از واکسیناسیون ۵۰ درصدی تا سردخانه‌های ۱۰۰ درصدی/ به «فایزر» چه نمره‌ای بدهیم؟

به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، قدمت جستجوی اکسیر یا همان مایع حیات  به درازای زندگی بشری است. در افسانه‌ها آمده اکسیر مایعی است از جانب خدایان که زخم‌ها را درمان می‌کند، بیماری‌ها را از بین می‌برد، مردگان را زنده می‌کند و با نوشیدن آن دیگر هیچ مرگی در کار نیست. شخصیت‌های بسیاری در داستان‌ها به دنبال اکسیر رفته و هزینه کرده‌اند تا جایی که می‌گویند امپراطور «جیاجینگ» سلسله «مینگ» در چین، به دنبال خوردن مقدار زیادی جیوه که تصور می‌شد اکسیر حیات است، جان خود را از دست داد.

این افسانه اگر چه به لحاظ تاریخی از زندگی مدرن ما بسیار دور است، اما چندان غیر قابل لمس نیست. با یک جستجوی ساده در فضای مجازی می‌توان دریافت که در عصر کرونایی حاضر، سر‌ و‌ کله یک اکسیر موهوم دیگر پیدا شده و آن فایزر است. دستگاه رسانه‌ای غرب چندی است پروژه جدید خود را آغاز کرده است: القای فایزر به عنوان حلّال تمام مشکلات کرونایی.

اما فایزر تا چه اندازه توانسته در مهار کرونای آمریکا موفق عمل کند؟! این پرسش اصلی است که در این مقاله سعی داریم به آن پاسخ دهیم.

فایزر در آمریکا چگونه عمل کرده است؟

در آمریکا، آمار مرگ‌ومیر مربوط به بیماری کووید-۱۹ در هفته‌های اخیر به شدت بالا رفته است. به طوری که فقط روز چهارشنبه (هفتم سپتامبر ۲۰۲۱) دو هزار و ۲۱۹ نفر در این کشور قربانی کرونا شدند. در حال حاضر آمار مرگ‌و‌میر هفتگی در آمریکا به میانگین ۱۴۹۷ نفر رسیده و پیش‌بینی می‌شود بالاتر هم برود.

مقامات سلامت ایالت آلاباما اخیرا اعلام کرده اند که دیگر هیچ جایی برای اجساد جدید ندارند. وخامت اوضاع در فلوریدا تا جایی پیش رفته که اتحادیه پزشکان این ایالت ۱۴ سردخانه سیار خریداری کرده است.

چیزی که در مورد موج چهارم کرونا در آمریکا بسیار مورد توجه است و آن را از موج‌های پیشین متمایز می‌کند این است که آمار فزاینده مرگ‌و‌میر با آمار واکسیناسیون جور در نمی‌آید.

یک نگاه ساده به نمودار‌های زیر بسیاری از مسائل را روشن می‌کند:

نموار‌های اول و دوم به ترتیب آمار مبتلایان به کرونا و همچنین مرگ‌ومیر در اثر این بیماری را از ابتدای شیوع کرونا تاکنون در آمریکا نشان می‌دهد. حالا نگاهی به نمودار واکسیناسیون در این کشور بیندازیم:

به سادگی می‌توان دریافت با اینکه از ماه آوریل امسال واکسیناسیون در آمریکا شکل جدی به خود گرفته، اما نمودار مرگ‌ومیر روند نزولی به خود نگرفته است. مشاهده روند افزایشی تزریق واکسن در کنار روند افزایشی مرگ‌و‌میر بیماری کمی عجیب به نظر می‌رسد. به بیان بهتر، فایزر که بیش از بقیه انواع واکسن‌ها در آمریکا مورد استفاده قرار گرفته است، تأثیر چندانی از خود نشان نداده است.

در خود آمریکا نیز آمار‌های کرونایی بسیار جالب توجه است. گفته می‌شود مردم در ایالات جنوبی علاقه زیادی نسبت به واکسن از خود نشان نداده اند. این بدین معناست که تعداد افراد واکسینه شده در ایالات شمالی بیش از ایالات جنوبی آمریکاست. با این حال، آمار مرگ‌و‌میر در میان ایالات مختلف تقریبا یکدست است.

