حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، هفته گذشته چهارمین نشست کمیسیون برجام در وین انجام شد و منابع خبری از آغاز رایزنی‌های فنی برای نگارش پیش‌نویس توافق خبر دادند. این نشست در گراند هتل وین در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزارتخانه‌های امورخارجه ایران و گروه ۱+۴ برگزار شد.
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی ۲۵ اردیبهشت در پیامی توییتری اعلام کرد که مذاکرات وین آخر این هفته (به وقت محلی) نیز ادامه دارد و تا اینجا همه چیز خوب است؛ اما کار آسانی نیست. مذاکرات وین در موقعیت‌های غیررسمی متعددی انجام می‌شود و کارگرو‌هایی نیز درباره مباحثی از جمله رفع تحریم‌ها، مسائل هسته‌ای و اقدامات عملیِ احیای برجام به بحث می‌پردازند.
اولیانوف اضافه کرد: روند تهیه پیش‌نویس در حال انجام است. در صورت نیاز می‌توان کمیسیونی مشترک برای این مسئله نیز ترتیب داد. «میخائیل اولیانوف» پیشتر نیز در پیامی توییتری اعلام کرد: به نظر من تمدید احتمالی تفاهمنامه‌ها بین آژانس بین المللی انرژی اتمی و ایران در مورد راستی آزمایی نشانه بعید بودن توافق بازگشت به برجام نیست. یکی (از تفاهم‌نامه ها) دیگری را مستثنی نمی‌کند.
توافق موقت و سه ماهه جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز ۳۱ اردیبهشت به پایان می‌رسد. طبق این توافق، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان دسترسی به سایت‌های مهم هسته‌ای ایران را حفظ خواهند کرد، اما پس از منقضی شدن توافق، در صورت عدم لغو تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، مقام‌های ایران بر اساس ضرب‌الاجل تعیین کرده، دسترسی بازرسان را به سایت‌های مهم هسته‌ای قطع خواهند کرد و اطلاعاتی که در دوربین‌های آژانس ضبط شده و ایران آن را محفوظ نگه داشته، از بین خواهند برد.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم می‌گوید در صورت عدم توافق در وین، به طور مستقیم با ایران وارد مذاکره می‌شود تا از تمدید بازرسی‌ها اطمینان حاصل کند. چهارمین دور از مذاکرات احیای برجام از جمعه گذشته در وین آغاز شد با این حال به دلیل عدم تفاهم کافی در باب لغو تحریم‌های آمریکا، با پیشرفت اندکی همراه بوده است.
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره مذاکرات وین اظهار کرد: بیش از چند هفته از آغاز مذاکرات میان ایران، گروه ۱+۴ و آمریکا برای احیای برجام می‌گذرد. ایران و آمریکا هیچ زمانی برای احیای برجام و سر و سامان دادن به اوضاع میان خود تا به این حد جدی نبوده‌اند.
او افزود: ایران از جدی بودن طرف مقابل و آمریکا هم از جدی بودن ایران در مذاکرات سخن می‌گویند، این جدیت و عزم نشان دهنده آن است که دو طرف می‌خواهند هرچه زودتر برجام احیاء شود، اما به طور طبیعی مذاکرات دارای جزئیات فنی و اقتصادی زیادی است و همین مسئله دستیابی به توافق را زمانبر کرده است.
بیگدلی ادامه داد: عزم ایران و آمریکا درباره دستیابی به یک توافق برای احیای برجام به گونه‌ای است که عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه و رئیس تیم مذاکره کننده ایران از احتمال تمدید زمان توافق ایران و آژانس که در سوم خرداد به پایان می‌پذیرد سخن گفته و گروسی، مدیرکل آژانس نیز این احتمال را رد نکرده است.
کارشناس مسائل بین الملل درباره موضوعات اختلافی ایران و آمریکا برای احیای برجام، اظهار کرد: اختلافات جدی که عراقچی به آن‌ها اشاره می‌کند، مربوط به سطح انتظارات دو طرف است، به عنوان مثال ایران انتظار دارد که تمامی تحریم‌ها لغو شود و طرف مقابل هم درباره میزان غنی‌سازی، تحقیق و توسعه و نوع سانتریفیوژ‌ها نظراتی دارد.
او با بیان اینکه احیای برجام قطعی است، تاکید کرد: در حقیقت ایران و آمریکا به تعهدات خود در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ برمی‌گردند و این همان موضوعی است که کشورمان از همان ابتدا بر آن تاکید کرده است، اما آمریکا به دنبال توافقات در رابطه با مسائل منطقه‌ای، موشکی، حقوق‌بشر و تروریسم با ایران هم خواهد بود.
این کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه آمریکا به دنبال حفظ بخشی از تحریم‌هاست تا به زعم خود ایران را مجبور به گفت‌وگو درخصوص مسائل منطقه‌ای و موشکی کند، اظهار کرد: چیزی که باعث شده مذاکرات وین طولانی شود، این است که آمریکا حاضر نیست تمام تحریم‌های ایران را یکجا بردارد و بعد از آن نیز منتظر راستی‌آزمایی ایران باشد.
بیگدلی تصریح کرد: به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها بخواهند با لغو تحریم‌های نفتی و بانکی و آزادسازی اموال بلوکه شدن ایران، تهران را به گفت‌وگو درخصوص سایر مسائل ترغیب کنند، اما همه تحریم‌ها را یکجا برنمی‌دارند.
او درباره مخالفت‌های داخلی در مورد توافق برای احیای برجام، توضیح داد: در ایران این اجماع وجود دارد که تحریم‌ها برداشته شود و حتی مقام معظم رهبری هم فرموده است که اگر یک ساعت می‌شود تحریم‌ها را زودتر لغو کرد، این کار انجام شود. مخالفت‌هایی هم که با برجام و مذاکرات می‌شد، انتخاباتی بود و با کناره‌گیری ظریف وزیر امور خارجه کشورمان از ثبت‌نام در انتخابات ریاست جمهوری ادامه نیافت.
این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: ادامه تحریم‌ها علاوه بر آنکه فشار بر اقتصاد کشور را تداوم می‌بخشد، موجب کاهش مشارکت مردم در انتخابات و دلسردی از تغییر در وضعیت کشور هم می‌شود. در واقع، توافق برای احیای برجام می‌تواند سورپرایز خرداد و زمینه‌ساز افزایش مشارکت در انتخابات شود.
بیگدلی با بیان اینکه مخالفت‌ها با برجام در آمریکا نیز کاهش یافته است، اظهار کرد: جمهوری‌خواهان در آمریکا هم مطمئن شده‌اند که عزم بایدن رئیس جمهور آمریکا احیای برجام است و در این راه نمی‌شود کار خاصی کرد. از سوی دیگر، آمریکایی‌ها دریافته اند که تا مسئله برجام و ایران حل نشود، مسائل خاورمیانه حل نخواهد شد.
بیشتر بخوانید
او با اینکه فضای خاورمیانه در حال تغییر است، توضیح داد: آمریکایی‌ها قصد ماندن در خاورمیانه را ندارند و می‌خواهند بر چین متمرکز شوند، همین مسئله هم موجب شده که آن‌ها به دنبال حل مسائل خود با ایران و پایان دادن به مسائلی مانند جنگ یمن باشند.
کارشناس مسائل بین الملل اضافه کرد: احیای برجام یا مذاکره مستقیم ایران و عربستان نیز ناشی از چنین تغییراتی است. منطقه در حال پوست‌اندازی است و ایران نباید این موقعیت استثنایی را از دست بدهد.
انتهای پیام/