سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

منبع آب دریاچه چیتگر کجاست؟

دریاچه چیتگر یکی از پروژه‌های کلانشهری در شمال غرب تهران است که با هدف تلطیف هوا و جذب گردشگر اجرا شده است.

باشگاه خبرنگاران جوان - اندیشه ساخت دریاچه در این ناحیه به نخستین برنامه‌های شهری توسعه تهران باز می‌گردد که سرانجام در سال ۱۳۸۹ افتتاح شد. اکوسیستم کوهپایه‌ای، مهم‌ترین ویژگی منظرساز بستر پروژه دریاچه شهدای خلیج‌فارس است. دانستن این موضوع که آب این دریاچه مصنوعی بزرگ از کجا و چگونه تأمین می‌شود، خالی از لطف نیست.

منبع تأمین آب دریاچه، رودخانه کن است که ۵ میلیون از ۸۰ میلیون‌مترمکعب دبی سالانه رودخانه را به خود اختصاص داده است. در ساخت این دریاچه بر ۳ معیار آسایش، زیبایی‌شناسی و هویت تأکید شده بود. با توجه به اهمیت عرصه‌های دید در این پروژه، باید چشم‌انداز‌هایی برای هدایت چشم از سمت دریاچه به کوه و جنگل ایجاد می‌شد. این در حالی است که در عمل محوطه‌ای مسطح ایجاد شد که در آن هیچ‌یک از این عناصر وجود ندارد. دریاچه مصنوعی شهدای خلیج‌فارس با حجم ۱۰ میلیون‌مترمکعب آب، مساحت ۲۲۴ هکتار و عمق متوسط ۱۰ متر، بزرگ‌ترین دریاچه انسان‌ساخت محسوب می‌شود.

ساخت انسان یا طبیعت مسئله این است

«علیرضا زمانی» تهران‌شناس و پژوهشگر می‌گوید: «دریاچه شهدای خلیج‌فارس یا چیتگر، گود خیلی بزرگی بود که بعد‌ها در آن دریاچه ساخته شد. برخلاف آنچه همه تصور می‌کنند که این دریاچه مصنوعی و ساخته دست مهندسان است، قبلاً در این بخش، اراضی بسیار گودی وجود داشت که شاخه‌ای از رودخانه کن جدا شده و به رودخانه لتمال کن که در مرز منطقه ۵ و ۲۲ قرار داشت، ریخته می‌شد، اما این رود همیشه جریان نداشت و در بهار، که رودخانه پر آب بود، شاخه‌ای ایجاد می‌کرد و در زمین‌های کشاورزی روان بود. بعد‌ها این آب‌های جاری سرازیر و در گودی جمع می‌شد. اغلب، انتهای این گودی آب وجود داشت و در آبیاری گندم‌زار‌ها از آن استفاده می‌شد.»

رودخانه کن، تغذیه‌کننده آب دریاچه چیتگر

مساحت دریاچه چیتگر حدود ۲۲۰ هکتار و حجم آن ۱۰ میلیون‌مترمکعب برآورد شده است که این حجم آب از طریق رودخانه‌های کن به‌عنوان گزینه مناسب و برتر تأمین می‌شود. پهنه آبی مجموعه فرهنگی و گردشگری دریاچه شهدای خلیج‌فارس، مساحتی بالغ بر ۱۳۰ هکتار دارد که هر ساله به دلیل گرمای هوا مقدار قابل توجهی از حجم آن تبخیر می‌شود. تبخیر آب در فصل گرما باعث شده که برای رساندن آب دریاچه به تراز مطلوب، از رودخانه فصلی کن کمک گرفته شود.

آب از رودخانه کن پس از طی مسیر ۷ کیلومتری کانال سرپوشیده و مراحل تصفیه، وارد مخزن دریاچه شهدای خلیج‌فارس می‌شود و به این‌ترتیب تراز آب دریاچه در سطح مطلوبی از سطح دریای آزاد قرار می‌گیرد. هرچند آب هدایت‌شده از رودخانه کن کیفیت خوبی دارد، اما قبل از انتقال به مخزن دریاچه، با هدف حفظ آبزیان و سازگاری با اکوسیستم دریاچه، در تصفیه‌خانه دریاچه شهدای خلیج‌فارس تصفیه و پس از انجام اقدامات فنی وارد دریاچه می‌شود و همین امر باعث شده آب دریاچه به لحاظ مشخصات زیست‌محیطی دارای کیفیت بسیار بالا و مطابق با استاندارد‌های بین‌المللی باشد.

