به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان،گلستان با داشتن جاذبه‌های طبیعی و چشم انداز‌های منحصربه فرد مقصد گردشگران داخلی و خارجی است، اما فعالیت خانه‌های مسافر غیرمجاز باعث کم رونقی فعالیت مراکز اقامتی رسمی شده و صنعت هتلداری و بوم‌گردی و در نهایت گردشگری استان را تهدید می‌کند.
مهمترین شرط فعالیت مراکز اقامتی، تامین امنیت و حفظ سلامت در کنار خدمات‌دهی مناسب به مسافران و گردشگران است و در شرایطی که کارشناسان در حال نظارت مستمر بر عملکرد واحد‌های اقامتی مجاز هستند بررسی فعالیت خانه‌های شخصی که بدون مجوز فعالیت دارند با مشکلات فراوان همراه است.
گلستان با دارا بودن بیش از ۳۵۰ جاذبه طبیعی متنوع و ارزشمند، ظرفیت حضور اقوام متعدد با خرده فرهنگ‌های فراوان، آثار و ابنیه چند هزار ساله، جنگل‌های چند میلیون ساله هیرکانی، سواحل دریای خزر، مرال‌های دشت جهان‌نما و جزیره آشوراده در دل دریای خزر یکی از قطب‌های مهم اکوتوریسم در شمال ایران است که تا قبل شیوع کرونا جمعیت قابل توجهی از مسافران و گردشگران به آن سفر می‌کردند.
در ۲ ماه اخیر و با کاهش آمار ابتلا به کرونا و لغو اجرای طرح تردد بین استانی، رونق را آرام آرام به مراکز اقامتی گلستان از جمله واحد‌های بوم‌گردی و خانه‌های مسافر روستایی مستقر در دل طبیعت بازگرداند و مسافران را به‌ویژه در روز‌های تعطیلی و آخر هفته به این مکان‌های استراحت کشاند.
تغییر سلیقه گردشگران موجب پیدایش گونه جدیدی از گردشگری مانند ایجاد واحد‌های بوم‌گردی و خانه‌های مسافر روستایی شد که در آن افراد به جای حضور در هتل‌ها و اماکن شلوغ و پرازدحام راهی روستا‌های بکر و دورافتاده می‌شوند تا به دور از هیاهوی زندگی روزمره دمی و ساعتی، شاید هم روزی و هفته‌ای را در آرامش برآمده از این ویژگی ناب سپری کنند.
فعالیت این اقامتگاه‌ها با امکانات مناسب علاوه بر جلوگیری از مهاجرت روستاییان، باعث ایجاد رقابت در فعالیت گردشگری، توجه به محیط زیست و فرهنگ بومی و انتقال فرهنگ اصیل گذشتگان به نسل امروز و از همه مهمترین درآمدزایی برای جوامع محلی می‌شود.
طبق اعلام مسوولان حوزه گردشگری گلستان، هم اینک ۱۵۳ واحد بوم‌گردی و ۲۶۱ خانه مسافر دارای مجوز در کنار سایر مراکز اقامتی مانند هتل، مُتل، مهمانپذیر در استان فعال هستند که جذب مسافران و گردشگران توسط بیش از هزار خانه مسافر غیرمجاز به طور عمده در مناطق روستایی واقع در ارتفاعات و محصور در دل جنگل‌های هیرکانی به تهدیدی جدی برای ادامه فعالیت آن‌ها تبدیل شده است.
به اعتقاد کارشناسان حوزه گردشگری گلستان، رشد قارچ گونه خانه‌های مسافر فاقد شناسنامه که بدون در نظر گرفتن ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مناطق روستایی با اعلام نرخ‌های بسیار کمتر از هتل‌ها، بوم‌گردی‌ها و خانه‌های مسافرمجاز، گردشگران را در شرایط کرونایی که تعداد آنان کاهش محسوسی یافته به سمت خود می‌کشانند نیاز به ورود جدی مسئولان مرتبط از جمله اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان برای ساماندهی فعالیت مراکز اقامتی دارد.
به گفته کارشناسان، تقویت فعالیت مجریان طرح ساماندهی خانه‌های مسافر، تشکیل کمیته شناسایی خانه‌های مسافر بدون مجوز توسط فرمانداری و ادارات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان‌ها، بازدید و شناسایی این خانه‌ها در روستا‌ها و تذکر کتبی به مالکان بنا‌هایی مسکونی که اقدام به اجاره خانه خود به مسافران و گردشگران می‌کنند و در صورت تکرار پلمب این خانه‌ها از جمله راهکار‌های بهبود روند توسعه گردشگری گلستان است.
