به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، روزگاری بود که وقتی می‌خواستیم تونل بسازیم، باید از خارج مهندس می‌آمد؛ زحمت کار فقط با ما بود. شاید یادمان نباشد، ولی همین تونل‌ها که امروزه برایمان عادی و تکراری هستند، روزگاری جذاب‌ترین سازه‌های مهندسی مدرن در ایران بودند!
حفر تونل در ایران پدیده غریبی نبود؛ ایرانی‌ها در ساخت تونل‌ها و دالان‌های زیرزمینی برای عمارت‌ها و آبادی‌ها و همچنین ساخت تونل‌های باریک برای گذر آب، مهارت تاریخی داشتند. اما ساخت تونلی بزرگ و طولانی که در دل کوه باشد و خودرو‌ها از آن بگذرند، موضوع دیگری بود.
کسی در ایران طرف این‌جور کار‌ها نمی‌رفت؛ تا این‌که یک‌روز در سال ۱۳۱۴ شمسی قرار شد یک فکری به حال مسیر کرج به چالوس بکنند.
مسیری بود کوهستانی که در بخشی از آن گردنه‌های باریک و خطرناک بود و چند‌ماه از سال بارش برف و بوران گذر از این مسیر را ناممکن می‌کرد.
«لادیسلاوس فون رابسویچ» مهندس اتریشی که آن‌زمان طراح تونل‌های مسیر راه‌آهن سراسری ایران بود، یکراست آمد طرحی داد تا با ساخت یک تونل ۱۹۰۰ متری در قسمتی از جاده چالوس ۱۳ کیلومتر از مسیر خطرناک این جاده کوتاه شود. ۱۹۰۰ متر آن روز‌ها یعنی چندسال کار با بیل و کلنگ در منطقه‌ای صعب‌العبور و سردسیر. اما همت ایرانی کار خودش را کرد؛ سنگ را از دل کوه کندند و راه گشودند برای ایرانیانِ آن روز‌ها و بعدها.
از همان‌موقع کسانی که با خودرو از داخل تونل می‌گذشتند، به‌ویژه جوان‌تر‌ها فریادی می‌کشیدند یا بوقی می‌زدند تا انعکاس صدا در داخل دالان تونل را بررسی کنند. آن‌ها «تونل‌بازی» می‌کردند و این عادت تا دهه‌های بعدی همچنان در سر ایرانی‌ها ماند.
تونل‌سازی در ایران که از اوایل قرن حاضر شروع شد تا چند دهه بعد ادامه یافت و تعطیلی نداشت. اما پروژه‌های تونل‌سازی همیشه مشکلات جدی داشت و اغلب طولانی‌تر و پرهزینه‌تر از برآورد‌های اولیه تمام می‌شد.
پروژه‌های تونل‌سازی که روزی کوه‌های البرز را می‌شکافت به کوه‌های زاگرس هم رسید و تونل‌سازی در جاده‌ها و مسیر‌های کوهستانی ادامه یافت.
چهارمحال و بختیاری سرزمینی سرشار از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های توسعه آفرین است. طبیعت زیبا و دل انگیز، دره‌های سرسبز، جنگل‌های بکر و اقلیم آب و هوایی چهار فصل، همه و همه پتانسیل‌های فوق العاده‌ای را در حوزه گردشگری برای این منطقه رقم زده است. استانی کوهستانی، این را از نام استان که همواره لقب بام ایران برای آن‌ها نهاده‌اند، می‌توان درک کرد.
این بالا بلند نشینی برای چهارمحال و بختیاری، مزیت دارد از آن جهت که هوا در استان ناب ناب است، انگار این استان مخزن بزرگی از اکسیژن است.
توسعه جاده‌ها و ارتقاء راه‌های ارتباطی از مهمترین دستاورد‌های جمهوری اسلامی ایران است، که نقش اساسی در توسعه همه جانبه و پویایی مناطق مختلف کشور به خصوص استان‌های کم‌برخوردار مانند چهارمحال و بختیاری داشته است.
