اعتیاد در خانواده و راهکارهای پیشگیری از آن

به گزارش خبرنگار نبض بازار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، وجود اعتیاد در خانواده  یکی از بزرگ ترین چالش هایی است که افراد ممکن است در طول عمر خود تجربه کنند. در واقع داشتن والدین معتاد یا آگاهی از درگیری فرزندان با سوء مصرف مواد یکی از استرس زا ترین تجربیات زندگی است و می تواند اثرات بسیار مخربی بر سلامت روان و زندگی اجتماعی انسان بگذارد. به همین خاطر ما در این مقاله تلاش کرده ایم در مورد راهکارهای پیشگیری از اعتیاد در خانواده آموزش هایی را ارائه کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

نقش خانواده در بروز اعتیاد

متخصصان در مورد عوامل زمینه ساز موثر در بروز اعتیاد مسائل مختلفی را مطرح می‌کنند. یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار بر سوءمصرف مواد میزان حمایت دریافتی از جانب خانواده و نوع روابطی است که در بین اعضای آن جریان دارد. در حقیقت خانواده همواره یکی از مهم‌ترین نهادهایی است که برای افراد امنیت، آرامش و لذت را فراهم می‌کند. محروم شدن از حمایت‌های مناسب خانوادگی افراد را دچار مشکلاتی نظیر احساس عدم امنیت و کاهش اعتماد به نفس می‌کند و در نهایت برای دست یافتن به آرامش روانی  به راه حل‌های نامناسبی نظیر مصرف مواد روی بیاورند. 

روش های پیشگیری از اعتیاد در خانواده

خانواده به خصوص والدین از طریق ارضای نیازهای روانی بنیادین در فرزندان خود و آموزش برخی مهارت‌ها می توانند از بروز اعتیاد پیشگیری کنند. از جمله مهم‌ترین راهکارهایی که در این زمینه وجود دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1- اهمیت دادن به نیاز تفریح

برخی از والدین دائما بر اهمیت پیشرفت و پشتکار تاکید می‌کنند. آن‌ها با روحیه کمال گرایی خود هرگونه خوش گذرانی را اتلاف وقت تلقی کرده و به این ترتیب نیاز به تفریح را در فرزندان خود نادیده می‌گیرند. این در حالی است که اختصاص دادن زمان‌های خاص برای اوقات فراغت یکی از نیازهای روانی اصلی در هر  فردی است که بی توجهی به آن می‌تواند منجر به آسیب‌های گوناگونی شود.

پناه بردن به لذت‌های آنی نظیر مصرف مواد از جمله پیامدهای بالقوه ای است که در پی ارضا نشدن سالم نیاز به تفریح ایجاد می‌شود. البته باید تلاش کنید در این زمینه همواره جانب اعتدال را رعایت کنید؛ چرا که افراط در این زمینه و تاکید بیش از حد بر خوش‌گذرانی نیز می‌تواند دردسر ساز شده و افراد را در برابر لذت‌های ناشی از مصرف مواد آسیب پذیر کند.

2- مهارت نه گفتن راهی برای جلوگیری از اعتیاد در خانواده

در بسیاری از موارد اعتیاد به دلیل ناتوانی در برابر گروه دوستان اتفاق می‌افتد. در واقع افرادی که در برابر پیشنهاد مصرف مواد از جانب دیگران مقاومت کمی دارند بیش از دیگران احتمال دارد که دچار اعتیاد شوند. از همین رو بسیار اهمیت دارد که والدین به فرزندان خود به خصوص در سنین نوجوانی مهارت نه گفتن قاطع را بیاموزند. چرا که در این سنین گروه دوستان برای نوجوان اهمیت زیادی پیدا می‌کند و بیشتر احتمال دارد که بچه‌ها صرفا برای پذیرفته شدن در گروه‌های مورد علاقه خود درخواست مصرف مواد را قبول کنند.

3- کاهش استرس های خانوادگی

تحولات خانوادگی نظیر طلاق والدین، جدایی از همسر، مرگ یکی از اعضا و مهاجرت از جمله موضوعات استرس زای عمده‌ای هستند که باید حتما مورد توجه قرار بگیرند. بی توجهی به آسیب‌های روانی ناشی از این مشکلات با ایجاد وضعیت‌های روانشناختی مشکل ساز نظیر افسردگی و اضطراب می‌تواند هر نوجوانی را در برابر اعتیاد آسیب پذیر کند. در نتیجه باید به موقع برای کاهش استرس‌های ناشی از این مشکلات اقدام کنید و در صورت لزوم از یک روانشناس برای مدیریت بهتر اوضاع کمک بگیرید.

