به گزارش خبرنگارحوزه احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان , از قدیم گفته‌اند که انتخابات بهار فعالیت احزاب و محفلی برای شکوفایی آنهاست؛ همین جمله هم بهانه‌ای شد تا در این گزارش به فعالیت احزاب در کشور به خصوص قبل و بعد از انتخابات بپردازیم.
نمره قبولی احزاب انتخابات ۱۴۰۰
از زمان شکل گیری احزاب در کشورمان حدودا صد سالی می‌گذرد و آغاز شکل گیری آنها تقریبا به زمان مشروطه بازمی‌گردد؛ اما با این حال باید دید که از آن زمان تاکنون احزاب تا چه میزان توانسته‌اند در فعالیت‌های سیاسی کشورمان تاثیر گذار باشند؟ حسین خوش اقبال معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری کرمانشاه درباره نقش احزاب در کشور ما گفته است که احزاب با واکاوی مسائل مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می توانند نقش به سزایی در بهبود فضای اجتماعی و اعتماد متقابل حاکمیت و مردم ایفا کنند.
محمدخون چمن فعال سیاسی اصلاح طلب هم درباره نقش احزاب در کشور توضیح داده است که برای تحقق جمهوریت نظام اسلامی و مشاركت مردم در امور سیاسی نیازمند حضور موثر احزاب هستیم. او تاکید کرده است که ایام انتخابات بهار فعالیت های حزبی در ایران است و پس از آن فعالیت احزاب با كاهش محسوس مواجه می شود، در حالی كه این مجموعه ها برای تاثیرگذاری سیاسی در نظام اسلامی باید در تمام طول سال فعالیت مستمر داشته باشند.
این صحبت محمد خون چمن ما را برآن داشت تا در ابتدا به فعالیت احزاب در این دوره از انتخابات نگاهی داشته و سپس به مسئولیت آنها پس از زمان انتخابات بپردازیم.
حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره نقش احزاب در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفته است که احزاب علی رغم اینکه چندان جایگاهی در ساختار قدرت نداشتند و انتظاری هم از آنها نمی‌رفت تا بیش از اختیارات خود عمل کنند اما در ائتلاف‌های اخیر به خصوص ائتلاف اصولگرایان توانستند نقش فعالی را در افزایش مشارکت مردم ایفا کنند و سازمان رای مطلوبی را هم در میان مردم ایجاد کردند.
لاله افتخاری عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری هم درباره نقش احزاب در انتخابات ۱۴۰۰ به ما گفت که در این انتخابات همه احزاب و گروه‌ها پای کار آمدند و نقش خوبی را هم ایفا کردند. حتی شاهد بودیم که برخی از احزاب نظیر موتلفه اسلامی در برخی مواقع بدون نام آمده و بدون هیچ سهم خواهی ایفای نقش کردند تا به لطف خدا نتیجه‌ای برخلاف میل دشمنان حاصل شد.
با این تفاسیر به نظر می رسد که نقش احزاب در این دوره از انتخابات قابل قبول بوده است؛ اما حال و با روی کار آمدن رئیس جمهور منتخب آیا فعالیت احزاب هم به پایان می رسد؟
احزاب شب انتخاباتی از احزاب اصیل جدا شوند
محمدرضا امیری رئیس شوراى ادارى شهرستان شیراز در این باره تاکید کرده است که تحکیم پایه‌های نظام مردم‌سالاری دینی با حضور جریان‌ها و بازیگران عرصه‌های مختلف امکان‌پذیر است و یقیناً یکی از بازیگران و کارگردانان عرصه سیاسی جامعه، تشکل‌ها و احزاب سیاسی هستند.
نماینده عالی دولت در شهرستان شیراز با بیان اینکه فصل انتخابات بهار احزاب سیاسی است اما فعالیت احزاب نباید محدود به زمان انتخابات باشد، افزود انتظار است که احزاب سیاسى در برهه‌های مختلف زمانى در مباحث مختلف ایفاى نقش کنند و معتقدیم که این نشست‌ها و گفت‌وگوها دامنه و وسعتش در سطح جامعه ترویج داده شود.
حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اما در این باره به مشکلات احزاب اشاره کرده و گفته است که متاسفانه احزاب فاقد آن هستند که بتوانند پس از انتخابات هم در سیاست فعال باشند.
حالا که صحبت از آسیب‌های احزاب برای نقش آفرینی در قدرت شد بر آن شدیم تا از سایر کارشناسان حزبی در این باره و راهکارهای پررنگ شدن نقش احزاب در سیاست جویا شویم.
لاله افتخاری عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری درباره راهکارهای پررنگ‌تر شدن نقش احزاب در انتخابات گفته است که احزاب باید در طول سال فعال بوده و کادرسازی داشته باشند، مردم هم باید آگاه باشند و از احزاب و گروه های شبِ انتخاباتی دوری کنند؛ زیرا این احزاب معمولا اگر به قدرت هم برسند پاسخگوی اعمال خود نیستند چرا که فاقد ریشه هستند.
