اسفند پارسال بود که خبر احداث جاده از میان جنگل‌های بلوط روستا‌های شهرستان فریدونشهر با هدف محرومیت زدایی روستایی و حذف گردنه‌های سخت گذر منتشر شد.
طرحی که به دلیل نابودی پوشش گیاهی باارزش منطقه زاگرس و قطع شدن هزاران اصله درخت کهنسال بلوط با مخالفت اداره منابع طبیعی و فعالان محیط زیست رو به رو شد.
حالا بعد از گذشت حدود یک سال از این طرح که به دلیل مخالفت‌های زیاد متوقف شده بود گویا قرار است احداث جاده جنگلی در منطقه پشتکوه فریدون شهر که یکی از مناطق محروم این شهرستان است و روستا‌هایی از جمله وزوه، گوکان و کاهگانک از سر گرفته شود.
بیشتر بخوانید
اداره منابع طبیعی همچنان مخالف احداث جاده جنگلی است
رئیس اداره جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان گفت: جاده‌سازی در جنگل‌های بلوط شهرستان فریدونشهر با مخالفت ادارات کل منابع طبیعی، محیط زیست و راه شهرسازی استان، همراهی رسانه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد زیست محیطی و ورود اداره اطلاعات خوشبختانه اسفند پارسال بخیر گذشت، اما هنوز منتفی نشده است.
به گفته مرتضی برزو زاده یک گروه جهادی که البته نیت خیر دارند و هدف آنها ساخت جاده برای مناطق محروم و خدمات رسانی بود، با راهنمایی اشتباه برخی افراد، قصد داشتند برای روستای وزوه در پشتکوه دوم فریدونشهر جاده بسازند در حالی که این روستا یک جاده دارد و اداره کل منابع طبیعی استان از همین راه در قالب طرح حفاظت از جنگل‌های بلوط به این روستا خدمات رسانی و کپسول گاز توزیع می‌کند.
روستای وزوه یک جاده دارد که از پشندگان به کلوسه و از آنجا به وَستِگان و کاهگان و سپس به گوکان و وِزوه می‌رود.
جاده‌ای که به گفته فعالان محیط زیستِ فریدونشهر خاکی است؛ حرف آنها، اما این است که اگر هدف خدمت‌رسانی بوده چرا همان جاده اول را آسفالت و ساماندهی نمی‌کنند، به گفته آنها مسیر انتخاب شده برای جاده دوم با توجه به شیب تند و لایه‌های سست خاک با بارش‌ها ریزش خواهد کرد و با وجود صرف هزینه زیاد، بدون استفاده خواهد شد.
کارشناسان منابع طبیعی معتقدند جاده دوم بهای سنگینی برای طبیعت بکر آن منطقه خواهد داشت و بهتر است به همان جاده اول رسیدگی کرد و به جای جاده دوم، پیگیر راه‌اندازی تونل گردنه کلوسه شد.
اولویت با کدام است؟ احداث جاده یا قطع هزاران درخت بلوط
رئیس اداره جنگلکاری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان می‌گوید: آیا لازم است برای روستای ده خانواری که یک جاده هم دارد جاده دومی بسازیم و بیش از چهار هزار درخت کهنسال را قطع کنیم؟
برزوزاده معتقد است: تبعات زیست محیطی احداث این جاده که هیچ الزامی هم ندارد در این شرایط اقلیمی جبران ناپذیر است.
به گفته او در این منطقه درختان کهنسال بلوط با حداقل عمر ۵۰۰ سال وجود دارد که در صورت نابودی، جایگزین کردن آنها غیرممکن است، تنوع گیاهان و جانوران و حتی گونه‌های در معرض انقراض با احداث جاده و تبعات آن ضریب حفاظتی آنها پایین می‌آید و هرچه بیشتر در معرض خطر نابودی خواهند بود.
نصرت‌الله تواضع از فعالان محیط زیست فریدونشهر هم می‌گوید: تابستان و هنگام ییلاق، تعداد خانوار‌ها در وزوه شاید بیشتر از ۱۰ خانوار باشد، اما در زمستان‌ها، حدود هفت یا هشت خانوار بیشتر نیستند، یک جاده هم دارند که پیشتر از دل جنگل‌ها کشیده شده و از همان طریق هم تامین می‌شوند.
به گفته او، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری نیز به طور مرتب به آنها کپسول گاز می‌دهد تا برای سوخت از چوب درختان جنگل استفاده نکنند.
فقط بخشی از مسیر، جنگلی است
عابدی مسئول گروه جهادی شهید جواد محمدی گفت: مردم محروم این روستا و روستا‌های همجوار به دلیل نبود جاده مناسب و استاندارد دچار مشکل شده بودند که از گروه جهادی شهید جواد محمدی استمداد طلبیدند و با بررسی میدانی و تحقیق کارشناسان و متخصصان به این جمع بندی رسیدیم که در صورت راهگشایی محور گوکان به وزوه و تکمیل محور قبل یعنی گردنه کیوارستان همچنین محور بعد یعنی وزوه تا کاهگانک رفت و آمد اهالی این منطقه محروم تسهیل می‌شود.
به گفته او این طرح سبب حذف ۵ گردنه مهم، خطرناک و سخت گذر کیوارستان، ویهه، شادی، کلوسه و گریه می‌شود و این مسیر طولانی و برفگیر را حذف می‌کند، به عبارت دیگر پشتکوه بدون گردنه و به عبارت دیگر پشتکوه تبدیل به پیشکوه می‌شود.
مسئول گروه جهادی شهید جواد محمدی معتقد است فقط و فقط بخش سوم جاده یعنی از وزوه تاکاهگانک از داخل جنگل کشیده می‌شود، اما برخی افراد موضوع جنگل و قطع درخت را به کل مسیر سرایت داده اند.
