تدابیری که توسعه بوم‌گردی را در اصفهان رقم زد

 

بیشتر واحد‌های بوم‌گردی اصفهان در شرق استان در شهرستان‌های خور و بیابانک، نایین، اردستان، کاشان، آران و بیدگل و اصفهان است. در این میان خورو بیابانک با ۷۵ اقامتگاه، بیشترین تعداد واحد‌های بوم‌گردی استان را در خود دارد.

در طی سال‌های اخیر موازی با برنامه ریزی‌های دولت، بوم گردی در غرب اصفهان بویژه در روستا‌ها به گفته مدیرکل میراث فرهنگی این استان توسعه پیدا کرد.

فریدون اللهیاری اظهارکرد: ظرفیت‌های عظیم منطقه غرب استان در بخش میراث فرهنگی و گردشگری طی سال‌های متمادی مغفول مانده بود، اما با برنامه ریزی و اقدامات صورت گرفته در سه سال گذشته این بخش در غرب استان درخشید، به طوری که موج گردشگران تابستانه و زمستانه را روانه این خطه کرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان افزود: در گذشته بیشتر اقامتگاه‌های بوم گردی به دلیل ظرفیت کویر که در شرق اصفهان وجود داشت، در منطقه ورزنه، تودشک، نایین، انارک و خور و بیابانک بود، اما از سال ۹۶ با برگزاری جلسه و همایش در شهرستان‌های غرب استان به چشم انداز مورد نظر یعنی پراکندگی واحد‌های بوم گردی در پهنه استان رسیدیم به طوریکه اکنون در ۲۴ شهرستان اصفهان اقامتگاه‌های بوم گردی به بهره برداری رسیده و یا در حال تکمیل برای بهره برداری هستند.

بر اساس اعلام اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان، در سال ۹۶، ۲۰۸ اقامتگاه بومگردی در ۱۷ شهرستان استان اصفهان در حال فعالیت بوده است. تشکیل شبکه 'خوشه سار بوم گردی گروهی' در روستا‌های هدف گردشگری استان اصفهان در همان سال نیز در رونق بوم گردی موثر بود.

شبکه خوشه سار بوم گردی، متشکل از فعالان گردشگری بومی ایران است که تجربه زندگی بومی را در میان اقوام مختلف برای گردشگران پدید می‌آورند. این گروه با یک هدف مشترک دور هم جمع شده و با اقامت در مکان‌هایی که معماری آن با محیط سازگار است، نوشیدنی ها، خوردنی‌های سنتی، محلی و صنایع دستی همان روستا‌ها را به گردشگران معرفی و به فروش می‌رسانند.

به گفته اللهیاری بعد از شرق استان، شمال اصفهان شامل شهرستان‌های کاشان و آران و بیدگل رتبه دوم اقامتگاه‌های گردشگری در استان را دارند که بیشتر مخاطبان آن‌ها گردشگران خارجی و بین المللی هستند و بعد از آن در جنوب و غرب استان اقامتگاه تاسیس شده است.

مدیر کل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان افزود: اقامتگاه‌های بومگردی در راستای توسعه پایدار گردشگری در شهرستان‌های استان و حتی در روستا‌ها برای بهره مندی فرهنگی و اقتصادی مردم محلی و گردشگران از خرده فرهنگ‌ها ایجاد شده است، بطوریکه هم اکنون در دور افتاده‌ترین نقاط استان نیز فعالان گردشگری بویژه جوانان خوش فکر و فعال در قالب این اقامتگاه‌ها در حال خدمات رسانی به گردشگران هستند.

اللهیاری افزود: اقامتگاه‌های بومگردی با سرمایه‌ای نه چندان زیاد تاسیس می‌شود و در عین حال نقش مهمی در توسعه اقتصاد محلی ایفا می‌کنند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان اضافه کرد: این اقامتگاه‌ها بیشتر در شهرستان‌های استان اصفهان احداث شده اند که افزایش آن‌ها همراه با سایر ظرفیت‌های اقامتی موجب جذب توریست و گردشگر شده است.

