به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، من دهه شصتی خاطره جالبی از خیابان خانه پدری دارم. وقتی با خانواده ام در حاشیه بولوار وکیل آباد قدم می زدیم بعضی ماشین ها ترمز می زدند از پدر یا مادرم آدرس باغ وحش مشهد را می پرسیدند. بعضی از آنها لهجه مشهدی داشتند بعضی از راننده ها با لهجه ای صحبت می کردند که برایم متفاوت از لهجه مشهدی ها بود.
خلاصه تکرار این آدرس پرسیدن ها باعث می شد که من هم پایم را در یک کفش کنم و بگویم باید من را هم به باغ وحش مشهد ببرید. حتی وقتی بچه های فامیل می آمدند،یک صدا می شدیم و از بزرگترها می خواستیم که ما را به باغ وحش مشهد ببرند.
باغ وحش مشهد در دهه شصت فضای متفاوتی داشت. در تصویرها و خاطراتی که از باغ وحش دهه شصت مشهد دارم، دیوار مرگی را به خاطر می آورم. دیوار مرگی ساخته شده از چوب که برای من خیلی دلهره آور اما برای بزرگترها و خصوصا جوان ترها خیلی هیجان انگیز بود.
جالب است که این دیوار مرگ تاریخی هنوز هم وجود دارد اما دیگر آن دلهره آوری قدیم را برای من ندارد. همه این ها را گفتم تا از زمان هایی برای شما بگویم که هنوز جاذبه های سیاحتی مشهد محدود بود اما این روزها دنیای سیاحت مشهد رنگ و لعاب بیشتری به خود گرفته است. حالا در این گزارش با من همراه شوید تا از نوعی از جاذبه های گردشگری متفاوت مشهد برای شما بگویم.
باغ وحش مشهد، نوستالژی نسل های مختلف
شاید شما هم در سفر به مشهد، سری به باغ وحش وکیل آباد مشهد زده باشید. باغ وحش وکیل آباد مشهد نوستالژی نسل های مختلف است. طبق اطلاعاتی که از ویکی پدیای فارسی درباره باغ وحش مشهد به دست آوردم این باغ وحش در سال ۱۳۳۹ تأسیس شد و نکته ای که در جست و جوهایم برایم جالب بود این است که باغ وحش مشهد از ابتدا در بولوار وکیل آباد نبوده است. بلکه محل آن در محدوده خواجهربیع فعلی قرار داشت.
تغییر محل باغ وحش مشهد
اینطور که از اطلاعات فضای مجازی برمی آید، در سال ۱۳۵۹ محل باغ وحش مشهد از خواجه ربیع به وکیل آباد تغییر میکند.
در تغییر محل باغ وحش مشهد، باغ وکیل آباد موقوفه حاج حسین ملک در نظر گرفته میشود.
باغ وحش مشهد در جنوب غربی باغ وکیل آباد ساخته میشود.
در جست و جوهایم درباره باغ وحش وکیل آباد به نکته جالب تری برمی خورم . نکته جالب این است که در سالهای ابتدایی برنامه های نمایش حیوانات نیز اجرا می شد که از جمله برنامه های پر طرفدار قرار دادن سر انسان در دهان شیر و نبرد با گرگ توسط امیر وجدانی بود.
قصه فیل محبوب کودکان
جالب است بدانید که بیشتر حیوانات باغ وحش در ابتدا با قطار از هند و پاکستان وارد کشور شدند. هر کدام از حیوانات این باغ وحش برای خود سرگذشتی دارند. اما قدیمی ترها یادشان می آید که باغ وحش مشهد فیل آرامی داشت. خیلی از بچه های دهه شصتی در رفتن به این باغ وحش با این فیل آرام عکس داشتند.
این روز ها که مشغول نوشتن این گزارش هستم این فیل دوست داشتنی دیگر زنده نیست. در گوگل جست و جو می کنم سرنوشت فیل باغ وحش مشهد چه شد؟ اولین مورد که در گوگل بالا می آید مربوط به سایت نم نمک است.
وقتی مطلب سایت را می خوانم می فهمم فیل محبوب دوران کودکی ام باران نام داشته است. طبق اطلاعات سایت نم نمک باران را از سیرک خلیل عقاب که در شیراز برنامه اجرا می کرد خریداری کرده بودند.
در این سایت نوشته است: «باران(فیل باغ وحش مشهد) ۱۴ سالش بود که به باغ وحش آمد و در ۵۲ سالگی هم به عمر طبیعی مرد. او در ۱۰ سال آخر عمرش آن قدر پیر شده بود که دیگر دندان نداشت و مسئولش غذاها را خمیر میکرد و در دهانش میگذاشت.»
