به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از گاردین، مسئله ورود مهاجران از خاک ترکیه به یونان و اقدام آنکارا در اعزام کشتیهای حفاری به شرق مدیترانه، سال هاست موجب افزایش تنشها بین این دو کشور شده است. به تازگی فرانسه، یونان، قبرس و رژیم صهیونیستی با برگزاری تمرینات نظامی گسترده در شرق دریای مدیترانه و با به کارگیری جنگافزارهای ضد زیردریایی به این اختلافات دامن زدند. نیروی دریایی یونان هدف این رزمایش را مقابله با چالشها و تهدیدهای جدید در محیط دریایی و تقویت سطح همکاری و درک مشترک میان این کشورها عنوان کرد. یک زیردریایی متعلق به نیروی دریایی ارتش رژیم صهیونیستی به همراه چند ناوچه در تمرینات نظامی بین المللی با یونان و قبرس در دریای مدیترانه شرکت کرد.
داستان از آنجا شروع شد که چندی پیش، اردوغان، رئیس جمهور ترکیه دروازههای این کشور را به سوی اروپا گشود و صدها هزار مهاجر را برای رفتن به یونان ترغیب کرد. این کار او منجر به ایجاد تنشی جدید بین آنکارا و آتن، دو رقیب عضو ناتو شد. با گشوده شدن مرزها به سوی اروپا از سوی ترکیه، مهاجران سعی داشتند از این کشور خارج شوند که مورد هدف گلوله از سوی آتنیها قرار گرفتند و مرز زمینی بین دو کشور صحنه آشفتگی و کشت و کشتار شد. با این اقدام ترکیه، یونان با کمک اتحادیه اروپا به تقویت مرزهای زمینی و دریایی خود شتافت.
این تنها گوشهای از ماجرا بود، چرا که مسئله اصلی، تنش بر سر ترسیم آبهای سرزمینی است موضوعی که مدتهاست دو کشور یونان و ترکیه بر سر آن مجادله میکنند. چندی پیش، آنکارا با انجام حفاریهای متعدد در میدانهای گازی در مناطق مورد اختلاف بین دو کشور در شرق دریای مدیترانه خشم مقامات آتنی را برانگیخت و موجب از سرگیری تنشها شد.
در یک اقدام ناگهانی نیروی دریایی ترکیه یک کشتی حفاری را جهت بهره برداری از منابع زیرزمینی به مناطق دریایی مورد مناقشه در یونان فرستاد و همزمان با این اقدام شروع به انجام تمرینات و رزمایش دریایی خود در منطقه کرد.
اتحادیه اروپا با اعمال تحریم علیه ترکیه، آنکارا را بر آن داشت تا کشتی را از آبهای مورد مناقشه خارج کند. یونان نیز با حمایت فرانسه، خواستار مجازات شدید آنکارا به دلیل اقدامات تحریک آمیز، غیر قانونی و خصمانه او در دریای اژه شد. ترکیه اما در جواب اعلام کرد که این کشور تنها در حال تامین حقوق خود در دریاهای سیاه و اژه است.
به دنبال این حفاریها و اعمال تحریمها از سوی اتحادیه اروپا علیه ترکیه، آتن و آنکارا هرکدام کشتیهای جنگی خود را به منطقه گسیل کردند و بارها با انجام رزمایشهای متعددی با تسلیحات جنگی در منطقه واقع میان دو جزیره کرت و قبرس و ساحل جنوبی ترکیه قدرت قوای نظامی خود را به رخ یکدیگر کشیدند.
یونان و ترکیه مدت زیادی است که بر سر اکتشاف منابع نفت و گاز در دریای مدیترانه اختلاف نظر دارند. یونان این منطقه در شرق مدیترانه را انحصارا متعلق به خود میداند در حالی که ترکیه معتقد است تمامی کشورهای همسایه حق استفاده از منابع موجود در دریای مدیترانه را دارند و از این رو کشتیهای حفاری خود را به آنجا اعزام کرده است.
آنکارا استدلال میکند که در صورت حمایت اتحادیه اروپا از یونان، دریای اژه عملا در اختیار آتن قرار خواهد گرفت و این موضوع برای ترکیه که خود را یک قدرت منطقهای میبیند این اتفاق، قابل قبول نیست و هیچ وقت اجازه انجام چنین کاری را نمیدهد.
نیروی دریایی ترکیه با برگزاری رزمایش در مجاور برخی جزایر یونان، درست در روز جشن ملی این کشور به نام «آکسی» و در کنار آن، فعال کردن رادارهای سامانه موشکی اس-۴۰۰ خشم مقامات آتنی را برانگیخت.
