به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، پنج شنبه گذشته گفته‌های رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در رژه باکو، خبرساز شد. افکار عمومی به ویژه ایرانیان واکنش‌های منفی و بعضاً مثبتی داشتند و البته، برخی اظهارهای او را «نسنجیده، تفرقه‌برانگیز و جدایی طلبانه» دانستند.
اردوغان در رژه‌ای به مناسبت پیروزی جمهوری آذربایجان در جنگ قره باغ، بخش‌هایی از یک ترانه محلی آذری را خواند که به گفته محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه «مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است!»
او افزوده است: آیا او نفهمید که علیه استقلال جمهوری آذربایجان سخن گفته است؟ هیچ کس نمی‌تواند درباره آذربایجان عزیز ما صحبت کند.
به نظر می‌رسد شعری که رئیس جمهور ترکیه در رژه باکو خواند، بیش از آنکه به سود جمهوری آذربایجان بوده باشد، علیه این کشور قلمداد می‌شود. در آن ترانه، اردوغان می‌خواند «ارس را جدا کردند و آن را با میله و سنگ پر کردند».
در ایران علاوه بر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، شخصیت‌های سیاسی و مسئولان نظام نسبت به اتفاق که دستاویز جدایی‌طلبان از ایران شده است، واکنش نشان دادند.
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه از احضار سفیر ترکیه خبر داد و بیان کرد «به سفیر ترکیه گفته شد بنا کردن سیاست خارجی بر خیالات، خردمندانه نیست. بسیارند در ترکیه که تاریخ را نیک می‌دانند. لازم است پیش از خوانش شعرها، ریشه اصلی سرایش آن را به دولتمردان خود یادآوری کنند.»
محسن پاک‌آیین سفیر اسبق جمهوری اسلامی در آذربایجان در گفت‌و‌گویی با باشگاه خبرنگاران جوان تأکید کرده است که گفته‌های اردوغان «نه تنها احساسی نبوده بلکه کاملاً هدفمند هم بوده است، در واقع آقای اردوغان صحبت‌های خود را از قبل طراحی کرده بود.»
بیشتر بخوانید
او یادآوری کرد که «خواندن این شعر به‌خودی خود این معنی را تداعی می‌کند که به دلیل موافقتنامه گلستان و ترکمنچای بخش‌های آذری جمهوری اسلامی ایران جدا شده و بالاجبار به آن طرف رفته است.»
جمال عرف، معاون سیاسی وزیر کشور در مصاحبه ای گفت: «باید توجه داشت که تمامیت ارضی و یکپارچگی سرزمینی ایران تحت هیچ شرایطی خدشه پذیر نیست.» او این اتفاق را شیطنت و عملی ناصواب عنوان کرد.
حسین امیر عبداللهیان دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل در صفحه رسمی توییتر خود نوشت «اظهارات آقای رجب طیب اردوغان مایه تعجب شد. من فکر می‌کنم رئیس جمهور ترکیه خود نمی‌داند چه گفته است. آقای ریئس جمهور اردوغان! فرق است بین همسایگی و چشمداشت کشورگشایی. لطفاً یکبار تاریخ ایران و بویژه جمهوری اسلامی ایران را به دقت مرور کنید.»
علی خضریان نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی در بخشی از پیام توییتری‌اش نوشته است اردوغان «همچنان با توهم نوعثمانی‌گری در عصر ادعاهای ارضی و امپراتوری‌های جنگ‌افروز و توسعه‌طلب سیر می‌کند، حکایت از منگولیسم سیاسی وی دارد.»
مجتبی رضاخواه نماینده‌ای دیگر از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس خواستار واکنش بدون تأخیر دولت به گفته‌های اردوغان شده و تأکید کرده است که این موضوع، مانند واکنش به ترور شهید فخری‌زاده به تاخیر نیفتد.
مجتبی یوسفی نماینده شریف اهواز، باوی، حمیدیه و کارون خطاب به اردوغان توصیه کرده است که به جای شعر، کمی تاریخ بخواند.
