به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، سال‌های نه چندان دور، آذربایجان غربی به عنوان استانی با ظرفیت‌های آبی قابل توجه در کشور به شمار می‌رفت و نام "استان پربارش و پرآب" کشور را البته پس از استان‌های شمالی، یدک می‌کشید که البته این امر، امروز تا حدود زیادی رنگ باخته است.
بارش‌های بسیار کم و غیرقابل مقایسه با سال‌های پیشین، بارش‌های برفی بسیار محدود در فصل زمستان و کاهش قابل توجه منابع برفی در استان و همچنین وضعیت نامناسب منابع آبی سطحی و زیرزمینی از یک طرف و همچنین استفاده بیش از حد از این منابع به ویژه در حوزه کشاورزی موجب شده تا این استان نتواند مثل سال‌های گذشته، استانی پرآب تلقی شود.
طبق آماری که از سوی شرکت آب منطقه‌ای ارائه شده، در سال آبی گذشته، کمتر از ۳۰۰ میلی متر بارش در آذربایجان غربی ثبت شد در حالی که این رقم در ۲ سال پیش از آن به ۵۲۰ میلی متر می‌رسید و کاهش حدود ۲۲۵ میلی متری در ۲ سال بسیار قابل توجه است.
علاوه بر آن، وضعیت سد‌های آذربایجان غربی نیز طبق برآورد‌های صورت گرفته، زیاد چنگی به دل نمی‌زند و شاید تنها بتوان آن را برای شرب شهروندان ذخیره دانست و نباید توقعی بیش از آن، از این منابع آب سطحی داشت.
در حالی که متوسط طولانی مدت بارش در آذربایجان غربی از ۳۶۰ میلی متر فراتر است، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی گفت: بارش نزولات آسمانی در استان طی سال آبی گذشته (از اول مهر ۱۳۹۹ تا ۳۱ شهریور امسال) به ۲۹۵.۷ میلی متر رسید که ۲۶.۵ درصد معادل بیش از ۱۰۶ میلیمتر کمتر از سال آبی پیش از آن بود.
یاسر رهبردین افزود: میزان بارش‌ها در آذربایجان غربی طی سال آبی ۱۳۹۸ -۱۳۹۹ به بیش از ۴۰۱ میلی متر می‌رسید که این رقم به میزان قابل توجهی در سال آبی تازه به اتمام رسیده، کاهش داشته است.
او اضافه کرد: طی سال آبی ۱۳۹۹ – ۱۴۰۰ همچنین شاهد کاهش ۱۸ درصدی و ۶۳ میلی‌متری بارش‌ها نسبت به متوسط درازمدت هستیم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی از وجود سه حوضه آبریز دریاچه ارومیه و رودخانه‌های زاب و ارس در استان خبر داد و بیان کرد: به طور متوسط در هرکدام از این حوضه‌ها در سال آبی گذشته، به ترتیب ۲۹۰، ۵۹۹ و ۲۱۹ میلیمتر بارش در سال آبی جاری گزارش شده که در هر سه حوضه بارش‌ها نسبت به مدت مشابه سال آبی پیش از آن کاهش یافته است.
رهبردین اظهار کرد: این کاهش در حوضه زاب ۳۰ درصد، حوضه دریاچه ارومیه ۲۳ درصد و حوضه ارس ۳۱ درصد است.
در خصوص سد‌ها نیز آمار‌ها نگران کننده است و شاید بتوان گفت که حدود یک سوم ظرفیت آنها، آب دارد و دو سوم ظرفیت سد‌های آذربایجان غربی در ابتدای پاییز خالی است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی گفت: آب پشت سد‌های استان طبق آخرین برآورد ۶۶۹ میلیون مترمکعب است که ۱۵ درصد نسبت به زمان مشابه سال گذشته کاهش دارد.
رهبردین افزود: امسال نسبت به بلندمدت، با کاهش ۱۷ درصدی بارش نزولات آسمانی و در سال جاری آبی با کاهش ۵۰ درصدی منابع ذخیره آبی مانند برف مواجه بودیم.
او اضافه کرد: در آذربایجان غربی ۱۴ سد داریم که هفت سد در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، ۶ سد در حوضه ارس و یک سد در حوضه زاب قرار می‌گیرند.
