سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

ثروتی که خرج یک خانه شد

کاخ مروارید؛ رازهایی که در دل یک صدف پنهان است

کاخ مروارید، متعلق به شمس، خواهر محمدرضا شاه پهلوی به‌ عنوان نماد ۱۴۰۰ میلیارد تومانی غصب اموال عمومی در گوشه‌ای از کرج خاک می‌خورد.

باشگاه خبرنگاران جوان البرز - استان البرز دارای بناهای تاریخی فراوانی است که از جمله آن می‌توان به چند کاخ مهم مانند سلیمانیه و مروارید(شمس) اشاره کرد.

هریک از این کاخ‌ها نمادی از زندگی مالکان آن هستند که شرح‌حال و سرگذشت‌شان را در سینه دارند.

کاخ مروارید یا کاخ شمس به درخواست خدیجه پهلوی(شمس الملوک)، دختر دوم رضا شاه و همسر مهرداد پهلبد، طی سال‌های ۴۵ تا ۴۷ هجری شمسی در زمینی به وسعت ۱۱۱ هکتار و با مساحتی حدود ۲۵۰۰ متر مربع احداث شد.

مبدا ماجرا

شمس پهلوی به دلیل بیماری آسم و همچنین تغییر مذهب خود و فرزندانش از اسلام به مسیحیت، اصولاً فردی انزوا طلب بود. او تنها عضو خاندان پهلوی به‌شمار می‌رفت که در امور سیاسی داخلی و خارجی کشور دخالتی نداشت و به همین دلیل مهر شهر کرج را که در آن زمان منطقه ییلاقی و خوش آب و هوای غرب تهران محسوب می شد، برای سکونت در سلامت، انتخاب و دستور احداث کاخ مروارید را صادر کرد.

مقدسیان، کارشناس میراث فرهنگی می‌گوید: شمس پهلوی به دلیل ابتلا به بیماری آسم به مهرشهر آمد و از ۱۴۰ هکتار زمین مزروعی برای خود کاخ مروارید را ساخت.

از معمار آمریکایی تا ریخت و پاش یک میلیون دلاری

کاخ مروارید توسط بنیاد فرانک لوید رایت، طراحی و ساخته شد و قرارداد اجرایی آن در ۱۱ نوامبر ۱۹۶۵ میلادی به مبلغ یک میلیون دلار به امضا رسید و ویلیام وسلی پیترز، داماد فرانک لوید رایت به‌عنوان مهندس معماری، وظیفه طراحی، محاسبات و نظارت بر اجرای کار را عهده دار شد.

سازه اصلی و پلان کاخ به شکل سفره ماهی است که صدفی را در بر گرفته و سایر فضاهای کاخ شامل راهرو مار پیچ و بدون پله که به سمت طبقات فوقانی امتداد دارد است، سالن پذیرایی، دفتر مخصوص شمس، سالن سینما، سالن بیلیارد، آشپزخانه، اتاق های خواب، محل نگهداری پرندگان، استخر شنا، حمام و سرویس های بهداشتی و... می‌شود.

تمامی فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی و با نورگیر‌های متعدد و به‌شکل دانه‌های مروارید اجرا شده.

در ضلع شمالی کاخ و در محوطه بیرونی، دریاچه‌ای نیز به شکل باله‌های سفره ماهی طراحی و اجرا شده که قابلیت قایق‌سواری را داراست و در گذشته نیز مجموعه‌ای از آبزیان دریایی متنوع در آن می‌زیستند.

به گفته برخی کارشناسان این سبک کاخ‌سازی تا آن زمان در کشور و به‌ نوعی در خاورمیانه مرسوم نبوده.

تصرف بی‌چون و چرا

رئیس موسسه مطالعات تاریخ معاصر می‌گوید: مجلس سنا مصوب کرد که بنیاد پهلوی هر زمینی با هرکاربری را می‌تواند به صورت دلخواه درآورد و کاربری آن را بانظر خود تغییر دهد.

به گفته او، شمس باکمک افراد پرنفوذ، زمین‌های زیادی را مصادره می‌کرد و یکی از شرکای مهم و محوری او، حبیب‌الله ثابت، کلان سرمایه‌دار بهایی بود.

قریبی گفت: زمین کاخ مروارید و هزینه‌های احداث آن مشروع نبود.

هزینه‌های گزاف

زادبر یک پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: هزینه‌های احداث کاخ مروارید در اوایل دهه چهل که شاخص‌های اقتصادی کشور پایین بود، بسیار گزاف محسوب می‌شود.

زادبر می‌گوید: هزینه‌های احداث و تجهیز آن در روزنامه‌های آمریکایی نیز منتشر شده.

احداث کاخ مروارید براساس برآورد کارشناسان به پول امروز حدود هزار و چهارصد میلیارد تومان تخمین زده شده.

