اویس قرنی؛ عابدی زاهد و بابصیرت/ ویژگی‌هایی که اویس را حبیب رسول خدا (ص) کرد

حجت‌الاسلام و المسلمین محمدهاشم شفیعی سخنران و کارشناس مذهبی، در گفت و گو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، به مناسبت سالروز شهادت اویس قرنی گفت: اویس بن عامر مرادی از طایفه قَرَن، معروف به «اویس قرنی» است. شیخ مفید از پدر او به بزرگی یاد می‌کند. او از زمانی که آوازه پیامبر (ص) را شنید علاقه شدیدی به پیامبر (ص) پیدا کرد؛ ولی هرگز نتوانست ایشان را ببیند. آنقدر آتش عشق او به پیامبر شدید بود که پیامبر نیز از مدینه، اویس را یاد می‌کرد و می‌فرمود: از جانب یمن بوی بهشت می‌وزد، چه قدر مشتاق دیدار اویس هستم، هر کسی به یمن رفت سلام من را به او برساند.

عبادت‌های اویس

وی افزود: از بهترین حالات بنده، اظهار بندگی است و این اظهار بندگی در قالب عبادت خداست. اویس قرنی با کلام دلنشین خود می‌گفت چنان خداوند را در زمین عبادت می‌کنم که ملائکه او را در آسمان عبادت می‌کنند. ربیع بن خثیم می‌گوید روزی اویس را در کنار آب دیدم، بعد از یک شبانه روز عبادت، ساعتی استراحت کرد و از خواب بیدار شده با خدا چنین مناجات کرد: «خدایا! از چشم پرخواب و شکمی که سیر نشود، به تو پناه می‌برم» با خود گفتم: آنچه دیدم، مرا کفایت می‌کند و بازگشتم.

زهد اویس

این کارشناس مذهبی ادامه داد: یکی از صفات اویس قرنی زهد ایشان بود. او به دنیا دلبسته نبود و هر چه داشت در راه خدا با طیب خاطر انفاق می‌کرد. او آن‌قدر زاهد بود که گاهی لباس تن خویش را صدقه می‌داد و برهنه در خانه می‌نشست، به همین دلیل نمی‌توانست برای نماز به مسجد برود. از صفات اویس این بود که هرچه لباس و غذای اضافی در خانه داشت، صدقه می‌داد. این‌طور انفاق کردن، اوج صفت انسان‌های آزاده و بلند همت است که قرآن کریم آن‌ها را با صفت «ایثار» ستوده است در در موردشان می‌فرماید: «آنان، دیگران را بر خود ترجیح مى‌‏دهند، گرچه خودشان نیاز شدیدى به مال و متاع‏ دارند».

بیشتر بخوانید

• اولین شهید جنگ صفین چه کسی بود؟ / این یار امام علی (ع) در زمان ظهور، از یاران امام زمان (ع) است

  ---

حجت الاسلام شفیعی تصریح کرد: ایثار، گاهی به گونه‌ای است که انسان‌های عادی آن را افراط در انفاق می‌نامند و کمتر کسی به این مقام می‌رسد. پیامبر (ص) نیز در وصف اویس چنین فرمودند: «در میان امّت من کسی یافت می‌شود که از برهنگی نمی‌تواند به نماز در مسجد حاضر شود و ایمانش به او اجازه نمی‌دهد که از مردم تقاضا کند؛ از جمله آن‌ها اویس قرنی و فرات بن حیان است.» این از زهد ایشان بود نه از عجز و ناتوانی، وقتی از مادر اویس قرنی پرسیدند فرزندت از کجا به این مقام رسید؟ گفت: او از هنگام بلوغ گوشه‌نشین شد و همواره در حال تفکر و عبرت گرفتن بود.

بصیرت و دین‌شناسی اویس

وی اظهار کرد: وجود اویس چنان از عشق به دیدار پیامبر لبریز بود که او را از یمن به طرف مدینه کشاند، ولی پیامبر (ص) در شهر حضور نداشت و از آنجا که به مادرش قول داده بود، ناچار به یمن بازگشت و هرگز نتوانست پیامبر را ملاقات کند، اما هنگامی که پیامبر به شهر برگشتند فرمودند: «اَرَی نُور اللهِ وَ اَشَمُّ رَائِحَةَ اللهِ»؛ نور خدا را می‌بینم و بوی خدا را استشمام می‌کنم. از این جمله می‌توان دریافت که اویس قرنی به جایگاهی رسیده بود که خدا در وجود او نور و بوی خدایی قرار داده بود. از طرفی این خود بصیرتی در دین می‌خواهد که کسی بتواند بین عمل به وعده و دیدن پیامبر، عمل به وعده را مقدم بداند.

این پژوهشگر مذهبی ادامه داد: اولین ملاقات اویس قرنی با امیرالمومنین (ع) در یمن بود که ابتدا حضرت را نشناخت و بعد از سلام و احوالپرسی در گوشه‌ای نشست. وقتی اویس متوجه شد که آن شخص امیرالمومنین (ع) است از مشاهده ایشان بسیار خوشحال شد و دوباره برخاست و ادب کرده و به ایشان سلام کرد. هرگز عبادت و زهد اویس، او را از یاری ولی خدا جدا نکرد و همواره انسانی زاهد و عابدی با بصیرت بود. او در جنگ جمل خود را به امام خود رساند و بدون هیچ پیش شرطی با او بیعت و جان فشانی کرد.

حجت الاسلام شفیعی تصریح کرد: امیرالمومنین (ع) هنگام دیدن اویس قرنی فرمودند: حبیبم، رسول خدا (ص) به من خبر داد که مردی را درک می‌کنم از امتش که نامش «اویس» است و او از حزب خدا است و سرانجام به شهادت می‌رسد. در نتیجه اویس آنچنان موقعیتی پیدا کرده است که در جنگ صفین ملاک حق قرار می‌گیرد، در جنگ صفّین مردی از اهل شام که در لشکر معاویه قرار داشت، فریاد زد: آیا اویس قرنی در بین شماست؟ گفتیم: بله (از او چه می‌خواهی؟) گفت: از رسول خدا (ص) شنیدم که فرمودند: اویس قرنی از بهترین تابعین است، سپس اسبش را به حرکت در آورد و به جمع یاران حضرت امیر المومنین (ع) ملحق شد. در نهایت اویس قرنی اوّلین کسی بود که در راه دفاع از حریم امامت و ولایت با بصیرتی که داشت جان را خود را فدا کرد.

انتهای پیام/