پنجم دی‌ماه هیئت دولت با استناد به قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و اجرای حکم مندرج در بند (ی) تبصره (۸) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، نحوه محاسبه تعرفه برق مصرفی مشترکان را تعیین و اجازه اجرای آن از اول بهمن را صادر کرده است. پس از بررسی دقیق و کارشناسی مصارف مشترکان بر اساس چندین مولفه، برای میزان مناسب مصرف برق مشترکان الگویی طراحی شد.
این الگو ابتدا بر اساس آب و هوا و اقلیم کشور و با توجه به میزان متوسط دمای هوا به مناطق مختلف "معتدل یا عادی" و "گرمسیری" تقسیم شده، سپس در راستای نیاز خانوار‌های مختلف به استفاده از انرژی برق، وسایلی مانند روشنایی، ماشین لباسشویی و ظرفشویی، اتو، یخچال و ... که به طور معمول برای رفاه مورد نیاز بوده، درنظر گرفته شده است. این الگو برای ۸۰ درصد مشترکان کشور ۲۰۰ کیلووات ساعت در ماه‌های غیرگرم سال و ۳۰۰ کیلووات ساعت برای ماه‌های گرم است و مناطق گرمسیر کشور هم متناسب با شرایط آب و هوایی الگوی خاص خود را دارند.
بر این مبنا اگر مشترکان برق بتوانند در ماه‌های گرم سال مصرف خود را نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش داده و به زیر الگوی مصرف برسانند، به ازای هر کیلووات ساعت کاهش مصرف معادل قیمت تامین برق یعنی ۳۰۰ تومان پاداش گرفته و از دولت بستانکار می‌شوند؛ البته این در حالی است که دولت در چارچوب الگوی مصرف، برق را به نرخ یارانه‌ای و کمتر از یک سوم این قیمت در اختیار مشترکان قرار می‌دهد و پاداش کاهش مصرف در زمان پیک و اوج بار شبکه، می‌تواند تا دو برابر قیمت تامین برق هم افزایش یابد.
علاوه بر این، آئین‌نامه هیئت دولت پیش‌بینی کرده که تعرفه برق مشترکان تحت پوشش نهاد‌های حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی در صورت کاهش به میزان ۵۰ درصد الگوی مصرف، رایگان در نظر گرفته شود.
چگونه مصرف برق را کاهش دهیم؟
در این بین، اما میتوان با راهکار‌هایی هزینه مصرف برق را کاهش داد، بهره گیری حداکثر از نور طبیعی روز (بویژه با کنار زدن پرده‌ها در روز)، تعویض لامپ‌های رشته‌ای با لامپ‌های کم مصرف، استفاده از روشنایی موضعی (چراغ مطالعه)، خاموش کردن روشنایی‌های غیر ضروری و اضافی (اتاق‌های خالی) و استفاده گروهی از وسایلی مانند تلویزیون، روشنایی و از جمله موارد تاثیر گذار در این موضوع است.
همچنین عدم استفاده از وسایل گرمایشی برقی مانند بخاری برقی و آبگرمکن برقی (مصرف یکدستگاه بخاری برقی ۲۰۰۰وات معادل ۱۰۰ عدد لامپ کم مصرف ۲۰ وات است.)، عدم استفاده از کولر‌های گازی (از جمله اسپیلیت) جهت سرمایش و گرمایش و در صورت استفاده از این قبیل وسایل تنظیم درجه دما به ۲۴ درجه سانتیگراد، استفاده از سایه بان برای کولر‌های آبی، گرد گیری لامپ‌ها و حباب چراغ‌های روشنائی، کاهش تعداد لامپ‌های غیر ضروری لوستر و چراغ‌های روشنایی، استفاده از وسایل برقی با بالاترین بر چسب مصرف انرژی و تنظیم صحیح ترموستات و کنترل صحت نوار پلاستیکی دور درب یخچال و فریزر می‌تواند در کاهش مصرف برق موثر باشد.
علاوه بر این کاهش دفعات و مدت زمان باز و بسته کردن در وسایلی همچون یخچال و فریزر، استفاده از لامپ‌های قابل شارژ در ساعات اوج بار با شارژ آن‌ها در ساعات کم باری، عدم استفاده از حالت آماده به کار (Standby) ” در وسایل برقی و قطع جریان برق آن‌ها با کلید قطع کننده در زمان عدم استفاده، انتقال برخی مصارف مانند مصارف لباسشویی، اتو و ... به ساعات کم بار، استفاده از تایمر‌های کنترل هوشمند روشنایی در محیط‌های عبور و مرور عمومی مثل راهرو، پارکنیگ و راه پله‌ها و عدم ذخیره کردن مواد غذایی مازاد بر نیاز در یخچال و فریزر تاثیر زیادی در مدیریت مصرف برق دارد.
رفع ممانعت در گردش هوا در یخچال و فریزر بدون برفک از طریق ذخیره سازی مناسب مواد غذایی، رعایت حداقل فاصله ۲۵ سانتیمتر بین یخچال و فریزر با دیوار‌ها و یا سایر وسایل اطراف، انتقال ساعات کار واحد‌های تجاری به ساعات غیر اوج بار، خاموش کردن چراغ‌های روشنائی و وسائل سرمایشی و گرمایشی ادارات بعد از پایان وقت اداری، آموزش به فرزندانمان برای خاموش کردن مصارف غیرضروری علی الخصوص روشنایی و استفاده از لوله کشی آب گرم بجای مصرف برق برای آب گرم ماشین‌های لباسشویی نیز نقش مهمی در این مساله دارد.
تنظیم حداقل سرمایش ممکن در یخچال و فریزر، استفاده از دور کند کولر آبی به صورت پیوسته و تلاش برای جلوگیری از هدر رفت سرمای تولیدی می‌تواند در کاهش هزینه‌های خانوار نقش اساسی داشته باشد، همچنین با توجه به محدودیت‌های موجود برای تامین برق لازم است تا همه مشترکان به این مهم توجه ویژه داشته باشند.
در حال حاضر به میزان ۱۲ هزار مگاوات کمبود برق داریم، حتی اگر تحریم‌ها نباشد و بودجه آن مهیا باشد، اگر دولت امروز بخواهد این مقدار نیروگاه را تولید کند، بین ۵ تا ۷ سال نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار که بالغ بر ۳۰۰ هزار میلیارد تومان می‌شود، به بودجه نیاز دارد تا بتواند این توان را در کشور ایجاد کند. در این شرایط مدیریت مصرف برق سریع‌ترین و بهترین راهکار برای تامین پایدار برق کشور است و لازم است که همه مشترکان به آن متعهد باشند.
منبع: ایسنا