یکی از مشکلات اساسی مسلمانان در گردشگری، همسو نبودن ساختار فرهنگی بسیاری از کشورهای جهان با قواعد دینی اسلام است. با وجود تشویق دین مبین اسلام به سفر، مسلمانان در بسیاری از سفر‌ها با محدودیت مواجه هستند.
در روزهای اخیر، دولت اندونزی با برگزاری کارگاه‌های آموزشی، در حال گسترش همکاری خود با کامبوج در حوزه گردشگری حلال است. به گفته سودیرمان هاسنگ، سفیر اندونزی در کامبوج، با اعمال الزامات حلال در محصولات و خدمات، کامبوج قادر خواهد بود با بیش از ۲ میلیارد مصرف‌کننده مسلمان در سراسر جهان ارتباط برقرار کند.
اهمیت تولید محصولات حلال برای مصرف‌کنندگان مسلمان
این سفیر بیان کرد که بر اساس گزارش وضعیت جهان اسلام ۲۰۲۰/۲۰۲۱، مسلمانان در سال ۲۰۱۹، ۲.۰۲ تریلیون دلار در بخش‌های غذایی، دارویی، آرایشی، مد، مسافرت و رسانه هزینه کرده‌اند. اگر کامبوج بتواند نیازهای محصولات و خدمات را برای مسافران و مصرف‌کنندگان مسلمان برآورده کند، مسلم است که حدود ۲۳۷.۵۳ میلیون مسلمان اندونزیایی مشتریان بالقوه محصولات کامبوج خواهند بود.
اهمیت توجه به حوزه گردشگری در دین اسلام
گردشگری از همه جهات سازگار با اسلام بوده و به آن تشویق شده است. اسلام گردشگری را حمل بر امور والا و ارزش‌های اخلاقی می پندارد و مسلمانان را به دیدن سرزمین‌های مختلف و مراودات فرهنگی تشویق کرده است. تعبیر قرآنی سیاحت و گردشگری را می توان «سیروا فی الارض» دانست که در آیات قرآن، مورد اهتمام و تأکید قرار گرفته است.
همچنین با توجه به نامگذاری سال ۲۰۱۰ میلادی به عنوان سال توریسم اسلامی، توسط سازمان کنفرانس اسلامی، لزوم توجه به بخش‌های پراهمیت این صنعت به ویژه گردشگری اسلامی، امری ضروری به نظر می رسد. اهمیت این موضوع به حدی است که حتی بسیاری از شاغلان صنعت گردشگری در مکان‌های غیر اسلامی نیز گام‌هایی در راستای برآوردن نیازهای خاص بازدیدکنندگان مسلمان برداشته اند، برای مثال اقداماتی مانند تولید گوشت حلال، هتل‌های دارای نشانه قبله برای نمازگزاران و همچنین اطلاعاتی در مورد مساجد و... را انجام داده اند.
در واقع گردشگری حلال یعنی آن قسم از گردشگری است که در آن مکان‌های پیشنهادشده به مسلمانان منطبق بر اصول شریعت و حلال است. به عبارت دیگر، تمام فعالیت‌های این گردشگری مذهبی، از نظر قوانین اسلامی مجاز شمرده می‌شود. از آنجا که سالانه حدود ۳۰ درصد از گردشگران جهان را مسلمانان تشکیل می‌دهند، صنعت توریسم، گردشگری حلال را به تمام جهان معرفی نمود. شرایط گردشگری حلال، شامل رعایت قواعد اسلام در هتل‌ها، طبخ مواد غذایی حلال، استخر‌های جداگانه برای مردان و زنان، منطقه‌های گردشگری مناسب با موازین اسلام، احترام به اوقات شرعی، ایجاد اماکن تفریحی سالم و حلال و مسائلی از این قبیل است.
