به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، دکتر محمد مهدی ابوالحسنی عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان و محقق انستیتو تحقیقاتی ماکس پلانک آلمان، دارنده جایزه اندیور از کشور استرالیا و فلوشیپ هامبولدت از آلمان چهره درخشان کاشان در سال ۹۹ است. کسی که با ساخت دستگاه ضربان ساز قلب به جای باتری‌های قلبی جان بسیاری را نجات خواهد داد.
دانشگاه کاشان در سال ۹۹ چهارمین سال متوالی به عنوان دومین دانشگاه برتر کشور در نظام رتبه بندی گرین متریک ۲۰۲۰ انتخاب شد و به عنوان یکی از پنج دانشگاه سبز برتر غرب آسیا و در رتبه ۹۷ جهانی قرار گرفت.
یکی از رویداد‌های مهم و خاص این دانشگاه در سال ۹۹ حل مشکل باتری‌های قلب بیماران قلبی بود که به همت دکتر محمدمهدی ابوالحسنی محقق شد.
باشگاه خبرنگاران جوان اصفهان برای گفت‌وگویی نوروزی به سراغ این چهره علمی برجسته رفته است:
خود را بیشتر معرفی کنید؟ در کجا متولد شده و تحصیل کرده‌اید؟
دکتر محمد مهدی ابوالحسنی متولد سال ۱۳۶۱ در کاشان، عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان و محقق انستیتو تحقیقاتی ماکس پلانک آلمان هستم.
مدرک دکترا را از دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران گرفتم و دوره پسادکتری را در دانشگاه دکین استرالیا گذرانده‌ام. فیزیک پلیمر‌ها و برداشت کننده‌های انرژی زمینه تحقیقاتی اینجانب است.
درمورد جوایز علمی خود از موسسات بین‌المللی برای مخاطبان ما بگویید
موفق به کسب جایزه اندیور از کشور استرالیا و فلوشیپ هامبولدت از کشور آلمان شده‌ام. همچنین سال گذشته به‌عنوان یکی از برندگان جایزه «فلوشیپ هامبولدت» با «اشتاین مایر» رئیس‌جمهور فدرال آلمان دیدار کرده‌ام با این توضیح که هر ساله رئیس‌جمهوری فدرال آلمان طبق روالی که از سال ۱۹۵۵ آغاز شده میزبان برندگان «فلوشیپ هامبولدت» است.
در مورد بنیاد «هامبولدت» بیشتر توضیح می‌دهید؟
بنیاد «هامبولدت» معتبرترین سازمان حمایت از تحقیقات در آلمان است که از محققان برجسته تمام دنیا حمایت تحقیقاتی می‌کند. در مورد ارزش و اعتبار این سازمان ذکر همین نکته کافی است که ۵۵ نفر از برندگان جایزه «نوبل» قبلاً برنده «فلوشیپ هامبولدت» بوده‌اند.
ایده اولیه ابداع علمی برای رفع مشکل باتری قلب چطور شکل گرفت؟
ایده ما استفاده از انرژی اندام‌های بدن تامین انرژی ضربان ساز بدون نیاز به باتری بود که در قالب رساله دکتری خانم دکتر عظیمی دانشجوی دکتری من محقق شد. باید بگویم ضربان ساز یا همان باتری قلب یک دستگاه کوچک است که داخل بدن کار گذاشته می‌شود تا به کنترل ضربان نامنظم قلب کمک کند.
در مورد نحوه کار این دستگاه و تفاوت و مزایای آن نسبت به باتری‌های موجود قلب توضیح دهید؟
این دستگاه با استفاده از پالس‌های الکتریکی، قلب را تحریک می‌کند تا تعداد ضربان‌های قلب طبیعی شود. طول عمر باتری ضربان‌ساز‌ها بین پنج تا ۱۰ سال است و جایگزینی باتری نیاز به عمل مجدد قلب دارد که متاسفانه عمل مجدد قلب هزینه‌های بالایی را به بیمار تحمیل می‌کند و برای بیماران کهنسال هم بسیار خطرناک است.
