سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

یادواره پرویز منتظر ، اسطوره پهلوانی شیراز

۶ سال پیش در چنین روزی پهلوان پرویز منتظر چشم از جهان فرو بست تا جامعه ورزش پهلوانی و زورخانه‌ای استان فارس در فراق پهلوان به سوگ نشیند.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، پهلوان پرویز در سال ۱۳۱۸ در محله گود عربان شیراز دیده به جهان گشود اما هیچ کس باور نمی کرد روزگاری برایش زنگ زور خانه ها در کشور به صدا درآید و نامش طنین انداز شود.  

رسم براین است که زورخانه محل پهلوانان و کسانی است که دست فتاده ای می گیرند و مرام مشتی گری دارند و بر همین  اساس است، زمانی که می خواهی وارد گود شوی حتما باید وضو داشته باشی تا مرشد با ضرب زورخانه و نوای گرمش بخواند، بنام خداوند جان و  خرد، کزین برتر اندیشه برنگذرد، خداوند نام و خداوند جای ، خداوند روزی ده رهنمای.

زنده یاد پرویز منتظر به لحاظ علاقه زیادی که  به ورزش پهلوانی از همان اوان کودکی  وارد زورخانه ای که نزدیک منزلشان بود شد ، و بعدها به یک پهلوان تبدیل شد و به داشتن مروت و مردانگی شهرت یافت و در اکثر زورخانه های کشور به هنر نمایی پرداخت.

 

هشتم مهر ماه ۱۳۹۳ زمانی که پهلوان همچنان دست بر سینه در بستر بیماری به سر می برد به اتفاق سید غلامرضا کمانه مدیر کل وقت ورزش و جوانان فارس و تنی چند از پیشکسوتان ورزش باستانی به عیادت مردی رفتیم که بر روی تخت قرار داشت و دیگر نای چرخیدن و میل گرفتن را نداشت.

اما پهلوان همچنان نگاهش استوار و محکم بود و به نظر می رسید همچنان در گوشش نوای مرشد ، ضرب و زنگ زورخانه شنیده می شود و  در حالی که به سختی سخن به میان آورد گفت: از زمانی که خودم را شناختم  وارد زورخانه ای که نزدیک منزلمان بود، شدم و باشناختی که ازاین ورزش داشتم آن را ادامه دادم و بعد ها نیز در دیگر زور خانه های شیراز و کشور از جمله ارگ کریم خانی، فولاد، آستانه ، دلاوری و خرمشهر فعالیت داشتم.

ارادت به مولا علی (ع)

 حال وهوای زورخانه به گونه ای است که بدون وضو به خودت اجازه نمی دهی وارد گود شوی ضمن اینکه همه با ارادت به مولاعلی(ع) و تاسی از رفتارآن حضرت ورزش می کردیم ، این ها بخشی از گفتار مرحوم منتظر است که همچنان بر حافظه ها حک شده است.

احترام به بزرگ و کوچک، گذشت و گرفتن دست افتادگان از صفات بارز یک باستانی کار بود و هم اکنون هم این سنت های گران بها تا حدودی وجود دارد.

رکورد چرخ تیز همچنان دست نخورده است 

 آن روزها که پهلوان منتظر در بستر بیماری بود همچنان به این مرام و اندیشه پایبند بود که مردانگی اندیشه پهلوانی است ، با اینکه ۱۲۰ کیلو گرم در کودکی وزن داشت و پس از اینکه با تمام اسباب ها کار کرد به رشته چرخ تیزعلاقه پیدا کرد و توانست رکورد ۴۹ ثانیه ای را در کشور که هنوز دست نخورده به ثبت برساند ضمن اینکه در این رشته صاحب سبک بود و در تمام زورخانه های کشور و مناسبت های مختلف نیز اجرا کرد.

او از پهلوانانی مانند خلیل عقاب، نائب کاشی ،کاظم نعمتی عبداالر حمان فضلی ، جلیل سرایی ،لمنان کریم فرجام،کرامت صاحبی، عبدالله جعفری، شادروان حبیب طیاری، علی کلاهی، محمد آذری،جلیل پناهی به عنوان هم دوره های خود نام می برد  که هر کدام از آنها می توانند الگویی برای نسل جدید باشند که پای به زور خانه می گذارند.

 مرحوم منتظر در شرکت کشتیرانی اشتغال داشت ، چند سالی را در خرمشهر گذارند و در آن شهر نیز زورخانه ای را افتتاح کرد که اکنون هم به نام خرمشهر فعال است.

سید غلامرضا کمانه مدیر کل وقت ورزش و جوانان فارس همواره از پهلوان منتظر به نیکی یاد می کرد ، در نگاه او  پهلوان منتظر از پیشکسوتان ورزش پهلوانی است و با اینکه در بستر بیماری به سرمی برد همچنان ویژگی پهلوانی خود را حفظ کرده بود و این امر بهترین الگو برای ورزشکارانی است که می خواهند راهش را ادامه دهند.در ورزش مهمترین مسئله، داشتن روحیه است که باید آن را تقویت کنیم و وظیفه خود می دانیم که ازپیشکسوتان عیادت کنیم تا روحیه آن ها تقویت شود.

