به گزارش خبرنگار حوزه فناوری گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، براساس آمار جهانی، تعداد دانشجویان بین المللی در جهان به رقم ۴ میلیون نفر در سال ۲۰۱۷میلادی رسیده است. تنها طی ده سال از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ تعداد دانشجویان بین المللی در جهان حدود ۷۰ درصد افزایش یافته است و از ۳ میلیون نفر به ۳/۵ میلیون نفر رسیده است. پیش بینی می‌شود که در صورت تداوم رشد سالیانه ۱/۵ درصد درجمعیت دانشجویان بین المللی، تعداد آن‌ها تا سال ۲۰۳۰ دو برابر شود و به ۱۰.۲ میلیون نفر برسد.
دانشجویان ایرانی در خارج از کشور نیز به مرور و همراستا با افزایش کل جمعیت دانشجویان کشور و نیز افزایش جمعیت دانشجویان بین المللی در جهان، روند صعودی داشته و از تراز ۱۹ هزار دانشجو در سال ۲۰۰۳ میلادی به تراز ۳ هزار دانشجو در سال ۲۰۱۷ رسیده است. علیرغم اینکه تعداد دانشجویان بین المللی ایرانی روندی فزاینده داشته است.
اما تعداد آن‌ها در سال‌های اخیر ثابت شده و در تراز ۵۲ هزار نفر ثابت باقی مانده است. علاوه بر این، نرخ رشد جمعیت دانشجویان بین المللی ایرانی در قیاس با نرخ رشد جمعیت دانشجویان بین المللی در جهان کندتر بوده است. بدین ترتیب، سهم دانشجوفرستی ایران در کل بازار دانشجویان بین المللی جهان از سال ۲۰۱۲ روندی کاهشی به خود گرفته و از حدود ۱.۳ درصد به حدود ۰.۹ درصد رسیده است. بر همین اساس رتبه دانشجو فرستی ایران در جهان از رتبه ۲۹ در سال ۲۰۰۳ به رتبه ۱۲در سال ۲۰۱۲ میلادی رسیده است.
بیشتر بخوانید
با این حال رتبه در بازه ۲۰۱۷-۲۰۱۲ روندی کاهشی داشته به طوری که در سال ۲۰۱۷ میلادی، رتبه دانشجو فرستی ایران در جهان به مقام ۳۰ تنزل پیدا کرده است. سهم دانشجویان خارج از کشور به نسبت کل جمعیت دانشجویان کشور على رغم افزایش عددی قابل توجه جمعیت دانشجویان، در طول ۱۵ سال گذشته رقمی تقریبا ثابت مانده و نرخی حدود یک درصد را داشته است.
از نکات دیگر، افزایش جمعیت دانشجویان بین المللی مشغول به تحصیل در ایران است که از تراز ۴ هزار در سال ۲۰۱۱ به تراز ۲۱ هزار در سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است، همچنین افزایش نرخ بازگشت متخصصان و فارغ التحصیلان ایرانی به داخل کشور از سال ۲۰۱۵ با سال ۲۰۳۰ روند صعودی و قابل توجهی داشته است. به طوری که بر اساس آمار بدست آمده از معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، جمعیت متخصصان بازگشته از تراز ۱۰۰ نفر در سال ۲۰۱۵ میلادی به تراز ۱۵۰۰ نفر در سال ۲۰۲۰ رسیده است که این میزان رشد جمعیت متخصصان بازگشتی به کشور در دوران اخیر علی رغم تحولات اقتصادی چند سال گذشته در نوع خود کم نظیر بوده است.
در شکل زیره توزیع پراکندگی دانشجویان ایرانی خارج از کشور در نقاط مختلف جهان (۱۰ مقصد اول) با بیشترین جمعیت به نمایش در آمده است. همانگونه که در شکل مشخص است، مناطق اصلی تراکم جمعیت دانشجویان ایرانی شامل آمریکای شمالی، اروپای غربی، آسیای جنوب شرقی و اقیانوسیه است که همه این مناطق از جمله قطب‌های اصلی علم و فناوری جهان هستند که به این ترتیب می‌توان امیدوار بود که با بهبود شاخص چرخش نخبگان ایرانی، زمینه انتقال دانش و فناوری به داخل کشور فراهم شود.
از نکات حائز توجه این است که اخیرا دولت ایالات متحده آمریکا در ارائه روادید و اجازه ورود دانشجویان ایرانی به داخل خاک این کشور، مشکلات و محدودیت‌هایی را پدید آورده است.