بلخ باستان که به نام های، بخدی، بلهیکا و باختر نیز در ادوار تاریخی یاد شده، با ۲ میلیون جمعیت یکی از ولایات کلیدی در شمال افغانستان است.
شولگره، بلخ، مارمل، چهاربولک، کشنده، زاری، کلدار، شور تپه، چمتال، چهارکنت، خلم، دولت آباد، دهدادی و نهرشاهی از شهرستان های ۱۴ گانه آن به شمار می‌رود.
این استان در بیست سال اخیر؛ اقوام گوناگون از سراسر افغانستان از جمله تاجیک، هزاره، بلوچ، پشتون، ازبیک و ترکمن را در دل خود جا داده که فارسی دری، زبان مشترک این ملیت ها در بلخ به حساب می آید.
مراسم عید در بلخ به شکل متفاوت تر برگزار میشود مردم در روز اول عید پس از ادای نماز عید، به خانه های همدیگر میروند و با میل نمودن غذا و شیرینی با دوستان شان دیدار مینمایند در آخر روز نیز بیرون از خانه میروند و به تفریح و سرگرمی می پردازند.
مرکز این ولایت، شهر مزارشریف است که همه با دیدن گنبد کبود روضه منسوب به حضرت علی (ع) آن را می‌شناسند.
بندر تجارتی حیرتان نیز در بلخ قرار دارد که روزانه هزاران تن کالاهای تجارتی از کشورهای آسیای میانه از جمله ازبکستان وارد شهر مزارشریف میشود.
دریای شولگره که از بند امیر استان بامیان سرچشمه می‌گیرد از این ولسوالی می‌گذرد رود خروشان شولگره سالانه هزاران جریب زمین را آبیاری کرده و باعث کاشت انواع محصولات کشاورزی از جمله برنج در این ولسوالی شده.
انار تاشقرغان و انگور شولگره یکی از نامدار ترین میوه ها در سراسر افغانستان است که از این ولایت بدست می آید.
تنگه تاشقرغان در مرکز بلخ قرار دارد که مزارشریف و ولایات همجوار آنرا به کابل وصل میکند.
در بیست سال اخیر، بلخ شگوفایی خاصی در بخش ساخت وساز داشته، ساخت و سازی که به زیبایی این ولایت افزوده است.
بزکشی یکی از معروفترین بازی ها در افغانستان است که معمولا در زمستان ها در مرکز این ولایت و شهرستان شولگره برپا میشود.
دانشگاه بلخ که در سال ۱۹۸۶ میلادی تأسیس شده، با داشتن نزدیک به ۲۰ دانشکده، در مرکز این ولایت قرار دارد که سالانه هزاران تن از طریق کنکور در آن جذب می‌گردد.
فابریکه تولیدی کود و برق نیز در ولسوالی دهدادی این استان قرار دارد که یکی از منابع پر درآمد دولتی این ولایت بشمار می‌رود.