وی درباره نقش کمیسیون ماده ۱۰ احزاب درباره برخورد با چنین احزابی هم خاطر نشان کرد: معتقدم که برخی مسائل به وسیله قانون و مقررات حل و فصل نخواهند شد، بلکه باید فرهنگ سازی مناسب صورت بگیرد تا در نهایت این مردم باشند که چنین احزاب شب انتخاباتی را از احزاب اصیل تشخیص داده و بدانند که از افراد تحت حمایت آنها اقدام مناسبی برای آنها صورت نخواهد گرفت.
محمد صادق جوادی حصار عضو حزب اعتماد ملی فرد دیگری بود که در این باره به ما گفته است که کارکرد و خروجی احزاب در کشور که می‌تواند منجر به رشد و توسعه همه جانبه کشور باشد کم تر به چشم می‌خورد که این‌ها از کاستی‌های احزاب است و راهکار برطرف شدن آنها هم این است که قانون احزاب قدرتمندی را در کشور شاهد باشیم که به احزات نقش نظارتی و تعیین کنندگی دهد و مسئولیت آن فرد را همان حزب بپذیرد و اگر لازم شد حزب بتواند دخل و تصرف کرده و آن نیرو را از قدرت برکنار کند.
عضو حزب اعتماد ملی درباره راهکارهای این موضوع هم بیان کرده است که نظام ما باید یک نظام مبتنی بر رفتار‌های حزبی باشد و برای این کار هم باید تغییراتی در قانون کشور شاهد باشیم و شرایطی را در کشور فراهم کنیم که احزاب بتوانند دولت تعیین کنند و برای تشکیل دولت هم احزاب مکانیزم‌های لازمی را نیاز دارند که در حال حاضر وجود ندارد؛ در حالی که خیلی از کشور‌ها نظیر پاکستان تقریبا نظام حزبی است و نخست وزیر را احزاب انتخاب می‌کنند؛ در کشور عراق ، لبنان ، هند و سایر کشور‌های اروپایی هم به همین شکل کشور اداره می‌شود و آن حزب بعد از ۴ سال باید پاسخگوی مردم باشد.
و اما علیرضا خجسته پور قائم مقام جامعه اسلامی مهندسین هم این موضوع را اینگونه تشریح کرده است که در کشور ما پاسخگویی حزبی وجود ندارد، زیرا نظام انتخاباتی ما حزبی نیست، اما نقش مطالبه گری باید وجود داشته باشد و احزاب در همین دولت منتخب هم می‌تواند این نقش را به خوبی ایفا کرده و مطالبات را به سطح قوای سه گانه منتقل کنند و از آنها هم توقع پاسخگویی داشته باشند.
فعال سیاسی اصولگرا اصلاح قانون و فرهنگ سازی را چاره حل مشکلات حزب در کشور دانست و بیان کرد که تغییرات قوانین انتخاباتی یکی از موضوعات و موضوع دیگر هم فرهنگ سازی است، به این معنا که همه باید به نقش احزاب در سیاست باور داشته باشند و بدانند که عدم حضور احزاب قدرتمند در کشور باعث می‌شود که ما نتوانیم اهداف خود را در تمامی زمینه‌ها دنبال کنیم. علاوه بر این خود احزاب هم باید خانه تکانی کنند و قوت و نیروی بیشتری بگیرند.
وی تشریح کرده است که در انتخابات همه هزینه‌های حذف و اضافه افراد به شورای نگهبان محول می‌شود؛ در حالی که اگر احزاب ما نقش موثری داشتند یک سری از این فیلتر‌ها قبل از نامزدی انجام می‌شد، نه اینکه حدود ۱۵ هزار نفر در انتخابات مجلس شورای اسلامی ثبت نام کنند و ۹ هزار نفر از آنها هم صلاحیت شان احراز نشود، این هزینه‌ها می‌شد بر دوش احزاب بیفتد تا دیگر هزینه‌ای هم بر روی دوش نظام مترتب نشود.
در پایان باید گفت همانطور که در گزارش به آن اشاره شده است امروز در کشور ما فعالیت احزاب صرفا به یک فعالیت‌های شب انتخاباتی تبدیل شده است و پس از آن کم کم از دور خارج می‌شوند تا انتخابات بعد؛ در حالی که اگر احزاب ادعای حضور در عرصه سیاسی کشور را دارند باید پل ارتباط میان مردم و حاکمیت بوده و در تمام مشکلات مردم حضور فعال داشته باشند اما آیا به راستی امروز اینگونه است؟ موضوعی که در گزارش های بعد بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
فاطمه تورانلو
انتهای پیام/