چهارمحال و بختیاری به عنوان کوتاه‌ترین مسیر ارتباطی فلات مرکزی ایران با استان‌های جنوب، غرب و جنوب غرب کشور و همچنین به لحاظ برخورداری از شرایط خاص آب و هوایی و دارا بودن جاذبه‌های گردشگری یکی از مهمترین و اصلی‌ترین مقاصد گردشگری برای مسافران داخلی و خارجی به شمار می‌رود.
راه طولانی است و پیچ در پیچ! سخت است و ناهموار! این‌جا گویا طبیعت هم به اقتضای محیط، حسی سخت و خشن به تو می‌دهد تا سختی کار را بیشتر و بهتر لمس کنی! اما همین که فکر می‌کنی با تلاش تو، زندگی روستاییان آرامش و آسایش بیشتری به خود می‌بیند و راه‌های ناهموار، هموار می‌شود، احساس آسودگی می‌کنی.
حسینعلی مقصودی مدیر کل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری گفت: ساخت اولین تونل در چهارمحال و بختیاری از سال ۱۳۵۵ به دست مهندسان ایرانی آغاز شد.
او افزود: حفاری تونل کره بس به طول ۴۴۵ متر واقع در محور بروجن به لردگان سال ۱۳۵۹ پایان یافت.
حفاری پایان یافت تا دیگر همه باور کنند که ساخت تونل کار آسانی است.
مقصودی گفت: بالاخره در سال ۱۳۶۱ تونل کره بس به بهره برداری رسید.
بعد هم تونل‌های کوتاه و بلند دیگری از راه رسیدند تا دیگر تونل برای مهندسان ایرانی سازه‌ای عادی باشد.
اما مهم‌تر این بود که معلوم شد ساخت تونل از مرحله بررسی‌های اولیه زمین‌شناسی و ترافیکی تا طراحی و مراحل فنی ساخت و تجهیز، همگی از عهده مهندسان ایرانی برمی‌آید و تمام!
پیش از این مسافران باید از مسیر سخت گذر و پر پیچ و خم رخ عبور می‌کردند. حذف حدود ۱۰۰ پیچ و نقطه حادثه خیز، کاهش ۱۲ کیلومتری مسیر، روان شدن ترافیک و تسهیل در تردد، کاهش مسافت و مصرف سوخت از مزایای این طرح بود.
هم اکنون در مجموع ۱۰ دستگاه تونل به طول ۱۲ هزار و ۱۷۵ متر طول در محور‌های کوهستانی چهارمحال و بختیاری در حال ساخت است که بلندترین تونل در دست احداث تونل چری به طول سه هزار و ۵۰۰ متر می‌باشد.
حفاری تونل زره در مسیر شلمزار به ناغان استان چهارمحال و بختیاری پس از ۱۵ سال به اتمام رسید.
مدیرکل راه و شهرسازی استان گفت: طرح احداث تونل زره و راه‌های دسترسی در مسیر شلمزار به ناغان از سال ۱۳۸۵ آغاز شد و در حال حاضر کار حفاری تونل آن به طول یک هزار و ۴۸۰ متر به اتمام رسیده است.
حسینعلی مقصودی افزود: تاکنون ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای این طرح هزینه شده است.
به گفته او، برای لاینینگ آن هزار میلیارد ریال و در مجموع برای تکمیل و بهره برداری از تونل و مسیر‌های دسترسی آن، مبلغ دو هزار میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است.
مدیرکل راه و شهرسازی استان افزود: تونل زره بخشی از محور مهم و حیاتی شهرکرد، شلمزار، ناغان به کارون چهار و طول واریانت این تونل ۱۳ کیلومتر است که با تکمیل و بهره برداری از آن، مسیر شلمزار به ناغان بین دو شهرستان کیار و اردل، ۲۰ کیلومتر کوتاهتر می‌شود.
این تونل دو شهر پر جمعیت شهرستان کیار در استان چهارمحال و بختیاری یعنی شلمزار مرکز شهرستان کیار و بخش مرکزی کیار و ناغان مرکز بخش ناغان را به یکدیگر به صورت مستقیم متصل می‌نماید.
