به گزارش خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از کرمانشاه، ریشه دغدغههای مصرف کنندگان سلامت کاربرد متراکم نهادههای شیمیایی در تولید محصولات کشاورزی رایج و حضور پسماندهای سموم و کودها و مواد هورمونی، آنتی بیوتیکها، افزودنیها و مکملهای رشد در این محصولات است که سلامتی انسان را به خطر میاندازد.
الگوهای کشاورزی متداول خسارت جبران ناپذیری به منابع زیستی کشور وارد کرده و در صورت غفلت مسئولین از اصلاح سیاستهای جاری توسعه بخش کشاورزی، این روند مخرب به نحو روز افزونی ادامه مییابد. توصیههای متخصصان سلامت غذایی درباره خطرات فراوان باقیمانده غیر مجاز کودها و سموم شیمیایی در محصولات کشاورزی و هشدارهای کارشناسان محیط زیست درباره آلودگیهای خطرناک طبیعت از جمله، آلودگی مخازن آب زیرزمینی و خاک مزارع به وضوح نشان میدهد که تولید محصول سالم باید به عنوان یکی از اولویتهای سیاستهای عمومی بخش کشاورزی مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد.
از انواع محصولات کشاورزی؛ محصول ارگانیک یعنی محصولی که در تولید آن هیچ گونه مواد شیمیایی (سموم و کودهای شیمیایی) مصرف نشده باشد.محصول سالم یعنی محصولی که در تولید آن در صورت لزوم از مواد شیمیایی در حد استاندارد و مجاز و با رعایت دوره مصرف استفاده شده باشد و محصول طبیعی یعنی محصولی که در طبیعت و بدون دخالت انسان تولید می شود می توان نام برد .
کشاورزی ارگانیک از جنبههای مختلفی با سیستمهای دیگر کشاورزی تفاوت دارد، در این سیستم با باز گردانیدن ضایعات تولید حاصل از منابع تجدید شونده به خاک به عنوان مواد غذایی بدون آلودگی حاصلخیزی خاکهای کشاورزی تامین میشود کنترل آفات و بیماریهای گیاهی توسط خود سیستم و بدون استفاده از آفت کشها و علفکشها (کتاب مدیریت علفهای هرز در مزارع ارگانیک) و کودهای شیمیایی و هورمونهای نباتی و آنتی بیوتیکها و یا دستکاریهای ژنتیکی انجام میشود.
محصول سالم در آییننامه اجرایی بند ب ماده (۶۱) قانون برنامه چهارم توسعه، به محصولی تعریف گفته میشود که عاری از عناصر و ترکیبات سمی و آلاینده بوده و یا با رعایت حداکثر باقیمانده مجاز (MRLs) تولید شده باشد. با استناد به این تعریف، می توان گفت محصول سالم یا می تواند ماحصل اعمال دستورالعملها و روشهای تولید ارگانیک (کشاورزی زیستی) باشد که در این حالت عاری از عناصر و ترکیبات سمی و آلاینده است و به آن محصول ارگانیک اطلاق میشود یا محصول به دنبال اعمال سایر دستورالعملها و روشهای تولیدی به دست آورده باشد و عناصر و ترکیبات سمی و آلاینده در محصول کمتر از حداکثر باقیمانده مجاز (MRLs) باشد که یکی از این دستورالعملها، (GOOD AGRICULTURAL PRACTICES) یا عملیات خوب کشاورزی حداکثر باقیمانده مجاز (MRLs) است که به تولید محصول GAP منتهی میشود.
کرمانشاه به عنوان یکی از استانهای پیشرو در اجرای طرح توانمندسازی بانوان روستایی برای تولید محصولات سالم انتخاب شد.
این استان ۲ میلیون نفری در مجموع ۱۲۵ هزار بهره بردار بخش کشاورزی دارد که بخش بزرگی از آنان را بانوان تشکیل میدهند.
کوروش مهرابی مدیر هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی استان گفت: مهمترین بخش برنامه توانمندسازی، ایجاد سایتهای محصول سالم و ارگانیک با حد مجاز آلاینده هاست.
او زنان روستایی را پایههای ماندگاری کشاورزی دانست و گفت: در این طرح در طول یک سال زراعی، زمینهای کشاورزی منتخب که به اسم زن روستایی باشد، تحت مشاوره و نظارت رایگان کلینیکهای گیاه پزشکی و شرکتهای بازرسی قرار میگیرد تا ضمن انتقال دانش در نهایت محصول سالم تولید شود.
مهرابی افزود: این زمینهای زراعی و باغی تحت نظارت یکساله با نمونه برداری از آب، خاک، برگ و میوه برای کنترل سموم و کودها قرار میگیرد تا محصول نهایی کمترین میزان آلایندگی را داشته باشد .
مدیر هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی استان گفت : تفاهم نامه استقرار استانداردهای کشاورزی و تولید محصول گواهی شده MRL- IRAN GAP ویژه زنان روستای، مشترک دفتر توسعه فعالیتهای کشاورزی زنان روستایی و عشایری وزارت جهاد کشاورزی با معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری، با تاکید بر توان افزایی جوامع محلی، ترویج و ترغیب زنان روستایی و عشایری جهت آموزش وتولید محصول سالم و آشنایی با استاندارد سازی، تهیه لوگو و لیبل و برند سازی برای محصولات تولید شده براساس استانداردهای مربوطه است.