بادآورده، سهم باد می‌شود

خاندان پهلوی به‌ طور کلی ۱۴ کاخ در ۷ نقطه کشور احداث کرده.

با نگاهی به این آثار پرتجمل می‌توان دریافت آنچه که از بیت‌المال برای مال‌اندوزی شخصی و زندگی اشرافی هزینه می‌شود، در نهایت برای تاریخ به یادگار می‌ماند.

ماندگاری تاریخ برای درس و عبرت

کاخ مروارید طی سالیان گذشته رو به انحطاط رفته و در دالان‌های پیچ در پیچ آن که برای گفت‌وگوهای خصوصی تعبیه شده بود تنها صدای تاریخ به گوش می‌رسد.

اکنون مرمت این کاخ به ۲۷۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

گزارشی از دانیال خلج

انتهای پیام/د.خ

تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۶۹
در انتظار بررسی: ۰
ناشناس
۱۴:۱۲ ۰۹ شهريور ۱۴۰۱
به امید خدا منم کاخ رویاهامو میسازم تا یادگار بمونه برای نسل اینده
مهدی
۰۲:۰۸ ۲۲ خرداد ۱۴۰۱
اینا کارشون رو بلدند کاخ هارو میذارن یکم فرسوده بشه بعد دولت دست میزاره الکی با مبلغ نجومی و کلاهبرداری مرمت الکی میکنن بعد هم بین آقایون خرید و فروش میشه
هزینه اش هم ما بیچاره‌ها باید بدیم
نوید
۰۵:۴۸ ۲۴ بهمن ۱۴۰۰
عجب
ناشناس
۰۷:۰۶ ۲۳ بهمن ۱۴۰۰
مرمت برای چی ؟
برای آقازاده های دوران ما مرمت شود .
و یا اینکه یک ارگان و نهاد ، با پول مالیات ما کاخ را بازسازی کند و خودشان آنجا بروند ؟؟؟؟؟؟؟؟
ناشناس
۱۴:۱۳ ۲۵ بهمن ۱۴۰۰
بیا پایین!
ناشناس
۱۲:۱۶ ۲۱ خرداد ۱۴۰۱
داداش پارک شده !
ناشناس
۰۱:۲۰ ۲۳ بهمن ۱۴۰۰
مرگ بر شاه مرگ بر رجوی
ناشناس
۰۰:۴۱ ۲۳ بهمن ۱۴۰۰
به خدا بدبختیم
دست چین یا روسیه بود با این عمارت کلی پول در میاوردند بماند کشورهای غربی و حتی چه بسا عراق و افغانستان
ناشناس
۱۶:۴۲ ۲۳ بهمن ۱۴۰۰
نه داداش
مکان عمومی نیست .
بلکه مکان را تصرف دولتی کرده اند و هر چقدر هم مرمت و درست شود ، نهادهای دولتی و حکومتی به انجا رفت و آمد می کنند .
ما مردم را راه نمی دهند .
کاربر
۰۰:۰۳ ۲۳ بهمن ۱۴۰۰
فکرشم نمیکردند یه روزی خدا بزنه پس کلشون و تارو مارشون کنه . الله اکبر
ناشناس
۲۲:۳۷ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
که چی به چه دردی میخوره مواظبت ازش فقط هزینه برای ملت ه . خرابش کنن و برای مردم خونه بسازن خیلی بهتره . گور پدر پهلوی ...
احسان
۱۴:۱۲ ۲۳ بهمن ۱۴۰۰
همین طوریش آنقدر بی حساب کتاب شهرسازی رو گسترش دادن بدون زیرساخت که همه دارن خفه میشن در آلودگی و شلوغی چرا باید چنین بنایی که فضای سبزش ریه کرج به حساب میاد بشه کوچه پس کوچه های تنگ و باریک
ناشناس
۲۲:۰۹ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
یعنی حالا کمتره
ناشناس
۲۱:۳۸ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
ساده تر برج های طبری بود
ناشناس
۲۱:۲۱ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
بلاخره کاخی هست که ساخته شده و باید ترمیم و ازش استفاده بشه، برای مردم و جزو سرمایه های کشوره
ناشناس
۲۰:۵۳ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
درس عبرتی برای دولتمندان دوران روحانی و قبل
اگر وظیفه تون که خدمت به ملت است را
انجام ندهید و چشم به خارج ایران زمین داشته باشید
بدرد این خانواده کودتاچی دچار میشوید
ناشناس
۰۳:۴۴ ۲۴ بهمن ۱۴۰۰
پناه بر خدا
علی
۲۰:۱۲ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
می شه بفرمائید بعد از انقلاب این کاخ دست کی بوده و چرا
همجنین مابقی کاخ ها و اقامتگاه های شاه ملعون الان دست کیه و چرا
عشق رهبری
۱۹:۵۸ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
کاش روحانی‌ها و نعمت زاده هم بدانند که کاخهایی که در شمال تهران درست کردند سرنوشتی اینچنینی خواهد داشت. و تن لش خودشان نصیب مورها خواهد شد
ناشناس
۱۹:۴۴ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
انفدردادتاآسم گرفت یه چیزی مثل بستنی می خوردچیزی نمشد
ناشناس
۱۹:۱۷ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
ویلاهای لواسون مومنین هم اعلام کنید
ناشناس
۱۹:۱۱ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
خدا بیامرز معماری های خوبی جا گذاشت
توی بعد انقلاب اصلا معماری نداریم
ناشناس
۱۸:۵۰ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
