مجله ویک: اعتماد نخبگان ایرانی به آمریکا از بین رفته است

به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، نشریه ویک انگلیس در گزارشی اعلام کرد تحلیلگران آمریکایی استراتژی فعلی آمریکا در قبال ایران که شبیه به دوران ترامپ است را شکست خورده می‌دانند.

نشریه ویک در این گزارش به قلم دیوید فاریس، تحلیلگر مسائل سیاسی نوشت: بیش از سه سال از خروج بی دلیل دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا از برجام می‌گذرد. تهران اکنون تنها چند هفته یا چند ماه با غنی سازی بالا فاصله دارد. اگر رئیس جمهور فعلی آمریکا به نتیجه‌ای غیر از دستیابی ایران به درصد بالای غنی سازی-که نشان دهنده شکست بزرگ سیاست آمریکا در پنج دولت اخیر است- علاقه‌مند است، باید در پارامتر‌های اساسی مذاکراتی که ممکن است به زودی در وین انجام شود تجدید نظر کند.

در ادامه این گزارش آمده است: دولت بایدن ابتدا باید اعتبار آسیب دیده آمریکا را ترمیم کند. هنگامی که ترامپ از برجام خارج شد، ایران با شرایط این پیمان مطابقت کامل داشت و از تعهدات خود عدول نکرد. بازی ترامپ به طور قابل پیش بینی و چشمگیری شکست خورد، زیرا هیچ برنامه جایگزینی در قبال ایران نداشت. آمریکایی‌ها تصور می‌کردند که ایران به میز مذاکره برخواهد گشت؛ اما این اتفاق نیفتاد. به علاوه، این مانور ترامپ هر گونه اعتمادی را که نخبگان ایرانی به آمریکا داشتند نیز از بین برد.

این آشفتگی که دولت ترامپ رقم زد و به دولت بایدن نیز رسید، کار را برای آمریکا سخت کرد. خودتان را جای رئیس جمهور جدید ایران بگذارید. بازگشت به نسخه اصلاح شده برجام چه فایده‌ای می‌تواند داشته باشد؟

شرایط فعلی را که بررسی می‌کنیم، زوایای امر بهتر دیده می‌شود. اکنون شرایط سیاسی آمریکا ملتهب است. خود ترامپ تهدید می‌کند که در سال ۲۰۲۴ بار دیگر برای نامزدی حزب جمهوری خواه کاندیدا می‌شود و اگر او یا امثال او به عنوان رئیس جمهور انتخاب شوند، مطمئناً هرگونه توافق جدیدی را که بایدن با میانجیگری انجام داده بود، از بین می‌برند. هیچ رهبر عاقلی کشور خود را در معرض چنین بلاتکلیفی بزرگی قرار نمی‌دهد؛ به ویژه هنگامی که خروج از آخرین توافق منجر به مشکلات اقتصادی عظیمی در ایران شده باشد.

باوجود تحریم‌های اقتصادی آمریکا و متحدانش، دیگر چه دلیلی وجود دارد که ایران از آمریکا بترسد؟ نزدیک به ۲۰ سال است که رهبران آمریکایی هشدار می‌دهند که «همه گزینه‌ها روی میز است». آمریکایی‌ها با اطمینان می‌گویند که مانع حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران نخواهد شد؛ پس دلیلی ندارد ایران به میز مذاکره برگردد.

جمهوری اسلامی ایران چندین دهه از نقشه‌های آمریکا و سختی‌های مادی که آمریکا برای ایرانیان به وجود آورده است، جان سالم به در برده است. از آنجایی که ایران در راه دستیابی به انرژی هسته‌ای بسیار رنج کشیده است، اکنون بدون گرفتن امتیازات بزرگ این برنامه متوقف نخواهد شد.

نشریه ویک همچنین نوشت: این واقعیت‌ها الگوی مذاکره‌ای کاملاً جدید را می‌طلبد. تیم بایدن ابتدا باید خیال یک توافق بهتر با ایران را کنار بگذارد و هرگونه بن بست در تیم سیاست خارجی را برطرف کند. به لطف اشتباهات دولت ترامپ، تهران تقریباً از هر نظر در موقعیت چانه زنی قوی تری نسبت به سال ۲۰۱۵ قرار دارد و به وعده‌های آمریکا دل نمی‌بندد.

این بدان معناست که اگر ایران بخواهد برنامه هسته‌ای خود را متوقف کند و بازرسی‌های مداخله جویانه بین المللی را از سر بگیرد، باید دارای ضمانت‌هایی از سوی نهاد دیگری به غیر از آمریکا باشد. مهمتر از همه، آمریکا باید قول لازم الاجرا بدهد که از قدرت خود در سیستم‌های مالی و بانکی جهانی برای زورگویی بر سایر کشور‌ها برای عدم تجارت با ایران استفاده نکند.

متأسفانه، مشخص نیست که کسی در کاخ سفید به مسائل اینگونه نگاه می‌کند یا خیر. بایدن بلافاصله پس از مراسم تحلیف، از پیشنهاد تهران برای بازگرداندن وضعیت موجود خودداری کرد و اصرار داشت که ایران قبل از پیوستن مجدد آمریکا به پیمان و لغو تحریم‌ها به تعهدات کامل خود بازگردد. پس از خروج دولت ترامپ از توافق با بدترین بهانه ها، تهران، در راستای مذاکره گام برداشت. اما این که دولت جدید دموکرات فرصت را بدون هیچ تلاشی از دست داد، ناامید کننده بود.

دولت جدید ایران برجام را از اولویت‌های اصلی نمی‌داند و ترجیح می‌دهد با تعمیق روابط با روسیه، چین و دیگر کشور‌های منطقه، اقتصاد را بازسازی کند. دولت جدید قدری به آمریکا بی اعتماد است که اگر مذاکرات از سر گرفته شود، کند و دردناک خواهد بود.

با این حال، دولت بایدن به جای تجدید نظر در رویکرد خود، ظاهرا قصد دارد هر چارچوب هسته‌ای جدیدی را با برچیدن برنامه موشکی این کشور مرتبط کند.

گفتنی است، دونالد ترامپ در ابتدای سال ۹۷ به طور یکجانبه از توافق برجام خارج شد و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را نقض و همچنین سایر طرف‌های برجام را هم به انجام چنین اقدام غیرقانونی دعوت کرد. ایران هم که در عمل نتوانست از مزایای برجام استفاده کند، در چارچوب متن توافق و در راستای مصوبه اقدام راهبردی لغو تحریم‌های مجلس شورای اسلامی اقدام به کاهش تدریجی تعهدات خود کرد.

انتهای یپام/