آذربایجان غربی یکی از استان‌های سرد در کشور به شمار می‌رود که یکی از مهمترین ظرفیت‌های آبی آن را می‌توان بارش برف‌های سنگین به ویژه در اواخر پاییز و ۲ ماه ابتدایی زمستان دانست که امسال در این خصوص نیز آمار‌های خوبی در دسترس نیست.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی گفت: ذخایر برفی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۵۰ درصد کاهش یافته است.
جواد محمدی با بیان اینکه در حالت کلی به دلیل کاهش ۲۵ درصدی بارش‌ها در خصوص روان آب‌ها در این حوضچه آبی با چالش مواجه هستیم، اظهار داشت: ورودی آب سد‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نیز ۱۲ درصد کاهش یافته است.
او با بیان اینکه در حوضه ارس نیز کاهش ۷۲ درصدی ذخایر برفی را شاهد هستیم، افزود: ورودی آب به سد‌های این حوضه نیز در استان آذربایجان غربی ۹ درصد کاهش یافته است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی با تاکید بر اینکه امسال تغییر اقلیم و نحوه بارش‌ها موجب شد قسمتی از نیاز‌های کشاورزی و زیست محیطی استان را کاهش دهیم، گفت: سال جاری باید ۶۲۰ میلیون لیتر آب وارد دریاچه ارومیه می‌شد که تنها تاکنون توانستیم ۲۵۰ میلیون را به دریاچه هدایت کنیم و مابقی آب را برای بخش کشاورزی ذخیره کردیم.
محمدی در خصوص تامین آب کشت پاییزه در آذربایجان غربی نیز افزود: از ۱۴ سد مخزنی که برای تامین آب در استان داریم امسال در سه سد شامل سد کاظمی، زولا و باروق نمی‌توانیم آبی به بخش کشاورزی تزریق کنیم، اما در مابقی سد‌ها آب مورد نیاز بخش کشاورزی برنامه ریزی شده است.
او با بیان اینکه باید منتظر بارش‌های پاییزه باشیم، گفت: بر اساس پیش بینی هواشناسی سال آبی امسال نرمال و کمتر از نرمال است که این امر ضرورت مدیریت بهینه آب در بخش‌های مختلف به خصوص کشاورزی را ضروری می‌کند.
انتظار کارشناسان این بود که پس از یک دوره کاهشی بارش‌ها در آذربایجان غربی، در سال آبی تازه آغاز شده شاهد افزایش بارش‌ها باشیم، ولی پیش بینی‌های هواشناسی چیزی غیر از این به ما می‌گوید.
رییس گروه تحقیقات اداره کل هواشناسی آذربایجان‌غربی هم به خبرنگار ایرنا گفت: بررسی نقشه‌های فصلی هواشناسی در استان بیانگر این است که با وجود بارش مناسب در مرکز و شمال استان طی پاییز امسال، میزان بارندگی در جنوب استان کمتر از نرمال خواهد بود.
آزاد توحیدی افزود: در مهرماه سال جاری نواحی شمالی استان از ۱۰ تا ۲۰ میلیمتر بارش بیش از نرمال و نواحی جنوب و مرکز از بارش ۱۰ میلیمتر کمتر از نرمال برخوردار می‌شود.
وی بیان کرد: در آبان ماه نیز بارش‌ها در نواحی شمالی استان نرمال و در مرکز و جنوب استان ۱۰ تا ۲۰ میلیمتر کمتر از نرمال است.
رییس گروه تحقیقات اداره کل هواشناسی آذربایجان‌غربی گفت: در آذرماه بارش نواحی جنوبی و مرکزی نرمال و نواحی شمالی پنج تا ۱۰ درصد بیشتر از نرمال سالانه خواهد بود.
توحیدی اظهار داشت: متوسط دمای استان نیز در سال زراعی گذشته ۱۲.۸ درجه بود که این میزان در سال زراعی پیش از آن به ۱۳.۳ درجه می‌رسید.
هرچند آمار ارائه شده در این گزارش نشان دهنده وضعیت نامناسب آبی و تبدیل شدن این وضعیت به بحران حکایت دارد، ولی امکان سرمای هوا در پاییز و زمستان پیش رو و همچنین بارش‌های برفی فصل سرد امسال، امیدواری‌ها را برای افزایش آمار بارشی در سال جدید آبی بیشتر کرده است؛ امری که باید نشست و منتظر آن بود.
منبع ایرنا
انتهای پیام/ف