برای دریافت خدمات با کیفیت مشاوره روانشناسی کلیک کنید.

4- مهارت حل مسئله و مقابله با اعتیاد در خانواده

یکی از مهم‌ترین موضوعات پرورش روحیه حل مسئله در خود و سایر اعضای خانواده است. کسانی که از مهارت حل مسئله برخوردار نیستند در مواجهه با مشکلات در افکار و احساسات منفی خود غرق می‌شوند و نمی‌توانند برای عبور از آن‌ها برنامه‌ای ترتیب دهند. این روش موجب می‌شود که برای کاهش احساسات ناخوشایند خود به هر وسیله ای متوسل شوند که مصرف مواد نیز یکی از آن‌هاست. از همین رو تلاش کنید در هر موقعیتی در کنار افکار و احساسات خود گزینه‌های موجود برای حل مسئله را نیز بررسی کرده و به یکدیگر کمک نمایید تا با حمایت هم راه حلی برای مشکلات بیابید.

5- به روز کردن اطلاعات خود در مورد اعتیاد

به عنوان والدین لازم است از مواد مخدری که اغلب توسط جوانان مصرف می‌شود آگاهی داشته باشید و در مورد آن ها به فرزندان خود نیز اطلاعات بدهید. چرا که در بسیاری از موارد افراد به دلیل عقاید غلط در مورد مواد مخدر جدید درگیر اعتیاد به می‌شوند.

در حقیقت می‌توان گفت عامل اصلی اعتیاد فقر اطلاعاتی است. برای مثال ممکن است برخی فکر کنند شیشه برای لاغری مناسب است یا استعمال گل باعث افزایش خلاقیت می‌شود در حالی که این‌ها باورهای عمومی غلط هستند و هرگز توسط هیچ منبع موثقی تایید نمی‌شوند. حقیقت گفتنی درباره هر دو ماده اعتیادآور این است که می‌توانند همانند یک روانگردان عمل کنند و باعث بروز مشکلات روانشناختی خاصی نظیر هذیان و توهم شوند.

6- حل و فصل به موقع دعواهای خانوادگی

وجود دعواها و تنش‌های خانوادگی یکی از عوامل استرس زایی است که افراد را به محیط بیرون خانه سوق می‌دهد. در این شرایط افراد ممکن است برای بازیافتن امنیت نداشته خود به راهکارهای ناسالمی متوسل شوند و به مصرف اعتیاد روی بیاورند. در نتیجه اگر مشکلات خانوادگی مزمنی دارید برای پیشگیری از بروز آسیب‌های جانبی به یک روانشناس متخصص در حوزه خانواده یا زوج مراجعه نمایید.

7- ایجاد تعادل بین نیاز به استقلال و آزادی

بسیار مهم است که بتوانید به عنوان والدین بین نیاز به آزادی و استقلال در فرزندان خود به خصوص در دوران نوجوانی تعادل ایجاد کنید. ایجاد محدودیت‌های بسیار سفت و سخت همانند اعطای آزادی بی حد و حصر به نوجوانان آن‌ها را در برابر اعتیاد آسیب پذیر کند. در نتیجه لازم است که بتوانید نوعی نظارت غیر مستقیم اتخاذ کنید و همواره هردوی این نیازها را مد نظر خود قرار دهید.

سوالات متداول

- آیا در روند ترک اعتیاد لازم است که سایر اعضای خانواده نیز با درمانگر در ارتباط باشند؟

برخی از روانشناسان که با رویکرد خانواده درمانی به درمان اختلالات روانشناسی از جمله اعتیاد می‌پردازند اغلب از سایر اعضای خانواده از جمله والدین یا همسر می‌خواهند که در برخی جلسات مشاوره روانشناسی شرکت کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهند با توجه به نقش موثر خانواده در ایجاد زمینه‌های اعتیاد؛ دخیل کردن آن‌ها در فرایند درمان به ترک پایدار و موفق کمک بسیاری می‌نماید.

- آیا مراکز مشاوره به صورت تلفنی نیز مشاوره ترک اعتیاد ارائه می دهند؟

بله، امروزه بسیاری از مراکز مشاوره در کنار ارائه خدمات مشاوره حضوری مشاوره تلفنی نیز دارند صرف جویی در وقت و هزینه را به همراه دارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مشاوره تلفنی کلیک کنید.

انتهای پیام/