به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، زمین‌لرزه یا زلزله، لرزش و تکان خوردن پوسته زمین است که تخلیه انرژی سنگ‌ها در گسل‌های پوسته زمین سبب وقوع زلزله است. زمین‌لرزه سالیانه سبب کشته شدن، جراحت افراد و آسیب‌های جدی به ساختمان‌ها می‌شود. از آن‌جایی که ایران جزء مناطق زلزله‌خیز جهان است و از نظر موقعیت جغرافیایی روی گسل ساخته شده است، خطرات جدی مردم را تهدید می‌کند همچنین باید برای پیشگیری از خسارات وقوع زلزله راهکار‌هایی تدبیر شود؛ بنابراین در رابطه با این فاجعه روزی اختصاص داده شده است تا مردم آمادگی خود را بیشتر کنند. ۸ آذر، روز ایمنی در برابر زلزله است.
زمین‌لرزه چیست؟
دانشمندان تلاش زیادی کردند تا وقوع زلزله را پیش‌بینی کنند، اما موفق نشدند؛ بنابراین باید آمادگی خود را افزایش دهید تا غافلگیر نشوید. اولین نشانه زلزله انفجاری با صدای بلند است که افراد برای چند دقیقه لرزش و تکان‌خوردن زمین را احساس می‌کنند. پس‌لرزه یا زمین‌لرزه‌های کوچک ممکن است که تا ساعت‌ها یا حتی روز‌ها ادامه داشته باشد. به محض اینکه زمین‌لرزه را احساس کردید، در یک جای امن بنشینید، دستان خود را روی سر نگه دارید. اگر داخل خانه هستید لازم نیست که به بیرون بروید فقط روی زانو بنشینید و دستان خود را روی سر قرار دهید تا از آسیب به گردن و سر جلوگیری شود.
زمین‌لرزه زمانی اتفاق می‌افتد که دو بلوک زمین به‌طور ناگهانی در کنار یکدیگر می‌لغزند. سطحی که در آن می‌لغزد گسل یا صفحه گسل است. به مکانی که در سطح زیرین زمین زلزله شروع می‌شود، هیپو مرکز یا مرکز زمین‌لرزه می‌گویند. همچنین مکانی که در سطح بالایی زمین است، اپی‌سنتر یا رومرکز زمین‌لرزه نام دارد. پیش‌لرزه‌ها زلزله‌های کوچکی است که به‌دنبال آن زلزله‌های بزرگتر رخ می‌دهد. دانشمندان نمی‌توانند وقوع پیش‌لرزه را پیش‌بینی کنند تا زمانی‌که زلزله بزرگتر رخ دهد. در لرزه‌نگاری، شوک اصلی بزرگترین زلزله است و تقریباً همیشه پس‌لرزه‌های زیادی بعد از آن رخ می‌دهد. بسته به بزرگی زلزله پس‌لرزه‌ها، هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول می‌کشد. زلزله عامل اصلی مرگ و میر ناشی از بلایای طبیعی در طول سال گذشته بوده است که تمامی مناطق جهان را تحت تاثیر قرار داده است. جدیدترین ارقام در سال ۲۰۱۸ نشان می‌دهد که بلایای طبیعی ۱۳۱.۷ میلیارد دلار خسارت ایجاد کرده است.
ربات‌ها به نجات انسان‌ها کمک می‌کنند
یافتن افراد بعد از زلزله یک مأموریت سخت و خطرناک است بنابراین انسان‌ها برای رهایی از این موقعیت خطرناک از قهرمان جدیدی به‌نام‌های ربات نجات و جستجو استفاده می‌کنند. ربات‌ها می‌توانند مکان‌ها را جست‌وجو کنند، وارد ساختمان‌های در حال سوختن یا خیابان‌های شهر آلوده به مواد شیمیایی سمی شوند، جان انسان‌ها را نجات دهند و باعث افزایش کارایی ماموریت‌های نجات شوند. پیشرفت‌های علمی در تحقیقات روباتیک، فناوری را از فضا‌های قابل پیش‌بینی مانند خطوط تولید به مناطق فاجعه منتقل می‌کند. بعد از زمین‌لرزه ربات‌ها می‌توانند به‌جای هم‌تیمی‌های انسانی خود دست به‌کار شوند و خطر جانی را کاهش و شانس نجات قربانیان را افزایش دهند. پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته نحوه خدمات امداد و نجات در موقعیت‌های فاجعه آمیز را تغییر می‌دهد و افراد درگیر مانند قربانیان و امدادگران را به طور یکسان بهبود می‌بخشد. همچنین از یک ربات زمینی و هلیکوپتر روباتیک برای سناریو‌های نجات شهری استفاده می‌کنند.