باغ پرندگان مشهد
تا سال ها باغ وحش مشهد یکه تاز و بی رقیب بود تا اینکه در سال ۱۳۹۳ باغ پرندگان به عنوان رقیبی دیگر در میدان سپاد مشهد از راه رسید.
باغ پرندگان مشهد آن طور که در نت می بینم در سال های اول بسیار خوب بوده است اما بعد از مدتی این باغ بسیار افت می کند. به طوریکه در نظر یکی از کاربران نوشته شده که خاطره خود را از باغ پرندگان اصفهان با دیدن باغ پرندگان مشهد خراب نکنید.
نبوی کارشناس گردشگری در پاسخ به موضوع نظر کاربران درباره باغ پرندگان گفت: باغ پرندگان اصفهان جزو معدود باغهای پرندگان استاندارد است ولی اگر نظر گردشگران یا مردم اصفهان را بپرسید، باغ پرندگان اصفهان هم نیاز به ارتقاء و بهتر شدن دارد.
او گفت : شهر توریستی مشهد رتبه یک در رتبه بندی شهرهای توریستی ایران را دارد، این شهر هم از لحاظ جذب گردشگر و هم از لحاظ استاندارهای گردشگری دارای بهترین های ایران است.
به همین علت از مشهد در حوزه گردشگری محیط زیست انتظار بالاتری داریم؛ در مورد باغ پرندگان مشهد باید بگم که این باغ توسط بخش خصوصی راه اندازی شده است و برای ارتقاء و بهتر شدن نیاز است تا شهرداری ، محیط زیست و حتی استانداری توجه بیشتری به این موارد داشته باشند.
این کارشناس گردشگری گفت : برای ارتقای گردشگری محیط زیست، نیاز به سرمایهگذار آشنا با محیط زیست است.
باغ پرندگان مشهد با بهبود وضعیت کرونایی از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۰ شب فعالیت میکند. قیمت بلیت برای هر بازدید کننده ۱۵ هزار تومان است و برای بازدیدهای دانش آموزی میتوان با شماره ۰۹۱۵۱۵۶۸۴۹۷ هماهنگ کنند.
موزه علوم و تاریخ طبیعی مشهد
وقتی که در حال نوشتن این گزارش هستم و درباره موزههای که با محور جاذبههای طبیعی و حیات وحش است جست و جو میکنم.
نکتهای که برایم خیلی جالب است وجود موزههایی در این رابطه است که از وجود آنها اطلاعی نداشتم شاید به این دلیل که درباره آنها زیاد تبلیغ نشده است.
یکی از این موزه ها، موزه علوم و تاریخ طبیعی مشهد است و با وجود اینکه در سال ۱۳۷۷ افتتاح شده است و حدود بیست و دو سال از افتتاح آن میگذرد چندان شناخته شده نیست؛ این موزه در مرکز تربیت معلم شهید بهشتی مشهد در میدان جمهوری اسلامی (میدان تلویزیون) قرار دارد. در پیگیریها برای مصاحبه با مسئولان موزه، متوجه میشوم این موزه در حال بازسازی است و امکان بازدید از آن وجود ندارد.
طبق گفته مسئولان موزه بازسازی و ساخت موزه از سال ۱۳۹۹ به کمک یک نیکوکار شروع شده است، اما به صورت جدی عملیات بازسازی آن از تیر ماه امسال آغاز شده است. بازسازی موزه علوم و تاریخ طبیعی مشهد حدود دو سال طول میکشد.
پارک موزه علوم زمین مشهد
شاید فایده نوشتن این گزارش برای نگارنده کشف بیشتر جاذبه های مشهد بوده است.
یکی از این جاذبه هایی که در موقع نوشتن این گزارش کشف کردم و حتی در دفترچه ام یادداشت کرده ام تا در فرصت فراغت به دیدن آن بروم، موزه علوم زمین مشهد است.
عکس های جذابی از موزه علوم زمین شناسی در فضای مجازی می بینم و به نظرم می آید فقط به یک موزه برای بازدیدهای تخصصی محدود نمی شود و خانواده ها نیز در اوقات فراغت خود می توانند از موزه بازدید کنند. طبق اطلاعاتی که در یکی از سایت ها درباره این موزه می خوانم:
در موزه علوم زمین نمونههای شگفتآوری از انواع سنگها، کانیها، فسیلها و… از سراسر ایران و جهان جمع آوری شدهاند.
