هفت‌سین ‌سفالی، سوغات لالجین به آلمان

به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، اینجا نقطه اتصال انسان به زمین است و مردمانش از دیرباز تاکنون زبانی یافتند که بتوانند با تمام انسان‌های روزی زمین به سادگی سخن بگویند، اینجا سفال تفالی به خاک است تا درون انسان هنرمند را هویدا کند و او بتواند از سری که پرده برداشته با مردم فاش سخن بگوید.

اینجا خیابان‌ها بوی گِل و خاک می‌دهند تا انسان را به سفری در اعماق تاریخ ببرند و آن‌ها را با طبیعت آشتی دهند، اینجا سرزمین لاله‌های برخاسته از خاکی است که زبان گویای هزاران هنرمندان در سراسر تاریخ جهان بوده و حال به نقطه مشترک میلیون‌ها ایرانی در همه دنیا بدل شده و به مهمترین و بزرگترین آیین ملی ایرانیان راه یافته است.

مردم گاهی آن را به بهانه تبرک و فضیلت‌اش به خانه‌ها راه دادند و گاهی به حرمت عمر دیرینه‌اش تا نگاه‌دار ارزش‌های سنتی باشند. هنرمندان لالجین با تفال به خاک و آب سفره‌های هفت‌سین ایرانیان را رونق بخشیدند و بوی سفال در کنار سبزه، سماق و سیر هفت‌سین به سین هشتم بدل شده است.

اینجا لالجین، شهر جهانی سفال/ سفال، نگاه‌دار سنت دیرینه

نعمت‌الله مژدهی، پیشکسوت سفالگری که تمام عمر خود را در دنیای سفال‌ها گذرانده است و به آن علاقه دارد می‌گوید: سفالگری کاری هنری است و من وقتی پشت چرخ سفالگری قرار می‌گیرم محو ساخت یک سفال می‌شوم و حال و هوایی دیگر دارم به طوری که برای رفع خستگی پشت چرخ سفال می‌نشینم و به آرامش می‌رسم.

او به دنیای گذشته سفال‌ها گذری می‌کند و دوباره به امروز باز می‌گردد، نعمت‌الله از روزگاری سخن به میان می‌آورد که سفالگری به دنبال تأمین نیاز‌های اساسی انسان بود و سر سفره‌های غذای مردم نقش داشت. اما این سفالگر کارکشته عنوان می‌کند امروزه سفال اغلب جنبه تزیینی پیدا کرده و ظروفی دیگر بر بساط غذای مردم جا خوش کرده است.

این پیشکسوت سفالگری با اشاره به اینکه سفره هفت‌سین هم جزئی از این تزئینات است می‌افزاید: ظروف سفالی که هفت‌سین ایرانیان را در آغوش می‌گیرد از خاک رس معروف لالجین ساخته می‌شود و هر سفالگر با توجه به سلیقه خود این ظرف را شکل و روانه بازار می‌کند و هرکدام از طرح‌های بداهه‌ای که مردم بپسندند به تولید انبوه می‌رسد.

او ادامه می‌دهد: ارزش این سفال‌ها که روانه سفره‌های هفت سین می‌شود به دستان هنرمند بازمی‌گردد و بر اساس آنچه در دورنش به غلیان افتاده، شکل می‌گیرد و نمود بیرونی پیدا می‌کند.

مژدهی اضافه می‌کند: سفال نگاه‌دار سنت دیرینه ماست که اجداد و گذشتگان آن را به یادگار گذاشتند و ما هم باید آن را برای آیندگان حفظ کنیم. او با بیان اینکه لالجین یکی از شهر‌های استثنایی ایران است که در خارج از کشور هم اسم و رسم دارد و شهر جهانی سفال نام گرفته است می‌گوید: هزار کارگاه کوچک و ۵۰۰ کارگاه بزرگ صنعتی در لالجین فعالیت می‌کنند و روزی خود را به دست می‌آورند به نحوی که هر کدامشان دلبستگی به این خاک و گِل پیدا کردند.