صاحب اقامتگاه بوم‌گردی در روستای قلعه‌چه مینودشت با اشاره به تاثیر کرونا بر کاهش ۹۰ درصدی مسافران و گردشگران، گفت: تا پیش از شیوع کرونا و کاهش مسافرت‌ها ۱۶ نیرو بیمه شده در این اقامتگاه فعالیت داشتند که هم اینک تعدادشان به ۶ نفر رسیده و در خیلی از ماه‌ها از جیب حقوق آنان را پرداخت می‌کنم و اگر نگرانی برای مشکلات آموزش مجدد افراد جدید نبود بازهم تعداد نیرو‌ها را کمتر می‌کردم.
قدرت امیدزاده اظهارداشت: مسافران و گردشگران به طور معمول در روز‌های آخر هفته و تعطیلات برای استراحت و گذران ساعات خوش به این روستای خوش آب و هوا می‌آیند که وجود ویلا‌های شخصی اجاره‌ای آن هم با نرخ‌های بسیار پایین بر جذب این مسافر در واحد‌های بوم‌گردی تاثیر منفی گذاشته است.
کارتن به‌دست‌ها در جاده‌های منتهی به روستا‌های گردشگری ایستاده‌اند و برای جذب گردشگر تبلیغ می‌کنند و خیلی‌ها با شنیدن نرخ‌های پایین اقامت در ویلا‌های شخصی ترغیب به اسکان در این محل‌ها می‌شوند در صورتی که به گفته فعالان حوزه گردشگری، هیچ تضمینی برای تامین امنیت مسافران در خانه‌های اجاره‌ای بدون مجوز وجود ندارد.
امیدزاده ادامه داد: نرخ معمول برای یک شب اقامت در یک واحد بوم‌گردی برای هر نفر یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریال است در صورتی که عده‌ای به راحتی ویلا‌های شخصی خود را به ۲۰ تا ۲۵ نفر هر شب پنج میلیون ریال اجاره می‌دهند، اما برای ما به عنوان فعال در این صنعت قابل قبول نیست که چگونه هزینه‌های اسکان این تعداد مسافر با این مبلغ برابری می‌کند و صرفه اقتصادی دارد.
امیدزاده افزود: اولویت واحد‌های اقامتی بوم‌گردی فراهم کردن بهترین شرایط برای اسکان مسافران و تامین امنیت آنان است و نظارت لازم بر نحوه عملکرد مسافران انجام می‌شود در صورتی که خیلی از افراد ساکن در ویلا‌های اجاره‌ای غیرمجاز با پوشش نامناسب در محیط سنتی روستا‌ها تردد می‌کنند و در مقابل تذکر اهالی رفتار تند از خود نشان می‌دهند.
او اضافه کرد: اهالی روستا فکر می‌کنند این افراد با پوشش نامناسب مهمان اقامتگاه بوم‌گردی ما هستند و باعث نگاه منفی آنان به بحث حضور گردشگر و فعالیت واحد‌های بوم‌گردی مجاز می‌شود.
او افزود: چند وقت قبل تعدادی از اهالی روستا نسبت به ظاهر نامناسب مهمانان این اقامتگاه بوم‌گردی به دهیار و شورای اسلامی روستا گلایه کردند که پیگیری‌ها نشان داد این افراد در ویلا‌های اجاره‌ای غیرمجاز ساکن هستند، اما تداوم این رفتار‌ها ناشی از نبود نظارت بر خانه‌های مسافر بدون مجوز مانعی برای رونق فعالیت‌های گردشگری در منطقه است.
مدیر یک واحد بوم‌گردی در روستای پادلدل گالیکش گفت: شرایط کرونایی و کاهش مسافرت‌ها باعث کم رونقی فعالیت خیلی از واحد‌های بوم‌گردی استان از جمله این شهرستان شد که امیدواریم با بهتر شدن وضعیت شیوع کرونا و افزایش سفر‌ها در کنار برخورد نظارتی با فعالیت خانه‌های مسافر غیرمجاز، رونق دوباره به این واحد‌ها بازگردد.
اکبر پیاده کوهسار افزود: تیم‌های بازرسی میراث فرهنگی بر عملکرد مراکز اقامتی مجوزدار از جمله شرایط بهداشتی و تامین امنیت مسافران نظارت می‌کنند و این مسئله باعث شده تا این مراکز همواره به سطح کیفی خدمات‌دهی خود توجه داشته باشند، اما فعالیت خانه‌های مسافر غیرمجاز باعث شده که عده‌ای از گردشگران به‌جای مراکزمجاز با پرداخت مبلغ کمتر در این خانه‌ها مستقر شوند که این مساله تهدیدی جدی برای بهبود شرایط کاری اقامتگاه‌های مجاز است و مقابله با آن باید در اولویت مسئولان مرتبط قرار گیرد.
