دیدگاه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری درباره برجام چیست؟

به گزارش خبرنگار  حوزه احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، بیش از یک ماه به انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده و اتفاقات این رویداد آینده ساز جز یکی از مهم ترین مسائل کشور محسوب می‌شود.

بر آن شدیم تا جواب برخی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آینده را در کنار هم گذاشته تا شاید تفاوت نگاه‌ها برای مردم بیشتر ملموس شود. در ادامه پاسخ هر یک از کارشناسان را به تفکیک می‌خوانید.

یک عده نمی‌خواستند برجام موفق شود

باشگاه خبرنگاران جوان: دیدگاه شما درباره برجام چیست؟

مسعود پزشکیان نماینده مجلس شورای اسلامی: از اول افرادی نمی‌خواستند که برجام موفق شود، یک عده در داخل و یک عده دیگر در خارج که آقای ظریف روسیه را مثال می‌زند که کاری کرد که برجام نتیجه نگیرد؛ چرا که برای روسیه ضرر داشت که ایران بتواند با کشور‌های اروپایی از تنش خارج شود، به نظر روسیه این درست است که ایران همیشه در تنش با اروپا باشد تا خودش بتواند با آن‌ها مراوده داشته باشد.

منتظر هستیم تا آن‌ها تعهدات خود را انجام دهند

شاهین محمدصادقی نماینده ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی: اگر بخواهیم به گذشته برگردیم باید خاطرات تلخی را مرور کنیم. در حال حاضر یک سند امضا شده بین ما و کشور‌های مقابل ما است. سیاست ما را رهبر معظم انقلاب فرمودند و آن هم این است که ما منتظر هستیم تا آن‌ها تعهدات خود را انجام دهند و هر وقت این کار را انجام دادند، ادامه راه را با هم می‌رویم.

هیچ کسی از اینکه کشورش مقتدر باشد، بدش نمی‌آید. هیچ کسی بر سر قدرتش با کسی مذاکره نمی‌کند؛ بنابراین ما منتظر هستیم تا آن‌ها تعهدات خود را انجام دهند و هر وقت این کار را انجام دادند، ادامه راه را با هم می‌رویم. قدرت موشکی چیزی نیست که بخواهیم درباره آن مذاکره کنیم.

رهنمود‌های رهبری می‌توانستیم تحریم را خنثی کنیم

محمد ناظمی اردکانی وزیر تعاون دولت نهم: دولت روحانی قبل از اینکه روی کار بیاید، اعلام کرد که ۲۰ درصد مسائل معیشتی به تحریم‌ها باز می‌گشت و ۸۰ درصد آن برعهده دولت و اداره کشور است، اما پس از اینکه روی کار آمد اعلام کرد ۲۰ درصد برعهده مدیریت کشور و ۸۰ درصد تحریم‌ها موثر است و تصویر نادرستی که برای همه ایجاد شد، سبب شد تا تمام تلاش خود را به کار بگیرد تا تحریم را رفع کند؛ پس مذاکره را با هر امتیازی که از دست بدهد جلو برد و خود دولت هم متوجه بود که امتیازی که از دست بدهد، منافع ملی تامین نمی‌شود، اما باز هم ادامه داد.

در حال حاضر مذاکره‌ای که شکست خورده را باز می‌خواهند ادامه دهند. تمام ظرفیت‌های دولت به این سمت رفت که تحریم‌ها برداشته شود. با رهنمود‌های رهبری که فرموده بودند، می‌توانستیم تحریم را خنثی کنیم. اقتصاد کشور را بدون مذاکره می‌شود ساخت و ظرفیت‌های خوبی داریم. ظرفیت بزرگی در کشور وجود دارد که با مدیریت خستگی ناپذیر و ... می‌توان اقتصاد شکوفایی را دنبال کنیم که رفاه به دنبال داشته باشد.