هر دولتمندی در هر زمانی که برای ملت خدمت نکرد و
فرصت طلب و بفکر منافع شخصی .یار و هم حزبی بود
به این درد دچار میشه
بهتره از تاریخ درس خدمت .اخلاق و دین یاد بگیریم
عاقبت جمع کردن اموال حرام که متعلق به ملت است
همینه
ناشناس
۱۸:۳۲ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
مسئولین فعلی الان کجا زندگی میکنند؟
رضا
۱۸:۰۵ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
چرا نمی فروشند؟
ناشناس
۱۸:۰۴ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
یک میلیون دلار با دلار ۳۰ هزار تومانی هم حساب کنیم به پول الان میشه۳۰ میلیارد تومان شما چطوری حساب کردین ۱۴۰۰ میلیارد تومان؟
ناشناس
۰۳:۴۵ ۲۴ بهمن ۱۴۰۰
ای بابا چه جدی نشستین حساب کردین
ناشناس
۱۲:۱۹ ۲۱ خرداد ۱۴۰۱
عزیزم یک میلیون دلار اونموقع با الان خیلی فرق داره ...
امید
۱۷:۵۶ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
امیدوارم مرمت بشه و به یه بوستان بزرگ تبدیل بشه تا مردم باز بتونن مثل زمان شمس جمعه ها و 13به در ها با خانواده برند اونجا
ناشناس
۱۶:۴۳ ۲۳ بهمن ۱۴۰۰
درود دوست خیالباف .
آنجا را با پول مالیات و درآمد دولتی مرمت کنند ، به ما و شما اجازه نمی دهند که برویم .
همان بهتر که مخروبه شود .
ناشناس
۱۷:۴۴ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
خوب الان بدینش به من که آسم دارم.
حسن کاشانی فرد
۱۷:۳۰ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
لعنت خدا بر خاندان کثیف پهلوی انشاالله آتش به قبرشان ببارد الهی آمین؟
ناشناس
۱۷:۰۹ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
تقریبا از برج طبری ساده تر هست
ناشناس
۱۶:۵۸ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
عجب تاریخ خوش شانسی!
ناشناس
۱۶:۰۶ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
من یادمه سال ۶۷ از مدرسه ابتدایی ما رو یک روز برای اردو به این کاخ بردند اون موقع که ما رفتیم این کاخ خیلی شیک و تمیز بود ما اصلا باورمون نمیشد یه همچین کاخی با این سازه حالا چرا رهاش کردن؟
ناشناس
۱۵:۵۷ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
این کاخ گوشه ای از کاخهای آقایان طبری و بابک زنجانی و برادران لاریجانی و ..... نمیشود.
ناشناس
۱۵:۰۵ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
باز کنید مردم استفاده کنند/ اجاره روزانه بدید به مردم
ناشناس
۱۵:۰۴ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
فقط این جاش که گفته مرمت کاخ به ۲۷۰ میلیارد تومان نیاز دارد لابد پول مرمت کاخ کذایی را هم مردم باید بدهند
ناشناس
۱۴:۴۷ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
لعنت به پهلوی
مجتبی
۱۴:۴۱ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
یکمم از ویلاهای آقازاده ها و نوچه هاشون گزارش تهیه کنید
ناشناس
۱۴:۱۹ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
مگه الان کاخ‌های ریاست جمهوری تو قشم رو خودتون به ملت معرفی نکردین!
پس الان با اون دوره دقیقا تفاوتش چیه ؟؟؟
ناشناس
۱۴:۰۹ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
مجلس سنا درست است .
ناشناس
۱۴:۰۹ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
مجلس سنا درست است .
ناشناس
۱۳:۵۷ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
نه که الان از این کاخ ها استفاده نمی‌شود توسط مسئولین
ناشناس
۱۳:۵۰ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
چرا بجای نبش قبر از دزدی های مسئولین و فرزندانشان نمیگید و لیست اموال مسئولین قبل و بعد از مسئولیتهایشان را منتشر نمیکنید؟
ناشناس
۱۳:۱۵ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
گذشته ها گذشته آن دوران گذشته تمام شده در دوران طاغوت این طبیعی بوده اگر نبود طاغوت نبود مهم این است که آیا در دوران انقلاب اسلامی این اتفاقها افتاده یا نه آیا واقعا اسلامی هستیم یا فقط شعاره
ناشناس
۱۲:۳۸ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
پس چرابعضی ازمسولین میرن تودوران مسولییت توایندکاخها میشینن ؟!!!!
ناشناس