همه‌گونه‌های موجود دریاچه

تصفیه‌خانه دریاچه شهدای خلیج‌فارس قادر است با ظرفیت ۴۰۰ لیتر بر ثانیه آب رودخانه کن را تصفیه کند و در طول سال به‌صورت مستمر با پشتیبانی سیستم بازچرخانی آب، مراقبت‌های لازم را برای بهبود کیفیت آب به اجرا در آورد. بخش عمده آب دریاچه از محل آب رودخانه کن و مابقی از روان‌آب‌های حوزه میانی و سطحی منطقه تأمین می‌شود. ماهی‌های موجود در دریاچه شهدای خلیج‌فارس با هدف آبزی‌پروری در این پهنه آبی رها نشده‌اند. وظیفه این ماهی‌ها کمک به حفظ کیفیت آب از طریق تغذیه جلبک‌ها و ضایعات است. «قوم‌الدین بزرگیان» مسئول سایت پرنده‌نگری دریاچه چیتگر می‌گوید: در مطالعات قبلی توسط کارشناسان محیط‌زیست، حدود ۱۸‌گونه آبزی و ماهی، مثل قزل‌آلای رنگین‌کمان و کپور سرگنده جزوگونه‌های آبزیان این دریاچه شناسایی شده‌اند. در خصوص اضافه یا کم شدن تعداد آن‌ها هنوز مطالعه‌ای انجام نشده است.

علاوه بر این، ۲ لاک‌پشت ازگونه‌های لاک‌پشت دریایی بار‌ها در دریاچه دیده شده و پرنده‌های مهاجر هم از دیگر مهمانان دریاچه هستند. بیشترگونه‌های ماهیانی که شناسایی شده‌اند متعلق به خانواده کپورماهیان مانند کپور نقره‌ای، کپور سرگنده، علفخوار و کپور معمولی هستند. گونه‌ای از سیاه‌ماهی که از ماهیان بومی رودخانه کن محسوب می‌شود هم از طریق آب ورودی به دریاچه منتقل شده و در این محیط‌زیست می‌کند. گونه سیاه‌ماهی و قزل‌آلای رنگین‌کمان، بومی حوضه آبریز کن و منطقه چیتگر نیست؛ احتمالاً این‌گونه‌ها نیز همراه ماهیان پرورشی یا توسط مردم به دریاچه راه پیدا کرده‌اند.

می‌شود گفت انواع ماهی‌ها از جمله مرواریدماهی، قفقاز، سیاه‌ماهی، سیاه‌ماهی معمولی، کاراس وحشی، کپور معمولی، ماهی حوض، تیزکولی، کپور نقره‌ای، کپور سرگنده، علفخوار، آمورنما، اسکار، گربه‌ماهی رفتگر، گربه‌ماهی سیاه‌گوش، گامبوزیا، پیرانا، ماهی‌طوطی در دریاچه شهدای خلیج‌فارس شناسایی شده‌اند. بستر دریاچه به دلیل جلوگیری از نفوذ آب عایق است و به همین دلیل کیفیت زیستگاهی مناسب را برای جایگزینی بی‌مهرگان پرتولید در دریاچه‌های آب شیرین نظیر دوکفه‌ای، حلزون، میگو، انواع کرم‌های کم‌تار و پرتار و آمفی‌پودا را ندارد.

 

منبع: همشهری آنلاین

انتهای پیام/

 

تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۲۷
در انتظار بررسی: ۰
بهرامی
۲۰:۵۲ ۳۰ تير ۱۴۰۱
سلام از همه جا می آیند تا کنار آب بنشینند ولی افسوس
درویشی
۰۸:۴۷ ۱۰ خرداد ۱۴۰۱
با تشکر از زحمات سازندگان و مهندسان و مجریان این طرح عظیم ...بهر ترتیب این کار انجام شده و فقط باید مراقبت کنیم که بنجو احسن حفظ بشه و این هم فقط با مدیریت عالی امکان داره .
حل و فصل بموقع مسایل محیط زیستی و جمعیتی منطقه و فاضلاب های ناشی از ساختمانهای اطراف دریاچه و توسعه فضای سبز و حفظ حیات وحش و مراقبت پرندگان مهاجر بایستی همیشه طبق یک برنامه منظم در اولویت شهرداری و دولت محترم باشد .
مجتبی
۱۱:۱۳ ۰۱ اسفند ۱۴۰۰
میگذارند ماهی گیری کنیم؟
نادر
۰۸:۳۵ ۰۱ اسفند ۱۴۰۰
واقعاً تهران و شهرهای بزرگ نیاز به چنین پروژه های دارند هم از جهت تاثیر گذاری بر آب و هوای منطقه ای هم جذب توریست هم برای خود ساکنان شهرهای بزرگ ایجاد فرح بخشی هم هم جلوگیری از سفرهای خارجی به کشورهای همسایه و عدم خروج ارز و خیلی موارد دیگر و در آخر ی عده ای دوست دارند همیشه هی غر بزنند و به هر چیزی که در حد دانش آنها نیست خورده بگیرند، برید خودتان را اصلاح کنید
محبی استاددانشگاه
۲۳:۳۶ ۳۰ بهمن ۱۴۰۰
ممنون ازپروژه ولی یکم درخت بکارید همش ساختمون وکوه وتپه .اگه شروع کنن به درختچه ودرخت کاشتن الودگی هم کم میشه مثل پارک شیان لویزان و سرخه حصار .مورد دوم کاش سمت شرق تهرانم درابعاد کمتر مثل پارک رازی دریاچه میزدن
ناشناس
۲۲:۰۵ ۳۰ بهمن ۱۴۰۰
خوش بحالتون شما رفتین اونجا من چیتگرم تا حالا نرفتم
هموطن
۲۰:۳۶ ۳۰ بهمن ۱۴۰۰
برای تلطیف هوای تهران چه خرج ها که نمی کنند
ولی رود خانه زاینده رود را خشک کردند و مردم مظلوم اصفهان با الودگی هوا و معضلات زیست محیطی ناشی از خشکی زاینده رود و باتلاق گاوخونی مبتلا به هزران بیماری شدند وهیچ مسئولی هم به فکر نیست
چوپان
۱۹:۴۴ ۳۰ بهمن ۱۴۰۰
اقای دکتر قالیباف، یه ماچ دوماچ دمت گرم بابا دمت گرم، اجرکم عندالله، جواب زحمات حضرتعالی در قیامت با خداوند کریم. عزت شما مزید.
جنداله
۱۳:۲۵ ۰۲ ارديبهشت ۱۴۰۱
چی میگی همش شد عربی که !
ناشناس
۰۷:۵۵ ۳۰ بهمن ۱۴۰۰
پیرانا تو اون دریاچه چیکار میکنه
این ماهی که موجودی رو زنده نمیذاره
سبحان حسن زاده
۲۲:۴۳ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
با سلام آب دریاچه با خط لوله ای از کن به دریاچه رسیده است ولی با توجه به بهره برداری از تونل انتقال آب از سد کرج به بالادست کن و سریز پساب تصفیه خانه شماره شش ؛ می توان گفت در فصول گرم با توجه به خشک شدن رودخانه کن می توان از این آب هم برای دریاچه استفاده کرد که احتمالا سال گذشته هم استفاده شد.
اهل فشافویه
۲۰:۵۳ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
دوستان عزیز در پایین دست این رودخانه کن شهری است به نام فشافویه که فرار اب رودخانه کن از قدیم توسط رودخانه کرج به این شهر می رسید ودر تولید کشاورزی استفاده میشد ولی الان تبخیر میشود خوب بود این اب بله سد فشافویهانتقال پیدا میکرد و همانجا مورد استفاده کشاورزی وتفریحی قرار می گرفت و رفت وآمد مردم هم راحت بود و آلودگی متوجه شهر تهران نمیکرد
ناشناس
۱۸:۵۶ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
سلام، اتفاقا دیروز پیرو را بردم آنجا دوچرخه سواری و قایق سواری. باید بگم از پروژه های است که باید به طراحی و احداث آن آفرین گفت.
ایرانی
۱۸:۳۹ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
خدا رو شکر برای ما بدبخت بیچاره ها ک توان رفتن ب مسافرت نداریم همین دریاچه هم هست.