به اعتقاد کمانه ، مرحوم منتظر  ورزش باستانی را یک عبادت می دانست  که ورزشکاران آن با وضو وارد گود می شوند از این رو کسانی که به این ورزش روی می آورند دارای مقام و ارزش بالایی هستند و همیشه سعی دارند دست افتادگان را بگیرند اگر چه در بستر بیماری باشند.

چهره در نقاب خاک 

سر انجام پهلوان  در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۳دچار سکته مغزی شد و بعد ازگذشت ۱۸ ماه دسته و پنجه نرم با بیمار ی۲۰مهرماه ۱۳۹۴در سن ۷۴سالگی چشم از جهان فرو بست اما یاد و نام این پهلوان با مرام همیشه زنده خواهد ماند.

 گود زورخانه از اصلی ترین و با ارزش ترین مکان های ورزشی در ایران بوده است که قدمت این ورزش را به دوران قبل از اسلام و حتی دوران مادها می دانند.

ورزش زورخانه‌ای و پهلوانی نمادی گران بهایی  از فرهنگ، هویت دینی، ملی و تاریخی ایرانیان است که در آن  پهلوانان زیادی پرورش یافته که اخلاق مدار و به اصطلاح مرام مشتی گری داشته اند و ریش خود را برای حفظ حرمت به بزرگترها، گذشت و مردانگی به گرو می گذاشتند.

در گذشته ها رسم بر این بوده که هر گاه در محله ای و یا خانواده ای  اختلافی به وجود می آمد برای حل آن به سراغ پهلوانان و افراد مورد امین مردم می رفتند و این سنت نیز اگرچه این روزها کمرنگ شده اما هنوز هم در محله های قدیمی پا برجا است.

ورزش زورخانه ای و پهلوانی چگونه  کلید خورد

روایت  است در جنگ دلاورانه مولای متقیان حضرت علی (ع) با عمرو بن عبدود پهلوان معروف عرب و از برترین جنگجویان قریش که در جنگ خندق به دست امام علی(ع) کشته شد، پس از آن که عمرو، آب دهان بر چهره‌اش انداخت، امام علی چند لحظه از جنگیدن دست کشید تا خشم خود را فرونشاند، و سپس عمرو را کشت.

همچنین روایت شده است که پیامبر گرامی اسلام(ص)  ضربه علی‌بن‌ ابی‌طالب (ع)  بر عمرو بن عبدود را در این جنگ، برتر از عبادت همه انسان‌ها دانسته است. 

به پاس این پیروزی ۱۷ شوال ( بیستم خردادماه ) در تقویم جمهوری اسلامی ایران به روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای نام گذاری شده است و فرا رسیدن این روز یادآور نگاهی خاص به ورزشی ملی، مذهبی با پیشینه‌ای تاریخی است.

پوریای ولی و تختی نماد ورزشکاران زورخانه ای

بر اساس آنچه که در تاریخ به ثبت رسیده زورخانه حدود ۷۰۰ سال پیش ( قرن هفتم خورشیدی )از سوی فردی به نام محمود و معروف به پوریای ولی که خود اهل خوارزم بوده  درایران بنا نهاده شده است.

 بسیاری از زورخانه های کشورمان به نام پوریای ولی و جهان پهلوان تختی نامگذاری شده اند، مردانی که به مرام و مسلک پهلوانی و گذشت شهرت داشتند و بسیاری از ورزشکاران زورخانه ای خود را مرید این ها می دانند و به  مولا علی( ع) اقتدا می کنند.

آیین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای  در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۹ (۱۶ نوامبر ۲۰۱۰) در فهرست میراث معنوی یونسکو ثبت جهانی شد و برگزاری مسابقات بین المللی این رشته ورزشی در کشورهای مختلف انجام می‌شود.

در ورزش زورخانه ای نیز  ورزشکاران به رتبه های مختلفی تقسیم می شوند که آخرین و برترین آن رتبه نهم است که ورزشکار بعد از ۴۵ سال ورزش کردن و داشتن حداقل ۶۵ سال سن به هنگام آمدن و یا رفتن از در زورخانه، مرشد برای او زنگ می‌زند که به این ورزشکاران، زنگی نیز می‌گویند، ورزشکارانی که تعدادشان هم در کشور کم است.

تخت شنو ، میل گیری ، کباده ، چرخ چمنی ، چرخ تیز ، مرشد خوانی و سنگ از جمله رشته هایی است که در زورخانه ها اجرا و مسابقات آن درسطح کشور و آسیا نیز برگزار می شود.

منبع: ایرنا

انتهای پیام/ت

 

 

تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.