بهترین مثال ایالت فلوریدا است که در آن بیش از ۵۳ درصد جمعیت به طور کامل واکسینه شده اند. در عین حال این ایالت با میانگین ۳۲۵ مرگ و ۲۰ هزار ابتلا در هفته گذشته از نظر مرگ‌ومیر روزانه، بدترین ایالت آمریکا بوده است. دلایل متفاوتی می‌توان برای چنین رخدادی در نظر گرفت.

 لزوم رعایت دستورالعمل‌های کرونایی برای پیشگیری از شیوع بیماری

ران دسنتیس، فرماندار فلوریدا چندی پیش فرمان ماسک اجباری در این ایالت را لغو کرده است و در پاسخ به مخالفت مدارس اعلام کرده مدارسی که ماسک را اجباری کنند بودجه‌ای دریافت نخواهند کرد. همین نکته به تنهایی می‌تواند نشان دهد تزریق واکسن به تنهایی نمی‌تواند جلوی شیوع ویروس کرونا را بگیرد.

علاوه بر آمریکا، می‌توان نگاهی اجمالی به رژیم صهیونیستی انداخت. این رژیم که سرزمین‌های اشغالی را تبدیل به یک آزمایشگاه بزرگ واکسن کرده است (ماه ژانویه سال جاری میلادی، نخست وزیر رژیم صهیونیستی اعتراف کرد که در ازای دریافت واکسن، تمام اطلاعات اثرات واکسن روی جمعیت را در اختیار فایزر می‌گذارد) نیز در حال سپری کردن پیک جدید خود است. گفته می‌شود ۵۹ درصد از افراد بستری شده در بیمارستان‌ها پیش‌تر به طور کامل واکسینه شده بودند. همچنین آمار قربانیان کرونا از عدد ۷ در ماه گذشته به ۵۵۰ در ماه جاری رسیده است. به عبارت دیگر آمار مرگ‌و‌میر کرونا از ماه گذشته تاکنون در این رژیم بیش از ۷۰ برابر شده است!

دیوید وسلی داودی، اپیدمیولوژیست دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه جان هاپکینز بلومبرگ درخصوص این مسئله می‌گوید وضعیت پیش آمده در آمریکا می‌تواند پاسخی برای سوال‌های گذشته ما باشد.

وی گفت: «در موج کنونی مهم‌ترین فاکتور تعیین کننده رفتار انسانی است. به بیان دیگر مهم این است که افراد چگونه با هم ارتباط برقرار می‌کنند و چگونه به خطرات پاسخ می‌دهند و این چیزی است که واقعا قابل پیش‌بینی نیست.»

در همین خصوص، لارن آنچل مایرز، رئیس کنسرسیوم مدل‌سازی دانشگاه تگزاس آمریکا گفت: «ما در یک طوفان تمام عیار از تغییرات ویروسی و رفتاری هستیم. هر وقت انسان ویروس را دست کم می‌گیرد و نکات بهداشتی را رعایت نمی‌کند، مرگ‌ومیر بالا می‌گیرد.»

علی مقداد، پژوهشگر موسسه سنجش و ارزیابی سلامت در دانشگاه واشنگتن می‌گوید: در واقع آنچه مهم است «احتیاط شخصی و دوری از افراد مشکوک به کرونا» است.

میرز، استاد دانشگاه تگزاس در این مورد گفته است که هرچند گونه دلتای ویروس کرونا در بخش‌های مختلف جهان خود را به صورت‌های گوناگون نشان می‌دهد، اما تجربه نشان می‌دهد ادغام واکسیناسیون و روش‌هایی مثل فاصله‌گذاری اجتماعی و ماسک زدن کمک شایانی در کنترل بیماری کووید ۱۹ دارند.

کووید در آمریکا به چه صورت پیش خواهد رفت؟

ماه مارس سال گذشته میلادی، دبورا بیرکس، مسئول هماهنگی گروه ویژه کرونا در زمان ریاست جمهوری ترامپ گفت: در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن است آمار مرگ‌ومیر ما چیزی بین ۱۰۰ هزار تا ۲۴۰ هزار باشد.

