به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
وَقَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ ۚ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ
و خدای شما فرمود که مرا با (خلوص دل) بخوانید تا دعای شما مستجاب کنم. آنان که از (دعا و) عبادت من اعراض و سرکشی کنند زود با ذلت و خواری در دوزخ شوند.
فایل صوتی تلاوت آیه ۶۰ سوره غافر
امام صادق (ع) فرمودند:دعا کن و نگو کار‌ها تمام شده است؛ زیرا دعا، همان عبادت است، خدای عزّوجلّ می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ» و هم فرموده است: «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ».
بیشتر بخوانید
سؤال: با این که خداوند وعده استجابت داده است، «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ» چرا برخی دعا‌های ما مستجاب نمی‌شود؟
پاسخ: الف) بعضی اعمال نظیر گناه و ظلم و خوردن لقمه‌ی حرام و عفو نکردنِ کسانی که از ما عذرخواهی می‌کنند، مانع استجابت دعا می‌شود.
ب) گاهی مستجاب شدن دعای ما نظام آفرینش را به هم می‌ریزد، نظیر دانش آموزی که در امتحان جغرافیا در پاسخ این سؤال که آیا سطح دریا‌ها بالاتر است یا کوه ها؟ چون به اشتباه نوشته بود «سطح دریا‌ها بالاتر است!» از خداوند خواسته بود که این دو را جا به جا کند تا او نمره‌ی قبولی بگیرد! به هر حال خداوند همان گونه که قادر است، حکیم نیز هست.
ج) گاهی آن دعا مستجاب نمی‌شود، ولی مشابه آن مستجاب می‌شود.
د) گاهی اثر دعا در آینده خود انسان یا خانواده و نسل او یا در قیامت نتیجه می‌دهد و فوری مستجاب نمی‌شود.
هر دعایی که مستجاب نشود در حقیقت دعا نیست، چون دعا به معنای طلب خیر است و بسیاری از خواسته‌های ما شرّ است نه خیر.
آداب دعا در قرآن
۱. دعا همراه ایمان و عمل صالح باشد. «یَسْتَجِیبُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ»
۲. با اخلاص باشد. «فَادْعُوا اللّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّین»
۳. با تضرّع و مخفیانه باشد. «ادْعُوا رَبَّکُمْ تَضَرُّعاً وَ خُفْیَهً»
۴. با بیم و امید باشد. «وَ ادْعُوهُ خَوْفاً وَ طَمَعاً»
۵. در ساعاتی خاص باشد. «یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداهِ وَ الْعَشِیِّ»
۱- گفت‌وگو با خداوند، کلید رشد و تربیت انسان است. «قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی»
۲- میان دعای انسان و ربوبیّت خداوند، رابطه‌ای تنگاتنگ است. (اکثر دعا‌های قرآن همراه «رَبَّنا» آمده است). «رَبُّکُمُ ادْعُونِی»
۳- خداوند، از ما خواسته که به درگاه او دعا کنیم. «قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی»
۴- در دعا فقط خدا را بخوانیم، نه خدا و دیگران را در کنار هم. «ادْعُونِی»
۵-خداوند نیاز‌های ما را می‌داند، ولی دستور دعا نشانه آن است که درخواست ما آثاری دارد. «ادْعُونِی»
۶- بین دعا و استجابت هیچ فاصله‌ای نیست. «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ» (حتّی حرف «فاء» یا «ثم» نیامده است. اگر می‌فرمود: «فاستجب» یعنی بعد از مدّت کمی مستجاب می‌کنم و اگر می‌فرمود: «ثم استجب» یعنی بعد از مدّت طولانی.)
۷- در دعا و اجابت واسطه‌ای در کار نیست. «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ»
۸-استجابت دعا وعده الهی است. «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»
۹- اگر دعایی مستجاب نشد لابد به سود ما نبوده است، چون فرمود: «أَسْتَجِبْ لَکُمْ» آنچه را به نفع شما باشد مستجاب می‌کنم.
۱۰- دعا نکردن، نشانه تکبّر است. «یَسْتَکْبِرُونَ»
۱۱- دعا، درمان تکبّر است. «یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی»
۱۲- دعا، خود عبادت است. «یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی»
۱۳- دعا عبادتی مخصوص و الهی است. «عِبادَتِی»
۱۴- مجازات خداوند عادلانه و متناسب با نوع رفتار و کردار آدمی است. استکبار امروز، سرافکندگی فردا را به دنبال دارد. «یَسْتَکْبِرُونَ - داخِرِینَ»
انتهای پیام/