صاحب یکی از خانه‌های مسافر مجوزدار گالیکش نیز بیان کرد: با وجود پیگیری مسئولان استانی برای جلوگیری از تعطیلی فعالیت واحد‌های اقامتی گلستان ناشی از ترس از ابتلا به کرونا، به جز عده‌ای معدود کسی در ۲ سال اخیر به معنای واقعی به سفر نرفت و تعداد مسافران ساکن در مراکز اقامتی بسیار کم بود و این مساله باعث فشار اقتصادی بر این واحد‌ها شد.
محمد امینی افزود: در ۲ ماه اخیر با تغییر رنگ کرونایی شهر‌های گلستان از قرمز و نارنجی به زرد و آبی و کاهش بیماران کرونایی و لغو محدودیت‌های تردید، مسافرت‌ها اندکی رونق گرفته و شاهد حضور گردشگران در شهر‌های مختلف استان هستیم که انتظار می‌رود باعث بهبود فعالیت واحد‌های اقامتی مجوزدار شود.
استقبال بسیار کم خانه‌های مسافر برای دریافت مجوز
وی در رابطه با تاثیر فعالیت خانه‌های مسافرغیرمجاز بر سایر مراکز اقامتی مجوزدار، گفت: عمده فعالیت خانه‌های مسافرغیرمجاز در شهرستان گالیکش مربوط به روستا‌های مسیر تنگراه (حاشیه جنگل گلستان) است که در روز‌های تعطیل و پیک سفر ۸۰ تا ۹۰ درصد اهالی منطقه خانه‌های خود را بدون مجوز به مسافران اجاره می‌دهند.
امینی به عنوان مجری طرح ساماندهی خانه مسافر گالیکش اظهارداشت: هر یک از شهرستان‌های استان یک مجری طرح ساماندهی خانه مسافر دارند که وظیفه ارائه راهنمایی به افراد خواهان دریافت مجوز و تشکیل پرونده مقدماتی و انجام بررسی‌های لازم مربوط به بهداشت، امنیت و وضعیت بیمه محل را انجام می‌دهند.
وی افزود: بار‌ها برای اهالی منطقه نشست‌های مختلفی در مساجد برگزار کرده و حتی از طریق بلندگو از آنان خواستیم اشخاصی که خانه‌های مسافر بدون مجوز را شناسایی و معرفی کنند تا شرایط برای دریافت مجوز آن‌ها فراهم شود.
به گفته وی افراد زیادی برای دریافت راهنمایی به مجریان خانه مسافر در شهرستان‌ها مراجعه می‌کنند، اما مبلغ ۱۰ میلیون ریال به عنوان هزینه‌های جانبی برای دریافت مجوز را زیاد می‌دانند و بر این ادعا هستند که بدون نظارت به راحتی امکان فعالیت دارند پس نیازی به پرداخت هزینه و ایجاد محدودیت برای خود نمی‌بینند.
امینی ادامه داد: بخشی از افرادی که برای دریافت مجوز خانه مسافر تشکیل پرونده دادند نیز به دلیل شرایط کرونایی ۲ سال اخیر دیگر پیگیر اخذ مجوز نشدند.
ضعف قوانین مربوط
رییس انجمن مهمان‌پذیران و پانسیون‌داران گلستان افزود: راهکار قانونی و قضایی برای برخورد با خانه‌های اجاره‌ای بدون مجوز پیش بینی نشده تا مسئولان متولی به راحتی اجازه ورود به محل را پیدا کرده و یا با کارتن به‌دست‌ها برخورد جدی کنند.
امینی ادامه داد: ورود به خانه‌های شخصی از لحاظ قضایی و انتظامی مشکلات خاص خودش را دارد و فقط زمانی که جرمی در محل گزارش شود پلیس اجازه ورود دارد در غیر این صورت صاحبخانه به راحتی ادعا می‌کنند که خانه خود را اجاره نداده و افراد مستقر در محل مهمان شخصی وی هستند.
رییس انجمن مهمان‌پذیران و پانسیون‌داران استان گلستان گفت: بیش از هزار خانه مسافر غیرمجاز به طور عمده در مناطق روستایی استان و مسیر جاده بین المللی شمال - مشهد در طول سال در بحث پذیرش مسافر فعالیت دارند.