  صادرات سفال در بند کرونا و افزایش قیمت مواد اولیه

قربانعلی خوش‌قامت، یکی از عرضه‌کنندگان سفال و سرامیک شهر جهانی لالجین پس از پایان تحصیلاتش به تولید و سپس عرضه سفال گام می‌گذارد و تولیدات هنری همشهریانش را به شهر‌های مختلف ایران و البته زمانی به جهان می‌رسانده که دلیل کاهش صادرات را نبود حمایت از سوی متولیان امر می‌داند.

او نداشتن بسته‌بندی مناسب، نبود کیفیت مواد اولیه و گران تمام شدن هزینه تولید را از دیگر دلایل کاهش چشمگیر صادرات سفال لالجین برمی‌شمارد و یادآور می‌شود: با وجود اینکه صادرات بسیار کمتر شده، اما کماکان به کشور‌های عربی و اروپایی سفال ارسال می‌کنیم.

این عرضه‌کننده سفال و سرامیک لالجین با بیان اینکه کرونا، سفر توریست‌ها به لالجین را کاهش داده است ادامه می‌دهد: رونق در لالجین هنوز جریان دارد و بیش از ۲ هزار نفر غیر بومی در شهرک صنعتی سفال و سرامیک لالجین علاوه بر اهالی مشغول به کار هستند.

او در ادامه درباره سفال و سفره هفت‌سین می‌گوید: امروزه در بسیاری از شهر‌های ایران سفره هفت‌سین با سفال لالجین برپا می‌شود و این زیباترین احساسی است که ما لالجینی‌ها در آستانه سال جدید داریم و به آن افتخار می‌کنیم. خوش‌قامت با تأکید بر اینکه آوازه لالجین و هفت‌سین‌های سفالی آن به همه جهان رسیده است خاطرنشان می‌کند: امسال خوشبختانه سفارش‌هایی برای ارسال هفت‌سین سفالی برای آلمان داشتیم که تاجران ایرانی درخواست کرده بودند.

او با اشاره به اینکه سفال لالجین در بازار‌های خارجی خواهان دارد، اما موانعی بر سر راه رونق صادرات گسترده است متذکر می‌شود: قیمت بالای لعاب و در مجموع افزایش قیمت مواد اولیه باعث شده صادرات رونق لازم را نداشته باشد.

این عرضه‌کننده شهر‌های شیراز، کرمانشاه و تهران را از مشتریان پر و پاقرص لالجین می‌داند و می‌افزاید: سفال تنها به لالجین در ایران تعلق دارد، اما این محصولات با برند خاصی روانه بازار نمی‌شوند و این یکی از چالش‌هایی است که باید مورد حمایت قرار بگیرد، اما تا کنون این اتفاق رخ نداده است.

او تولید هفت‌سین را سلیقه‌ای می‌داند و ادامه می‌دهد: ما فروشندگان هر سال با در نظر گرفتن رضایت مشتری نمونه‌های جدید تولید شده را عرضه می‌کنیم اگرچه با حمایت استاندار و سایر مسؤولان از این صنعت در روز‌ها که بیکاری بی‌داد می‌کند، افراد بیشتری در لالجین مشغول به کار می‌شوند.

خوش قامت سخن خود را اینگونه به پایان رساند که سفره هفت‌سین ایرانی‌ها سال‌های متمادی مزین به سفال لالجین بوده و این موضوع باعث سربلندی لالجینی‌ها است.

بزم رنگ و لعاب هفت‌سین سفالی/ برای حمایت از تولید داخل هفت‌سین سفالی بخرید

جمال خانی‌پور تولیدکننده و عرضه کننده سفال و سرامیک لالجین با اشاره به اینکه چندین سال است که مردم ایران از سفال در سفره هفت‌سین خود بهره می‌برند بیان می‌کند: هنرمندان لالجینی هم توانسته‌اند طرح‌هایی را تولید کنند که مورد استقبال مردم خوبمان در سراسر کشور قرار گیرد. او می‌افزاید: سفال رنگ و بوی خاصی دارد و نقش و نگار و بزم رنگ‌ها مردم را سر ذوق می‌آورد از همین رو هر سال سعی می‌کنیم تولیدات هفت‌سین را بر اساس رنگ سال طراحی و تولید کنیم.

