به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، نوجوانان و والدین‌شان این روز‌ها زندگی جدیدی را تجربه می‌کنند. درس خواندن در خانه در بستر فضای مجازی آن هم به صورت بیست و چهار ساعته کنار خانواده بودن، اتفاق جدیدی‌ست که قطعا به مهارت‌آموزی جدید هم نیاز دارد. به مناسبت هفته نوجوان تصمیم داریم بسته مهارتی ویژه نوجوانان و والدین‌شان در ایام کرونایی ارائه دهیم تا کمکی برای مهارت افزایی نوجوانان و خانواده آن‌ها در این ایام باشیم.
برای برقراری ارتباط صحیح و مناسب با فرزندان نه تنها لازم است پدر‌ها و مادر‌ها بدانند که چه کار‌هایی را باید انجام بدهند. بسیار مهم است که والدین بدانند چه رفتار‌ها یا حرف‌هایی می‌تواند به رابطه آن‌ها و بچه‌ها صدمه بزند، پس بهتر است همین امروز یک قلم و کاغذ بردارید و لیستی از رفتار‌ها و گفتار‌هایی که خودتان احساس می‌کنید آفت‌های سبک فرزندپروری شما هستند را یادداشت کنید.
ما هم در این جا به برخی از این باید و نباید‌های کلامی و غیرکلامی مشکل ساز در ارتباط شما و فرزندتان اشاره میکنیم. امام علی (ع) در نهج البلاغه می‌فرمایند: «با فرزندان خود دوست شوید؛ زیرا مودّة الآباء قرابة بین الأبناء؛ دوستی میان پدران سبب خویشاوندی میان فرزندان است».
یکی از مواردی که می‌تواند نقطه قوت یا ضعف والدین در ارتباط با نوجوان‌ها باشد، شیوه گفتگو و تعامل کلامی‌ست. آیا شما می‌دانید شیوه صحیح گفتگو با نوجوان‌ها چیست و چگونه می‌توانید یک گفتگوی موثر با آن‌ها داشته باشید؟
۱-به ازای هر چند جمله نوجوان، شما یک جمله کوتاه بگویید
نخستین قدم در برقراری گفتگوی موثر این است که موقع صحبت کردن درباره‌ی کار اشتباهی که نوجوان‌تان انجام داده، ابتدا اجازه دهید تا نوجوان صحبت کند بعد خودتان.
والدینی که اول شروع به صحبت کردن و امر و نهی کردن می‌کنند، فرزندشان را کر و لال می‌کنند. چرا نوجوانی که روزی ۱۰ ساعت با دوستانش حرف می‌زند، چند ثانیه هم با پدر و مادرش حرف نمی‌زند؟ چون والدینش رابطه شان را با او قطع کرده اند!
بنابراین درست این است که به ازای هر چند جمله‌ای که نوجوان می‌گوید، والدین سعی کنند یک جمله بگویند. در صحبت کردن با نوجوان همدلی کنند و اجازه دهند او صحبت هایش را کامل کند، بعد نظر بدهند یا راه حل ارائه دهند.
به طور مثال اگر نوجوانی از نحوه ارتباط خود با دوستانش یا مربیانش صحبت کرده و اعتراضاتی را در قالب گله مطرح می‌کند بهتر این است که والدین پس از به پایان رسیدن حرف‌های نوجوان و گوش کردن کامل به حرف هایش به جای نصحیت‌های تاریخ گذشته که مثلا «تو هیچ وقت نمی‌توانی با معلمانت ارتباط خوبی بگیری» یا «این اندازه با دوستانت در ارتباط نباش» از جملاتی انگیزشی، چون «تو دختر مهربان و اجتماعی هستی و به راحتی می‌توانی مشکلاتت را با گفتگو حل کنی» یا مثلا «با معلم هایت به طریق صحیح با آرامش و متانت صحبت کن» استفاده کنند و از این طریق به جای موضع گرفتن جلوی نوجوان، در کنار او قرار بگیرید.
بیشتر بخوانید
۲-حتما هنگام گفتگو با نوجوان به چشم‌های او نگاه کنید
«نگاه کردن» به چشم‌های فرزندتان هنگام حرف زدن او، یکی از مهمترین ابزار‌ها در برقراری ارتباط است و شما با حذف آن نه تنها یکی از کلید‌های موثر ارتباطی در فرزندپروری خود را از دست می‌دهید بلکه به طور غیر مستقیم به فرزندتان احساس نادیده شدن می‌دهید.