از دیگر بخشهای جذاب این موزه میتوان به بخش فضای باز شامل آیتمهای منظومه شمسی، ساعت آفتابی، دایناسور و معدنکاری اشاره کرد.
دیرینهشناسی، سنگها و کانیها، نقشههای زمینشناسی، گردشگری آبزمینشناسی و محیطزیست، تکتونیک و مخاطرات، گوهرسنگها از قسمت های مختلف این موزه است.
این پارک موزه در خیابان فکوری مشهد واقع است و بازدید از آن برای عموم مردم آزاد است.
اولین سوالی که برایم مطرح می شود این است که چرا این موزه اینقدر ناشناخته مانده است در جست و جوهایم موفق می شوم با نسترن شجاعی کاوه (مدیر پارک موزه علوم زمین مشهد) تماس بگیرم او در پاسخ به سوال من اینطور گفت: پارک موزه زمین مشهد در زمستان ۱۳۹۷ افتتاح شد و بعد از یک سال فعالیت، بحران کرونا آغاز شد و موزه نیز برای رعایت محدودیتهای کرونایی تعطیل شد.
او گفت : موزه نیز با کاهش شیوع کرونا فعالیت خود را از اول آبان ماه امسال آغاز کرده است.
فعالیت فعلی پارک موزه زمین مشهد نیز فعلا محدود است و اگر بازدید کننده قصد بازدید از پارک موزه زمین شناسی را داشته باشد باید چند روز قبل از بازدید هماهنگیهای لازم را انجام دهد.
مدیر پارک موزه علوم زمین مشهد گفت : پارک موزه فعلا در روزهای پنج شنبه و جمعه نمیتواند پذیرای بازدیدکنندگان باشد.
در شرایط کنونی از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ تا ۱۳ با هماهنگی قبلی برای رعایت دستورالعملهای بهداشتی به صورت محدود بازدید کننده قبول میکنیم.
شجاعی کاوه گفت: قیمت بلیت بازدید از موزه برای بزرگسالان ۱۵ هزار تومان، دانش آموزان و دانشجویان ۷ هزار تومان و برای کودکان زیر پنج سال رایگان است.
بیشتر بخوانید
پارک موزه زمین شناسی از جاذبههایی است که اگر معرفی شود استقبال زیادی از آن میشود از مدیر پارک موزه زمین درباره بحث تبلیغات موزه سوال میکنم .
شجاعی کاوه گفت: ما در ابتدای راه اندازی بودجه ابتدا از روشهای سنتی تبلیغات مثل چاپ بروشور استفاده کردیم این روش هم هزینه بر است و هم آن طور که مد نظر ما بوده است کارایی لازم را نداشته است.
مدیر پارک موزه علوم زمین مشهد گفت : با توجه به اینکه پارک موزه زمین شناسی وابسته به اداره کل زمین شناسی اکتشافات معدنی منطقه شمال شرق است، نهادی دولتی با محدودیت بودجه تعریف میشود بنابراین در بحث اعمال هزینه برای تبلیغات محیطی با محدودیتهایی رو به رو هستیم و در این زمینه ناچار هستیم از کمک نهادهای مرتبط مثل شهرداری برای تبلیغات شهری و محیطی استفاده کنیم که تاکنون نیز از کمکهای شهرداری نیز بهره برده ایم.
شجاعی کاوه گفت: رسانهها نیز میتوانند در معرفی پارک موزه علوم زمین به ما بسیار کمک کنند، چون همین مصاحبههایی که ما با رسانهها داریم باعث میشود مردم بیشتر با موزه علوم زمین آشنا شوند.
بیشتر بخوانید
از نتایج دیگر این گزارش این بود که توانستم جاهایی که همیشه پاتوق های گردش خانوادگی ام بوده را بیشتر بشناسم.
پارک وکیل آباد یکی از پارک های قدیمی مشهد است که از کودکی با خانواده بارها به آنجا سر زده ام اما از وجود موزه حیات وحش در این پارک اطلاعی نداشتم. این موزه طبق گفته یکی از مسئولان باغ وکیل آباد در سال ۱۳۹۲ تأسیس شده است.
طبق عکس ها و اطلاعات موجود در فضای مجازی در این موزه انواع پرندگان و حیوانات تاکسیدرمی شده وجود دارد.
در موزه حیات وحش وکیلآباد، میتوانید حیوانات را در دستههای زیر ببینید:
پرندگان: انواع مرغابی، کرکس، قرقاول، طوطیها، حواصیل و سایر پرندگان بومی و غیر بومی.
پستانداران: خرس قهوهای، پلنگ خراسان، گوزن موس، گربههای وحشی، سیاهگوش، انواع بز، قوچ، میش و...