پرتاب پهپاد‌های چینی
مهندسان ساختمان‌هایی را طراحی کردند که بعد از زلزله خرابی‌های کمتری داشته و در برابر زلزله مقاومت و تحمل بیش‌تری دارد. مهندسان ژاپنی در یک ساخت و ساز بزرگ وقتی زلزله شروع شد، پشت یک میز نشستند و گزارشی که تمام شب زحمت آن را کشیده بودند تمام کردند و با اینکه اداره تکان خورد، اما کتاب‌ها از قفسه‌ها تکان نخوردند و چیزی روی میز نیفتاد و این نشان‌دهنده مقاومت بالای ساختمان‌هاست. برخی از افراد اظهار کردند به‌دلیل اینکه زلزله بسیار بزرگ نبوده چیزی سقوط نکرده است، اما این زمین‌لرزه در واقع فاجعه بار بود. زمین لرزه بزرگ «هانشین» در ۱۷ ژانویه ۱۹۹۵ بیش از ۶ هزار نفر در شهر بندری صنعتی و اطراف آن کشته داد.
در سال‌های اخیر خبرهای شوکه‌کننده‌ای درباره آسیب‌ها و ویرانی‌هایی که زلزله سبب آن شد می‌شنویم. بیشتر این خسارات از خراب‌شدن ساختمان‌ها به وجود می‌آید. اکثر این آسیب‌ها ناشی از سقوط ساختمان‌ها و سایر سازه‌ها است و این سقوط چه در هنگام زلزله چه پس‌لرزه‌ها فاجعه بار است؛ بنابراین هدف مهندسان سازه ساخت ساختمان‌های مقاوم و ایمن برای کاهش ویرانی‌های حاصل از زلزله است.
زمین لرزه ۱۵۵۶، تخمین زده شده که حدود ۸۳۰ هزار کشته داده و یکی از مرگبارترین نمونه بلایای طبیعی چین است. زلزله «Haiyuan» در سال ۱۹۲۰ جان ۲۷۳ هزار نفر را گرفت. در زلزله سال ۱۹۷۶ تانگشان حدود ۲۳۲ هزار قربانی داشت. پرتاب پهپاد‌ها در ارتفاع باعث می‌شود که پاسخ به بلایای طبیعی سریع‌تر و مؤثرتر انجام شود. همچنین مهندسان پهپاد‌های بسیار کوچکی ساخته‌اند که می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و به داخل ساختمان‌ها راه یابند تا بازماندگان را شناسایی کنند. برای ساخت پهپاد‌ها به سنسور‌ها با سرعت فوق‌العاده زیاد و دامنه داینامیکی بسیار بالا نیاز است که به معنی این است که پهپاد‌ها بتوانند هم در نور کم هم بسیار روشن ببینند.
حفظ جان انسان‌ها با استفاده از سوسک‌های روباتیک
مهندسان دانشگاه برکلی رباتی را اختراع کردند که پس از وقوع زلزله مصدومان را در زیر آوار نجات می‌دهد و این ربات به اندازه سوسک است. سوسک رباتیک مقاومت بسیار بالایی دارد و حشرات معمولا الگوی خوبی برای طراحی انواع ربات‌ها هستند. سوسک روباتیک وزن بسیار کمی دارد و اکنون تا ۱۹ دقیقه می‌تواند به‌صورت مستمر در بین آوار را جست‌وجو کنند.
خانه درختی ضدزلزله و سیل
محققان ایرانی نیز در زمینه تولید فناوری برای جلوگیری از این بلایای طبیعی دست به‌کار شدند؛ زیرا هرساله بلایای طبیعی خسارات مالی و جانی بسیاری به جوامع انسانی وارد می‌کند. دو محقق ایرانی خانه‌های درختی ضدزلزله و سیل طراحی کرده‌اند که مجهز به جک هیدرولیک خودکاری است که در هنگام بالا آمدن سطح آب، ارتفاع خانه از زمین را افزایش می‌دهد. هزینه ساخت یک خانه درختی ضدزلزله و سیل حدود ۱۵۰ میلیون تومان است که در صورت انبوه‌سازی این هزینه، کاهش می‌یابد؛ و در آخر با استفاده از فناوری‌های نوین خسارات مالی و جانی تا حد امکان کاهش پیدا کرده است.
منبع: خبرگزاری آنا
انتهای پیام/