به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از رشت، ریختن زباله در خیابان و جاده از درون خودرو‌ها یکی از پدیده‌های ناهنجار زیست محیطی در گیلان است که علاوه بر آسیب جدی به زیبایی این خطه سرسبز، به نوعی حقوق شهروندی مردم گیلان را برای برخورداری از محیطی زیبا و عاری از هرگونه آلودگی پایمال کرده است.
در چند سال اخیر شاهد افزایش ریختن زباله توسط سرنشینان خودرو‌ها در جاده‌ها و خیابان‌ها هستیم که این امر علاوه بر نوعی ناهنجاری، توهین به شهروندان و زیرپاگذاشتن حقوق شهروندی نیز تلقی می‌شود.
استان گیلان با داشتن طبیعت بسیار زیبا، از جنگل، کوه و سواحل زیبا گرفته تا مناطق دیدنی، در طول سال پذیرای میلیون‌ها گردشگر است که گیلان را در این حوزه به محوری‌ترین استان گردشگرپذیر کشور تبدیل کرده است.
هرساله تعداد بسیاری از هموطنان از استان‌های مختلف به گیلان سفر می‌کنند تا از طبیعت زیبا و جاذبه‌های منحصر بفرد گردشگری آن بهره ببرند و حتی از سواحل و دریای آن نیز، سود ببرند. اما تعدادی از این مسافران هنگام ورود یا خروج و حتی هنگام گردش در شهر‌های گیلان، تنقلات، میوه و غذا میل می‌کنند، اما بعضی از آنان پوست میوه و تنقلات و زباله‌های حاصل از خوردن و آشامیدن را از داخل خودرو به بیرون پرتاب می‌کنند.
البته گاه گاهی این ناهنجاری رفتاری حتی از سوی بومیان نیز دیده می‌شود و خود به نحوی نامناسب توجیه‌گر رفتار گردشگران در زباله پرانی از خودرو‌های شخصی شده است.
در برخی مواقع دیده می‌شود تعدادی از بومیان نیز همانند مسافران زباله‌های موجود در خودرو را وسط جاده‌ها و خیابان‌ها رها و پرتاب می‌کنند که امروزه چهره راه‌های و خیابان‌های استان را به شکلی نازیبا کرده است.
این امر مختص به جاده‌ها و خیابان‌ها نیست، بلکه تعدادی از گردشگران و مردم بومی هنگام استفاده از دریا و سواحل زیبای شهر‌های شمالی، زباله‌های خود را کنار ساحل رها می‌کنند که این کار ناپسند، چهره زیبای ساحل را مخدوش کرده و محیط را آلوده می‌کند.
همواره برخود با زباله ریزان خودرویی یکی از مطالبه فعالان محیط زیست و مردم بوده است تا به یک رویه قانونی تبدیل شود. به تازگی محیط بانان شهر بندری کیاشهر در اقدامی قابل توجهی مسافری را که از داخل خودرو خود اقدام به پرتاب زباله در طبیعت کرده بود را متوقف کردند و مسافر نیز پس از تذکر و اظهار ندامت، زباله خود را جمع آوری کرد.
این اقدام در برنامه پویش پاکسازی بندر کیاشهر که در مجاورت پل چوبی و توسط یکی از تشکل‌های غیردولتی با همکاری مردم و محیط بانان محیط زیست آستانه اشرفیه انجام شد، سرنشین خودرویی که از مسیر پاکسازی عبور می‌کرد زباله خود را از پنجره به سمت شرکت کنندگان در مراسم پرتاب کرد که بلافاصله توسط یکی از محیط بانان پاسگاه محسن آباد که در محل حضور داشتند خودروی مذکور متوقف و با مرتکب این عمل غیرفرهنگی برخورد شد.
رضا زمانی، سرپرست اداره محیط زیست آستانه اشرفیه ضمن قدردانی از اقدام به موقع محیط بان سهراب رجبی از پرسنل پاسگاه محیط بانی محسن آباد گفت: با توجه به صورتجلسه انجام شده مراتب جهت اقدامات لازم قانونی از طریق مراجع قضایی پیگیری خواهد شد.
او از عموم مسافران و گردشگران که به استان گیلان سفر می‌کنند، درخواست کرد با توجه به بحران پسماند در استان گیلان نسبت به مدیریت زباله‌های خود توجه بیشتری داشته باشند چرا که هر کسی مسئول زباله تولید شده خود است و بهانه‌هایی همچون در دسترس نبودن سطل زباله نمی‌تواند باعث آن شود تا گردشگران پسماند خود را در طبیعت رها کنند.
اینگونه برخورد‌های قانونی می‌تواند زمینه ساز فرهنگ سازی برای حفظ محیط زیست باشد که رعایت آن همانند بستن کمربند به یک الزام تبدیل شود و فقدان رعایت ان با برخورد‌های جریمه‌ای همراه باشد.