ناشناس
۱۸:۲۸ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
واقعا از پروژهای بی نظیر تهران است که باید از بانیان آن تشکر کرد ایکاش اصلاح طلبان در دوران مدیریت ملی و محلی برای مردم حداقل چند پروژه عمرانی ایجاد می کردند این جماعت اصلاحاتی فقط برای آباد کردن خود و خانواده اشان از امانتی که در اختیارشان بود حداکثر سو استفاده را کردند..
ناشناس
۱۶:۱۴ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
اولا نیازی نبود شهرداری تهران اینهمه هزینه برای ایجاد یک دریاچه مصنوعی بکنه ،، این زمین هایی که شهرداری تصرف کرد همه مال اهالی کن بود كه توی آنها قبل از انقلاب کشت و زرع میکردند و شهرداری تهران با قیمت مفت اینجا رو تصرف کرد و مدت بسیار زیادی طول کشید تا چندر غاز پول بهشون بدن ،، آب این دریاچه. تبخیر میشه ،، تو این کم آبی لازمه ما یک‌چنین کاری بکنیم
آب رودخانه کن برای کشاورزی باغات کن است نه لاکچری بازی شهرداری ،، ضمنا شهرداری منطقه پنج. تمام توتستان های کن را نابود کرد و بجاش برج و خونه ساخت
ناشناس
۱۹:۵۷ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
قبل از انقلاب و تو دهه سی تو میدون آزادی هم کشت و زرع میکردند
اصلا خیلی از مناطق ک الان مشکونی هست قبلا زمین کشاورزی بوده
منطقه 22 قطب گردشگری درون شهری هست برای چندین میلیون نفر که از دود و آلودگی و فشار و... یه ذره میتونن احساس بهتری داشته باشند
عادت کردیم به غر زدن
بابت هر چیزی غر نزنیم
دریاچه خیلی هم خوب و کاربردی هست
البت برای روحیه مردم معمولی
ناشناس
۱۵:۴۹ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
درود بر قالیباف بزرگ
ناشناس
۱۳:۵۸ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
شهر خرم آباد یه دریاچه کاملا طبیعی داره که از دریاچه چیتگر بهتره البته خداوند اینو درست کرده. نه مثل دریاچه چیتگر با پول مردم بیچاره مناطق محروم.
ناشناس
۰۷:۰۶ ۳۰ بهمن ۱۴۰۰
پول کدوم منطقه محروم را بردند چیتگر.
ناشناس
۱۲:۵۳ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
تهران با این شلوغی و آلودگی هوا چه نیازی به انجام پروژه برای جذب گردشگر دارد؟؟ !!. چنین پروژه هایی باید در مناطق کمتر توسعه یافته سایر استانها اجرا شود، تا بخشی از جمعیت شهرهای شلوغ و بزرگی مانند تهران، اصفهان و مشهد را به سمت خود بکشد.
ناشناس
۱۴:۳۲ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
فازت چیه عمو؟
ایرانی
۱۵:۰۱ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
یعنی واقعا برای مردم معمولی ک امکان سفر برون شهری ندارند. همین در یاچه هم براشون غنیمته. منظور از گردشگری م بیرون رفتن از یک شر نیست.
خدا رو شکر همین دریاچه هست.
ناشناس
۱۵:۰۱ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
شما چه خوشت بیاد چه نیاد تهران پایتخته پس قاعدتا باید پروژه های گردشگری و جذب توریست بیشتری نسبت به بقیه شهرها داشته باشه
ناشناس
۱۲:۴۵ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
حالا بفرمایین که آب نداریم
صرفه جویی و فلان
خشکسالیه
فقط ۳۰ درصد آب پشت سد داریم


با این سطح وسیع دریاچه و تبخیر آب
نه دریاچه ای خواهد ماند نه ...

پروژه های بزرگ باید طراحان عاقل داشته باشه که فکر همه جاشو بکنن
ناشناس
۱۴:۳۲ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
برو غازتو بچرون بابا.پروژه به این عظمت در سطح جهان کم نظیر
ناشناس
۱۵:۴۶ ۲۹ بهمن ۱۴۰۰
جمع کن بساط رو
هیچی بلد نیستی میای کامنت میذاری
بیسواد