والدینی که در زمان صحبت کردن نوجوانشان مدام مشغول کار‌های دیگر هستند به طور مثال مادر همیشه در حال آشپزی یا مرتب کردن خانه یا در محل کار است و مجبور است تلفنی و با عجله با نوجوان خود خیلی کلی و بدون تمرکز صحبت کند، یا پدری که در خانه عصبانی و خسته است و در نهایت هم موقع تلویزیون دیدن یا کار کردن با موبایل با نوجوان خودصحبت می‌کند، مطمئنا نه می‌تواند مهارت ارتباطی صحیحی در گفتگو ایجاد کند و نه به لحاظ ارتباط بدنی، چون در آغوش گرفتن، بوسیدن یا تماس چشمی با فرزندش موفق باشد؛ بنابراین نکته مهم این است که بتوانیم هنگام گفتگو با نوجوانان با آن‌ها تماس فیزیکی برقرار کنیم، دستانشان را بگیریم و به چشمانشان نگاه کنیم تا اگر رنجش یا ناراحتی هم دارند از این طریق برطرف شود و بتوانند با والدین ارتباط صحیحی برقرار کنند.
در غیر این صورت به دنبال موقعیت‌های دیگر برای صحبت با همسالان یا کسانی می‌روند که شاید خیلی هم مورد تأیید والدین نباشند چرا که گفتگو کردن و دل درد برای نوجوانان در سنین حساس خیلی مهم است و اگر ما نتوانیم این مهارت را داشته باشیم که با نوجوانمان ارتباط صحیح برقرار کنیم مطمئنا آن‌ها برای زدن حرف هایشان سراغ دیگرانی می‌روند که مشخص نیست به نفع یا ضررشان است.
۳- حرف نوجوان‌تان را قطع نکنید
در ادامه بحث ارتباط چشمی برقرار کردن با فرزندان باید این نکته را هم متذکر شد که قطع کردن صحبت‌های نوجوانان نه تنها به طور غیر مستقیم به آن‌ها یادآور می‌شود که برای حرف هایشان اهمیتی قائل نیستید و به نوعی او را دعوت به سکوت می‌کنید بلکه به او آموزش می‌دهید که او نیز می‌تواند با دیگران چنین رفتاری داشته باشد.
تحت شرایط مختلف زمانی که نوجوانان با ما شروع به صحبت می‌کنند به جای قطع کردن حرف آن‌ها و ارائه راهکار یا هر پرسش دیگری، والدین می‌توانند اجازه دهند حرف نوجوان تمام شود تا او تمام مکنونات قلبی اش را مطرح کند و اگر پرسشی یا راهکاری نیاز داشت از ما بپرسد وگرنه به او راهکار ارائه ندهیم و اگر احساس میکنیم به راه خطایی می‌رود یا اشتباهی مرتکب می‌شود به ارائه مثال‌هایی به او یادآور شویم که درباره مسیرش درست فکر کند تا انتخابش مناسب باشد.
مثلا نوجوانی که درباره انتخاب رشته از والدینش سوال می‌کند، تمایل دارد رشته خاصی بخواند درحالیکه والدین تمایلشان به حضور نوجوان در رشته و شغل دیگری در آینده است.
*۴- درباره آینده نوجوانمان پیش‌بینی منفی نکنیم
در ادامه روند گفت گو و کمک به نوجوانان شاید والدین بخواهند پیش بینی‌هایی از عواقب کار‌ها و تصمیمات نوجوان داشته باشند که به نوعی زنگ خطر و هشدار برای او به حساب می‌آید به طور مثال ممکن است به نوجوان بگویند «من می‌دانم اگر این کار را انجام دهی نتیجه اش فلاکت و ضرر و زیان می‌شود!» یا بگویند «من این مسیر را دوست ندارم بنابراین، چون پدر و مادرت راضی نیستند این کار را نباید انجام دهید یا این تصمیم را نباید بگیری چرا که نتیجه اش موفقیت‌آمیز نیست».
باور کنید که این پیش بینی‌ها نتیجه خوبی در تربیت نوجوان به دنبال نخواهد داشت. پیش بینی‌های منفی نه تنها مشوق فرزندتان برای تغییر رفتارش نخواهند بود بلکه او را از شما و مسیر مورد نظرتان دورتر می‌کنند. به جای این نوع پیش بینی‌ها بهتر است مثلا در مسیر انتخاب رشته نمونه‌هایی برای او بیاوریم که فلان رشته در حال حاضر بازار کار مناسب ندارد یا اینکه مطالعه آن با توجه به علایقش جور در نمی‌آید تا کاملا منطقی مجاب شود و در نهایت هم به این فکر کنیم که اگر ما والدین هستیم که مسیر انتخاب نوجوان را سد کرده ایم، بهتر است اجازه دهیم او تجربه کند و در این تجربه در کنار او باشیم، اما این همراهی با تهدید و پیش بینی‌های منفی و رفتار‌های نامناسبی نباشد که او را نیز در بزرگسالی به مسیر ناصحیح بکشاند.
منبع:فارس
انتهای پیام/