امینی ادامه داد: در مسیر تنگراه گالیکش به عنوان یکی از خروجی‌های اصلی استان حدود ۳۰۰ خانه شخصی بدون مجوز پذیرش مسافر انجام می‌دهند چراکه برایشان صرفه اقتصادی خوبی دارد و در برخی مواقع چند خانواده در یک اتاق مستقر می‌شوند و خانه‌های خود را هر شب یک تا ۲ میلیون ریال به مسافران اجاره می‌دهند.
معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گلستان گفت: ساماندهی خانه‌های مسافر استان از طریق مجریان طرح خانه مسافر در حال انجام است و این افراد وظیفه دارند خانه‌های مسافر بدون مجوز را شناسایی کنند.
یاسر قندهاری افزود: تاکنون برای ۲۶۱ خانه مسافر در استان گلستان پروانه بهره‌برداری صادر شده و با مجوز در حال فعالیت هستند.
فعالیت خانه‌های مسافر غیرمجاز را به طور عمده مربوط به مناطق روستایی استان دانست و افزود: بخش عمده‌ای از این خانه‌ها شناسایی شده و از طریق ادارات میراث فرهنگی شهرستان‌ها تذکرات لازم به آن‌ها داده شد تا هرچه سریعتر برای دریافت پروانه بهره‌برداری از طریق مجریان طرح ساماندهی خانه مسافر اقدام کنند.
او ادامه داد: ساماندهی خانه‌های مسافر در اولویت برنامه‌های اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گلستان است و تاکنون تعدادی از خانه‌های افرادی که با وجود فراخوان و نشست‌های توجیهی همچنان خواستار جذب مسافر به صورت غیرمجاز هستند پلمب شده و این روند ادامه خواهد داشت.
قندهاری اضافه کرد: در دوران کرونا مهمترین فعالیت میراث فرهنگی در بحث رونق بخشی به فعالیت بوم‌گردی‌ها و خانه‌های مسافر و سایر تاسیسات گردشگری مانند هتل‌های استان علاوه بر کمک به جبران خسارت با پرداخت تسهیلات، تولید محتوا در فضای مجازی بود.
او با اشاره به فعالیت ۱۵۳ واحد بوم‌گردی در گلستان، اظهار داشت: بسیاری از اقامتگاه‌های بوم گردی از طریق کارگروه فضای مجازی استان می‌توانند برای معرفی واحد‌های خود تولید محتوا کنند تا با افزایش ترددها، پذیرای تعداد زیادی از مسافران و گردشگران باشند.
او گفت: کرونا از اسفند سال ۹۸ تا پایان شهریور سال جاری هفت هزار میلیارد ریال به بخش‌های مختلف گردشگری این استان خسارت زده که برای جبران بخشی از این خسارات ستاد ملی مقابله و پیشگیری از کرونا مصوباتی از جمله پرداخت تسهیلات با کارمزد ۱۲ درصد و بازپرداخت ۲ ساله از سوی بانک‌ها تصویب کرد.
قندهاری افزود: پس از این مصوبه، اداره کل میراث فرهنگی گلستان نسبت به فراخوان واحد‌های گردشگری آسیب دیده از کرونا جهت بهره‌مندی از تسهیلات پیش بینی شده انجام داد که تا اوایل مهرماه ۲۱۵ پرونده برای فعالان آسیب دیده این حوزه تشکیل و به بانک‌های عامل معرفی شدند.
به گفته وی نیاز تسهیلاتی این تعداد پرونده ۱۳۵ میلیارد و ۱۲۱ میلیون ریال با ایجاد یا تثبیت ۳۵۰ فرصت شغلی بود که تا اوایل مهرماه ۱۲۰ نفر آن‌ها مبلغ ۷۰ میلیارد و ۵۸۳ میلیون ریال با ایجاد یا تثبیت ۲۳۲ شغل دریافت کردند.
استان گلستان بین ۲ قطب گردشگری شمال کشور و زیارتی مشهد قرار دارد و به دلیل میزبانی از اقوام متعدد شامل فارس، ترکمن، سیستانی، ترک (آذربایجانی و قزلباش)، مازندرانی، بلوچ و قزاق‌ها به نگارستان ایران مشهور است.
تجمیع جاذبه‌هایی همچون ساحل و دریا، جزیره، جنگل، کوهستان، دشت، بیابان و کویر در گلستان باعث افزایش مزیت‌های نسبی این استان در حوزه گردشگری شده است.
منبع: ایرنا
انتهای پیام/ق