طرح احداث جاده گروه جهادی برای منابع طبیعی قابل توجیه نیست
سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان نیز درباره پیگیری‌های مجدد برای احداث جاده دوم روستای وزوه گفت: پیشتر با مسیری که پیشنهاد شده بود و از جنگل‌های بلوط با پوشش بالا عبور می‌کرد، مخالفت و طرح متوقف شد، آنها می‌گویند این مسیر باید جاده بشود و ما هم اصول و مقررات و مسائل منطقه‌ای را باید مد نظر قرار دهیم و بر همین اساس اعلام مخالفت یا موافقت کنیم.
به گفته محمدعلی کاظمی قرار بر این شد که با هماهنگی اداره راهداری مسیر جدیدی را بررسی و پیشنهاد کنند، زیرا طرحشان مطالعات فنی و مسائلی را که باید رعایت می‌کردند نداشت.
پیشنهاد مسیر جدید از سوی گروه جهادی در حد یک نامه از اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به فرمانداری فریدونشهر بوده و رونوشت آن به اداره کل منابع طبیعی استان داده شده که هیچ پیوست و فایلی نداشته است.
به گفته او برای کشیدن این جاده اصرار می‌شد و اگر تاکنون مخالفت نکرده بودیم کشیده شده بود، اداره کل راهداری هم با مسیر پیشنهادی پیشین که طراحی و مطالعات اولیه نداشت، مخالف بود.
پارسال بحث ایجاد جاده بین دو روستای گوکان و وزوه، در کمیته فنی مطرح و در اداره کل حمل و نقل و راهداری استان اصفهان تایید و تصویب شد، اما در مرحله بعد دو اداره کل منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست به عنوان متولیان طرح با احداث جاده مخالفت کردند.
رئیس اداره حمل و نقل و راهداری شهرستان فریدونشهر می‌گوید: تا زمانی که اداره حفاظت محیط زیست مجوز ساخت را صادر نکند، اجازه اجرای این طرح داده نمی‌شود.
بهسازی جاده اول به صرفه‌تر از احداث جاده جدید است
به گفته رئیس اداره جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان، اداره کل راه و شهرسازی استان نیز به لحاظ مسائل فنی با احداث جاده جدید مخالف بود، زیرا کارشناسان می‌گفتند هزینه نگهداری آن زیاد است و می‌توان جاده قدیم را بهسازی کرد.
نایب رییس انجمن دوستداران طبیعت فریدونشهر هم می‌گوید: پیشنهاد ما این بود که جاده اول را مرتب و آسفالت کنند، اما اصرار دارند جاده دوم را بکشند، مسیری که هزینه‌های زیادی دارد و با توجه به شیب تند و لایه‌های سست خاک با یک بارندگی و بعد از یک زمستان بدون استفاده می‌شود.
علت اصرار برای ساخت جاده جنگلی
رئیس اداره جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان معتقد است: هدف ساخت جاده جنگلی کمک به مردم منطقه نیست و اهداف دیگری پشت پرده است که موجب نگرانی شده است.
برزوزاده می‌گوید: شاید ضرورت احداث این جاده برای مقامات با محرومیت زدایی توجیه شده است.
او معتقد است: جاده‌سازی در این مسیر نه تنها سبب نابودی هزاران اصله درخت بلوط می‌شود بلکه راه افراد سودجو و سوداگران را برای قطع بیشتر درختان هموار می‌کند.
پیش از این رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری فریدونشهر در این باره گفته بود احداث این جاده در دل جنگل‌های متراکم زاگرس، موجب دستیابی راحت افراد و سودجویان به مناطق بکر جنگل می‌شود که نخستین آسیب آن باز کردن راه قاچاقچیان برای غارت چوب درختان منطقه است.
اولویت با حفظ درختان بلوط و پوشش گیاهی منطقه است
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان می‌گوید: جاده‌ای که قرار است از کوگان به وزوه و از وزوه به کاهگانک کشیده شود، جاده میانبری است که راه ۲ روستا را کاهش می‌دهد، ولی در ازای این جاده که از کنار رودخانه گوکان می‌گذرد، نزدیک ۲ هزار درخت بلوط و درختچه جنگلی قطع و حدود ۲ هزار درخت هم، زیر ترانشه‌ها مدفون می‌شود.
عبدالرضا مهاجری گفت: ما مخالفت مان را با احداث این جاده به سازمان راهداری اعلام کرده‌ایم و اداره کل حفاظت محیط زیست استان هم مخالفت کرده اما با وجود تمام مخالفت‌ها برخی از مقامات کماکان پیگیر احداث جاده هستند.
پارسال، حافظی رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری فریدونشهر گفته بود: برای ساخت جاده، اولین نکته در نظر گرفتن اولویت‌هاست، باید دید آیا احداث جاده بین دو روستای کم جمعیت مهم‌تر است یا حفظ یکی از ارزشمندترین رویشگاه‌های جنگلی زاگرس و جلوگیری از قلع و قمع بیش از ۱۰۰۰ اصله درخت بلوط؟
جنگل‌های زاگرسی شهرستان فریدونشهر هزاران اصله درخت بلوط کهنسال و گونه‌های زیادی از گیاهان منحصربه فرد را در دل خود جایی داده و یکی از ارزشمندترین رویشگاه‌های جنگلی ایران است، فراهم کردن دسترسی برای برهم زدن طبیعت بکر این منطقه حتی به دلیل محرومیت زدایی پوشش جنگلی آن را در معرض خطر‌های جبران ناپذیر قرار می‌دهد.
گزارش از سولماز محمدی