به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سنندج، امنیت غذایی به معنای دسترسی تمام مردم به غذای سالم و کافی در تمام اوقات سال برای زندگی سالم و مولد است. این مهم مستلزم دو شرط اساسی است؛ اول، حصول اطمینان نسبت به عرضه کافی مواد غذایی و دوم مطمئن شدن از اینکه هر خانوار بتواند به خوراک کافی دسترسی داشته باشد.
بررسی تجربیات کشور‌های مختلف جهان نشان می‌دهد هرکدام به منظور تامین امنیت غذایی، سیاست‌های هوشمندانه‌ای را برای حمایت از تولید محصولات اساسی و زنجیره‌های پس از آن به کار گرفته‌اند تا از این طریق بتوانند ابتدا ذخایر استراتژیک غذایی خود را تامین کرده و در گام بعدی، بازار غذای دیگر کشور‌ها را هم در اختیار داشته باشند.
از جمله محصولات استراتژیک غذایی در سطح جهان که تولید و صادرات آن اهمیت ویژه‌ای برای کشور‌ها دارد، گندم است؛ محصولی که بخش اصلی غذای مردم جهان و حمایت‌های اساسی دولت‌ها را تشکیل می‌دهد.
در ایران هم با توجه به اهمیت گندم در سفره غذایی مردم، این محصول همواره از اهمیت فراوانی در سیاستگذاری‌ها و جهت گیری‌های دولت‌ها و متولیان بخش کشاورزی برخوردار بوده است. در حال حاضر این محصول استراتژیک در همه گستره کشور امکان کشت دارد و در همه استان‌ها تولید می‌شود.
برابر گزارش‌های سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، ایران جزو پرمصرف‌ترین‌های گندم در جهان به شمار می‌رود؛ به طوری که سرانه مصرف گندم در ایران ۵ر۲ برابر کشور‌های در حال توسعه و بیشتر از کشور‌های توسعه یافته جهان است.
طبق آمار‌های موجود سال ۸۸، ایران با سرانه مصرف ۱۹۴کیلوگرم در سال به عنوان هفتمین مصرف کننده بزرگ گندم در سطح جهان شناخته شده بود.
براساس آمار سال ۹۳، مصرف گندم هر ایرانی حدود ۱۶۷٫۶ کیلوگرم بود؛ در حالی که سرانه مصرف گندم در جهان طی این سال ۶۷٫۱ کیلوگرم بوده است. بر اساس این گزارش مصرف گندم در ایران همچنین حدود ۲٫۵ برابر کشور‌های در حال توسعه و بیشتر از کشور‌های توسعه یافته بوده است. متوسط سرانه مصرف گندم در کشور‌های درحال توسعه ۶۰ کیلوگرم در سال و این رقم برای کشور‌های توسعه یافته ۹۶٫۵ کیلوگرم اعلام شده است.
بنابراین خودکفایی در تولید یک محصول استراتژیک و پرمصرف در کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به نحوی که طبق برنامه پنج ساله ششم توسعه برای تامین امنیت غذایی، سلامت و غنی سازی محصولات کشاورزی در بخش زراعی اهدافی مهم و تعیین کننده‌ای تدوین شد.
استان کردستان سالیان متولی است که در تولید گندم جزو استان‌های پیشتاز در کشور است به گونه‌ای که همیشه در رتبه‌های دوم تا چهارم کشوری جای دارد.
خشکسالی و کاهش بی‌مثال بارندگی‌ها امسال لطمه بزرگی به بخش کشاورزی وارد کرده است به گونه‌ای که میزان برداشت بیش از یک میلیون تن گندم در سال گذشته، به حدود نصف رسیده است.
کردستان با داشتن بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار زمین قابل کشت مرغوب و مستعد یک از قطب‌های تولید محصولات کشاورزی به ویژه گندم در کشور به شمار می‌رود.
کردستان در زمینه مساحت و زمین‌های زراعی قابل کشت جزو استان‌های میانی کشور است، اگرچه بیشترین سطح زیرکشت در این استان را اراضی دیم به خود اختصاص داده و سهم کمی از اراضی آبی را دارد، اما به واسطه آب و هوای مناسب و بارش‌های متناسب با مراحل مختلف کشت و داشت گندم از لحاظ تولید و خرید تضمینی این محصول در سطح کشور جایگاه مطلوب و جزو استان‌های برتر کشور است.
محمدصالح احمدی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کردستان گفت: امسال با توجه به شرایط خشکسالی و مشکلاتی که به واسطه کاهش نزولات آسمانی در زمینه میزان تولیدات کشاورزی در کل کشور به وجود آمد پیش‌بینی ما کاهش ۴۰ درصدی میزان تولید گندم نسبت به سال‌های گذشته است.
او افزود:فصل برداشت گندم همه ساله از اواخر خرداد ماه آغازو تا پایان مرداد ماه در مناطق مختلف استان ادامه خواهد داشت.
احمدی با اشاره به اینکه ۷۵۰ هزار هکتار از مزارع استان زیر کشت گندم، جو، نخود و دانه‌های روغنی کلزا قرار دارد بیان کرد: نزدیک به ۹۱ مرکزخرید گندم ومراکزسازمان تعاون روستایی و سیلو و کارخانجات آراد امسال کار خریدگندم مازاد بر نیاز کشاورزان را در استان برعهده دارند.