با برجام انرژی هسته‌ای خود را به رسمیت شناساندیم

مصطفی کواکبیان نماینده سابق مجلس شورای اسلامی: من معتقدم که ممکن است برخی انتقادات به برجام وارد باشد، اما خداوکیلی دستاورهای خوبی هم برای کشورمان داشته که برخی هم این دستاورد‌ها را به طور کلی نادیده می‌گیرند و برخی مسائل دیگر را مطرح می‌کنند که البته اگر از سر دلسوزی باشد ایرادی ندارد، اما ما گاهی به خاطر یک دستمال حاضریم قیصریه را به آتش بکشیم که نباید این گونه باشد. ما با آن قطعنامه‌هایی که در دولت احمدی نژاد برای کشور درست شد رفته بودیم ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل؛ ما آن قطعنامه‌ها را یک جا لغو کردیم که این اقدام خوبی بود و بعد آمدیم گفتیم که انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست، اما قبلش به ما می گفتند که شما قاچاقچی هستید، یعنی انرژی هسته‌ای مارا به رسمیت نمی شناختند که در برجام ما آمدیم و انرژی هسته‌ای خود را به رسمیت شناساندیم.

دولت نباید برجام را به آب و نان مردم گره می‌زد

سید محمدصادق خرازی دبیرکل حزب ندای ایرانیان: این که گفتی برجام و کردی خون به جگرم. برجام یک واقعیت در روابط خارجی و در دنیاست. برجام اولین موفقیت سازمان انرژی اتمی پس از دوران جنگ سرد بود. این هم یک کار جدی بود که همه اطرافیان انجام دادند و ایرانیان هم به صورت اساسی نقش خود را در این میان ایفا کردند.

این که برجام در فرایند سیاست خارجی ایران به چه صورت بود و آیا ما به غیر از برجام چاره دیگری داشیتم یا خیر این هم موضوع قابل بحثی است. زمانی که روحانی مسئولیت کشور را بر عهده گرفت؛ ۶ قطعنامه در سازمان ملل متحد علیه ایران داشتیم و زیر فصل منشور ۷ بین المللی بودیم و تمام پول‌های ما در خارج از کشور بلوکه بود. تقریبا می‌توان گفت که تنها تحریم نبودیم؛ بلکه در محاصره بین المللی قرار داشتیم، اما افرادی در دولت حضور داشتند که با ذکاوت و هوشمندی نیاز‌های ابتدایی مردم را تامین می‌کردند.

مذاکره و ابتکار مذاکره توسط خود رهبری مطرح شد تا به برجام رسیدیم. البته من نمی‌خواهم تاریخچه را بگویم، در برجام ما یک‌ سری امتیازات به غرب دادیم که با تعبیر رهبری نرمش قهرمانانه لقب گرفت، ولی از ثبت تا اجرای برجام تا آمدن ترامپ یک فرصت طلایی بود که از آن استفاده نشد و متاسفانه این فرصت تهدیدی برای مسائل داخلی شد؛ تا جایی که برجام را به آب، به نان و به سفره مردم ربط دادند در حالی که دولت اصلا نباید این کار را می‌کرد.

من به یکی از وزرا گفتم چرا آل‌فیوچر نمیکنی؟ معنای آن را نمی دانست؛ یعنی ما باید برویم در خط اینکه برای ده سال دیگر هم نفت بفروشیم؛ زیرا اگر یک رئیس جمهور دیگر در آمریکا رو کار بیاید که بخواهد یک اقدام دیگر را انجام دهد ما به مشکل خواهیم خورد؛ سرمایه گذاری خارجی یک تضمین امنیت جهانی است؛ زیرا سرمایه گذاری‌هایشان در اینجا قرار می‌گیرید. من معتقدم که دولت یک سری مشکلات اجرایی در برجام داشت و ترامپ هم با خیال راحت آمد آن را پاره کرد و دور انداخت. چاره ای هم نیست زیرا در دو طرف توافق یک نقطه عطفی وجود دارد که دو طرف به برجام باور دارند؛ مشکل ترمینولوژیِ دو طرف نسبت به برجام نیست؛ مساله متودولوژی زمان است که قابل مذاکره است.

