به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند،گویی خشکسالی در خراسان جنوبی تمامی ندارد و نه تنها به خشک شدن قنوات رسیده بلکه نفس دشت‌ها را هم به شماره انداخته است.
آنقدر از دشت‌ها آب برداشت شده که اکنون زمین با پدیده فرونشست زمین درگیر شده است ، ترک بالای ۲ کیلومتر در دشت ها نشان می‌دهد حال زمین خوب نیست.
براساس اعلام مجامع بین المللی ۴ سانتی متر فرونشست بحران است و این درحالیست که میانگین فرونشست در دشت‌های ایران حدود ۳۷ سانتی متر است ، یعنی با بحرانی ۹ برابر میانگین جهانی روبه رو هستیم.
با اینکه فرونشست در ایران بحران زیست محیطی است اما هنوز هم بی رحمانه از سفره‌ها آب کشیده می شود.
سروری مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی گفت :کسری سفره‌های آب زیرزمینی در کشور ۱۴۰ میلیارد مترمکعب است و ۶۰۰ دشت کشور با پدیده فرونشست زمین تهدید می‌شوند.
او افزود : وقتی که منابع آبی از سفره‌های آب زیرزمینی تخلیه می‌شود باعث می شود لایه‌های بالایی نشست پیدا کند.
فرونشست زمین هم خطر جانی دارد و هم به زیرساخت‌ها خسارت می‌زند از جمله اینکه ترک‌ها ممکن است موجب خم شدن دکل‌های برق و ترک خوردن جاده ها شود و زمین نشست کند.
دشت سرایان یکی از دشت‌های ممنوعه بحرانی با فرونشست زمین است.
رمضانی مدیر امور منابع آب سرایان گفت: در دشت سرایان ۱۷۰ حلقه چاه کشاورزی، صنعت، شرب و خدمات داریم.
مولوی کارشناس مدیریت منابع آب سرایان گفت: تا الان برداشت بی رویه آب از این دشت ها را داشته ایم و هیچ کنترلی روی آن نبوده است.
شهیدی استاد دانشگاه گفت: متوسط افت سطح آب در دشت بیرجند سالیانه ۷۳ سانتی متر گزارش شد که این افت به صورت مجاز بین ۵ تا ۱۰ سانتی متر است و اکثریت دشت‌های استان خراسان جنوبی متحمل فرآیند فرونشست هستند.
چاه های غیرمجاز فریاد زمین را درآورده است
بهدانی مدیر امور منابع آب بیرجند با بیان اینکه ۹۰درصد آب دشت ها صرف کشاورزی غیر اصولی می‌شود گفت:گرچه در خراسان جنوبی با نصب کنتو‌رهای هوشمند بر ۹۰ درصد از چاه‌های مجاز کشاورزی حدود ۲۰۰میلیون مترمکعب صرفه جویی شده اما نیاز است در کنار این اقدام سیستم کشاورزی تغییر کند.
او افزود : کشاورزان با استفاده از چاه‌های غیرمجاز آبیاری را انجام می‌دهند سپس لوله‌ها را تا آبیاری بعدی جمع می‌کنند تا از چشم مسئولین دور بماند.
مدیر امور منابع آب بیرجند گفت : در منطقه دشت سرایان حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ حلقه چاه پر شده است، ولی دوباره باز شده است.
بهدانی ادامه داد: این چاه ممکن است در عرض دو روز به صورت غیرمجاز حفر شود، ولی مراحل پرکردن چاه با توجه به مراحل قانونی بین ۶ماه تا یکسال طول می‌کشد.
فرونشست غیرقابل احیاست، اما براساس تجربه‌های زمانی می‌توان آن را کنترل کرد اگر از سمت سیستم‌های قدیمی آبیاری به سمت سیستم‌های نوین آبیاری روی بیاوریم .
آخرین داشته‌های آبخوان‌های هزار ساله ایران نفس هایشان به شماره افتاده است اگر تدابیری اندیشیده نشود باید منتظر بود در دشت‌ها، درز‌ها شکاف‌ها و فروچاله‌های بیشتری در کشور دهن باز کند.
انتهای پیام/ک