اوافزود: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته امسال ۶۰۰ هزار تن گندم در استان برداشت می‌شود که ۴۰۰ هزار تن از این میزان خرید تضمینی خواهد شد.
احمدی با اشاره به اینکه ۶۰۵ هزار هکتار از مزارع استان زیر کشت گندم قرار گرفته است بیان کرد: ۳۶ هزار هکتار به محصول جو، هزارهکتار نیز به دانه روغنی کلزا و ۱۰۰ هزارهکتار به کشت نخود اختصاص یافته است.
او گفت:امسال ۱۱۲ هزار بهره بردار کردستانی در زمینه کشاورزی مشغول به فعالیت هستند.
احمدی بیان کرد: پیش بینی می‌شود امسال استان کردستان با تولید ۶۰۰ هزار تن گندم رتبه سوم تولید این محصول استراتزیک را در کشور به خود اختصاص دهد.
او به کاهش بارندگی‌ها و درنتیجه کاهش میزان تولید گندم در استان اشاره کرد و گفت: گندم کردستان با توجه به اقدامات انجام شده طی چند سال اخیر علل الخصوص کشت ارقام اصلاح شده، از کیفیت بالایی برخوردار است.
او بااشاره به اینکه امسال ۷ رقم گندم دیم اصلاح شده در استان کشت شد اظهار دشت: امسال ۱۵۰ هزار هکتار از مزارع گندم استان به وسیله کود‌های اوره، کود‌های ریزمغزی محلول پاشی شد.
احمدی با یادآوری اینکه برنامه‌ریزی‌های جدی در زمینه ذخیره گندم با بخش دولتی و خصوصی صورت گرفته است و امیدواریم بتوانیم به موقع در استان اقدامات لازم را انجام دهیم، عنوان کرد: امسال یک هزار و ۸۶۱ دستگاه کمباین شامل هزار و ۴۱۱ دستگاه کمباین بومی و ۴۵۰ دستگاه کمباین مهاجر کار برداشت گندم و جو در استان را به عهده خواهند داشت.
او با بیان اینکه برداشت گندم از دهه سوم خرداد ماه از شهرستان کامیاران آغاز شد، اذعان کرد: ۲۸ اکیپ ناظر فنی خصوصی و دولتی در زمینه نظارت بر افت و ریزش گندم مزارع استان فعالیت می‌کنند.
آقای دشتی یکی از کشاورزان کردستانی اهل روستای هیئت آباد است که امسال نزدیک به ۹ هکتار از اراضی خود را به کشت گندم اختصاص داده است.
این کشاورز با اشاره به اینکه ۲۸۰ کیلو بذر اصلاح شده در ۹ هکتار زمین خود کشت کرده است افزود: پیش بینی می‌کنم امسال حدود ۷۰ تن گندم از مزارع خودم برداشت کنم.
او گفت: ما کشاورزان کردستانی از جهاد کشاورزی خواستاریم که با خرید تضمینی گندم آن هم به قیمت خوب ما را حمایت کنند.
خالد جعفری معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار کردستان نیز گفت: کردستان یکی از استان‌های گندم‌خیز کشور است و در سال‌های گذشته تولید و خرید گندم در کردستان از مرز یک میلیون تن می‌گذشت، اما امسال به دلیل خشکسالی پیش‌بینی ما تولید ۵۲۱ هزار تن تولید و ۴۰۰ هزار تن خرید تضمینی این محصول است.
جعفری عنوان کرد: مراکز خرید گندم باید در خریداری گندم تسهیل‌گری کنند تا کشاورزان با رغبت بیشتری گندم خود را تحویل دهند ضمن اینکه نباید اجازه دهیم که گندم از چرخه مصرف انسانی خارج شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار کردستان با تاکید بر ضرورت پرداخت به موقع بهای گندم به کشاورزان گفت: این کار می‌تواند مشوق بسیار خوبی برای کشاورزان در تحویل گندم به مراکز خرید یا سیلو‌ها باشد.
گفتنی است؛ براساس گزارش‌های اعلام شده از سوی اداره‌کل هواشناسی کردستان میزان بارش‌ها در بهار امسال در استان کردستان تا حدود ۸۰ درصد کاهش پیدا کرده که طی ۱۰ها سال اخیر بی‌سابقه بوده است، این کاهش بارش‌ها، بخش کشاورزی در کردستان را مشکل مواجه کرده و باعث کاهش میزان تولید در تمامی بخش‌های زراعی و باغی شده است.
در مجموع بارندگی‌ها در سال زراعی جاری در کردستان نسبت به سال گذشته حدود ۳۹.۵ درصد و نسبت به بلند مدت ۲۸ درصد کاهش یافته است و از نیمه دوم اسفند سال گذشته در پهنه استان کردستان بارندگی موثر و خاص شکل نگرفته است.
انتهای پیام/ع
همه این مشکلات به ضرر تولیدکننده هست و کسی هم نیست که کمک حال و حامی این دامداران باشد