اما در پایان سال ۲۰۲۰ وقتی از اولین واکسن‌ها در آمریکا رونمایی شد، آمار‌ها از پیش‌بینی بیرکس بسیار جلوتر بود: ۵۵۰ هزار قربانی!

تاکنون بیش از ۶۵۰ هزار قربانی کووید در آمریکا به ثبت رسیده است و بسیاری از متخصصان معتقدند آمریکا هنوز به اوج اصلی نرسیده است.با توجه به اینکه از نظر عملی، امکان تست گرفتن به طور مداوم از همه مردم وجود ندارد، از ابتدای این پاندمی، مدل‌های ریاضی بسیاری برای پیش‌بینی و تحلیل میزان ابتلا، بهبود یافتگان، و قربانیان این بیماری ارائه شده است. به طور مثال، در مدلی که «آزمایشگاه ملی لس آلاموس» آمریکا ارائه کرده است سرانه مرگ‌و‌میر در ماه اکتبر در آمریکا مجددا بالا خواهد رفت.

در همین خصوص، نیکلاس جی رایش، متخصص آمار زیستی دانشگاه ماساچوست همراه با تیم تحقیقاتی اش مدلی ارائه داده است که متشکل از ۴۰ مدل مورد استفاده «مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا» است. این مدل پیش‌بینی می‌کند تعداد قربانیان هفتگی در چهار هفته آینده در آمریکا عددی بین ۹۹۰۰ و ۱۱۰۰۰ باشد.

نگاهی به چین: کشوری که کووید را تحت کنترل خود درآورد

در هفت روز گذشته تنها ۲۷ مورد ابتلای جدید در کشور یک میلیارد نفری چین گزارش شده است. حال اگر نگاهی به نمودار میزان مرگ‌ومیر در این کشور بیندازیم به سادگی درمی‌یابیم کرونا در این کشور کاملا تحت کنترل درآمده است:

نموداری که در اکثر کشور‌های جهان حالت صعودی دارد، در چین تقریبا به صورت یک خط صاف درآمده است.نمودار واکسیناسیون چین نیز به این صورت است:

چین تا کنون بیش از ۸۰۰ میلیون نفر از شهروندان خود را در برابر ویروس کرونا واکسینه کرده است. این بدین معناست که بیش از ۶۳ درصد چینی‌ها تاکنون واکسینه شده اند. با یک مقایسه ساده بین دو کشور چین و آمریکا که هر دو واکسیناسیون را به صورت گسترده انجام داده اند می‌توان نتیجه گرفت واکسن به تنهایی نمی‌تواند باعث مهار و کنترل ویروس کرونا شود.

چین در مورد قرنطینه شهری و خانگی بسیار موفق عمل کرده است. همچنین تعطیلی مراکز عمومی مثل مراکز خرید، وسایل نقیله عمومی، اجباری شدن ماسک، ساخت سریع بیمارستان در تعداد زیاد، اعزام پزشکان ارتش به عنوان پزشک عمومی، ایجاد بیمارستان‌های سیار از ورزشگاه‌ها، تجهیز سریع بیمارستان‌ها و توزیع تست کرونا در مقیاس بسیار بالا از جمله اقدامات این کشور بوده است.

بروس آیوارد، پزشک و اپدمیولوژیست کانادایی و مشاور ارشد سازمان بهداشت جهانی در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرده است اقدامات چین در خصوص کرونا سریع و قاطع بوده است و بقیه کشور‌ها باید از چین الگو بگیرند.

سخت‌گیری در انجام اعمال ساده‌ای مثل ماسک زدن، رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از ضدعفونی کننده‌ها باعث شد اوضاع در این کشور تحت کنترل درآید. محدودیت‌های اجتماعی چین تقریبا مشابه همان چیزی است که در اروپا و آمریکا اعمال شده است، اما آنچه چین را متمایز کرده است تبعیت عمومی از این قوانین است. گویی رعایت اصول کرونایی بخشی از زندگی روزمره مردم چین شده باشد.