بیشتر بخوانید
پس از این اقدام ترکیه، دبیرکل ناتو سامانه قدرتمند دفاع موشکی اس-۴۰۰ ترکیه را خطری علیه هواپیماهای ناتو دانست و در این باره ابراز نگرانی کرد. او به ترکیه توصیه کرد برای یافتن راه حلهای جایگزین برای توافق با یونان در مورد مسایل مورد اختلافی بین دو کشور با دیگر اعضای ناتو همکاری کند. اما ترکیه در جواب از آنها خواست برای کاهش تنشها در منطقه بهتر است ساکت باشند و هیچ کاری انجام ندهند.
از سویی دیگر، برنامه فروش ۶ فروند زیردریایی آلمان به ترکیه سبب شد تا نخستوزیر یونان درباره این توافق ابراز نگرانی کند. همچنین یونان، قبرس و فرانسه از آلمان خواستند تا زمانی که آنکارا با آتن اختلاف دارد صادرات اسلحه به آنکارا را هم متوقف کند. اما پاسخ مثبتی از سوی آلمان به این درخواست نشد.
اقدامات ترکیه در دریای مدیترانه و تنشها با یونان، دامنگیر اتحادیه اروپا نیز شده و افزایش اختلافات این اتحادیه با آنکارا رادر پی داشته است. اتحادیه اروپا نیز پس از این اقدامات ترکیه از تضعیف اقتصاد این کشور، فرسوده شدن دموکراسی در آن و پایبند نبودن به اولویتهای اتحادیه اروپا خبر دادند، اما آنکارا همچنان اصرار دارد که به روند پیوستن به اتحادیه اروپا پایبند است.
مدتها پیش، مقامات ترکیه از آمادگی برای برگزاری گفت و گو با یونان خبر دادند. سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه از یونان خواست بدون هیچگونه پیش شرطی وارد مذاکره با آنکارا شود و کشتیهای جنگی خود را از اطراف سواحل ترکیه دور کند. و در مقابل هم دولت یونان، برای دست به دامن پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) شد و از آنها خواست تا با ترکیه برای خروج کشتیهایش در دریای مدیترانه رصحبت کنند. یونان و ترکیه هر دو از اعضای ناتو هستند.
قرار بود یونان و ترکیه پس از یک وقفه پنج ساله، گامی آزمایشی به سوی آشتی برداشته و توافق کنند که مذاکرات را برای برطرف کردن تشدید نظامی در دریای اژه و شرق مدیترانه پیش ببرند. اولین دور مذاکرات برای صلح بین آتن و آنکارا در استانبول صورت گرفت و دور دوم آن نیز قرار شد در سطحهای بالاتر سیاسی اقتصادی و نظامی در آتن برگزار شود.
شااین ذکر است در گوشه و کنار مذاکرات، وزیر دفاع یونان با همتای فرانسوی خود در آتن ملاقات کرد تا قراردادی ۲.۵ میلیارد یورویی (۲.۲ میلیارد پوند) برای خرید ۱۸ جنگنده رافال از پاریس را امضا کند.
از سال ۲۰۰۲ این ۶۱مین دور از مذاکرات است که در آن دیپلماتهای یونان و ترکیه به صورت غیرعلنی با یکدیگر دیدار میکنند. وزیر خارجه ترکیه، علاوه بر مناطق مورد مناقشه در دریای مدیترانه خواستار بررسی موارد دیگر از جمله فضای هوایی و غیرنظامی شدن جزایر یونان و.. بر سر میز مذاکره شد که وزیر امور خارجه یونان صرفا تعیین مرز منطقه اقتصادی انحصاری در اژه و شرق مدیترانه را محور مذاکرات اعلام کرد.
وزارت خارجه آلمان هم مذاکرات را امکانی برای ایجاد اعتماد متقابل بین دو دشمن دیرینه عنوان کرد. مکرون نیز در این میان تنها ترکیه را مقصر اصلی این تنشها دانست.
مدتی ناظران شاهد برقراری آرامش نسبی در روابط پر تنش میان یونان و ترکیه و انجام فراخوانهای متعدد جهت انجام مذاکرات میان دو کشور به منظور از میان برداشتن موانع به سرپرستی برخی کشورهای اروپایی به ویژه آلمان بودند. یونان در سال ۲۰۲۰ سه بار تا آستانه جنگ با ترکیه پیش رفت.
این اختلافات، موجب ایجاد تحرکات شدید نیرویهای دریایی دو کشور در منطقه شده است. یونان به عنوان بخشی از برنامه تقویت نیروهای مسلح خود در بحبوحه تنش با ترکیه، قرار است مدت خدمت سربازی در ارتش را افزایش دهد. از سوی دیگر بعضی از کشورهای عضو ناتو خواستار اخراج ترکیه از این سازمان نظامی به بهانه فعالیتهای دریایی در شرق مدیترانه و روابط نزدیک آنکارا با مسکو شدهاند.
ینس استولتنبرگ، دبیر کل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، با تأکید چندباره بر اهمیتی که ترکیه برای ناتو دارد، گفته است که اختلافات موجود باید در داخل همین سازمان حل شوند.
انتهای پیام/