با آمدن نوروز، تغییر در طبیعت شروع می‌شود و بوی تازگی در همه جا به مشام می‌رسد.
در اولین روز از سال جدید، مردم حَوِّل حالَنا می‌خوانند و قدم در سال جدید می‌گذارند و در روز سیزده فروردین نیز، خاطرات نوروز را بدرقه می‌کنند و برای شروع کار در سال جدید آماده می‌شوند.
سیزده بدر که یکی از جشن‌های باستانی ایران به شمار می‌رود، محبوبیت خاصی بین ایرانیان دارد و هر کسی از این روز، خاطراتی در ذهن دارد.
شامگاه دوازده فروردین که می‌شود کم کم همه به فکر می‌افتند و می‌گویند فردا کجا برویم؟ کدام یک از دوستان و اقوام همراهمان خواهند شد تا بیشتر خوش بگذرد؟ این سوال‌ها شور و شوق را در دل همه علی الخصوص کودکان، نوجوانان و جوانان ایجاد می‌کند.
جعفرزاده یکی از شهروندان بیرجندی می‌گوید: شاید یکی از زیبایی‌های عید نوروز، همین سیزده بدر باشد، چون هم دورهمی دارد و هم می‌توان از طبیعت بهره گرفت.
او می‌گوید: سیزده بدر روزی است که کودک درون همه ما فعال می‌شود؛ بزرگتر‌هایی که سن و سالی از آن‌ها گذشته هم به پا می‌خیزند و در کنار بچه‌ها به تفریح می‌پردازند.
جعفرزاده می‌گوید: از خوشی‌های سیزده بدر هر چه که بگوییم کم گفته ایم؛ هم تفریح دارد و هم طبیعت گردی، هم کودکان را شاد می‌کند و هم جمع بزرگتر‌ها را گرم و باصفا نگه می‌دارد.
زیبایی‌های طبیعت، پذیرای مردم برای گردش
علاوه بر دورهمی‌های شیرینی که در سیزده بدر به وجود می‌آید، نباید از طبیعت گردی و دیدن آثار طبیعی و بنا‌های تاریخی نیز غافل شد.
شهیدی که امسال به عنوان مسافر از ساری به بیرجند آمده بود گفت: سالیان گذشته سیزده بدر را در کنار آثار طبیعی شمال کشور می‌گذراندیم.
بیشتر بخوانید
او گفت: آبشار‌ها و جنگل‌های مازندران زیبایی‌های خارق العاده‌ای دارند؛ از شکوفه‌ها و غنچه‌های گل‌ها گرفته تا صدای آبی که از بالای کوهسار پایین می‌ریزد.
شهیدی می‌گوید: زیبایی سیزده بدر را در این می‌دانم که در صبح سیزده فروردین در مکانی که در نظر گرفته ایم مستقر شویم و تا غروب آفتاب و یا تا پاسی از شب به تفریح بپردازیم.
این هموطن مازندرانی می‌گوید: جشن روز سیزده فروردین فرصت مغتنمی است که بتوانیم در روز‌های ابتدایی سال، خود را با طبیعت آشتی دهیم و با انرژی مضاعف به کار و تلاش مشغول شویم.
رسم و رسوم خاص سیزده بدر
در دل سیزده بدر هم کار‌های مشخصی انجام می‌شود؛ از به آب انداختن سبزه عید گرفته تا رها کردن ماهیان قرمز و گره زدن سبزه.
فرهادی که یکی از شهروندان بیرجندی است می‌گوید: نمایی که در روز سیزده فروردین خیلی زیاد به چشم می‌خورد، قرار گرفتن سبزه‌های عید روی سقف و یا جلوی خودروهاست.
او می‌گوید: مردم سبزه‌هایی که عمده آن‌ها در طول دو هفته عید چهره زرد گرفته اند را با خود به طبیعت می‌آورند تا شاید آب روانی پیدا شود و آن را به آب بیاندازند؛ برخی‌ها هم در حق طبیعت بی انصافی می‌کنند و سبزه‌های زرد شده را در کوه و دشت رها می‌کنند.
فرهادی می‌گوید: سبزه گره زدن عید را بیشتر دختر و پسر‌های فامیل انجام می‌دهند تا به قول خودشان بختشان باز شود.
این شهروند بیرجندی می‌گوید: بچه‌ها هم از چند روز مانده به سال تحویل تا روز ۱۳ فروردین ماهی‌های قرمز را داخل تنگ نگه می‌دارند و از آن‌ها مراقبت می‌کنند تا در آخرین روز تعطیلات عید آن‌ها را رها کنند.
کرونا، مزاحم تفریح در روز طبیعت
اما از اسفند ۱۳۹۸ که زمزمه‌های آمدن کرونا به گوش رسید، رنگ و رخ نوروز و عید دیدنی و به خصوص سیزده فروردین به کلی تغییر کرد.
از فروردین ۹۹ تا الان، دیگر در روز ۱۳ فروردین نه کوه و دشت‌ها و نه بوستان‌ها و جنگل‌ها جمعیت زیادی را به خود دیدند و نه مردم توانستند با خیال آسوده در این مکان‌ها گردش کنند.
کریم آبادی از شهروندان طبسی می‌گوید: می‌توانم بگویم تنها تفریحی که در روز سیزده بدر آن هم در این دو سال داشته ام، بازی با بچه‌ها در حیاط خانه بوده است.
او می‌گوید: هستند افرادی که حتی در این شرایط، بدون رعایت فاصله اجتماعی و بدون زدن ماسک به دل طبیعت می‌زنند، اما غافل اند از این که تفریح در فضای آزاد، ممکن است آن‌ها را در بیمارستان حبس کند.
کریم آبادی می‌گوید: ۱۳ بدر‌های زیادی پیش رو خواهد بود و خواهیم توانست پس از شکست کرونا، بدون دغدغه و نگرانی هم دور یکدیگر جمع شویم و هم خاطراتی شیرین را بسازیم.
پایان نوروز که فرا می‌رسد مردم با پا نهادن در طبیعت و رها کردن سبزه نوروزی، خود را برای آغاز کار و تلاش آماده می‌کنند.
سیزده فروردین که وظیفه بدرقه نوروز و تزریق شور و نشاط به افراد را بر عهده دارد، بین مردم محبوب است و همه در ایام نوروز چشم به راه آن هستند.
هر چند در دو سال گذشته به خاطر همراه شدن کرونا با خوشی‌های مردم، دورهمی و گشت و گذار در ۱۳ فروردین با آن آب و تاب قبلی انجام نمی‌شود، اما می‌توان با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، از این فرصت برای تجدید روحیه بهره گرفت و با اعضای خانواده، لحظات خوشی را رقم زد.
با رعایت بهداشت و پرهیز از دورهمی و دوری از سفر در جشن ۱۳ فروردین، می‌توانیم جان خود و عزیزانمان را بیمه کنیم و نفس خود را به نفس کرونا گره نزنیم.
به امید آن که در سال‌های آینده بتوانیم بدون وجود کرونا سیزده به در‌هایی شاد را در کنار اقوام و دوستان بگذرانیم.
گزارش از سید محمد علی سجادی