هم آنها می دانند و هم ما که هیچ عنصر تازه ای نمی تواند به برجام اضافه شود تا برای بار دوم مورد مذاکره قرار بگیرد؛ ایرانی ها مردمان تاجری هستند، آنها اول امضا نمی‌کنند و سپس مذاکره کنند؛ شاید در دنیا یک رسم تازه ایجاد شده که اول امضا کنند و بعد مذاکره؛ اما ما امضا و مذاکره مان را انجام داده‌ایم؛ خواستند بیایند نخواستند هم نیایند.

برجام درست شده تا لغو شود

محمود احمدی نژاد رئیس جمهور پیشین: روشن است که این یک قرارداد یک طرفه است؛ چطور یک فرد عاقل می‌پذیرد که شش نفر با یک نفر در حال مذاکره باشند بعد بگویند که اگر اختلافی ایجاد شد هرکس یک رای دارد.

یک عده‌ای هستند که خودشان عوام گرایانه خیال می‌کنند و فکر می کنند که مردم هم عوام هستند و از همین رو به دنبال عوام فریبی هستند؛ کمااینکه اگر آمریکا را می‌شناختند این حرف‌ها را بیان نمی‌کردند.

مگر سیاست خارجی آمریکا دست ترامپ یا بایدن است؟ ۷۰ سال است که سیاست خارجی آمریکا ثابت بوده است و صرفا مراحل گوناگون آن را افراد مختلفی اجرا کرده‌ اند، آن‌ها از زمان ریگان به دنبال خاورمیانه جدید بوده اند تا همه با هم درگیر و تکه تکه و ضعیف و تحت سلطه شوند تا الان که ترامپ آمده همین روش را دنبال کرده و هر کدام در مقطع خودشان صرفا تکه‌ای از این پازل را تکمیل کرده اند. مگر دولت اوباما نگفت که ما برجام را به گونه‌ای نوشتیم که ریاست جمهوری بعدی آمریکا اگر خواست می‌تواند آن را لغو کند؟ به صراحت هم خودش و هم وزیر خارجه اش این را گفتند. این یعنی چی؟ یعنی اصلا این درست شده تا لغو شود.

ما هیچ گاه از موضع ضعف و تسلیم با هیچ احدی گفت‌وگو نکردیم. البته از موضع برتری جویی و ظلم هم با احدی گفت‌وگو نکردیم. ما وقتی حرف از عدالت می‌زنیم این را برای همه می گوییم حتی ما برای دشمن مان هم ظلم نمی‌خواهیم. این حرف‌ها شوخی نبود و نمی‌توان گفت که ما انقلاب کرده و حرف‌هایی زدیم و حال می‌شود در عمل هرکاری از دستمان بر می‌آید انجام دهیم.

بگذارید یک خاطره برایتان بگویم. زمانی یک رئیس جمهوری در فرانسه حضور داشت که خیلی بر ضد ما شعار می‌داد. یکی از روزنامه‌های داخلی هم برگشت یک حرفی را به خانم او نسبت داد؛ یعنی یک واژه بسیار تند و افترای سنگین زد، من در جواب در پشت تریبون به او اعتراض کردم و گفتم که این روش ما نیست. چرا فکر می‌کنید، چون دشمن ماست ما هر حرفی می‌توانیم به او بزنیم؟ برای مثال یک نفر دشمن ماست، اما فرد دزدی نیست؛ آیا ما مجاز هستیم که به او بگوییم دزد؟ این قواعد از کجا آمده است؟ من این روش‌ها را قبول ندارم و از همین رو معتقدم که ما از آرمان‌های انقلاب دور شده ایم، آیا ما مجازیم به جریانات سیاسی مخالف خودمان هر حرفی بزنیم؟ اینکه می‌شود کیش قدرت نه کیش انسانیت و فجایع جهان برای همین کیش قدرت است؛ بنابراین ما هیچ وقت نه از موضوع ضعف و نه از موضع برتری جویی مذاکره نکردیم.