او گفت : سه حامی این تفاهم نامه در سطح ملی: موسسه آموزش و ترویج کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی براساس بر اساس تفاهم نامه همکاری معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با وزرات جهاد کشاورزی در بخش مجری استانی: مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی استان کرمانشاه و در قسمت مجری شهرستانی: مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان مربوطه است که باهمکاری اداره استاندارد استان کرمانشاه، معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه، دفتر محیط زیست سلامت غذا سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، مدیریت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، مدیریت زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه و مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه فعالیت می کنند .
مهرابی افزود: اهداف طرح رعایت حد مجاز آلایندهها و مبارزه تلفیقی با آفات و حرکت به سمت تولید محصول گواهی شده وگرفتن برند و لوگو برای هر محصول و تشکیل سایت بازاریابی درسراسر کشور و معرفی محصولات سالم به مردم عزیز کشور، ترویج، تولید و مصرف محصولات سالم موثر و مفید توسط جامعه است.
او افزود: این طرح درسال ۹۷ با انتخاب ۲۵ محصول در سطح کشور آغاز شد که سهمیه استان کرمانشاه در این سال یک محصول بود که پس از طی مراحل کارشناسی"سیب درختی" از شهرستان صحنه انتخاب و مراحل طرح را طی کرد.درسال ۹۸ تعداد محصولات این طرح به ۱۰۰ محصول در سطح کشور افزایش یافت که ۴ محصول جدید به استان کرمانشاه اضافه شد و علاوه بر سیب شهرستان صحنه (که در حال گذر از سال دوم است)، جمعا ۵ محصول استان مورد حمایت قرارگرفت.درسال ۹۹ تعداد محصولات این طرح به ۳۰۰ محصول در سطح کشور افزایش یافت که علاوه بر ۵ محصول سال ۹۸-۹۷ تعداد ۱۰ محصول جدید به استان کرمانشاه اضافه شده و مورد حمایت قرارخواهد گرفت.
مهرابی ادامه داد: پس از اعطای سهمیه به استان کرمانشاه با برگزاری کارگروههای استانی و نظر سنجی از ۱۴ شهرستان و جمع آوری لیست متقاضیان تولید محصول سالم، درنهایت در کمیته استانی محصولات مشخص شد.
او افزود: محصولات سال ۹۸ و ۹۷: آلبالو سیب شهرستان صحنه، تخمه آفتابگردان شهرستان سنقرو کلیایی، زیتون شهرستان دالاهو، انار شهرشستان پاوه ، محصولات جدید در سال ۹۹:انجیر و نخود شهرستان دالاهو، خیار گلخانه ای، پیاز و گردو شهرستان اسلام آباد غرب، گیلاس شهرستان صحنه، بادام درختی شهرستان کنگاور، خیار گلخانه ایی شهرستان روانسر، کدو آجیلی و گوجه فرنگی گلخانه ایی شهرستان سنقرو کلیایی است .
مهرابی گفت: هر یک از ۱۵ محصول به عنوان پایلوت محسوب شده و علاوه بر خانم بهره برداری که مزرعه یا باغ او برای طی مراحل کسب گواهی محصولات انتخاب شده، جامعه هدفی متشکل از ۳۰ نفر از زنان روستایی انتخاب شده که کلیه مراحل اجرای پروژه از صفر تا صد را مشاهده کرده و آموزشهای لازم از جمله نحوه انجام آزمایشات خاک، آب، برگ را فرا گرفته اند و در زمان برداشت محصول مراحل نمونه برداری و انجام آنالیز محصول را مشاهده میکنند تا در سنوات بعد این افراد بتوانند برای محصولات خود اقدام مشابهی انجام دهند.
مهرابی افزود: ۱۵ محصول استان پایش شده که ۵ محصول سال ۹۸ موفق به اخذ گواهی حد مجاز آلایندهها شده و ۱۰ محصول جدید سال ۹۹ موفیت را به دست آورده که مراحل آغازین و نظارت و پیگیری و بازدید از پروژها و سایتهای انتخاب شده، ثبت سامانه درخواست متقاضی، نمونه برداری از آب و خاک و برگ محصولات، انتخاب مدیران کنترل کیفی (کلینیکهای گیاه پزشکی، انتخاب شرکت بازرسی (شرکت تلاشگران ارتقاء کیفیت تاک) و برگزاری دورههای آموزشی تخصصی و عمومی بصورت مجازی و ویدئو کنفرانس، تکمیل فرم تحلیل وضعیت موجود سایت الگویی، تکمیل فرم A و B، تقویم زمانی برگزاری دورههای آموزشی عمومی و تخصصی ویژه هر محصول انجام شده است .
او افزود: محصولات سال ۹۸ و ۹۷: آلبالو سیب شهرستان صحنه، تخمه آفتابگردان شهرستان سنقرو کلیایی، زیتون شهرستان دالاهو، انار شهرستان پاوه و محصولات جدید سال ۹۹:انجیر و نخود شهرستان دالاهو، خیار گلخانه ایی، پیاز و گردو شهرستان اسلام آباد غرب، گیلاس شهرستان صحنه، بادام درختی شهرستان کنگاور، خیار گلخانه ایی شهرستان روانسر، کدو آجیلی و زعفران شهرستان سنقرو کلیایی است .
گزارش از دانشیار
انتهای پیام/د