به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، صحبت از تعلیم و تربیت و ارزش‌های انسانی ورای هر گرایش و سلیقه‌ای است، موضوعی که گاه در میانه اختلاف‌نظر‌ها و سلایق متعدد اسیر حواشی شده و تا حدی رو به فراموشی می‌رود.
همان موضوعی که این روز‌ها و در زیست بوم جدید نظام تعلیم و تربیت در فضای مجازی بیش از پیش خودنمایی کرده است و تهدید‌های این فضا را بیش از فرصت‌ها نشان می‌دهد.
مشکلاتی که این روز‌ها خودش را در قالب آهنگ‌ها و رفتار‌های نامتعارف بیش از قبل نشان می‌دهد و بار دیگر خلا تولید محتوای مناسب و همسو با سلایق قشر تاثیر پذیر جامعه یعنی نوجوانان و جوانان را گوشزد می‌کند.
این روز‌ها بار دیگر انتشار یک ویدئو و آهنگ تلنگری شد تا جای خالی آموزه‌هایی که همگان به وجودش اعتقاد دارند و جای خالی اجرای آن به چشم می‌خورد نگاه‌ها را به سمت خود معطوف کند.
رامین بختیاری کارشناس فضای مجازی در این مورد به خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گفت که انتشار چنین ویدیو‌هایی باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل تربیت نادرست در بین کودکان و نوجوانان می‌شود.
او ادامه داد: در کشور‌های پیشرفته قوانینی به صراحت گفته می‌شود که محتوای نامناسب و مربوط به مسائل جنسی نباید در اختیار کودک و نوجوان قرار گیرد، اما متاسفانه در کشور ما با موضوعی به نام فیلترینگ هوشمند مواجه هستیم که به اذعان وزیر سابق ارتباطات فقط برای محتوا‌های غیر رمز کارایی دارد و این در حالی است که اغلب محتوا‌های موجود در فضای مجازی رمز دار هستند بنابراین این فیلترینگ راندمان مناسب را ندارد.
این کارشناس حوزه فضای مجازی با اشاره به اینکه محتوا‌های منتشر شده در فضای مجازی نباید به گونه‌ای باشد که باعث تغییر ذائقه و سلیقه کودکان و نوجوانان ما شود گفت: باید حکمرانی به گونه‌ای اعمال شود که جلوی انتشار و ترویج چنین محتوا‌هایی را برای جامعه کودکان و نوجوان بگیرد، امروزه کشور‌های پیشرفته با قوانین بسیار خوبی در این حوزه وارد عمل شده‌اند به عنوان مثال در برخی از این موارد پیش‌بینی شده است که افراد کمتر از ١۶ سال دسترسی شان به محتوای شبکه‌های اجتماعی و پیام رسانهای آمریکایی محدود شود.
بختیاری تصریح کرد: باید در این فضای مجازی به گونه‌ای عمل کنیم که اجازه ندهیم نسل آینده در دام هویت سوزی و جنگ‌های سایبری بیفتد.
این طور که شرایط نشان می‌دهد وجود انواع و اقسام فیلترینگی که گاه باعث ترویج هرچه بیشتر تهدید‌های فضای مجازی می‌شود مسیر درستی را پیش نگرفته است و به جای آن که درمانی برای محتوا‌های نامناسب باشد خود به دردی جدید تبدیل شده است و این اتفاق زمانی بیشتر خود را نشان می‌دهد و به یک معضل تبدیل می‌شود که شاهد ترویج هرچه بیشتر فضای مجازی در تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان هستیم.
اتفاقی که خواسته یا ناخواسته کرونا آن را تسریع کرد، اما سرعت کند حرکت در مقابل تغییرات موجب شد تا در این فضای جدید و تغییر ناخواسته‌ای که پیش آمد همچنان نگرانی‌هایی وجود داشته باشد؛ موضوعاتی از قبیل آنکه با وجود خلا‌های اهمیت به فضای مجازی و محتوای مناسب برای کودکان و نوجوان چطور می‌توان حمله‌ها و تهدید‌های احتمالی فضای سایبری را خنثی کرد.
آنطور که حجت الاسلام والمسلمین علی آبادی مدیر دفتر آموزش و تولید محتوا اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش آموزان به خبرنگار آموزش و پرورش گفته است سلبریتی‌های فضای مجازی را دارای نقشی بسیار تاثیر گذار می‌داند و معتقد است که آن‌ها فضای فرهنگی و تربیتی مخاطبان در فضای مجازی را جهت دهی می‌کنند و اگر بخواهیم با مدل رسانهای پیشروی برویم باید به این موضوع توجه داشته باشیم که ماهیت کار سلبریتی‌ها را بپذیریم و برای مقابله به مثل در این زمینه سلبریتی‌های تربیتی و قابل پذیرش برای کودکان و نوجوانان تعریف کنیم.
او ادامه داد: نوجوان خود در این برهه زمانی به دنبال یک قهرمان در زندگی‌اش می‌گردد، فردی که از او تبعیت و الگو پذیری داشته باشد در این شرایط برخی سلبریتی‌ها و مدل‌های اشتباه در مسیر زندگی نوجوان قرار می‌گیرد.
علی آبادی با بیان اینکه تغییر در زیست‌بوم تعلیم و تربیت جدید ناخواسته تهدید‌هایی را به دنبال دارد، اظهار کرد: در کنار این موضوع باید به این هم توجه داشته باشیم که نمی‌توانیم فرد را در سنین نوجوانی اجبار به دوری از فضای مجازی یا اقدامات بازدارنده کنیم بنابراین باید ساختار‌های تربیتی اطراف و مربوط به نوجوان را اصلاح کنیم.
مدیر دفتر آموزش و تولید محتوا اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش آموزان اضافه کرد: طراحی برنامه‌های متنوع تربیتی که دانش آموز با آن ارتباط برقرار کند می‌تواند در مسیر کاهش تهدید‌های فضای مجازی موثر باشد و از جمله این برنامه‌ها می‌توانند به برگزاری جشنواره‌های متناسب با فضای تربیتی مورد نیاز دانش‌آموزان اشاره کرد.
او به نقش خانواده‌ها هم در تربیت دانش آموزان و جلوگیری از آسیب‌ها و تهدید‌های فضای مجازی اشاره و تصریح کرد: خانواده‌ها باید به عنوان یک عنصر تاثیر گذار و ناظر بر فعالیت فرزندان شان در فضای مجازی نقش ایفا کنند همچنین برنامه‌ها در فضای مجازی به گونه‌ای طراحی شوند که تاثیر مثبتی بر رشد شخصیت کودک و نوجوان داشته باشد.
با این وجود، تهدید‌هایی که فضای مجازی برای نوجوانان که در سنین حساس نقش پذیری از جامعه هستند، انکار ناپذیر است و دوری و حذف آن هم به نوعی پاک کردن صورت مساله در دنیای دیجیتال امروزی محسوب می‌شود بنابراین حرکت در مسیر درست با راهکار‌هایی عملیاتی لازمه این روزهاست.
اتفاقی که فارغ از جناح و گرایش سیاسی و دینی بیشتر ریشه در طبیعت انسانی دارد تا نوجوان در سنی نامناسب با هر اتفاق و پدیده‌ای مواجه نباشد، موضوعی که حتی در سکولارترین و دموکراتیک‌ترین نقاط دنیا هم مورد توجه قرار می‌گیرد.
گزارش از مریم علیاری
انتهای پیام/