الهیاری از افزایش جذب توریست خارجی از ۶۰ هزار گردشگر در سال ۹۱ به بیش از۳۰۰ هزار نفر در سال ۹۸ خبر داد و افزود: میزان بازدید از آثار تاریخی این استان در سال گذشته به بیش از سه میلیون نفر رسیده و این در حالی است که در اوایل فعالیت دولت تدبیر و امید این آمار کمتر از یک میلیون نفر بوده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان همچنین به رشد سرمایه گذاری در بخش گردشگری اصفهان اشاره و بیان کرد: استمرار این رویه در چند ماه اخیر تحت تاثیر کرونا قرار گرفت که البته برای جبران آن تصمیم‌ها و برنامه‌هایی در نظر گرفته شد همچنین اداره کل میراث فرهنگی وگردشگری استان اصفهان برآورد خسارت وارده بر صنعت گردشگری را روزانه به وزارت مربوطه و مدیریت استان گزارش می‌دهد.

به گفته او صنایع دستی، تأسیسات گردشگری و دفاتر مسافرتی در میان ده رسته شغلی قرار گرفتند که با آسیب هنگفتی از شیوع بیماری کرونا مواجه شدند.

 

مدیر کل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان با بیان اینکه از همان ابتدای شیوع ویروس کرونا، شاهد کاهش چشمگیر گردشگران بویژه از کشور چین بودیم، افزود: به دنبال شیوع کرونا در ایران، بسیاری از تاسیسات گردشگری در ایام نوروز و پس از آن تعطیل و همه رویداد‌ها و برنامه‌های گردشگری لغو شد و تا اکنون نیز هنوز تاریخ دقیقی برای بازگشایی مراکز گردشگری اعلام نشده است.

بر اساس تازه‌ترین خبرها، به دنبال شیوع کرونا و رخداد رکود و وقفه در بخش گردشگری، پیشنهاداتی همچون پیش‌بینی تعطیلاتی پس از شکست کرونا با هدف رونق دوباره گردشگری داخلی، مساعدت در خصوص مالیات و بیمه مشاغل مربوط به گردشگری و ارائه تسهیلات حمایتی از سوی وزیر میراث فرهنگی به هیئت دولت رسیده که در دست بررسی است.

در این میان، بیشتر فعالان این بخش که بر این باورند در شرایط بحرانی هیچ‌وقت نگاه جدی به جامعه بومی و اقامتگاه‌های بوم‌گردی نشده است، از دولت انتظار دارند که برای جبران خسارت‌ها برای همه بخش‌های گردشگری نسخه یکسان ارائه ندهد و به بوم گردی به عنوان شاخه‌ای مستقل بیشتر توجه کند چرا که آن‌ها با بنیان‌های فکری و فرهنگی جوامع سر و کار دارند.

مسئول یک اقامتگاه بوم گردی اصفهان در این خصوص گفت: اینکه مالیات‌ها حذف می‌شوند و وام‌ها را تعویق می‌اندازیم یا کمک‌های تسهیلات بانکی را بیشتر می‌کنیم بیشتر مسائلی است که باعث می‌شود خیلی از کسانی که در حوزه گردشگری قدرتمندتر هستند طمع‌شان بیشتر شود.

سلیمانی افزود: بعضی از اقامتگاه‌ها به صورت خانوادگی اداره می‌شوند و مشکلی ندارند، ولی اقامتگاه‌هایی که در سطح وسیعتری فعالیت می‌کردند کارگر دارند و حالا با مشکل بیمه و حقوق مواجه اند و اگر حق آن‌ها را ندهند کارکنان در اقامتگاه‌ها نمی‌مانند و بسیاری از فعالان به خاطر نگرانی از پرداخت بیمه و مالیات در این شرایط به فکر فروش اقامتگاهشان افتاده اند.

اگر چه ظهور کرونا بر بوم گردی نیز سایه انداخت و چشم انداز مورد انتظار این بخش را قدری تحت تاثیر قرار داد، اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند همچنان می‌توان با ارائه سیاست‌های جایگزین و خلاقانه خسارت وارده به این بخش را جبران کرد.

 

 

عضو هیات علمی دانشکده پژوهش‌های عالی هنر و کارآفرینی دانشگاه هنر اصفهان در این خصوص گفت: حرکت به سمت الگوی"گردشگری سفارشی" (customize tourism) در دوران شیوع بیماری کرونا برای حفظ صنعت گردشگری ضروری است.

محمدتقی طغرایی افزود: گردشگری سفارشی یا "سفارش پذیر شده"، الگوی جدیدی در صنعت گردشگری و مبتنی بر نیاز، تقاضا و خواسته‌های گردشگر است که در آن، گردشگر همه موارد مد نظر خود را پیش از سفر مطرح می‌کند و محیط مناسب برای استقرار و سفر وی با رعایت همه دستور‌های بهداشتی فراهم می‌شود.