به گفته مقصودی با بهره‌برداری از این طرح بیش از ۵ نقطه حادثه‌خیز و پرخطر حذف می‌شود.
تونل زره در زیرکوه سوخته و گردنه زره در حال حفاری است که با بازگشایی این تونل، افزایش تردد جاده‌ای از مسیر شلمزار، ناغان، کارون ۴ و ایذه، بار ترافیکی بروجن به لردگان کاهش پیدا می‌کند.
دیگر اثر مثبت احداث این تونل کمک به کاهش مصرف سوخت است چراکه با کاهش مسیر ارتباطی شهرکرد ناغان از ۷۷ به ۵۷ کیلومتر بی شک مصرف سوخت خودرو‌های در حال تردد از این مسیر کاهش چشمگیری می‌یابد.
کاهش تصادفات جاده‌ای در دیگر مسیر‌های ارتباطی استان چهارمحال و بختیاری و کمک به توزیع بار ترافیک جاده‌ای نیز ازجمله کارکرد‌های تونل زره است که در صورت تکمیل و بهره برداری از آن شاهد این مزیت نیز هستیم.
روزی نیست که رسانه‌ها از چندین تصادف، کشته شدن و مصدومیت در جاده‌های استان خبر ندهند. جاده‌هایی که با تمام استقامت خود در برابر حجم بالای ترافیک، عدم گسترش آن‌ها متناسب با نیاز‌های روز و از همه مهم‌تر بی‌مهری مسئولان بی‌تاب شده و در این میان به هر بهانه‌ای قربانی می‌گیرند.
محور ایذه-شهرکرد یکی از محور‌های پرترافیک و حادثه خیز خوزستان است که حجم بالای تلفات جاده‌ی خوزستان را به خود اختصاص داده و ۴ بانده و ایمن کردن این مسیر جزئ مطالبات مردم این منطقه است.
فاصله این محور ۲۷۰ کیلومتر است که دارای گردنه‌ها وشیب‌های خطرناک بوده که زمانی تردد خودرو‌ها از مبدا تا مقصد سه و ساعت و نیم می‌باشد که موجب نارضایتی رانندگان خودرو‌های سبک و سنگین شده است.
بیشتر بخوانید
این محور که اتصال کننده خوزستان به استان‌های چهارمحال و بختیاری، اصفهان، کهگیلویه و بویر احمد می‌باشد. کوهستانی بودن مسیر و پرترافیک بودن آن سبب شده که سالانه شاهد تعداد زیادی تصادف در این مسیر باشیم.
به گفته پلیس راهور بیشترین تصادفات به ترتیب در مسیر اهواز – هفتکل – ایذه – دهدز به سمت شهرکرد، محور اهواز – اندیمشک – پل زال و محور هندیجان – بندر دیلم رخ داده است.
هم اکنون ۲۱۰ کیلومتر محور‌های استان در قالب ۳۵ قرارداد در دست احداث و بهسازی که ۱۴۰ کیلومتر آن بزرگراه است و با پیگیری مدیران و نمایندگان استان، طی ماه‌های آینده و در قالب قرارداد‌های جدید این عدد به ۳۵۰ کیلومتر خواهد رسید.
با حضور استاندار چهارمحال و بختیاری، مدیرکل ساخت و توسعه راه‌های منطقه غرب و مرکز کشور و جمعی از مدیران استانی و مقامات محلی، عملیات اجرایی احداث تونل تاراز (۱) در منطقه بازفت شهرستان کوهرنگ آغاز شد.
استاندار چهارمحال و بختیاری در آیین آغاز عملیات اجرایی احداث تونل تاراز (۱) در منطقه بازفت شهرستان کوهرنگ گفت: توسعه زیرساخت‌های ارتباطی، توسعه همه جانبه استان را شکل خواهد داد.
اقبال عباسی با اشاره به تعریف سه پروژه حیاتی و زیرساختی برای استان در سال‌های اخیر شامل محور‌های شریانی شهرکرد ـ بروجن ـ لردگان ـ ایذه، شهرکرد ـ شلمزار ـ ناغان ـ کارون (۴) و شهرکرد ـ بازفت ـ مسجد سلیمان افزود: خوشبختانه در حال حاضر هر سه مورد دارای ردیف اعتباری در لایحه بودجه هستند.
