به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، طی روز‌های اخیر افغانستان شاهد تحولات گسترده‌ای مثل انتقال قدرت به طالبان و خروج نیرو‌های آمریکایی و ناتو پس از چند دهه بوده است. وقوع این تحولات در کشور همسایه و تاثیر آن بر منطقه بسیاری از اخبار را به خود اختصاص داده و نگرانی‌ها را بیش از این پیش کرده است، شاهدیم که کشورهای منطقه به ویژه همسایگان نزدیک افغانستان بیش از همیشه به فکر راه حل افتاده‌اند تا برای بهبود وضعیت این کشور کاری کنند.
از آنجایی که همسایگان از تحولات افغانستان تاثیرات بسیاری می‌گیرند و منافع ملی همسایگان در هم دیگر تنیده است، طبیعتا کشورهای همسایه باید در تعاملات بسیار نزدیک‌تر با یکدیگر به ملت افغانستان کمک کنند تا این ملت شرایط بهتری پیداکند؛ در این میان شاهد سفر شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان به ۴ کشور همسایه افغانستان هستیم که ایران یکی از ایستگاه‌های مهم وی به شمار می‌رود. وزیر امور خارجه پاکستان سفر خود را از امروز ۲ شهریور ماه از تاجیکستان آغاز کرد. وزارت خارجه پاکستان روز سه‌شنبه ۱ شهریور ماه گفت که در جریان این سفر، وزیر امور خارجه تعاملات سطح بالایی برای تبادل نظر در مورد وضعیت در حال تحول در افغانستان و تقویت روابط دوجانبه خواهد داشت. وی قرار است به ترکمنستان و ازبکستان هم برود.
اهداف وزیر خارجه پاکستان در تور منطقه ای/ ایران رکن رکین صلح و ثبات در منطقه
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال باشگاه خبرنگاران جوان، گفت که وزیر خارجه پاکستان روز پنجشنبه با محوریت افغانستان به ایران سفر می‌کند. طبیعی است که ایران به عنوان رکن رکین این منطقه در راستای صلح و ثبات و پایداری ارتباطات خود را با کشورهای درخواست کننده همکاری خواهد داشت و این سفر در خصوص در خواست‌های دوستانه افغانستان انجام خواهد شد.
همچنین منابع رسمی پاکستان هم گفته اند، «شاه محمود قریشی» که قرار است پنجشنبه این هفته برای رایزنی مقام‌های جمهوری اسلامی ایران وارد تهران شود، در اولین مرحله سفر‌های منطقه‌ای خود سه شنبه شب وارد پایتخت تاجیکستان شد.
قریشی ساعاتی پیش از ترک اسلام‌آباد طی پیام ویدیویی هدف از سفر‌های منطقه‌ای خود را تشریح مواضع پاکستان درخصوص اوضاع افغانستان، آگاهی از دیدگاه کشورهای همسایه و تلاش برای رسیدن به یک نقطه نظر مشترک جهت کمک به بحران افغانستان اعلام کرد. وی افزود که این دیپلماتیک به دستور «عمران‌خان» نخست وزیر پاکستان انجام می‌شود و مصمم هستیم که با هماهنگی و مشارکت همسایگان به صلح و ثبات منطقه‌ای کمک کنیم.
نقش پررنگ تهران و اسلام آباد در بهبود تحولات افغانستان/ اهمیت سفر وزیر خارجه پاکستان به ایران
مهدی خورسند کارشناس مسائل اوراسیا در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، معتقد است که تحولات افغانستان تقریبا ریشه در برخی از گرایش‌های مذهبی دارد که در ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته توسط قدرت‌های فرا منطقه‌ای مورد حمایت و ایجاد قرار گرفتند، امروز شاهدیم با خروج غیر مسئولانه آمریکایی‌ها از منطقه، موقعیت برای کشورگشایی و تسلط طالبان ایجاد شده است. قاعدتا همسایگان با دید نگرانی به تحولات افغانستان می‌نگرند.