همچنین در موزه وکیل آباد مشهد یک اتاق VIP وجود دارد که برای ورود به آن باید با نگهبانی مجموعه هماهنگیهای لازم را انجام دهید. اما ارزشش را دارد! نمونههای بسیار کمیابی از جانداران در این اتاق نگهداری میشوند.
اگر می خواهید بدانید این موزه کجای باغ وکیل آباد قرار دارد باید گفت که برای رفتن به این موزه باید به سمت استخر قدیمی و بزرگ باغ وکیل آباد بروید.
در اطراف استخر ساختمان قدیمی وجود دارد که ساختمان تابستانی و ییلاق نشین مرحوم ملک بوده و اکنون به موزه حیات وحش تبدیل شده است. قیمت بلیت بازدید از این موزه ۱۵هزار تومان است؛ این موزه تا قبل از کرونا دایر بوده است اما در دوران کرونا بسته شده و در حال تعمیر و بازسازی است.
موزه حیات وحش در اداره محیط زیست مشهد
اولین خاطره نگارنده گزارش از موزه حیات وحش در مشهد به موزه اداره محیط زیست مربوط می شود یادم می آید در دهه هفتاد برای بازدید داتش آموزی از موزه رفته بودیم .
طبق اطلاعاتی که از روابط عمومی محیط زیست دریافت میکنم موزه حیات وحش این نهاد از سال ۱۳۷۳ فعالیت خود را آغاز کرده است. برای بازدید از این موزه باید به اداره محیط زیست مشهد واقع در بولوار وکیل آباد بین وکیل آباد ۳۹ و ۴۱ مراجعه کنید.
اگر قصد بازدید از این موزه را دارید این موزه از ساعت ۸ تا ۱۳ و ۳۰ دقیقه پذیرای شما است. و قیمت بلیت بازدید آن نیز هزار تومان است.
موزه جانورشناسی
موزه ای دیگر مربوط به حیات وحش در مشهد به نام موزه جانورشناسی دانشگاه فردوسی مشهد وجود دارد که این موزه بیشتر جنبه آموزشی و تخصصی دارد .
برای بازدیدهای علمی از این موزه می توان هماهنگی های لازم را از طریق سایت مرکز پژوهشی جانور شناسی کاربردی دانشگاه فردوسی مشهد انجام داد. کافی است کلمه موزه جانور شناسی دانشگاه فردوسی مشهد را در گوگل جستجو کنید.
موزه جانورشناسی مشهد، یک مرکز پژوهشی است که با مطالعات روی زندگی جانوران مختلف و تاکسیدرمیهای انجام شده، توانسته یک مجموعه کامل و کاربردی از جانداران مختلف و زوایای متنوع زیستی آنها در دسترس بازدیدکنندگان قرار دهد.
این مجموعه همچنین دارای مدارک و اسناد ارزشمندی در حوزه جانورشناسی است. موزه جانورشناسی در دانشگاه بزرگ فردوسی مشهد قرار دارد.
یکی دیگر از موزه های جالب و تازه تأسیس مشهد، موزه دیرینه شناسی است که یک مجموعه شخصی و مجهز است که به همت پایهگذار مجموعه بازیما گردآوری شده است.
این مجموعه با هدف بالابردن اطلاعات عمومی بازدیدکنندگان در رابطه با تاریخ زمین برپا شده است. ارائه تمام موضوعات مربوط به تاریخ زمین در این مجموعه با به نمایشگذاشتن فسیلهای گیاهی و جانوری، برای درک و فهم بهتر انجام میشود. هزینه بازدید از موزه خصوصی دیرینه شناسی ۵هزارتومان است. برای بازدید از این موزه باید به زیر گذر پارک ملت در بولوار وکیل آباد مراجعه کنید. برای بازدید از این موزه می توانید با شماره ۰۹۱۵۱۵۸۱۷۰۷ تماس بگیرید.
پارک کروکودیل مشهد
پارک کروکودیل در جاده نیشابور به مشهد، عوارضی باغچه، ابتدای جاده دهسرخ قرار دارد.
این مرکز اولین و بزرگترین پارک گردشگری پرورش کروکودیل در خاورمیانه است. کروکودیلها از نوع پروسوس هستند که بومی استرالیا است. این کروکودیلها ۲.۵ ساله، یک ساله و شش ماهه هستند.
