به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، عملیات آزادسازی ارتفاعات میمک که عملیات ضربت ذوالفقار نام داشت و با نام عملیات خوارزم هم شناخته می‌شود، عملیات نظامی بود که در نوزدهم دی ماه ۱۳۵۹ ایل خزل در استان ایلام برای بازپس‌گیری ارتفاعات میمک واقع در جنوب ایلام شروع شد.
مِیمَک نام بلندی‌هایی در استان ایلام ایران در نقطه صفر مرزی ایران و عراق است. منطقه کوهستانی میمک در بخش غربی استان ایلام واقع شده و ۱۵ کیلومتر درازا و حدود ۸ کیلومتر پهنا دارد. از کوه میمک تا عمق خاک عراق، دشت وسیعی گسترده است.
بر پایه قرارداد ۱۹۷۵ بین ایران و عراق، قرار بود بخشی از منطقه میمک و ارتفاعات آن (به همراه زین‌الکش و سیف ابوعبیده) به دولت عراق واگذار شود، اما در عمل به دلیل ناتمام ماندن عملیات میله‌گذاری مرزی بین طرفین در سال ۱۳۵۶، مرز تا حد زیادی نامشخص باقی ماند. عراق این سه منطقه را در فاصله دو هفته تا آغاز هجوم سراسری زمینی به درون خاک ایران و در فاصله شانزدهم تا ۳۰ شهریور ۱۳۵۹ تصرف کرد.
ارتش عراق، از فرصت عدم حضور نیرو‌های ایران در پاسگاه‌های مرزی «هلاله» و «نی خضر» استفاده کرد و در اولین حمله نظامی خود ارتفاعات میمک را به تصرف درآورد. در مراسم جشن پیروزی که روی این ارتفاعات برگزار شد، شخص صدام حسین حضور یافت و بلندی‌های میمک را «سیف سعد» نامید.
بازپس‌گیری میمک اولین عملیات مهم و نسبتاً گسترده نیرو‌های ایرانی در مقابل عراق بود. این عملیات به فرماندهی ارتش و با شرکت دلاورمردان تیپ ۱ لشکر ۸۱ زرهی و هوانیروز ارتش، رزمندگان سپاه ایلام و بسیج عشایری انجام شد.
در این عملیات مرزداران و عشایر غیور، ارتش و بسیج با نیرو‌های عراقی مبارزه کردند و این مناطق را بازپس گرفتند، هرچند کمتر در مورد این عملیات در سطح کشور اطلاع‌رسانی شد. طراحی عملیات و فرماندهی آن توسط سرهنگ زرهی ستاد محسن سفیری انجام گرفت.
در ۱۸ شهریور ۵۹ و قبل از اینکه جنگ تحمیلی رسما آغاز شود، عراق در پی تحرکات خود و تعرض به خاک جمهوری اسلامی توانست دو پاسگاه مرزی ژاندارمری را علی‌رغم ایستادگی آنان و با استفاده از حجم گسترده نیرو و ادوات اشغال کند و به این ترتیب پاسگاه‌های نی خزر و هلاله و ارتفاعات میمک به دست رژیم بعث عراق افتاد.
عملیات مهم و استراتژیک بازپس‌گیری میمک، اولین عملیات نظامی در تاریخ جنگ هشت ساله تحمیلی محسوب می‌شود که با فداکاری‌ها و رشادت‌های مردمی سلحشور مردان ایل خزل و ارتش جمهوری اسلامی ایران در کنار بسیجیان در روز ۱۹ دی ماه ۵۹ به اولین پیروزی رزمندگان منجر و موجب افزایش روحیه مردم شد، اما این عملیات کمتر مورد توجه و تبلیغ رسانه‌ها قرار گرفته است.
۴ گردان از سپاه و ۴ گردان از ارتش در اولین ساعات بامداد روز ۱۹ دی ماه با اعلام کلمه رمز یا الله از سرنی به منظور آزادسازی ارتفاعات میمک وارد عمل شدند.
امیر آزادی فر فرمانده اسبق هوانیروز غرب کشور در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: هوانیروز برای پشتیبانی از سایر نیرو‌های مسلح و مخصوصا عشایر و ایلات، با ۱۸ فروند بالگرد و انجام ۲۵۳ ساعت پرواز عملیاتی توانست ارتفاعات میمک را از وجود دشمن پاکسازی کند.
دولت بغداد بلافاصله پس از این شکست تشکیل جلسه داد و برای جبران موقعیت از دست رفته با توانی بیشتر به صورت شدیدتر وارد عمل شد. اما مقاومت رزمندگان پدافند، خصوصاً عملکرد تحسین‌برانگیز هوانیروز با کمک شهیدان شمشادیان و شیرودی و کشوری، موجب شد تلاش نیرو‌های دشمن به شکست بیانجامد و نهایتاً آتش جنگ‌افزار‌های آن‌ها در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۵۹ فروکش کند. بدین ترتیب آزادی ارتفاعات محکم کله‌قندی و قله‌های ۶۲۰ و ۶۲۵ و ۵۴۰ میمک تثبیت شد. در این عملیات همچنین ۲۰۰ کیلومتر از سرزمین‌های اشغالی آزاد شد.
امیر سرتیپ دوم اسدی از فرماندهان ارتش در عملیات میمک و عضو هیات علمی معارف جنگ شهید سپهبد صیاد شیرازی، به خبرنگار ما گفت: شخص صدام حسین فرمانده کل قوای نیرو‌های عراقی روی این منطقه حساس بود و یک هفته تمام به این منطقه پاتک می‌زد تا این منطقه استراتژیک را تصرف کند.
سلیمانی دشتکی استاندار ایلام نیز در رابطه با این عملیات گفت: فتح ارتفاعات میمک یکی از مهمترین رشادت‌ها و افتخارات مرزداران و بسیج عشایر در کنار ارتش جمهوری اسلامی ایران است.
او افزود: بیش از ۳۰ شهید ایل خزل و تعداد زیادی از شهدای ارتش و بسیج، خون بهای بازپس گیری میمک بود.
در عملیات آزادسازی میمک، حداقل ۲ فروند هواپیما، ۳ فروند هلی کوپتر، ۴۶ دستگاه تانک و ۵۰ خودرو منهدم شد و از رژیم بعث ۲ هزار کشته و مجروح و ۱۶۴ اسیر برجای ماند.
در عملیات پیروزمندانه آزادسازی میمک، ارتفاعات راهبردی میمک از تصرف نیرو‌های رژیم بعث عراق خارج شد که این اولین عملیات نظامی موفق در دوران دفاع مقدس برای ایران بود.
گزارشی از سید حسین موسوی
انتهای پیام/م