حذف باتری از این دستگاه‌ها و دسترسی به منبع انرژی الکتریکی دائمی مشکلات زیادی از بیماران قلبی مرتفع می‌کند.
ما با توسعه نانو ژنراتور پیزوالکتریک انرژی مکانیکی حرکات قلب را به انرژی الکتریکی موردنیاز ضربان‌ساز قلب تبدیل کردیم و موفق شدیم با ذخیره‌کردن انرژی الکتریکی تولیدشده از حرکات قلب سگ به‌عنوان حیوان مدل در یک خازن، ضربان‌ساز قلب را بدون باتری روشن کنیم.
یافته‌های حاصل از این تحقیق برای طراحی ضربان‌ساز قلب بدون باتری است و نیاز به جراحی‌های مکرر برای جایگزینی باتری از میان می‌رود.
آیا این مسیر به سادگی پیش رفت یا دچار مشکلاتی هم شدید؟
مشکل اول و مهمترین چالش ما بودجه طرح و عدم توجه به ایده ما بود که خوشبختانه با همکاری دانشگاه علوم پزشکی کاشان و همکار اینجانب جناب آقای دکتر اللهیار گلابچی بخشی از بودجه تامین شد و قسمتی از بودجه و تجهیزات نیز بوسیله انستیتو تحقیقاتی ماکس پلانک در اختیار ما قرار گرفت.
در مورد اهمیت طرح در خدمت‌رسانی به بیماران قلبی در آینده بیشتر توضیح بفرمایید.
فناوری که ما در دانشگاه کاشان اولین بار در جهان توسعه دادیم، در نوع خود واقعاً شاهکار است.
ان‌شاالله بعد از تثبیت فناوری و ورود این محصول به بازار در سال‌های آینده باتری‌های نسل جدید ضربان ساز‌ها حذف خواهد شد.
این فناوری با حذف جراحی مجدد برای تعویض باتری قلب، جان بسیاری را در جهان نجات خواهد داد. همچنین ضربان ساز‌های بدون باتری هزینه‌های بیمار را کاهش زیادی می‌دهد.
برخورد دستگاه‌های مرتبط چگونه بوده است؟ آیا از این دستاورد استقبال کرده‌اند؟
متاسفانه با وجود چندین مرتبه داوری و اصلاح پروپوزال و مراجعه چندین و چندباره به تهران و برگزاری جلسات متعدد با کمیته نانو حمایتی از طرف این کمیته صورت نگرفت، اما از آنجا که دانشگاه کاشان چشم انداز خوبی در بین المللی کردن فعالیت‌های دانشگاه ترسیم کرده از فعالیت‌های بین المللی اینجانب بویژه طرح ضربان ساز قلب حمایت زیادی کرده است.
البته دانشگاه علوم پزشکی کاشان نیز حمایت بسیار زیادی از ابتدای انجام این طرح داشت.
عامه مردم به ویژه بیماران قلبی چقدر از طرح تحقیقاتی شما آگاهی دارند و واکنش آن‌ها چه بوده است؟
خوشبختانه بیماران از اخبار این طرح تحقیقاتی و ابداع نوین مطلع هستند و منتظر و امیدوار از پزشکان قلب شهرستان هنگام معاینه سوال می‌کنند که این ابداع چه زمانی به تولید انبوه و قابل استفاده برای ما می‌رسد.
این مطلب نشانه اعتماد مردم به علم و دانش محققان و دانشمندان بومی و سرافراز کشور عزیزمان ایران است که حتی امید و انگیزه ما را برای ادامه مسیر تحقیقات و رساندن آن به فاز انسانی و تولید انبوه مضاعف می‌کند.
این طرح کی به مرحله انسانی می‌رسد؟
امیدواریم در پنج سال آینده بتواند از فاز حیوانی وارد مرحله انسانی شود.