حمید علی میرزایی مدیر اجرایی پارک پرورش کروکودیل مشهد درباره این پارک می گوید: برای معرفی پارک گردشگری در فضای مجازی در دو بخش تبلیغات مجازی و تبلیغات محیطی برنامه ریزی کرده ایم؛ در بحث مجازی روی ظرفیت های شبکه اینستاگرام و وب سایت حساب کرده ایم؛ تیم بازاریابی نیز برای پارک پرورش کروکودیل داریم که این تیم هنوز فعالیت رسمی خود را شروع نکرده است.
او گفت: افتتاحیه رسمی پارک در بهمن ماه امسال است، اما این پارک بنا به دلایلی فعالیت خود را زودتر از موعد رسمی آغاز کرده است و در حال حاضردر روز های آخر هفته فقط پذیرای بازدید کنندگان هستیم؛ در این مدت نیز استقبال خوبی شده است.
مدیر اجرایی پارک پرورش کروکودیل مشهد گفت : برای آماده سازی پارک برنامه های جانبی داریم ایجاد فضا هایی برای عکاسی، راه اندازی کافی شاپ و نصب تجهیزات برای بازی کودکان بخشی از برنامه های آماده سازی پارک است.
علی میرزایی بیان میکند: این مجموعه استخر وسیعی داردکه قرار است مجموعهای از فلامینگوها به استخر این پارک منتقل شود؛ همچنین برنامه ریزی شده است حیواناتی به نام ایگوآنا از چهار نقطه دنیا به این پارک آورده شود.
او تصریح می کند: استخری به مساحت هزار و ۷۰۰ مترمربع در این مجموعه وجود دارد که قرار است بعد از افتتاح رسمی مجموعه، تور ماهیگیری در آن اجرا شود و بازدیدکنندگان میتوانند در این مجموعه ماهیگیری تمرین کنند و قلابهایی برای ماهیگیری در اختیار بازدیدکنندگان قرار میگیرد.
مشهد ظرفیت لازم برای سرمایه گذاری در زمینه های جدید گردشگری را دارد
استفاده از ظرفیت گردشگری حیات وحش در مشهد یکی از راه هایی است که به افزایش طول مدت اقامت زائران و مسافران در مشهد کمک کرد و به طور قطع وقتی مسافر و زائر در شهر اقامت بیشتری داشته باشد عواید اقتصادی بیشتری نصیب مشهد می شود.
در این زمینه نبوی کارشناس گردشگری که تحصیلات مرتبطی نیز در زمینه مدیریت کسب و کار دارد گفت: مهمترین اصل سرمایه گذاری در هر شهری مبتنی بر عرضه و تقاضا است. مشهد ظرفیت لازم را برای سرمایه گذاری در زمینه های جدید گردشگری دارد اما هنوز بسترسازی مناسب نشده است.
او گفت : در واقع اگر سرمایه گذاری قصد اجرای طرح های گردشگری حیات وحش یا سایر شاخه های جدید گردشگری را داشته باشد برای رسیدم به سوددهی باید چند سالی را زمان بگذارد.
این کارشناس گردشگری گفت : در عین حال موارد جدید سرمایه گذاری بر روی گردشگری حیات وحش در حال انجام است به طور مثال به تازگی در مشهد سرمایه گذاری روی مجموعه جدیدی با محوریت گردشگری حیات وحش در حال انجام است که بخشی از این مجموعه باغ پرندگان است.
گزارشگران: مریم مزروعی، تکتم زارعی
انتهای پیام/
ممنون از نویسنگان خانوم زارعی و مزروعی
خدا توفیقتان دهد
ممنون از دو عزیز بزرگوار
من خودم سالها در مشهد زندگی میکنم ولی تازه این مکانها رو شناختم
دست مریزاد به خانمها زارعی و مزروعی
چقدر جامع و کامل
من خودم مشهدی ام، اما از بعضی مکان ها بخصوص اونایی که به تازگی تاسیس و افتتاح شدن، اطلاعی نداشتم.
متاسفانه مردم ایران، مشهد رو فقط به عنوان قطب زیارتی و البته غذا و رستوران میشناسن.
ممنون از گزارش تون
کاش لااقل یکی از خبرنگاراتون به این موضوع توجه میکرد و در وصف و معرفی مکان های گردشگری، آدرسی از مکان موجود رو ذکر کنید، جاهای مطرح مثل باغ وحش و پارک وکیل آباد رو همه میشناسن، این موارد کوچیک رو شاید کسی اطلاع نداشته باشه.
کاش مسولین شهر مشهد بیشتر این مکان هارو معرفی کنند برای گردشگران و زائران که میان به این شهر
چقدر میتونه درآمدزایی داشته باشه از طریق توریسم برای شهرداری