به بهانه این خبر، کشورهای مطرحی که در حوزه گردشگری حلال فعالیت می کنند، در ادامه آمده است:
کشور مالزی در جنوب شرق آسیا
کشور مالزی با ۶۱ درصد مسلمان در خود و ایجاد شرایط رفاهی و فرهنگی مناسب، به عنوان اولین کشور جذب گردشگران حلال شناخته شده است. در گزارش شرکت بزرگ رسانه‌ای Thomson Reuters و مرکز توسعه اقتصاد اسلامی دبی، مالزی رتبه اول شاخص گردگشری حلال را به عنوان کشوری دارای بهترین اکوسیستم اقتصاد اسلامی در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ کسب کرد.
کشور امارات در جنوب غربی آسیا
تقریباً ۷۶ درصد جمعیت امارات را مسلمانان تشکیل می‌دهند. امارات توانسته در لیست مقاصد گردشگران حلال قرار گیرد و هر سال گردشگران مسلمان به این کشور سفر می‌کنند.
امارات موفق شده است در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری عظیمی در زمینه گردشگری این کشور انجام دهد. همچنین با گسترده‌تر کردن باور‌ها و اعتقادات اسلامی و فراهم سازی شرایط لازم، به راحتی توانست تعداد کثیری از گردشگران حلال را نیز جذب کند.
کشور ترکیه در شمال غربی آسیا
۹۸ درصد از جمعیت کشور ترکیه را مسلمانان تشکیل داده اند؛ به همین خاطر در این کشور به گردشگران مسلمان توجه ویژه‌ای می‌شود و تمام اقدامات لازم برای پذیرایی از اینگونه گردشگران فراهم شده است.
وجود آثار تاریخی، مساجد، تفریحگاه‌های متعدد ترکیه و همچنین شباهت بسیار زیاد طبخ غذاهای ترکی به غذاهای ایرانی و امکان سفر از مرز زمینی به ترکیه، موجب شده گردشگران ایرانی و همچنین گردشگران حلال بسیاری از این کشور دیدن کنند.
کشور مراکش در شمال غربی آفریقا
۹۹ درصد از جمعیت کشور مراکش را مسلمانان تشکیل می دهند. این کشور مدرن و اسلامی با شرایط ویژه و خاص برای مسلمانان، از مقاصد دیگر گردشگری حلال به شمار می رود.
کشور اندونزی در جنوب غربی آسیا
۸۶ درصد از مردم اندونزی مسلمان هستند. همین مورد اندونزی را در بین کشور های گردشگری حلال قرار داده است.
کشور اردن در غرب آسیا
اردن با ۹۷ درصد جمعیت مسلمان در خود و توجه ویژه به گردشگران مسلمان، یکی دیگر از مقاصد حلال به شمار می‌رود. این کشور از لحاظ جغرافیایی، دارای مناطق بیابانی، آب و هوای گرم و خشک است.
کشور قطر در جنوب غربی آسیا
قطر کشوری با ۷۷ درصد مسلمان، از دیگر کشورهای گردشگری مناسب برای مسلمانان است. البته قطر، زمستان‌های خنک و تابستان‌های بسیار گرمی دارد.
کشور مصر در شمال غربی آفریقا
۹۵ درصد از جمعیت کشور مصر را مسلمان تشکیل می‌دهد. کشور مصر با آب و هوای بیابانی و گرمسیری، به عنوان مقصد گردشگری حلال معرفی شده است.
کشور اسپانیا در جنوب غربی اروپا
اسپانیا، آب و هوای متنوع و با سه اقلیم اقیانوسی، نیمه خشک و مدیترانه‌ای دارد. اکثر مردم اسپانیا مسیحی کاتولیک هستند. اسپانیا در راستای گردشگری حلال، شروع به تاسیس هتل هایی با رعایت موازین اسلامی، رستوران هایی با طبخ غذاهای حلال و ایجاد محیط های تفریحی مناسب برای مسلمانان کرده است.
گردشگری حلال ،
شاید بعد از افطار ،
پیمان اشراقی.