علی مقداد، استاد بهداشت عمومی دانشگاه واشنگتن در مورد وضعیت بیماری کووید در چین گفته است: «کار آن‌ها در کنترل ویروس فوق‌العاده بود.»

به گفته خبرگزاری بی‌بی‌سی واکسن‌های سینوفارم و سینوواک بیش از بقیه انواع واکسن در چین مورد استفاده قرار گرفته اند، اما با توجه تحقیقات علمی متعددی که عدم تفاوت فاحش بین واکسن‌های مورد تایید را اثبات می‌کند، وضعیت کنترل شده در چین را می‌توان مدیون قرنطینه و پایبندی به اصول بهداشتی دانست. به عقیده بسیاری از پزشکان: «رعایت بهداشت فردی و فاصله اجتماعی همه چیز است».

یک دوراهی: ایمنی طبیعی یا ایمنی غیر طبیعی؟ هنوز نمی‌دانیم!

تحقیقات برخی دانشمندان در ماه‌های گذشته نشان می‌داد تأثیر ایمنی طبیعی ایجاد شده در بدن طولانی مدت‌تر از ایمنی واکسن فایزر است. این درحالی است که اوایل ماه اوت امسال، مرکز کنترل بیماری‌های آمریکا اعلام کرد ایمنی ایجاد شده توسط واکسن (هر نوعی از آن) در بدن انسان بهتر از ایمنی طبیعی است.

ویروس کرونا هر روز در حال تغییر است و مدام سویه‌های جدیدی از آن ایجاد می‌شود. دانش ما درباره این ویروسِ همیشه در حال تغییر، ناچیز است. آمار‌ها تا کنون نشان داده اند ایمنی غیر طبیعی (واکسن) به کنترل بیماری کمک می‌کند. اما باید به خاطر داشت تزریق واکسن انتهای ماجرا نیست.

واکسن‌های آمریکایی واقعا بهتر هستند؟

خیر! هیچ آزمایشی تاکنون نتوانسته است اثبات کند یک واکسن نسبت به واکسن دیگر برتری دارد. سخن اصلی همان است که به احتمال زیاد بار‌ها شنیده اید: «بهترین واکسن کرونا، نخستین واکسنی است که در دسترس شما قرار می‌گیرد».

فایزر: اکسیری از جنس توهم

تفاوت چندانی بین فایزر و دیگر انواع واکسن وجود ندارد؛ که اگر وجود داشت امروز آمریکا با چنین آمار و ارقام فزاینده و وحشت‌آوری رو به رو نبود. رکورد‌های کرونایی هر روزه در این کشور در حال جا‌به‌جایی است.

از آن‌سو، چین نمونه خوبی است که نشان می‌دهد واکسن کارساز است، اما به تنهایی راه به جایی نمی‌برد. مدیریت و جدیت دو عنصر اصلی موفقیت کنونی چین هستند.

در آخر اینکه: گرچه تحقیقات پیرامون ویروس کرونا هر روز حقایق جدیدی بر ما روشن می‌کند، اما یک نکته را باید در نظر داشت و آن هم این است که «واکسن معجزه‌آسایی وجود ندارد!»

دستگاه تبلیغاتی غرب این بار به شکلی دیگر وارد عمل شده در حال القای تفکرات نادرست به مخاطب است. در این میان، مخاطب هوشیار می‌تواند با بررسی آمار و ارقام راه ذهن خود را بر چنین تبلیغاتی ببندد.

منابع:

https://time.com
https://www.cdc.gov/vaccines
https://www.worldometers.info
https://www.bbc.com
https://time.com/5953007/covid-19-mass-vaccination
https://www.washingtonpost.com/business
https://www.timesofisrael.com
https://www.cnbc.com
https://www.nature.com/articles/s41598-021-86873-0
https://covid.cdc.gov/covid-data-tracker
https://www.nature.com/articles/s41562-021-01063-2
https://www.bloomberg.com
https://www.washingtonpost.com
https://www.youtube.com/watch?v=aq1XKw5lKxM

تهیه و تنظیم: زهرا نجفی