او ادامه داد: اداره کل راه و شهرسازی هم اکنون ۴۰ قرارداد راهسازی در استان با بیش از ۲۵ پیمانکار دارد؛ که نویدبخش توسعه ارتباطی استان در سال‌های آینده و همچنین توسعه در بخش‌های مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی و صادرات از طریق بنادر جنوب کشور است.
مدیرکل ساخت و توسعه راه‌های منطقه غرب و مرکز شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل کشور نیز در این برنامه گفت: با احداث این واریانت (تونل‌های سه گانه تاراز و جاده‌های طرفین) ۳۵ کیلومتر از جاده موجود ـ که طول آن ۴۶ کیلومتر است، کوتاه و گردنه تاراز حذف می‌شود.
علی اصغر کاظمی افزود: چندی پیش هم ۳۵ کیلومتر جاده، شامل هفت کیلومتر راه اصلی و ۲۸ کیلومتر بزرگراه، به ارزش ۴۰۶ میلیارد تومان در این استان به بهره‌برداری رسید.
مدیرکل راه و شهرسازی نیز قرار داد احداث تونل تاراز یک به طول ۱۱۳۲ متر را سه ساله و به مبلغ یک هزار و ۵۰۰ میلیون ریال اعلام کرد و گفت: کارگاه احداث همه محور‌های شریانی استان به سمت خوزستان فعال و دارای ردیف اعتباری مجزاست.
حسین علی مقصودی محور شهرکرد ـ بروجن ـ لردگان ـ ایذه را تا لردگان در مراحل پایانی عنوان کرد و افزود: این محور از لردگان به سمت ایذه نیز به تازگی کلنگ زنی و در حال طی مراحل مناقصه است.
او همچنین با اشاره به احداث تونل چری در محور شهرکرد ـ بازفت ـ مسجدسلیمان گفت: ۷۲۰ متر از تونل بزرگ چری حفاری و ۱۲۰ متر از لاینینگ نیز انجام شده است. با احداث پنج کیلومتر تونل در گردنه چری، ۷۰۰ متر تراز ارتفاعی گردنه، کاهش می‌یابد و علاوه بر حذف پیچ‌های خطرناک و سخت گذر، طول مسیر نیز نه کیلومتر کوتاهتر خواهد شد.
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه شهرکرد در سفر یک روزه خود به به منطقه بازفت و دوآب صمصامی شهرستان کوهرنگ از روند عملیات ساخت تونل گردنه چری دیدن کرد.
نماینده ولی فقیه در استان چهارمحال و بختیاری و امام جمعه شهرکرد در سفر به منطقه بازفت و دوآب صمصامی شهرستان کوهرنگ مشکلات مردم را پیگیری کرد.
حجت الاسلام والمسلمین نکونام در این سفر از روند عملیات ساخت تونل گردنه چری دیدن کرد.
حجت الاسلام و المسلمین نکونام گفت: تونل چری از تونل‌هایی است که یکی از ضرورت‌های استان محسوب می‌شود، بالاخره این گردنه مشکلات زیاد برای رفت وآمد دارد و این راه هم استان خوزستان را به چهارمحال و بختیاری و از این طرف به اصفهان و استان مرکزی وصل می‌کند .
حالا دانش ایرانی است و تونل‌های شاهکار ایرانی و البته همچنان هر تونلی که افتتاح می‌شود، حداقل یک‌بار که حتما باید نمایی از آن در فیلم یا سریال معروفی باشد و خیلی‌ها هم برای اولین‌بار که از آن می‌گذرند، باید یک آزمایش از وضعیت انعکاس صدا در آن بگیرند. عادت است دیگر! و خدا را شکر که دلی شاد باشد؛ انشاالله تونل‌های چهارمحال و بختیاری هم به زودی به بهره برداری برسد تا این استان از بن بست خارج شود و هزار شکر که مملکت‌مان را خودمان می‌سازیم.
انتهای پیام/ش