خورسند با بیان اینکه در تحولات افغانستان نقش ایران و پاکستان بسیار مهم است، تصریح کرد: خاستگاه تفکری طالبان تقریبا کشور پاکستان است، شاید پاکستان مدخل تامین سلاح و منابع مالی طالبان در سال‌های گذشته بوده است، از سوی دیگر ایران همواره به عنوان مولفه امنیت ساز است و درمنطقه پر آشوب غرب آسیا بازدارندگی به ارمغان آورده است قاعدتا باید تعاملات دیپلماتیک جدی تری داشته باشد تا بتوانند اولا امنیت همسایگان و منافع ملی آن‌ها که از جمله ایران و پاکستان است تامین شود و ثانیا کمک شود که مردم پاکستان از ظلم و ستم و رنج کمتری در سال‌های آینده بهره ببرند.
کارشناس مسائل اوراسیا درباره اهمیت سفر وزیر خارجه پاکستان گفت: پاکستانی‌ها و ایران به عنوان نزدیک‌ترین همسایگان به جغرافیای افغانستان قاعدتا بیشترین تاثیر می‌توانند در تحولات افغانستان بگذارند، سفر وزیر خارجه پاکستان در شرایط کنونی می‌تواند بستر و فضای ایجاد یک دولت فراگیر را شاید در آینده نزدیک در افغانستان فراهم کند.
امین رضایی نژاد کارشناس مسائل شبه قاره، افغانستان و پاکستان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، بر این باور است که ایران به دلیل ارتباط فرهنگی که با افغانستان دارد، برای شیعیان افغانستان به ویژه قوم هزاره و تاجیک کشور پر اهمیتی است و عملا پشتون‌ها نه به پاکستان بلکه به اقوام پشتون خود در پاکستان تعلق خاطر دارند که تاثیر گذار است.
وی با اشاره به سفر وزیر خارجه پاکستان به ایران، توضیح داد: با یک رفت و آمد فرهنگی رو به رو هستیم که قطعا ابعاد سیاسی و امنیتی پیدا می‌کند که خردمندی هر دو کشور است و همکاری تام این دو کشور در موضوع افغانستان اگر مبتنی بر یک رویکرد خردمندانه باشد منجر به این می‌شود که هر دو کشور با هم برنده اصلی تحولات این کشور باشند.
دومین سفر وزیر خارجه پاکستان به ایران در شش ماه نخست سال
این دومین سفر وزیر خارجه پاکستان به ایران در نیم سال گذشته و چهارمین سفر وی به ایران در طول ۳ سال گذشته است. قریشی سوم دی‌ماه سال ۹۷ و ۲۱ دی‌ماه سال ۹۸ دو سفر رسمی به ایران داشت. همچنین پیش‌تر در ۳۱ فروردین‌ماه امسال به منظور دیدار و گفت‌وگو با مقامات جمهوری اسلامی به تهران آمد و با حسن روحانی رئیس جمهور سابق کشورمان، محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و محمدجواد ظریف زیر خارجه دیدار کرد.
در جریان سفر پیشین، یادداشت تفاهم همکاری میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اسلامی پاکستان برای ایجاد بازارچه‌های مرزی در طول مرز دو کشور از سوی وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و پاکستان در اول اردیبهشت ماه به امضا رسید. با امضای این یادداشت تفاهم و با هدف ارتقای روابط اقتصادی دو کشور و رفاه مرزنشینان، طرفین توافق کردند تا بازارچه‌های مرزی مشترک را در طول مرز مشترک دو کشور ایجاد کنند.
البته صادق سنجرانی رئیس مجلس سنای پاکستان هم در مراسم تحلیف حجت‌الاسلام رئیسی، رئیس جمهور کشورمان به تهران آمد.
در آخر باید گفت با توجه به اهمیت سفر وزیر خارجه پاکستان در برهه کنونیبه ایران، باید دید در این دیدار‌ها برای بهبود وضعیت افغانستان چه مذاکراتی انجام خواهد شد؛ تهران و اسلام آباد به عنوان نزدیک‌ترین همسایگان به جغرافیای افغانستان قاعدتا بیشترین تاثیر را می‌توانند در تحولات افغانستان داشته باشند. ایران و پاکستان از گذشته‌های دور تمایل به تشکیل یک دولت فراگیر در افغانستان دارند، اما این رویای دور و دراز همچنان به وقوع نپیوسته است. اما به گفته ناظران شاید این سفر بستری برای رسیدن به رویای دیرینه ما و منطقه مان در افغانستان باشد.
گزارش از فاطمه زهرا نصراللهی
انتهای پیام/