ورود هوش مصنوعی به کشاورزی ایران؛ گام نخست یکپارچه سازی اراضی

هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری جدید در صنعت کشاورزی کشورهای پیشرفته استفاده می شود.  اصطلاح کشاورزی هوشمند به استفاده از فناوری هایی مانند اینترنت اشیا، حسگرها (sensor)، سیستم های مکان یابی، روبات‌ها و هوش مصنوعی با هدف مدیریت مزرعه برای افزایش کیفیت و کمیت محصولات همچنین بهینه سازی کارایی نیروی انسانی مورد استفاده در مزارع گفته می‌شود.

کشاورزی هوشمند از طریق سنسورها می‌تواند رطوبت خاک و هوا، سطح آب، نور خورشید و غیره را اندازه گیری کند و با استفاده از هوش مصنوعی و این اطلاعات به کشاورزان کمک کند تا بهترین زمان برای آبیاری را پیدا کرده تا در منابع آبی صرفه جویی کنند، همچنین با آنالیز مواد مغذی خاک (ازت، فسفر، پتاسیم) می‌تواند باعث افزایش کیفیت محصولات شود.

بنابر برآوردهای صورت گرفته جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۱۰ میلیارد نفر می رسد که با افزایش جمعیت، زمین های کشاورزی به خانه و جاده تبدیل می شود با این وجود میزان غذای مورد نیاز برای جهان ۵۰ درصد افزایش می یابد، درحالیکه حدود ۳۷.۷ درصد از کل سطح زمین برای تولید محصولات زراعی استفاده می شود بنابراین باید از روش های جدید و به صرفه در بخش کشاورزی  بهره گرفت.

با توجه به اقلیم ۴ فصل و پتانسیل بالای بخش کشاورزی در کشور، ظرفیت بالایی برای تامین محصولات مورد نیاز داخل و کشورهای همسایه وجود دارد. متاسفانه به سبب مسئله کم آبی نمی توان بیش از ۱۰ درصد زمین ها را زیرکشت برد، اما این امکان وجود دارد که با ایجاد زیرساخت های لازم و استفاده از هوش مصنوعی بهره وری تولید را افزایش داد.

در  کشور ما به سبب خردبودن اراضی،کشاورزی سنتی‌ و نبود زیرساخت های لازم، فناوری هوش مصنوعی هنوز جایگاهی ندارد اما بنابر تاکید وزیر جهاد کشاورزی و سیاست وزارتخانه بر سنددار شدن اراضی به منظور جلوگیری از خرد شدن و تغییر کاربری زراعت، امکان استفاده از  این فناوری در راستای بهبود کشاورزی و پایداری زمین و آب وجود دارد.

استفاده از هوش مصنوعی در اراضی خرد معنا ندارد

آقای قاسم پیشه ور رئیس نظام صنفی کشاورزی گفت: کشاورزی ما با کشورهای پیشرفته و توسعه یافته اختلاف معناداری دارد چرا که کشاورزی کشور سنتی است و ابعاد زیرکشت به طور متوسط کمتر از ۲ هکتار است.

به گفته او، با توجه به آنکه زمین کشاورزی براساس قانون ارث از حالت کاربری زراعی خارج و به چند قسمت تقسیم می شود، لذا در مجلس باید قانونی به تصویب برسد که کاربری زمین‌ حفظ شود.

پیشه ور می گوید: زمانیکه زمین از ابعاد اقتصادی خارج شود، علاوه بر افزایش‌هزینه های تولید، هزینه های کشت به مراتب بالاتر می رود. استفاده از هوش مصنوعی با خروج زمین از ابعاد اقتصادی بی معناست.

با توجه به خرد بودن اراضی و کشاورزی سنتی، امکان ورود تکنولوژی به بخش وجود ندارد، درحالیکه با سنددار شدن اراضی کشاورزی و تجمیع اراضی می توان از خدمات یارانه ای بهره مند شد.

هوش مصنوعی به کمک بخش کشاورزی می آید

آقای رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: علی رغم ظرفیت و پتانسیل بالا در بخش کشاورزی، اما بدرستی نتوانسته ایم از این ظرفیت ها استفاده کنیم.

به گفته او، استفاده از‌ هوش مصنوعی در بخش کشاورزی به تولید و صادرات کمک می کند و از هر ایده و فناوری که می تواند به پیشرفت اقتصاد و صادرات کمک کند، استقبال می کنیم.

علی رغم پتانسیل بالا در بخش کشاورزی، امکان استفاده حداکثری از ظرفیت ها وجود ندارد، درحالیکه همانند کشورهای پیشرفته و توسعه یافته با ورود تکنولوژی هوش مصنوعی به بخش و اجرای کشاورزی قراردادی ، صادرات رونق می یابد.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: استفاده بهینه از دانش بنیان ها و فناوری های روز دنیا به نفع تولید، تجارت و اقتصاد کشور است.

دستیابی به کشاورزی صنعتی لازمه بهره‌گیری از هوش مصنوعی

آقای سید جعفر حسینی مشاور اسبق نظام صنفی کشاورزی گفت: استفاده از هوش مصنوعی در بخش کشاورزی اکنون شعاری‌ بیش نیست چرا که کشاورزی کشور ما سنتی است.

به گفته او، امروزه در دنیا برداشت محصولات‌ از طریق ماهواره ها کنترل می شود، درحالیکه ما هنوز از کمباین های قدیمی‌ استفاده می کنیم.

حسینی می گوید: با فراهم کردن زیرساخت ها ابتدا باید به کشاورزی صنعتی و مدرن دست یابیم و سپس هوش مصنوعی را به عنوان یک چشم انداز برای آینده نگاه کنیم.

این کارشناس کشاورزی گفت: با توجه به پتانسیل بخش کشاورز ،  بعد از صنعتی شدن با استفاده از هوش مصنوعی امکان تامین نیاز خود و کشورهای همسایه با کمترین میزان آب و بهره برداری از منابع پایه وجود دارد.

مشاور اسبق نظام‌صنفی کشاورزی گفت: طی برنامه ریزی مدون با استفاده از هوش مصنوعی امکان جایگزینی صادرات محصولات کشاورزی با درآمدهای نفتی وجود دارد.