این عرضه‌کننده سفال کرونا را عاملی برای مراجعه کمتر مسافران به لالجین عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: با شیوع  ویروس منحوس کرونا فروش مجازی محصولات را برنامه‌ریزی کردیم تا در بستر فضای مجازی بتوانیم نیاز‌ها و درخواست‌های مشتریان خود را پاسخ دهیم به طوری که در حال حاضر اکثر فروش‌های ما به صورت مجازی بوده و هفت‌سین‌های نوروزی را برای مردم ارسال می‌کنیم.

او اضافه می‌کند: تولیدکنندگان ما همواره به فکر تولید محصولات جدید هستند تا بتوانند در رقابت باقی بمانند و همین امر باعث شده همه شهر‌های ایران از سفال لالجین در سفره هفت‌سین خود استفاده کنند، به نحوی که سفال لالجین به یکی از سین‌های هفت‌سین تبدیل شده است.

خانی‌پور کرونا را عاملی برای کاهش صادرات می‌داند و امیدوار است با واکسیناسیون عمومی و ریشه‌کنی این ویروس دوباره بازار‌های جهانی خود را به دست آورند.

او می‌گوید: هفت‌سین‌های تولید شده سال گذشته به دلیل شیوع بیماری کرونا به فروش نرفت و، اما امسال استقبال بهتری از هفت‌سین شد و این نشان می‌دهد که سال ۱۴۰۰ روز‌های خوبی خواهیم داشت.

این عرضه‌کننده سفال از خاصیت ظروف سفالی یاد می‌کند و متذکر می‌شود: ظروف سفالی با تنوع در طرح، رنگ و مدل آرامش خاصی به همراه دارد که سایر ظروف نمی‌توانند این آرامش و حس نوستالژیک را محقق کنند.

او معتقد است با خرید هفت‌سین سفالی می‌توان از تولید داخلی حمایت کرد.

برکت ظروف سفالی

در میان گشت و گذار خود در لالجین که این روز‌ها برخلاف سال‌های گذشته رفت و آمد در آن کمتر است، گردشگرانی هم بودند که برای خرید سفال آمدند، افرادی که بوی خاک و آب آن‌ها را مست کرده و دنیای رنگانگ سفال‌های لالجین آن‌ها را درخود غرق کرده است.

تک و توک می‌توان خانواده‌هایی را دید که در مقابل وسوسه سفال لالجین تاب مقاومت داشته باشند و راهی سرزمین سفال‌ها نشوند. به بانویی می‌رسیم که به دنبال تزیین سفره هفت‌سین نوروزش با سفال لالجین است، او هفت‌سین سفالی را به دلیل برکت و فضیلتش می‌خرد چراکه معتقد است، برکت از خاک بر می‌خیزد و هنر به آن جلا می‌دهد.

این بانو فرسنگ‌ها راه پیموده تا از سرزمین گِل و رنگ و لعاب برای سفره نوروزی خود و خانواده‌اش هفت‌سین سفالی تهیه کند و رسم و رسوم گذشتدگان را زنده نگاه دارد. اما مردی میانسال دیگری از تبار ایرانیان که نقوش سفال‌ها او را محو خود کرده، به دلیل عِرقی که به سنت و قدمت سفال ایران زمین دارد، سفره هفت‌سین خود را به سفال مزین می‌کند.

او حفظ سنت‌ها و حمایت از سفال لالجین را دلیل اصلی خرید خود می‌داند و با افتخار استان همدان را مهد تولید سفال و سرامیک می‌نامد.

به گفته این مرد میانسال داستان سفال و هفت‌سین نوروزی، قصه بلندی است که می‌توان درباره آن افسانه پیدا کرد شاید هم افسانه‌ها ساخت.

منبع: فارس

انتهای پیام/س