به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمانشاه، جمال کریمی فعال میراث فرهنگی روانسر گفت : متاسفانه به علت نبود حفاظ و حصار و نبود ساماندهی محوطه گوردخمه، علاوه بر مشکل پاتوق شدن داخل گور دخمه، یادگاری نویسی، تبلیغات تجاری با رنگ افشانه‌ای روی نقش، شکستگی بخشی از نقش بر اثر ضربه چکش و سوختگی و دود حاصل از سوزاندن لاستیک خودرو در داخل فضای مسقف آن و ریزش سقف در نتیجه حرارت شدید آسیب زیادی به این اثر مهم و منحصر بفرد وارد شده است. البته بسیاری از تخریب‌ها در طول چند سال اخیر اتفاق افتاده است.
او در خصوص اهمیت و قدمت این گوردخمه اشاره‌ای به بازدید پیتر کالمایر آلمانی از این اثر کرد و گفت : باستان‌شناسی آلمانی به نام پیتر کالمایر سال ۱۳۵۵ از گوردخمه روانسر دیدن کرد که نتایج بررسی خود را همراه با عکس‌هایی از این اثر و پلان آن در ژورنال آلمانی "باستان شناسی ایران" در سال ۱۹۷۸ منتشر کرد. او در آن مقاله با توجه به شواهد مختلف این گوردخمه را به دوره هخامنشی مرتبط دانست. البته برخی باستان شناسان دیگر همچون پرفسور مسعود گلزاری و محمد حسین جلیلی این اثر را مربوط به دوره ماد دانسته اند. فون گال، باستان شناس دیگر آلمانی این دخمه را مربوط به دوره‌های پس از هخامنشی (سلوکی یا اشکانی) می‌داند. طبق نظر علی رضا جعفری زند این گوردخمه با توجه به شکل آن باید مربوط به اواخر دوره هخامنشیان باشد، یعنی از زمان اردشیر دوم و سوم هخامنشی به این سو.
کریمی افزود: این آرامگاه به گمان بسیار باید متعلق به یکی از شاهزاده‌های هخامنشی باشد، زیرا منطقه کرمانشاه یک از مراکز مهم هخامنشیان به شمار می‌آمده است. کف این گور دخمه در آبانماه ۱۳۹۹ توسط شهرداری روانسر پاکسازی شد، اما پاکسازی رنگ‌های افشانه‌ای از سطح نقش برجسته، مرمت درز‌ها و شکستگی‌های ایجاد شده در سال‌های اخیر در سطح نقش برجسته و داخل گور دخمه از اقداماتی است که اولویت دارند.
او ادامه داد: محوطه این اثر نیازمند ساماندهی و محوطه سازی است. گوردخمه روانسر نیازمند توجه میراث فرهنگی و شهرداری روانسر است، زیرا با تداوم این شرایط تخریب بیشتر آن را شاهد خواهیم بود.
این فعال میراث فرهنگی افزود: متاسفانه شهرداری روانسر و میراث فرهنگی استان در امر ساماندهی و بازسازی و محوطه سازی این اثر فاخر باستانی تعلل کرده اند تا این اثر ملی به پناهگاه و پاتوق معتادان و مخربان تغییر کاربری دهد.
او گفت: پارسال در معیت مدیر کل ثبت آثار میراث فرهنگی کشور، معاون فرهنگی موزه ملی ایران و رئیس میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان روانسر بازدیدی از این اثر فاخر داشتیم و بجز شرمندگی حرفی برای گفتن نداشتیم. ماه گذشته هم کارگروهی تخصصی از همشهریان روانسری برای حفظ این گنجینه‌های ارزشمند که شناسنامه و هویت شهرمان است را تشکیل دادیم که در کنار تاسیس موزه مردم شناسی به دنبال یافتن راهکار‌هایی برای برون رفت از این شرایط بحرانی هستیم.
کریمی به بیان راهکار‌هایی برای نجات این گوردخمه پرداخت و گفت: برای مرمت گوردخمه ابتدا باید رنگ‌های روی نقوش و داخل گور دخمه توسط مرمتگر میراث فرهنگی و به شیوه‌ای که آسیبی وارد نکند پاکسازی شود. پیش از این میراث فرهنگی کردستان موفق شد یادگاری نویسی‌های غار "کرفتو" را پاکسازی کند. پارسال در همایش بین المللی باستان شناسی "عصر آهن و مفرغ" در شهر سنندج در نشستی که با پرفسور مسعود گلزاری داشتم تصاویر جدید و وضعیت گور دخمه را به او که شناخت جامعی داشتند نشان دادم بسیار متاثر شدند که به سر این اثر فاخر چه آورده اند و قول دادند که در اولین زمان هماهنگی کنند تا گوردخمه را شخصا مرمت کنند که متاسفانه چند ماه پیش جان به جهان آفرین تسلیم کردند و این همکاری میسر نشد.
کریمی ادامه داد: محوطه باید زیر نظر کارشناسان میراث فرهنگی ساماندهی شود، زیرا علاوه بر خود گور دخمه یک گورستان صفوی در چند صد متری شمال آن و یک غار با آثار اواخر پارینه سنگی در جنوب آن قرار دارد. پیش از این باستان شناسان روی کوه قله که گوردخمه در دیواره آن است، ابزار سنگی با قدمت بیش از چهل هزار سال را کشف کرده اند که احتمالا مدرکی از زندگی انسان نئاندرتال در این ناحیه است. برای جلوگیری از ریختن زباله در گور دخمه و دامنه کوه و استفاده از آن بعنوان تجمع معتادین میراث و شهرداری باید همراه با نیروی انتظامی در این خصوص جلسه‌ای برگزار کنند و مقرر شود که هم گشت نیروی انتظامی هر روز سری به آنجا بزند و هم یک مامور شهرداری چند روز یکبار داخل و جلوی آن را نظافت کند.
کریمی افزود: لازم است با ساماندهی این ناحیه مسیر گردشگری از سراب روانسر به غار و گوردخمه و گورستان صفوی تعریف شود تا هم گردشگران بتوانند از این آثار در یک مسیر تغریف شده دیدن کنند و هم با محیط سازی این مجموعه آثار بهتر محافظت و معرفی شوند.
او افزود: با تبدیل یک بنای قدیمی با معماری شاخص دوره قاجار و اوایل پهلوی در شرق سراب روانسر و در نزدیکی گور دخمه به موزه تاریخ و مردم شناسی روانسر می توان این مجموعه را بهتر به گردشگران معرفی کرد .
انتهای پیام/د