آیا علاقه‌مند هستید که مسیر خدمت علمی خود را خارج از کشور ادامه دهید؟
اینجانب علی‌رغم اینکه پیش از این در استرالیا حضور داشته‌ام و هم اکنون نیز در آلمان مشغول پژوهش هستم، اما هیچ گاه این کشور‌ها را برای زندگی انتخاب نکرده‌ام.
معتقدم ایران عزیز سرشار از استعداد‌های جوان و ظرفیت‌های ناب برای آینده‌ای درخشان‌تر در زمینه علم و فناوری در دنیا می‌باشد که با حضور و تلاش و ماندگاری ما برای وطن به ثمر می‌رسد و مایه افتخار در سراسر جهان و عدم وابستگی علمی به بیگانگان می‌شود.
حضور پایدار ما با تجاری سازی بین المللی دانش بومی در جبهه علمی کشور و صد البته با حمایت دستگاه‌ها و مسئولان ذی‌ربط به ویژه سرمایه گذاران علمی امروز مهمترین پشتوانه و اهرم پیشرفت و توسعه فناوری ایران در دنیا است.
مراتب سپاس و قدردانی صمیمانه خود را از همکاری جناب آقای پروفسور زراعت ریاست محترم دانشگاه کاشان و دکتر منعم‌زاده معاونت محترم پژوهشی این دانشگاه، آقایان دکتر اللهیار گلابچی از دانشگاه علوم پزشکی کاشان و جناب آقای دکتر نکوکار از موسسه رویان اعلام می‌کنم که در موفقیت این طرح نقش اساسی داشتند.
همچنین دانشجوی دکتری من سرکار خانم دکتر سارا عظیمی به صورت شبانه روزی به مدت ۶ سال برای این پروژه زحمات زیادی متحمل شد. از حمایت‌های پروفسور پال بلوم و پروفسور کمال اسدی از انستیتو تحقیقاتی ماکس پلانک سپاسگزاری می‌کنم.
از تجربیات خود در خارج از کشور در زمینه حمایت از پژوهشگران مطلبی هست که بفرمایید؟
در خاطرم هست رئیس جمهوری فدرال آلمان در سخنرانی خود در جمع برندگان فلوشیپ هامبولدت تاکید داشت که فقط در دانشگاه نمانید، به درون جامعه بروید و جامعه را از تحقیقات خود آگاه کنید. این امر همان نکته‌ای است که باعث رشد جامعه آلمان شد.
ذکر این خاطره با محوریت اطلاع رسانی و آگاه سازی جامعه از فعالیت‌های تحقیقاتی از این جهت حائز اهمیت، تامل و توجه است که مسئولیت رسانه را نیز به عنوان رابط جامعه دانشگاهی و مردم بیان کنم و از باشگاه خبرنگاران جوان برای فرصتی که در اختیار اینجانب قرار داد تا نتیجه تحقیقات خود را در اختیار مردم کشورم قرار دهم سپاسگزاری کنم.
سخن پایانی یا دغدغه شما چیست؟
امیدوارم مسئولان وزارت بهداشت و وزارت علوم بویژه از لحاظ تامین بودجه برای استمرار مسیر حرکت طرح حمایت کنند تا این تحقیقات به نتیجه نهایی و فاز انسانی برسد.
البته در این مسیر خیران، شرکت‌ها، استارت‌آپ‌ها و سرمایه‌گذاران علمی نیز می‌تواند نقش موثری را ایفا کنند تا طرح در مقیاس بین‌المللی نیز جهانی شود.
دکتر محمدمهدی ابوالحسنی عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی دانشگاه کاشان تاکنون ۳ کتاب و بیش از ۴۰ مقاله بین المللی در ژورنال‌های معتبر Nano Energy, Advanced Science و Advanced Functional Materials به چاپ رسانده است.
همچنین دکتر ابوالحسنی مجری چندین طرح تحقیقاتی موفق صنایع مختلف داخلی و خارجی است.
نتایج حاصل از تحقیق درباره باتری ساز قلب او نیز در مجله بسیار معتبر Nano Energy با ضریب تأثیر ۱۶.۶ منتشر شده است.
انتهای پیام/ی