرفتن می‌شود نیازمندان را بیشتر درک کرد، خداوند قصد دارد با این زکات فطره گره‌ای از مشکل نیازمندان باز شود.
اثرات پرداخت زکات چیست؟
طبق روایات معصومین اگر کسی زکاتش را پرداخت کند، خودش به رستگاری می‌رسد. همچنین عاقبت بخیر می‌شود و مرگ آسانی را در پیش خواهد داشت.
روز عید فطر چه اعمالی را بهتر است، انجام بدهیم؟
روز عید فطر روزی است که نباید در آن روزه بود؛ البته برخی از مراجع فتوا دادند، مستحب است از اذان صبح روز عید فطر را تا قبل از نماز عید فطر روزه بگیریم. همچنین مستحب است که فرد حتما قبل از نماز عید فطر روزه خودش را باز کند، اگر برخی بخواهند کل روز را روزه بگیرند، چون مخصوصا در قدیم به رویت ماه شک داشتند روزه می‌گرفتند در صورتی که روزه گرفتند نباید به نیت روزه ماه رمضان این روز را روزه گرفت به خصوص اگر ماه مشخص و عید فطر اعلام شده باشد. روز عید فطر نیز اعمال فراوانی دارد از جمله خواندن دعای ندبه در آن سفارش شده و رفتن به زیارت شهدا آمده است. اگر کسی در کربلا حضور دارد، می‌تواند زیارت کند، ولی اگر امکانش نبود می‌شود از راه دور زیارت عاشورا خواند یا اگر در توانمان نبود تنها به امام حسین سلام دهیم.
بهتر است زکات عید فطر چگونه و به چه کسانی پرداخت شود؟
پرداخت زکات فطره و جدا کردن آن قبل از نماز عید فطر بسیار سفارش شده است که بهتر است قبل از نماز فطریه پرداخت شود یا اگر پرداخت نکردیم آن مبلغ فطریه جدا شود و بعد از نماز پرداخت شود واین کار به تاخیر نیفتد. اگر مبلغ زکات فطره بر اساس قوت غالب گندم باشد امسال تقریبا نود در صد از مراجع تقلید حدود چهل هزار تومان اعلام کردند. اگر انسان فرد نیازمندی را در اطراف خودش می‌شناسد لازم است که مبلغ فطریه را به آن شخص پرداخت کند و این فرد اولویت دارد.