به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، فروردین سال ۱۳۹۹ با سال‌های گذشته تفاوت‌های زیادی داشت که مسبب همه آن‌ها تنها یک ویروس ناخوانده بود؛ ویروس کرونا. از اسفند سال ۹۸ و با شیوع این ویروس منحوس، مسئولان کشور‌های مختلف تصمیم گرفتند که نشست‌های دیپلماتیک و سیاسی خود را تا کاهش این بحران لغو کنند و یا به روش دیگری برگزار کنند، این ویروس تمام دنیا و روابط بین الملل را تحت الشعاع قرار داد و در این میان برنامه‌ها و رایزنی‌های دیپلماتیک کشور ما هم از این قاعده مستثنی نبود. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان که هر ساله در راستای دیپلماسی فعال کشورمان حتی فررودین ماه هم بیکار نمی‌نشست و سفر‌هایی برای توسعه روابط و رایزنی در پیش می‌گرفت، امسال تنها به گفت‌وگوی تلفنی بسنده کرد.
گرچه این ویروس ناخوانده روابط بین الملل را تحت تاثیر قرار داده و مراودات سیاسی و دیپلماتیک را به پایین‌ترین سطح خود در دوران پس از جنگ جهانی دوم رسانده، اما این موضوع به معنای قطع کامل این روابط نیست. کشور‌های مختلف بر اساس راهبرد‌های خود، سعی کردند رایزنی‌های خود را به صورت تلفنی انجام دهند و نشست‌ها را به صورت مجازی برگزار کنند، البته برخی از رفت و آمد‌ها را هم همچنان ادامه داده‌اند؛ این رفت و آمد‌ها با رعایت دستور العمل‌های بهداشتی انجام شد.
یکم اردیبهشت رئیس دستگاه دیپلماسی نخستین سفر خارجی خود را در بحبحه مبارزه با کرونا انجام داد. ظریف در دومین ماه از فصل بهار به سوریه سفر کرد و با بشار اسد رئیس جمهور سوریه و ولید معلم معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.
کارشناسان بر این باورند که سوریه یکی از کشور‌های عضو موثر در محور مقاومت است و طبعا این نشست و برخواست‌ها می‌تواند به تقویت و مصونیت راهبردی محور مقامت کمک کند.
سیدعباس موسوی سخنگوی سابق وزارت خارجه هم با اشاره به ویروس کرونا و کاهش سفر و رفت و آمد‌ها میان مقامات ایرانی و خارجی، گفت: شرایط کشور به دلیل وجود کرونا، رفت و آمد‌های دیپلماسی را تحت تأثیر قرار داد و بسیاری از دیدار‌ها و ملاقات‌ها مانند جلسات داخلی در بخش بین الملل و دیپلماسی و سیاست خارجی از طریق فضای مجازی انجام شد. در شرایط کنونی، بنابر ضرورت برخی از سفر‌ها مانند سفر به کشور سوریه توسط وزیر امور خارجه و برخی از مقامات این وزارتخانه به کشور افغانستان در دستور کار قرار گرفت.
ظریف ۲۵ خرداد به منظور گفت‌وگو و تبادل نظر با مقامات ترکیه در حوزه روابط دوجانبه و مسائل بین المللی در راس هیئتی به ترکیه رفت. وزیر امور خارجه کشورمان پس از دو دور گفت‌گو با مولود چاووش اوغلو همتای ترکیه‌ای خود در نشست خبری مشترک با اشاره به پاندمی کرونا از همراهی و دوستی دولت و ملت ترکیه قدردانی و تصریح کرد: پاندمی کرونا نشان داد که همه دنیا به هم وابسته است و سیاست‌های یکجانبه‌گرایی نمی‌تواند راه‌حلی برای مشکلات بین‌المللی باشد و نشان داد بزرگ‌ترین قدرت‌های ظاهری در برابر یک ویروس ناتوان هستند و نمی‌توانند با آن برخورد کنند و این تصور که برخی می‌توانند دنیا را اداره کنند تصور غلطی است و از زمان آن بسیار گذشته است.
او با بیان اینکه سیاست‌های یکجانبه و تحریم‌های یکجانبه ماهیت و واقعیت خود را نشان داد، گفت: نشان داد در برابر جان انسان‌ها برخی کشور‌ها اهداف سیاسی کوتاه مدت خود را نشان می‌دهند و آمریکا متاسفانه سابقه بسیار بدی از خود گذاشت هم در تحولات داخلی خود و هم در پاندمی کرونا که تحریم‌هایش را علیه ایران با شدت هر چه بیشتر و با هدف ضربه زدن به ایران ادامه داد.
در ادامه هم وزیر امور خارجه کشورمان در راستای انجام مشورت‌ها و رایزنی‌های سیاسی بین ایران و روسیه ۲۷ خرداد ماه ۱۳۹۹ در سومین سفر خود در بهار سال گذشته به روسیه رفت و با سرگئی لاوروف همتای روس خود در ساختمان ضیافت‌های روسیه دیدار و گفت‌وگو کرد.
دیپلماسی ایران در راستای نگاه به شرق مدت هاست که روابط خود را با کشور‌های شرقی و به ویژه همسایه‌ها را گسترش داده است؛ اگر بخواهیم روابط تهران را با کشور‌های همسایه هم طبقه بندی کنیم، روسیه و ترکیه از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند، علاوه بر این پس از ایجاد بحران‌های داخلی و قدرت گرفتن داعش در سوریه روابط ایران، ترکیه و روسیه وارد فاز جدیدی شد؛ در نهایت این سه کشور مذاکراتی را تحت عنوان روند مذاکرات آستانه تشکیل دادند که به عقیده کارشناسان بیشترین تاثیر را در هموار کردن مسیر صلح سوریه داشته و اقدامات اهمیت روابط سه کشور را بیش از پیش کرده است و تا اندازه ای اهمیت دارد که حتی کرونا هم این رایزنی‌ها را لغو نکرد.
علیرغم شرایط تحریمی ایران، روسیه و ترکیه از جمله کشور‌هایی بودند که مراودات خود را با هم حفظ کردند و حتی با وجود کرونا و بسته بودن مرزها، ایران و ترکیه مرز زمینی خود را برای ادامه مراودات اقتصادی با یکدیگر باز کردند.
با توجه به نگاه به شرقِ دستگاه دیپلماسی کشورمان و بنا به گفته سخنگو و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، روابط با همسایگان در اولویت برنامه‌های کشورمان است، ولی با توجه به اینکه کرونا علاوه بر روابط مردم، روابط و دیدار‌های دیپلماتیک را هم تحت تاثیر قرار داده، در این مدت دیداری میان مقامات شکل نگرفته بود، لذا به محض کاهش کرونا، ایران بعد از رابطه با سوریه، ارتباط دوباره با روسیه و ترکیه را نیز در اولین دیدار های خود دستور کار قرار داد.
گزارش از فاطمه زهرا نصراللهی
انتهای پیام/