او با بیان اینکه در دوران شیوع بیماری کرونا لازم است که گردشگری از حالت انبوه به سمت سفارش پذیر شده حرکت کند، اظهارداشت: در این حالت، گردشگر همه سفارش‌های خود برای گردشگری مانند شرایط آب و هوایی، مکان اسکان و پذیرایی را قبل از شروع سفر به صورت الکترونیکی و مجازی اعلام می‌کند و بر اساس این سفارش و متناسب با شرایط مقصد گردشگری، مجوز‌های لازم صادر می‌شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه گردشگری سفارشی، بحث جدیدی در بخش گردشگری با حاشیه سود بالاست، اضافه کرد: در این نوع گردشگری، تعداد گردشگران کاهش می‌یابد، اما درآمد‌های آن بیشتر می‌شود.

او ادامه داد: گردشگری سفارشی همچنین باعث توزیع بهتر گردشگران در مناطق هدف گردشگری مختلف و با رعایت هرچه بهتر دستور‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی می‌شود.

این استاد کارآفرینی یکی از بخش‌هایی که نیاز به متناسب‌سازی با دوران شیوع کرونا دارد را صنعت گردشگری خواند و گفت: سیاستگذاران و فعالان این صنعت نباید در برابر بیماری کرونا، مقاومت نشان دهند بلکه باید با شناسایی فرصت‌های موجود، آستانه پذیرش کسب و کار‌ها را بالا ببرند. طغرایی با تاکید بر اینکه با توجه به شواهد و اطلاعات موجود، بیماری کرونا تا مدت طولانی باقی خواهد ماند و به زودی از بین نمی‌رود، افزود: با توجه به شرایط موجود لازم است که روش‌های کسب و کار نیز متناسب با آن تغییر کرده و پذیرش در برابر تغییرات و محدودیت‌های جدید، افزایش یابد.

طغرایی با اشاره به اینکه ۲ مفهوم جدید در حوزه گردشگری توسط استادان دانشگاه و با همکاری اتاق بازرگانی اصفهان تعریف شده است، آن‌ها را گردشگری "سفارش پذیر شده " و "میزبان‌پذیری "خواند و گفت: بخش گردشگری در چنین شرایطی نیاز به نوآوری همراه با حفظ نشاط و روحیه اجتماعی دارد تا بتواند خود را از خطر نابودی، نجات دهد.

او درباره مفهوم میزبان‌پذیری نیز توضیح داد: پیش از این در مباحث گردشگری مفهمومی به نام " مهمان‌نوازی" داشتیم که جامعه میزبان باید به گونه‌ای باشد تا منجر به رضایتمندی حداکثری گردشگر شود، اما در دوران شیوع کرونا نیاز است که به مفهوم میزبان‌پذیری یا میزبان‌نوازی نیز توجه شود بدین معنی که جامعه میزبان نیز نیاز به کمک مهمان یا همان گردشگر دارد تا بتواند فضای گردشگری را با سلامت و حفظ هرچه بیشتر ضوابط و دستور‌های بهداشتی ایجاد و حفظ کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در مفهوم میزبان‌پذیری، گردشگران باید حفظ سلامتی میزبان را نیز مورد توجه قرار دهند، افزود: در دورانی مانند شیوع بیماری کرونا باید همه مفاهیم بصورت تعاملی باشد تا بتوان از این شرایط پیچیده عبور کرد.

به گفته مسئولان، در شرایطی که کرونا گردشگری دنیا را تعطیل کرده است، افزون بر ۳۹۵ میلیارد تومان خسارت نیز به گردشگری اصفهان وارد شد.

استان اصفهان با پنج میلیون نفر جمعیت به‌عنوان قطب گردشگری کشور دارای ۱۰۷ شهر و یک‌هزار و ۹۳۴ روستاست و بیش از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی شناسایی شده دارد که از میان آن‌ها افزون بر یک‌هزار و ۸۰۰ اثر ثبت ملی شده‌اند. همچنین در کنار بیش از ۶۰۰ باب خانه تاریخی، این استان دارای ۹۰ موزه تاریخی، مردم شناسی، فرهنگی و طبیعت دولتی و خصوصی است.

تاکنون بیش از ۳۰۶ هزار نفر در کشور به‌طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شدند و تعداد جان‌باختگان کرونا در کشور به بیش از ۱۶ هزار نفر رسیده است.

منبع:ایرنا

انتهای پیام/م