روح الله متفکر آزاد نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی اظهارات اردوغان را گویای فراموشکاری اتفاقات کودتای جولای ۲۰۱۶ ترکیه دانست و در توییتر نوشت «ما در قبال تکه جداشده از خاکمان ادعایی نکرده‌ایم، آقای اردوغان به سرنوشت چشم ناپاکان به ایران مثل صدام دقت کند. سیلی ملت ایران آنقدر آذرخش‌وار است که جز بدفرجامی متجاوز هیچ دستاوردی برایش ندارد.»
حسین حاتمی نماینده کلیبر، خداآفرین و هوراند در مجلس با بیان اینکه ما علاقه‌مند نیستیم یک قطعه موسیقی، تصنیف یا شعر را به معنای سیاسی تعبیر و تفسیر کنیم، گفت که «چرا که ملت‌های منطقه مسیر صلح و دوستی را برگزیده‌اند و نغمه‌های شوم تفسیر شدنی نیست. ملت ما در قلمرو خودش بسیار متحد است.»
جلیل رحیمی جهان آبادی نماینده تربت جام در صفحه توییتری خود نوشت «مواضع اردوغان و شعارهای پان ترکیسم نه تامین کننده امنیت منطقه است و نه منطبق بر منافع و روابط دوستانه و متقابل دو کشور ایران و ترکیه. اگر بنا بر ادعای تاریخی باشد بخش‌های مهمی از خاورمیانه، آسیای میانه ماورای قفقاز حتی اروپا و آفریقا، روزگاری تحت سیطره ایران بوده‌اند.»
احمدامیرآبادی فراهانی نماینده قم هم گفته است «اردوغان بداند آذربایجان سر ایران است ما ترکها و آذری ها درکنار دیگر قوم های ایرانی همچون ۸سال دفاع مقدس از وجب به وجب وطنمان دفاع می‌کنیم.»
فداحسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی هم یادآور شده است «رئیس جمهور ترکیه به جای بیان حرف‌هایی بدون مبنای تاریخی، در کنار جمهوری اسلامی برای مقابله با دشمنان مشترک بایستد.»
اردشیر مطهری نماینده ساوه اردوغان را دچار توهمات صدامی معرفی کرد و گفت که «بهتر است تاریخ هشت سال دفاع مقدس ما از سرزمین‌مان ایران را کامل مطالعه کند.»
محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام تأکید کرد «اگر آقای اردوغان از خواندن شعر ارس منظورش ایران بزرگ است، درست است. زیرا آذربایجان در قلب ملت ایران و در کنار برادران دیگرش از قوم، لر و کرد و بلوچ و عرب قرار دارد. اگر نظرش تکرار تجربه شکست خورده داعش در سوریه است، حرف غلطی است.»
در عرصه فعالان سیاسی و حزبی، محمد مهاجری اصولگرا با یک واکنش تند، از سکوت برخی جناح‌های سیاسی انتقاد کرد.
نمایندگان ولی فقیه در استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، زنجان ، اردبیل، در بیانیه‌ای واکنش خود را اعلام کردند. در این بیانیه ضمن توضیح اتفاقات تاریخی در مناطق شمالی و شمال غربی ایران، گفته شده که بر آحاد امت اسلامی در تمام کشورهای اسلامی مخصوصاً بر صاحب منصبان، پرهیز از تفرقه‌افکنی واجب شرعی است.
همچنین تأکید شده است «همه باید بدانند که حُسن همجواری و همکاری با همسایگان و بلکه با تمام ملت‌های مسلمان از اصول خطیر انقلاب اسلامی است و این موضوع همیشه مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده است؛ از این رو ما از تمام مسلمان‌ها مخصوصاً در ایران، آذربایجان و ترکیه می‌خواهیم درشرایط حساس منطقه بسیار هوشیار باشند و ابزار توطئه‌های پیچیده اختلاف افکن دشمن قرار نگیرند.»
انتهای پیام/
همه این شعر می خوانند
آقای ظریف قبلا متخصص بر جام بود الان هم مفسر اشعار ترکی شده
یک کشور آزاد و بدون انرژی هسته ای
ترکیه توسعه طلب است قسمتی از سوریه را اشغال کرده است در لیبی دخالت می کند
حرف نزن