ادعا ندارم که همه افرادی که در دولت من مذاکره می‌کردند تمام روش‌ها و تکنیک‌ها را بلد بودند، ولی واقعا رویکرد ما این بود که نه ظلم کنیم و نه تحت ظلم برویم.

برجام به نظر شما برجام موفق بوده است؟ اگر موفق بوده است پس این چه وضع کشور است؟ مگر می‌شود یک قرار داد یک طرفه صورت بگیرد و موفق باشد؟ این چطور قراردادی است که یک نفر از هفت نفر زیر پا می گذارد و ما نمی‌توانیم به هیچ مرجعی شکایت کنیم و بقیه هم به ما می گویند که شما باید رعایت کنید و اگر رعایت نکنید وای به حالتان این چه قراردادی است؟ دو نفر وقتی یک خانه را هم می‌خواهند معامله کنند شفاف می‌نویسند که اعضا چه کسانی هستند، حقوقشان چیست و وقتی اختلاف شد چگونه باید حل کنند و همه این‌ها با هم مساوی است. اما الان شاهدید که یک نفر قرارداد را زیر پا گذاشته است و نفر بعدی حتی نمی‌تواند به هیچ مرجعی شکایت کند.

من معتقدم که برجام یک توهین به حقوق بین الملل بود؛ به صورت خوش بینانه اگر نگاه کنیم می‌توان گفت که طرف ایرانی خیلی از جا‌های این توافق را نخوانده امضا کرده است؛ وگرنه من نمی توانم باور کنم که یک انسان یک توافقی را با ۶ نفر امضا کند که طرف مذاکره ۶ نفر مدعی هستند و شما این ور هستید و بعد می‌گویید اگر اختلافمان شد، هفت نفر تصمیم می گیرند و هر یک هم یک رای دارد، به نظر شما یک بچه دبیرستانی ایرانی هم حاضر است این را امضا کند؟ حقوقدان که جای خود دارد. حقوق بین الملل را هم اگر نگاه کنید می‌بینید که همه چیز باید برابر باشد و اصل برابری در حقوق مد نظر است.

شش نفر آن طرف ما یک طرف این ور میز بعد هر کدام هم یک رای داشته باشند که معلوم است همیشه ما باید تسلیم و محکوم باشیم که الان هم به همین صورت است. الان شما نگاه کنید که ۴ سال است اروپایی‌ها به ما می گویند اگرچه آمریکا این قرار داد را زیرپا گذاشته، اما شما حق ندارید دست به این قرار داد بزنید و تا ما اقدامی انجام می‌دهیم ما را تهدید می‌کنند. یعنی چی حق نداریم؟ این یک قرار داد حقوقی است؟ بعد هم قرار بود با این قرارداد همه مسائل کشور حل شود؟ بزرگ‌ترین کار خطا در حق یک ملت این است که سرنوشت، اقتصاد و فرهنگ یک کشور را به قرارداد با یک کشور خارجی گره بزنید که خودشان هم هر روز در سخنرانی هایشان می گویند این افراد دشمنان ما هستند.

بعد حالا هم می‌گویند نه اون (ترامپ) بد بود این (بایدن) خوب است. این‌ها همه به نظر من فریبکاری است. تمام این تحریم‌ها زمان بایدن تصویب شده و اصل برجام هم زمان همان‌ها نوشته شده است. آخر چطور این حرف‌ها را می‌زنند؟ من هم قضاوتم قضاوت عموم مردم است. ببینید الان مردم نظرشان درباره این توافق چیست. تحریم ها هم مربوط به زمان ما نبود؛ البته این جریانات سیاسی برایشان دروغ و تهمت مساله عادی است و هدف قدرت ابزار را برای این‌ها توجیه کرده است. بله اواخر دولت ما تحریم شدیم.

انتهای پیام/