به گزارش حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، اولین جلسه کارگروه امید، نشاط و سرمایه اجتماعی به ریاست سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه این شورا تشکیل شد.
عاملی در اولین جلسه کارگروه امید، نشاط و سرمایه اجتماعی گفت: دنیای جدید براساس اقتضائات مدرنیته و جهان صنعتی مجموعه مسائل و مشکلاتی را پدید آورده که هم جامعه و هم زیست محیط انسانی را تحت الشعاع خود قرار داده است.
او تاکید کرد: زندگی صنعتی، توسعه فرهنگ سکولار و نظام‌های جدید زندگی مبتنی بر ارزش‌های نظام تجدد موجب توسعه اضطراب‌های اجتماع، خواب نآرام ناشی از بحران هویت و دغدغه‌های بدون پاسخ، تنبلی و سستی اجتماعی، کاهش مسئولیت پذیری اجتماعی و همچنین کاهش امید و نشاط اجتماعی، شده است.
عاملی گفت: کاهش نشاط اجتماعی از جمله مسائلی است که اکثریت کشور‌های دنیا با آن مواجه هستند و بروز آن را در بالارفتن سن ازدواج، افزایش طلاق، گسترش اعتیاد به مواد مخدر، مصرف و اعتیاد به مشروبات الکلی و افزایش اضطراب‌های اجتماعی و تجربه افسردگی‌های فراگیر می‌توان مشاهده کرد. در دنیای معاصر افراد هویت‌های نامعین پیدا کرده‌اند، هویت دینی و ملی کمرنگ شده و در نتیجه آن کاهش مسئولیت‌پذیری اجتماعی و نآرامی هویتی رخ داده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در بررسی کاهش نشاط اجتماعی باید از دو منظر به موضوع ورود کرد؛ ابتدا تحولات جهانی است که سبک زندگی ناسالم مبتنی بر ارزش‌های مدرنیته، به صورت فراگیر موجب کاهش نشاط اجتماعی شده و از منظر دیگر برخی مسایل داخلی کشور از جمله مشکلات اقتصادی، فشار‌های ناشی از تحریم‌های ظالمانه دشمن و برخی منازعات سیاسی و جناحی و برملاسازی‌های تقابلی که منجر به کاهش اعتمادی ملی می‌شود، سرمایه اجتماعی خصوص در حوزه امید و نشاط اجتماعی را هدف گرفته است.
استاد دانشگاه تهران گفت: از سوی دیگر باید مراقب بود که امیدآفرینی تبدیل به ضد خودش نشود؛ امید تصویر روشنی برای آینده فرد و جامعه ترسیم می‌کند ولی اگر در واقعیت جامعه نتوان به اهداف مورد نظر دست یافت، این امید تبدیل به ضد خودش می‌شود؛ لذا باید براساس واقعیت‌ها به مردم امید داد و برنامه ریزی اجرائی واقعی داشت.
عاملی با اشاره به ظرفیت‌های نگاه دینی و معنوی در نشاط آفرینی به انسان‌ها گفت: کسی که مبتنی بر اعتقادات، امید به خداوند داشته باشد، عمل صالح خود را افزایش می‌دهد و توکل بیشتری به خداوند خواهد داشت، لذا رضایتمندی بیشتری از زندگی دارد. اما هرچه جوامع سکولارتر یا لائیک‌تر می‌شوند مشکلات اجتماعی‌شان نیز بیشتر می‌شود؛ لذا لازم است نگاه عمیق و همه جانبه به موضوع نشاط اجتماعی داشت و به صورت بنیادین مسأله را توصیف و تحلیل کرد.
دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: هم اکنون از لحاظ قوانین و مقررات حوزه نشاط اجتماعی در کشور، ظرفیت‌های خوبی وجود دارد و می‌توان برخی کاستی‌ها را نیز با تعاملات و هم افزایی بین دستگاه‌ها مرتفع کرد.
باید به نشاط اجتماعی فارغ از منازعات سیاسی یا جناحی نگریست
منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در ادامه جلسه گفت: نگاه به مسائلی مانند نشاط اجتماعی یا سرمایه اجتماعی باید نگاه کلان و ملی باشد و فارغ از منازعات سیاسی یا جناحی به آن نگریست و برای آن برنامه‌ریزی کرد؛ هرچند که توجه به حوزه بخشی و اجرایی نیز لازم است تا بتوان امور را به نحو شایسته‌ای به پیش برد.
وزیر علوم با اشاره به ظرفیت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور برای انجام مطالعات لازم در این حوزه افزود: گاهی برخی افراد یا نهاد‌ها به منظور رسیدن به اهداف کوچک، آرامش جامعه را هدف گرفته و با انتشار برخی اخبار و سیاه‌نمایی، مردم را دچار اضطراب می‌کنند؛ این در حالی است که شفاف‌سازی‌های لازم در آن حوزه نیز صورت گرفته است. از دیگر موضوعات مهم تغییر و جابجایی گروه‌های مرجع در جامعه است که باید برای اصلاح این فرآیند چاره‌اندیشی کرد.
بررسی سرمایه اجتماعی در کشور‌ها نیازمند نگاه چندبعدی است
عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه جلسه افزود: بررسی سرمایه اجتماعی در کشور‌ها نیازمند نگاه چندبعدی به موضوع است. برخی کشور‌ها با توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و برخی با تأثیرگذاری و گسترش حوزه نفوذ به بیرون از مرز‌های خود به ارتقای سرمایه اجتماعی کمک می‌کنند؛ از منظری دیگر زمینه‌های داخلی برخی کشور‌ها مانند تنوع اقلیمی، قومیتی و مذهبی موجب افزایش درگیری‌ها و کاهش سرمایه اجتماعی می‌شود، از طرفی تهدیدات امنیتی یا اقتصادی خارجی نیز بر این موضوع تأثیرگذار است.
صالحی گفت: برای بررسی وضعیت امید، نشاط و سرمایه اجتماعی ابتدا نیازمند توصیف درست از وضعیت موجود هستیم، سپس با تحلیل داده‌های موجود و مسئله شناسی، راهکار‌های لازم برای اصلاح وضع موجود را ارائه کرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به نیاز کشور به یک گزارش مرجع در حوزه سرمایه اجتماعی افزود: در کشور مطالعات فراوانی در این حوزه صورت گرفته است که پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات آن‌ها را احصا و بازخوانی کرده است، نقاط قوت و ضعف آن‌ها را شناسایی نموده و در نشست‌های گفتمانی و نخبگانی به دنبال راهکار‌های عملیاتی برای بهبود وضعیت است.
انتهای پیام/