۱۲:۲۴ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
خدا لعنتشان کند،خدا لعنت کند هر آنکس را که ثروت این دنیا رو فقط برای خود می‌خواهد.
لعن الله علی قوم الظالمین
ناشناس
۱۲:۲۲ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
این کاخ متعلق به به خاندان پهلوی نیست. این کاخ متعلق به مردم ایران و از بیت المال است. همانطور که کاخ چهلستون و میدان نقش جهان اصفهان و تخت جمشید و... که همگی قبلا محل سکونت پادشاهان بوده، امروز متعلق به میراث فرهنگی و بیت المال است
ناشناس
۱۲:۱۵ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
باز هم خواستین مثلا تخریب کنید اون زمان رو این اثار یکی از بهترین کارهای جهان هست اگه بهش میرسیدید کلی پول ازش درمیود
ناشناس
۱۲:۱۱ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
کاش بعضی سینه چاکان پهلوی بفهمن
رامین
۱۲:۰۸ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
هرچی باشه سرمایه ملی هست باید در نگه داری آن می‌کوشیدیم.
ناشناس۹
۱۲:۰۲ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
در طول تاریخ افراد قاصد و فاسدی هستند که بر مردم حکومت میکنند در زمان پهلوی بوده اند در حال حاضر نیز هستند و تعدادشان چندین برابر شده .
ناشناس
۱۱:۵۶ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
چطور اقازاده ها هنوز توی اون برج سازی نکرده اند؟ دیگه به اینجور غنایم قانع نیستن.
ناشناس
۱۱:۵۱ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
آقایون باید مواظب تکرار تاریخ باشید
ناشناس
۱۱:۲۸ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
پس چرا ازش نگهداری نشده و به عنوان موزه ای چیزی استفاده نشده
ناشناس
۱۱:۲۳ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
داداچ مسولان کنونی الان از این کاخا ندارن...کردان کرج طرف باغ وحش زده تو حیاط خونش
ناشناس
۱۱:۱۶ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
بدین به بخش خصوصی تا موزه ای رستورانی سینمایی چیزی بشه
تبدیل به گرمخانه کنید
ناشناس
۱۱:۱۶ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
انشاالله تو مسئولین امروز وخانواده هاشون از این ریخت وپاش ها و تصرف های بی چون وچرا نباشه که باعث درس عبرت ایندگان بشند
ناشناس
۱۱:۱۱ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
اینجوری بهتر بود خبر اعلام کنید الان یه آقازاده چنبره زده رو این کاخ میخواد 270 میلیارد از بیت الالمال هزینه کنه و ....
ناشناس
۱۱:۰۹ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
فکر کنم ساخت آن از مرمت و فاکتور سازی شما کمتر هزینه ببرد آخه تمام مدیران ما سهمی از بودجه میبرند و چند سالی یا دهه ای طول میکشد تا پروژه تمام شود چون هدف ترمیم نیست تموم نمیشود هدف حیف میل وکیل کردن بودجه است
ناشناس
۱۰:۳۷ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
اینها بگید الان چیکار کردید واسه مردم پولهای نفت و گاز کجاست چرا من باید ۲۵۰۰ حقوقم باشه جواب سولات ما هم بدید قبول انها دزد بودند الان شده اختلاس غیر از اینه
ناشناس
۱۰:۲۳ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
هر کشوری در جهان بود از این کاخ پول درمیاورد صنعت توریسم تو ایران صفره
ناشناس
۱۰:۱۵ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
گور پدر شاه ،حالا حکومت و اطرافیان حکومت کاخ نساختن؟
ناشناس
۱۰:۱۴ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
درست انان خاندان شاه ملعون بودند تمام .اما ساده زیستی مسولان ما که پیشانی مهر وتسبیح بدست وفرزندانشان چه در داخل وخارج انان دیگر چرا که شعار وا اسلاما وا علیا سر می دادند و...
ناشناس
۰۹:۴۴ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
بفروشید بریزید خزانه دولت
این که کاری ندارد
ناشناس
۰۹:۳۷ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
لعنت بر سلطنت پهلوی
آرش
۰۸:۴۱ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
مرمت کنید تا بعنوان یک ساختمان عمومی استفاده شود
ناشناس
۰۸:۲۹ ۲۲ بهمن ۱۴۰۰
واقعا خجالت بکشید
الان چند کاخ داریم