به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،عاشورا مسئله‌ای است که شاعران پیش از انقلاب هم به آن در آثارشان می‌پرداختند اما نوع پرداخت آن‌ها به این مسئله با شاعران امروز تفاوت داشت شاعران ما پس از انقلاب اسلامی بیشتر از گذشته درباره آن سروده اند. همین فراوانی آثار باعث می‌شود با تعمق بیشتری سراغ شعر عاشورایی برویم و به بررسی این آثار بپردازیم.
براین اساس با حسین اسرافیلی از شاعران آیینی کشورمان گفت و گو کردیم تا بدانیم شعر عاشورایی روزگار ما چگونه است و چه تفاوت‌هایی با شعر هیئت دارد؟
بیشتر بخوانید
آیا به هر شعری که مخاطب آن امام حسین (ع) یا حضرت ابوالفضل (ع) باشد می‌توان شعر عاشورایی گفت؟
به هرحال هرکسی از ظن خود شد یار من است. ساحت حضرت اباعبدالله آنقدر گسترده و عمیق است که هر شاعری از یک زاویه‌ای به این منظره عجیب خلقت نگاه می‌کند و به اندازه عمق باورش به این واقعه می‌پردازد. البته شاعران باید هنگام سرودن برای واقعه عاشورا دقت کنند با زبانی پاک و منزه به نقل آن بپردازند.
چه بُعدی از ابعاد واقعه عاشورا در شعر عاشورایی مغفول واقع شده است این غفلت در بُعد روایتگری حادثه بوده است یا در بُعد پیام‌هایی که در حادثه عاشورا وجود دارد؟
بُعد روایتگری این حادثه و فاجعه بزرگ که پیش آمده است در آثار مقتل نویسان و کسانی که به تحلیل واقعه پرداختند، دیده می‌شود. بُعد شاعرانه ویک نگاه درست به واقعه عاشورا باید در شعر عاشورایی وجود داشته باشد؛ شاعر باید با اطلاعات دقیق به واقعه عاشورا بپردازد از جمله اینکه کتاب‌ها و مقتل‌های مختلف را در این باره بخواند احادیثی که در آن به واقعه عاشورا اشاره شده است هنگام سرودن شعر عاشورایی مدنظر داشته باشد اما این موارد با احساس و عواطف شاعرانه آمیخته شود.
چه تفاوتی میان شعر عاشورایی و شعر هیئت وجود دارد می‌توان تفاوتی میان آن‌ها قائل شد و هرکدام را یک نوع ادبی به شمار آورد؟
تفاوتی میان شعر عاشورایی و شعر هیئت وجود ندارد مطالبی وجود دارد که باید در هر دو شعر به آن توجه شود یک مقدار سادگی و پرهیز از خلق تصاویر شاعرانه در شعر هیئت دیده می‌شود باید شعر هیئت به گونه‌ای باشد که گوینده یا خواننده اثر بتواند از طریق آن با مخاطب ارتباط برقرار کند.
به دلیل اینکه مردم عواطفشان هنگام شنیدن شعر نوحه یا همان هیئت برانگیخته شود ساده انگاری‌هایی در این نوع شعر دیده می‌شود از جمله اینکه می‌گویند حضرت امام حسین (ع) حضرت علی اصغر (ع) را برداشت و رو به لشکر دشمن گفت:اگر به من رحم نمی‌کنید به این طفل رحم کنید او که گناهی ندارد. بیان این مسئله دور از شان و ارجمندی امام حسین (ع) است در اصل امام حسین (ع) جلوی خیمه آمد و از حضرت زینب(س) خواست حضرت علی اصغر (ع) را بیاورند تا خداحافظی کنند در این هنگام تیر دشمن به سوی حضرت علی اصغر (ع) پرتاب می‌شود.اصلا اینگونه نبوده که حضرت امام حسین (ع) حضرت علی اصغر را برای برانگیختن عواطف دشمن بیاورد.در شعر هیئت سعی می‌کنند ساده‌تر با مخاطب ارتباط برقرار کنند ضعف‌های تالیفی که در شعر هیئت وجود دارد در زمینه شاعرانگی آن است تا عواطف و احساس را در شعر وارد کند مطالب غلط و دروغی در شعر هیئت وارد کردند که یا در واقعه عاشورا وجود نداشت یا در شان اهل بیت نیست.
مطالبی که با عنوان ضعف‌های شعر هیئت مطرح کردید در شعر عاشورایی هم وجود دارد؟
مسائلی که در شعر هیئت با عنوان ضعف‌های آن مطرح کردم در شعر عاشورایی هم وجود دارد میزان آن به مطالعه و تحقیقی باز می گردد که شاعر عاشورایی درباره وقایع آن روز دارد که چقدر توانسته است این مطالب را درک و در این زمینه مطالعه کند مطالبی که در شان اهل بیت نیست چه درباره واقعه عاشورا چه پس از آن و اسارت اهل بیت و نباید در شعر عاشورایی مطرح شود؛ افراد باید با یک نگاه خاص و متعهدانه به این حوزه وارد شوند و مطالعه عمیقی در این باره داشته باشند.
انتهای پیام/