آیا ساختار مالیاتی کشور نیاز به اصلاح دارد؟

سیاوش غیبی پور کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به لزوم برقراری PIT (مالیات بر درآمد افراد) و اینکه آیا مالیات بر شرکت‌ها نوعی مالیات بر تولید محسوب می‌شود، اظهار کرد: اگر از سود شرکت که هنوز تقسیم نشده مالیات کسر کنند، این مالیات از درآمد واحد تولیدی برداشته می‌شود.

او ادامه داد:، اما اگر بعد از اینکه سود توزیع شد، از سهامدار یا صاحب سهام مالیات بگیرند؛ این مالیات از چرخه تولید خارج شده و مالیات بر سهامدار است. یعنی به اصطلاح از شخص سهامدار که یک شخص حقیقی بوده و اثری در تولید ندارد، مالیات گرفته شده و برگه تشخیص برای او صادر شده است.

او افزود: بهتر است این سوال را طرح کنیم که چرا مالیاتی که از واحد‌های تولیدی گرفته می‌شود، رونق تولیدی برای ما ایجاد نمی‌کند. مالیاتی که از واحد‌های تولیدی گرفته می‌شود؛ به سبب ساز و کار‌های اجرایی در ارزش افزوده مستقیم و در مالیات سالیانه عملکرد نیز به علت حسابرسی، ساز و کار مشخصی دارند.

این کارشناس اقتصادی بیان کرد:، اما اگر مالیات بر درآمد و کارخانه‌های تولیدی را کنار بگذاریم و مالیات بر جمع درآمد را ایجاد کنیم؛ یعنی از سهامدار، صاحب کارخانه و کسی که درآمد ایجاد می‌کند یا از فعال اقتصادی مالیاتی بگیریم، چنین مالیاتی در حال حاضر وجود دارد. یعنی اگر یک فعال اقتصادی وارد کننده باشد، از واردات او مالیات اخذ می‌شود. اما از جمع درآمد‌های آن شخص مالیاتی گرفته نمی‌شود، زیرا در کشور ما فعلا ساز و کار اجرایی و قانون آن وجود ندارد.

غیبی پور ادامه داد: قبلا این مالیات بر جمع درآمد در قانون قبل از سال ۸۰ بوده، اما حذف شده است. زیرا زیرا ساز و کار اجرایی جمع درآمد را نداشتیم. حالا قرار است که این قانون مجدد احیا شود و ماهیت جمع درآمد مبنا قرار گیرد که نیازمند قانون و ساز و کار دقیقی است.

او افزود: به عقیده من اجرای مالیات بر جمع درآمد در کشور ما زود است. زیرا به تغییرات زیادی نیاز دارد و ساختارها، سیستم‌ها و فرهنگ نیز باید تغییر کنند. اکنون نیز اگر بخواهیم ساختار فعلی را تغییر دهیم، با کسری درآمد‌های مالیاتی مواجه می‌شویم که آن نیز به کسری بودجه منجر خواهد شد.

هدف اخذ مالیات، تنظیم بازار و در کل اقتصاد است

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به اینکه آیا تغییر جایگاه نظام مالیاتی تحت نظر ریاست جمهوری می‌تواند به مشکلات مالیات ستانی و فرآیند‌ها کمکی بکند، بیان کرد: مالیات ستانی یک امر حاکمیتی است. اما اینکه جایگاه این سازمان با وزارت اقتصاد باشد یا رئیس جمهور، اهمیت چندانی ندارد و آنچه که اصل و مبناست، کارایی سیستم است. این یک دستگاه حاکمیتی است و حالا در چه مجموعه‌ای قرار داشته باشد، خیلی اهمیتی ندارد. در عموم کشور‌ها وزارت خزانه داری و مالیات ستانی یکی هستند و در کشور ما تحت نظر وزارت اقتصاد است. زیرا هم خزانه و هم اقتصاد تقریبا مکمل هم هستند.

غیبی پور تصریح کرد: چیزی که اهمیت دارد این است؛ کیفیت مالیات ستانی، جلوگیری از فرار مالیاتی، جلوگیری از تبعیض مالیاتی و اجرایی شدن مصوبات مجلس در قانون بودجه در خصوص مالیات که چه میزان عملی می‌شود؛ بنابراین اگر این مالیات ستانی با کیفیت باشد، سلسله مراتب اداری مهم نیست که در چه جایی قرار بگیرد، بلکه محصول آن با اهمیت است. مالیات دو هدف دارد؛ درآمد مالیاتی و دوم مکانیزم تنظیم بازار و تنظیم اقتصاد است. اگر این دو ماموریت به درستی انجام شوند، دیگر جایگاه مهم نیست که در کجا قرار دارد.

انتهای پیام/