به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، خانه‌های کاه گلی، در و پنجره‌های چوبی، پرچین‌های زیبا، پله‌ها و دیوار‌های سنگی، مناظر بکر و زیبا و از همه مهمتر هوای سالم و به دور از آلودگی، ویژگی مشترک اکثر روستاهای کشور مخصوصا روستاهای استان گلستان است، روستا‌هایی که روزگاری ساکنانش برای پیشرفت و ترقی، آن را به مقصد شهر‌ها ترک کردند.
اما حالا با رشد زندگی ماشینی ذائقه مردم هم تغییر کرده و به دنبال فرصت کوچکی برای حضور در روستاها در پی آرامش گمشده و تجربه زندگی روستایی در بومگردی‌ها هستند.
بیشتر این روستاها قدمتی چند صد ساله دارند و معماری آن‌ها به فرهنگ و تاریخ مردم آن منطقه گره خورده است، ساکنان این روستاها به زندگی در بافت قدیمی خو گرفته اند، اما تخریب بخشی از بافت قدیمی سازه‌های جدید معماری و اصالت روستاها را به خطر انداخته است.
از این رو بنیاد مسکن چند سالی است که اقدام به بهسازی و مرمت بافت روستاهای تاریخی کرده تا میراث این معماری برای آیندگان حفظ شود.
در استان گلستان طی تفاهم نامه‌ای که بین بنیاد مسکن و میراث فرهنگی به امضا رسیده، فاز نخست بازسازی در روستاهای دارای بافت تاریخی مانند زیارت گرگان و فارسیان آزادشهر به اتمام رسیده و در روستا‌هایی مانند قلعه قافه مینودشت، ساسنگ و شاهکوه گرگان آغاز و در حال اجرایی شدن است. به گفته مسئولان بنیاد مسکن مطالعات دو روستای چِلی سفلی علی آباد کتول و کنداب کردکوی هم آغاز شده است.
روستای قلعه قافه مینودشت روستایی با قدمت هزارساله است که این روز‌ها عملیات بهسازی و مرمت بافت تاریخی اش در حال انجام است، طبیعت زیبای این روستا در کنار بافت سنتی و معماری بی نظیرش هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می‌کند.
خانم احمدی یکی از گردشگرانی است که به این روستا سفر کرده است، او در رابطه با قلعه قافه گفت: تا کنون از ۱۰۰ روستا در گلستان دیدن کردم، اما مزیتی که روستای قلعه قافه نسبت به دیگر روستاها دارد، فقدان ویلا سازی در این روستای سنتی است.
او از ویلاسازی در روستاها به عنوان معضلی یاد کرد که بافت قدیمی دیگر روستاهای استان را از بین برده است.
اجرای طرح بهسازی روستاهای قدیمی با بافت سنتی علاوه بر جذب گردشگرموجب توانمند سازی روستائیان در زمینه توسعه بوم گردی شده است.
معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن گلستان در این رابطه گفت: برخی از واحد‌های روستایی باتوجه به فرسودگی و قدمتی که دارند در معرض تخریب قرار گرفته اند و تلاش داریم در مرحله نخست واحد‌ها را حفظ و ایمن سازی کنیم تا طول عمر ساختمان ها افزایش پیدا کند.
خسروی افزود: بنیاد مسکن برای حفظ بافت خانه‌های قدیمی روستا به روستائیان تسهیلات قرض الحسنه به مبلغ ۵۰ میلیون تومان به مدت ۱۵ سال همراه با یک وام بلاعوض پرداخت می‌کند.
محمد رضا ولی الهی معاون عمرانی روستایی بنیاد مسکن گلستان هم در این رابطه گفت: روستاهای ما به دلیل دارا بودن فرهنگ غنی که از گذشته تا به امروز به یادگار مانده، دارای ارزش زیادی است که این ارزش‌ها در شکل بافت خانه‌ها به نمایش گذاشته شده است.
ولی الهی گفت: بنیاد مسکن سعی دارد با تعمیراتی که در قالب بهسازی و مرمت بافت واحد‌های مسکونی در حال انجام است میراثی ارزشمند برای آیندگان به یادگار بگذارد.
حفظ و نگهداری المان‌ها و عناصر معماری در محیط روستایی یکی دیگر از طرح‌های بنیاد مسکن برای حفظ و اصالت روستا است.
ولی الهی در این رابطه گفت: یکی از این المان‌ها سیلوی گندم در قلعه قافه پایین بوده که از گذشته به یادگار مانده است.
او افزود: در طرح بهسازی روستا بیشتر از مصالحی استفاده می‌شود که مردم روستا تجربه استفاده از آن را داشته باشند، در معابر روستایی از سنگ قلوه، جداره‌ها از سنگ و خشکه چینی، بنا از کاه گل و برای روکش آن از شولی استفاده می‌شود و درب و پنجره‌ها نیز به همان سبک قدیمی چوبی بهسازی می‌شود.
به گفته مسئولان بنیاد مسکن در طرح بهسازی بافت سنتی ۱۱ روستای هدف وجود دارد که برای تکمیل مطالعات و اجرای کامل طرح نیازمند بیش از ۷۵۰ میلیارد اعتبار است.
گلستان با حدود ۴۷درصد جمعیت روستایی، دومین استان روستانشین در کشور است و با توجه به تنوع قومیتی ساکن در استان شناسایی روستاهای با ارزش بافت تاریخی می‌تواند از تبدیل شدن این روستاها با معماری سنتی به روستایی با نمای شهری جلوگیری کند.
از طرفی دیگر بهسازی و مرمت بافت‌های با ارزش تاریخی علاوه بر رونق و تقویت اقتصاد مبتنی بر گردشگری در این روستاها منجر به مهاجرت معکوس هم می‌شود.
گزارش از فائزه نوچمنی
انتهای پیام/چ/ق