به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، نام ماهشهر همواره عجین شده با پتروشیمی، پالایشگاه و صنایع عظیم اقتصادی است.صنایعی فوق العاده درآمدزا که در دوره روسای جمهور پیشین نیز رشد چشمگیری داشتند.
علاوه بر آن یکی از بزرگترین بنادر کشور، بندر امام خمینی(ره) که تحت عنوان یکی از بزرگترین مقصد واردات و صادرات کالاهای اساسی و پر سود در ایران شناخته می‌شود، نیز یکی از بخش‌های بندر ماهشهر است.
اما از این میلیارد‌ها ثروت، سرمایه و سود، مردم محلی را چه حاصل شده است؟
دستکم به اذعان مقامات محلی و گفته‌های مردم پس از گذشت ده‌ها سال از ساخت و بهره برداری صنایع پتروشیمی، آن‌ها آنطور که باید به تعهدات اجتماعی خود عمل نمی‌کنند.
به گفته بهزاد محمدی معاون وزیر نفت سابق در سال ۱۳۹۹ درآمد حاصل از فروش محصولات پتروشیمی کشور ۱۰ میلیارد دلار بیان شد و این یعنی اگر هر دلار ۲۰ هزار تومان باشد معادل ریالی آن رقمی شگفت انگیز خواهد شد.
برای نمونه و در استان خوزستان بر اساس گفته‌های رضا امیری مدیر عامل مجتمع پتروشیمی بندر امام از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن محصول به ارزش بیش از۴۵۶ میلیون و ۶۱۱ هزار دلار از این شرکت روانه بازار‌های بین المللی شد.
درآمد‌های کلانی که انتظارات را بالا می‌برد
همین درآمد‌های کلان باعث افزایش انتظارات از این صنایع برای رفع مشکلات مردمی شده که آب و خاک و هوایشان ناشی از بی احتیاطی پتروشیمی‌ها و رعایت نشدن قوانین محیط زیستی آلوده و در مجموع معیشت و زندگی شان تحت تاثیر قرار گرفته است.
مدتی پیش علی سلاجقه رئیس حفاظت محیط زیست خوزستان در بازدید از منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در بندر ماهشهر گفت که در خصوص تصفیه خانه‌ها اقدامات خوبی انجام شده، اما برخی از پتروشیمی‌ها به تکالیف خود عمل نمی‌کنند.
او در این بازدید گفته بودکه برخی از پتروشیمی های فرسوده پساب خود را به دریا رها می کنند.
سلاجقه نسبت به استشمام بوی آمونیاک و تاثیرات منفی آن بر جو نیز اشاره کرد که موجب خسارت وارد شدن به مردم شده است.
این مسئله موجب تحت تاثیر قرار گرفتن محیط زیست آبی، خشکی و زندگی شهروندان شده، اما از سوی دیگر این صنایع برای کشور اولویت دار هستند.
از همین رو نیز علی سلاجقه گفت: ما می خواهیم پتروشیمی ها طبق قانون وظایف خود را انجام دهند؛ همانطور که اکوسیستم را تخریب کرده و زیان می‌رسانند، مکلف به احیا هستند.
بندر ماهشهر؛ حلبی آباد چسبیده به ساختمان‌های لاکچری
پتروشیمی‌ها نقش مهمی در دور زدن تحریم‌ها و ایجاد درآمد داشتند و یکی از دلایل توسعه پتروشیمی در مناطقی از جمله بندر ماهشهر نیز توسعه این مناطق و ایجاد رفاه برای مردم آن بوده است.
حال آنکه پتروشیمی‌ها نه تنها نسبت به ایجاد اشتغال و امکانات در روستا‌های ماهشهر بی توجه بودند، بلکه حتی رسیدگی به برخی مناطق مرفه نشین بندر ماهشهر نیز خوب نیست.
ساختمان‌های بلند و فروشگاه‌های لاکچری با کالاهای گران قیمت، اما وضعیت فاضلاب و جاده و خیابان‌ها نامطلوب است.
به گفته یک بازدید کننده از این ناحیه بندر ماهشهر می‌توان آن را «کثیف و گران» توصیف کرد.
ویدیو زیر از حاشیه بندر ماهشهر گرفته شده، در نزدیکی شهر و حتی چسبیده به آن چنین خانه‌هایی وجود دارند که به حلبی آباد‌ها معروف هستند.
عمده ساکنان این مناطق از روستا‌های همجوار و به امید یافتن شغل و زندگی بهتر به این منطقه مهاجرت کردند.
اما در اینجا نه تنها به آنچه می‌خواسته نرسیدند، بلکه این بخش‌ها به شدت مستعد خطرات و آسیب‌های اجتماعی هستند.
شریف یکی از ساکنان این منطقه که از یک روستا اطراف بندر ماهشهر در این بخش ساکن شده ۸ سال پیش تمام دام‌های خود را فروخت، یک ماشین خرید و به سختی خانه‌ای در این منطقه پیدا کرد.
او گفت: این کار را کردم تا بتوانم از طریق مسافرکشی هزینه خانواده را فراهم کنم، اما حالا پشیمانم و مطمئنم اگر در همان روستا می‌ماندم و احشام را نمی‌فروختم شاید الان وضعیت به مراتب بهتری نسبت به گذشته داشتم.