بر اساس ماده ۲۰۶ آیین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب ۱۳۸۴، ریختن شیشه، بطری، میخ، سیم، حلبی، مایعات لزج و چرب، نخاله‌های ساختمانی و زباله، مصالح ساختمانی، شست و شوی وسایل نقلیه، ایجاد موانع و به طور کلی هر عملی که باعث سد راه و ایجاد خطر و انحراف وسایل نقلیه از مسیر حرکت باشد، بر روی راه ها، شانه جاده‌ها و حریم قانونی آن‌ها ممنوع است.
بر اساس همین ماده قانونی، همچنین ریختن هرگونه زباله، ضایعات و اشیاء، آب دهان و مانند آن از درون خودرو به وسیله راننده و یا سرنشینان ممنوع است که طبق این قانون، این عوامل ناپسند ممنوع و جریمه دارد.
علاوه براین ماده قانونی، در آیین‌نامه امور خلافی مصوب ۱۳۲۴ نیز پیش‌بینی شده بود و در این زمینه ماده ۴۸۸ قانون مجازات اسلامی در بحث تعزیرات نیز موارد مشابهی را در بر دارد و این موارد ناظر به حرکات و اقداماتی است که منجر به آلودگی محیط زیست و به خطر افتادن بهداشت عمومی به معنی اخص شود و به همین جهت هم مجازات حبس تا یک سال دارد.
به گفته مسئولان راهنمایی و رانندگی کشور، مطابق قانون، اگر مأموران پلیس راهنمایی و رانندگی خودرویی را مشاهده کنند که از داخل آن زباله‌ای به بیرون ریخته می‌شود، آنان حق جریمه و اعمال قانون این خودرو را دارند.
بی شک در همه معضلات اجتماعی، کار فرهنگی لازم و واجب است، اما جزای نقدی یادآوری مناسبی برای خاطیان و آسیب زنندگان به محیط زیست است که این امر را حتی در برخی از کشور‌های پیشرفته نیز شاهدیم.
حتی در برخی کشور‌ها میزان جریمه در کنار تابلوی بازدارنده نوشته می‌شود و بعضی از جریمه‌ها نیز بسیار سنگین و بیش از ۵۰۰ دلار نیز می‌رسد.
برای مثال در ایران ریختن هرگونه زباله، مایعات و اشیاء از درون خودرو به معابر ممنوع است و طبق قانون ۳۰ هزار تومان جریمه دارد در حالی که در کشوری همچون سنگاپور ریختن زباله یک هزار دلار (حدود ۲۸ میلیون تومان) جریمه دارد و در بار چهارم فرد متخلف باید با پیش بندی که روی آن نوشته شده است: "من شهر را کثیف کرده ام" خیابان‌ها را جارو کند.
همچنین جریمه ریختن زباله در خیابان‌های کره جنوبی برابر با ۱۱ تا ۱۳ درصد پایه حقوق یک کارمند است و در ژاپن نیز هرکس کوچکترین زباله یا آب دهان در معابر عمومی بریزد، ۸۰ تا ۱۶۰ یورو (بین ۲ و نیم تا پنج میلیون تومان) جریمه می‌شود.
با وجود اینکه همواره همه کشور‌ها کار فرهنگی را اولویت اقدامات خود برای جلوگیری از پدیده زباله ریزی می‌دانند، اما اگر نحوه اقدام برای کنترل و از کاهش دور ریختن زباله از خودرو توسط سرنشینان با صدور قبض جریمه همراه باشد، باید میزان جریمه افزایش یابد تا دیگر شاهد تکرار این صحنه‌های ناپسند نباشیم.
به هر حال ریختن زباله در جاده و خیابان‌ها کار ناپسندی است که به طور حتم همه ما این عمل را نکوهش می‌کنیم، اما گاهی اوقات این کار ناپسند را انجام می‌دهیم که در این راستا علاوه بر فرهنگ سازی مناسب و نصب تابلو‌هایی در این خصوص در جاده ها، باید برای این کار زشت جریمه هم درنظر گرفته شود، تا همانند بستن کمربند ایمنی، شاهد یک فرهنگ رایج در کشور باشیم.
از سوی دیگر با این کار و عدم دور ریختن زباله در جاده‌ها و خیابان ها، به طور حتم بیشتر از طبیعت زیبای شهر‌ها خواهیم برد و این امکان را فراهم می‌کنیم که سایر هموطنان ما نیز هنگام عبور از این جاده ها، از طبیعت زیبای آن که عاری از زباله است، لذت بیشتری ببرند.
با این وجود لازم است که همه رانندگان پاکت یا پاکت‌هایی در اتومبیل داشته باشند و از پرتاب ضایعات و زباله از اتومبیل‌ها خودداری کنند و همچنین ماموران راهنمایی و رانندگی نیز، این مورد را جدی بگیرند و به دقت قانون را در این زمینه اجرا کنند، زیرا ریختن زباله و ضایعات از اتومبیل به بیرون، نوعی توهین به سایر شهروندان است.
منبع: ایرنا
انتهای پیام/ع