به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، چند روزی است که از برنامههای انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری میگذرد، در این روزها نامزدهای انتخاباتی برنامههای خود را در زمینههای گوناگون در رسانه های مختلف اعلام کرده اند، اما در این میان نبود برنامه هایی برای حل مشکلات زیست محیطی به شدت به چشم می خورد.
لازم به ذکر است که در مناظرههای انتخاباتی سال ۱۴۰۰ تنها اشاره کوتاهی به محیط زیست شد. با علم بر اینکه مسئله معیشت و اقتصاد مردم از واجبات است و باید به آن پرداخته شود، اما آیا آب از ارکان مهم کشاورزی و پیشنیاز نجات اقتصادی مردم نیست؟
کشور ایران هم اکنون در حال تجربه مشکلات جدی آب است. خشکسالیهای متعدد و برداشت بیش از حد آبهای زیرزمینی که به دنبال آن آمده است، سطح آب کشور را به سطح بحرانی رسانده است. از نشانههای این بحران، خشک شدن آب دریاچهها، رودخانهها و تالابها، بیابانزایی، کاهش سطح آبهای زیرزمینی و فرونشست زمین است. نیاز به آب یکی از نیازهای حیاتی بشر محسوب میشود و انسانها همیشه تلاش کردهاند تا سکونت خود را در کنار آب تشکیل دهند، بنابراین خشک شدن منابع آبی همچون دریاچهها زنگ خطری جدی محسوب میشود.
بحران کمبود آب در ایران تحت تاثیر سه مولفه رشد سریع جمعیت و استقرار نامناسب آن، کشاورزی ناکارآمد و سوء مدیریت و عطش توسعه شهرها شکل گرفته است، به طوری که جمعیت بیشتر به غذای بیشتری نیاز دارد، به همین دلیل تولید محصولات کشاورزی به شدّت افزایش یافته و آبهای زیرزمینی به سرعت مصرف شدند. زمانی که مقدار آب مصرفی بیش از میزان آب تولیدی باشد که طبیعت وارد چرخه محیط زیست میکند، مجموع ذخایر آبی کاهش پیدا کرده و منجر به کمبود آب میشود.
سازمان محیط زیست سرعت استفاده از منابع آب زیرزمینی در ایران را در مقایسه با استاندارد جهانی سه برابر بیشتر تخمین میزند. این برداشت بیرویه عامل خشک شدن دشتهای بسیاری در ایران شده است. تلاش ایران برای مدرنیزه شدن و توسعه فناوری نیز باعث توجه کمتر به اثرات محیط زیستی طولانی مدت شده است.
کمبود آب در بخش کشاورزی منجر به پیامدهایی از جمله افزایش حمله حشرات، آفات، شوری و در نتیجه کاهش حاصلخیزی خاک، تولیدات زراعی، دامی، باغی شده که همگی زمینه را برای کاهش درآمد، افزایش فقر و مهاجرت کشاورزان فراهم کرده است.
محمد یزدی پژوهشگر حوزه محیط زیست درباره بحران آب در کشور گفت: متاسفانه ما از منابع آبی محدود خود به درستی استفاده نمیکنیم. در بسیاری از کشورهای اروپایی که میزان بارش سالانه آنها چندین برابر ما است و منابع آبی گستردهای نیز دارند، آبهای استفاده شده را از طریق جمعآوری و تصفیه، چندین بار به چرخه مصرف باز میگردانند.
وی ادامه داد: از طرفی دیگر بخش زیادی از منابع آب ما در کشور برای کشاورزی استفاده میشود و متاسفانه بهرهوری آب در حوزه کشاورزی بسیار پایین است؛ بنابراین نیاز است که دولت آینده راهکارهای مدیریت مصرف آب در کشور را بررسی و هرچه زودتر آنها را اجرایی کند.
همچنین عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست کشور نیز در نشست خبری هفدهم خرداد با اشاره به نگاه نامزدهای ریاست جمهوری به محیط زیست، اظهار کرد: ما از برنامههای کاندیداهای ریاست جمهوری خبری نداریم، اما متاسفانه کشور ما بازیچه همین تفکرات شده است.
او ادامه داد: ما الان با وجود اینکه بخش کشاورزی ۸۱ میلیون مترمکعب آب مصرف میکند، برای ۶۵ درصد مردم غذا تولید میکنیم، یعنی تقریبا ۵۰ میلیون نفر.
کلانتری گفت: حق ما برای اینکه محیط زیست سالم داشته باشیم مصرف ۳۶ میلیون متر مکعب آب است ، نه ۸۱ میلیون متر مکعب .
کم آبی تنها مشکل زیست محیطی کشور نیست، مشکلات متعددی از جمله آلودگی هوا، شکار غیرمجاز، جنگل زدایی، خشک شدن تالابها و ... در محیط زیست کشور وجود دارد، آلودگی هوا پدیده مخربی که در بسیاری از کلانشهرها به ویژه در کشورهای در حال توسعه بیش از پیش نمود و شدت یافته است. در کلانشهر تهران نیز مساله این است که هوای این شهر بیش ازپیش آلوده بوده و در این زمینه گفته میشود که حمل ونقل و ترافیک حاصله مهمترین دلیل آلودگی هوای شهر است.
همچنین طبق گفته کارشناسان در سال گذشته بیش از ۷ هزار هکتار از اراضی جنگلی کشور به دلایل متعدد نابوده شده است، علاوه بر این تعداد زیادی از تالابهای کشور در معرض خشکی و نابودی هستند.
با وجود تمامی این مشکلات زیست محیطی متاسفانه هیچ کدام از نامزدهای ریاست جمهوری تا به امروز درباره محیط زیست و مشکلات آن صحبت نکردهاند و این نشان میدهد برای این افراد محیط زیست کشور که یک سرمایه ملی است، اهمیتی ندارد.
بیشتر بخوانید
انتهای پیام/
سوالاتی که پرسیده می شه باید از همه پرسیده بشه تا ببینیم هر نامزد در مقابل اون سوال چه پاسخی داره.
در ایران برای سازش با کم آبی باید استقرار فرایندهای صنعتی بدون نیاز به آب در دستور کار قرار گیرد و نیز بدون نیاز به آب کردن صنایع فعلی نیز جزء الویت های پژوهشی کشور باشد. از سوی دیگر باید در انتخاب وسایل و دستگاههایی که در منازل و کارخانه ها استفاده می شود نیز تجدید نظر کنیم، آیا شما می دانید هم اکنون در جهان خنک کننده تمام الکترونیک ابداع شده است که در مقایسه با کولر آبی نه احتیاج به آب دارد نه موتوری دارد که تلفات انرژی بصورت اصطکاک و گرما داشته باشد و بی صدا هم هست و نیز هر دولتی روی کار بیاید باید با مساحی نقاط سیل خیز مردم را از آن نقاط کوچ داده و سیل ها را در آنجا ذخیره کند برای مصارف کشاورزی که این می شود زدن دو هدف با یک تیر.