تماس‌های بی پاسخ تنها جواب نماینده مردم بندر ماهشهر در مجلس
مدتی پیش نیز حبیب آقاجری نماینده مردم ماهشهر، امیدیه و هندیجان در مجلس شورای اسلامی در کنگره شعر گمنامی گفت: تنها ۱۰ درصد از سود سالانه صنایع نفت و گاز و پتروشیمی در ماهشهر می‌تواند در رفع مشکلات مردم اثر گذار باشد.
او می گوید: می‌توان با اختصاص اعتبار از سوی این پتروشیمی‌ها برای ایجاد صنایع پایین دستی مسئله بیکاری جوانان را برطرف کرد.
البته این نماینده مردم در مجلس در خصوص اقدامات خود برای پیگیری مشکلات مردم مناطق محروم ماهشهر توضیحاتی ارایه نداد.
افزون بر آن علی رغم تماس‌های مکرر و پیام‌های پی در پی ما با شخص آقاجری نه تنها پاسخی به ما نداد، بلکه پس از تماس با دفتر نماینده او و طلب کار‌های انجام شده بعدا هیچ جوابی به ما ندادند.
تبلت‌هایی که هرگز به دانش آموزان مناطق محروم اهدا نشد
اسماعیل شریفی یک فعال مدنی بندر ماهشهر معتقد است هیچ عزم راسخی برای حل مشکلات این شهر وجود ندارد
او معتقد است شرکت‌های پتروشیمی آنقدر نسبت به این درآمد‌ها طمع دارند که ترجیح می‌دهند به جای هزینه آن در جهت اهداف جمعی آن را برای خود نگه دارند تا در موقعیت مناسب بهره‌مند شوند.
شریفی گفت: از اوایل شیوع ویروس کرونا و آنلاین شدن آموزش، منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی وعده داد چند هزار تبلت را به دانش آموزان مناطق محروم ماهشهر اهدا کند.
به گفته این فعال مدنی منطقه ویژه اقتصادی به شکلی گسترده نیز در رسانه‌ها آن را مطرح کرد، اما پس از گذشت ۲ سال از آن وعده ها تبلت‌ها همچنان در مرحله آماده سازی هستند و حتی یک دستگاه نیز به دانش آموزان اهدا نشد.
تبدیل ماهشهر به قطب دفع بهداشتی پسماند با کمک پتروشیمی‌ها
اگرچه منطقه ویژه پتروشیمی بندر ماهشهر می‌گوید در انجام مسئولیت‌های اجتماعی خود پیشگام است و در بسیاری موارد توانسته چهره فقر را در ماهشهر بزداید یا در جهت حفظ محیط زیست قدم‌های مثبتی بردارد.
مهران عباسی لرکی فعال محیط زیست اهل ماهشهر یکی از ویژگی‌های این شهر بندری را که آن را نسبت به کلانشهر اهواز نیز متمایز ساخته، ساز و کار قدرتمند دفع زباله‌های شهری دانست که با کمک پتروشیمی‌ها محقق شد.
او گفت: ماهشهر از امکانات منحصر بفردی برای دفع اصولی و بهداشتی زباله‌ها برخوردار است و همین مسئله آن را تبدیل به قطب دفع اصولی پسماند کرده که زباله‌های چند شهرستان همجوار نیز به این محل حمل می‌شوند.
شهرک ولیعصر؛ محروم و قرار گرفته در چهار راهی حساس
اما در هر حال این مسئله به معنای عمل کردن مطلوب پتروشیمی به تعهدات اجتماعی شان نیست.
زیرا ده‌ها روستا در نقاط مختلف بندر ماهشهر و آن هم در حالی که تنها چند قدم با صنایع عظیم پتروشیمی فاصله دارند، در فقر مطلق و بدون امکانات بهداشتی و درمانی به سر می‌برند.
روستای ولیعصر در مسیر ماهشهر به بندر امام خمینی یا آنطور که محلی‌ها می‌گویند، شهرک «گاما» یکی از چندین روستای محروم در ماهشهر است که در نزدیکی پتروشیمی است، اما ساکنان آن از کمترین امکانات رفاهی و درمانی نیز محروم هستند.
نام شهرک گاما در خلال حوادث آبان ۹۸ شنیده شد، زمانی که بنزین یک شبه و بدون زمینه چینی ۳ برابر گران و بسیاری از شهروندان در نقاطی از کشور در اعتراض به این مسئله دست به تجمعات زدند.
شهرک گاما که از کمترین امکانات رفاهی برخوردار است، بر چهار راه مهم و حساس منطقه، مسیر‌های بندرماهشهر- شهر بندرامام خمینی (ره)، منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی- آزاده راه ماهشهر- اهواز قرار دارد.
فرصت خدمت به خلق می گذرد همچو ابر
اعتراض مردم شهرک گاما نسبت به فقر امکانات وعده‌های شیرین برخی مسئولان را در پی داشت که قول دادند مردم این مناطق به منطقه دیگری انتقال یابند.
این اقدام به منظور دسترسی راحت تر آن‌ها به امکانات رفاهی بود، اما ۲ سال از آن وعده و وعیده‌ها می‌گذرد و همچنان خبری از عمل نیست.
گزارش از ساسان ناصری زاده
انتهای پیام/ن