به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمتهایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند.
از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم میپرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر از مفسران قرآن کریم میپردازیم.
محتوای این سوره درباره قیامت و سختیهای آن است و از سورههایی است که رسول خدا (ص) فرمودند: «مرا پیر کرده است». در روایت دیگری از رسول خدا (ص) نقل شده است: هر کس این سوره را قرائت نماید، در روز قیامت ترازوی حسنات او سنگین میشود.
۱) گشایش در کار
در این باره از رسول خدا (ص) روایت کرده اند: هر کس سوره قارعه را بنویسد و همراه نیازمندی قرار دهد، خداوند در کار او آسانی و گشایش قرار میدهد.
همچنین از امام صادق علیه السلام نقل شده است: هر گاه این سوره را نوشته و همراه کسی که بازارش کساد و بی رونق است باشد، خداوند به کارش رونق میبخشد.
بیشتر بخوانید
فایل صوتی تلاوت سوره قارعه با صدای ابوبکر شاطری
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الْقَارِعَةُ ﴿۱﴾
کوبنده (۱)
مَا الْقَارِعَةُ ﴿۲﴾
چیست کوبنده (۲)
وَمَا أَدْرَاکَ مَا الْقَارِعَةُ ﴿۳﴾
و تو چه دانى که کوبنده چیست (۳)
یَوْمَ یَکُونُ النَّاسُ کَالْفَرَاشِ الْمَبْثُوثِ ﴿۴﴾
روزى که مردم، چون پروانه [هاى]پراکنده گردند (۴)
وَتَکُونُ الْجِبَالُ کَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ ﴿۵﴾
و کوه ها مانند پشم زده شده رنگین شود (۵)
فَأَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِینُهُ ﴿۶﴾.
اما هر که سنجیده هایش سنگین برآید (۶)
فَهُوَ فِی عِیشَةٍ رَاضِیَةٍ ﴿۷﴾
پس وى در زندگى خوشى خواهد بود (۷)
وَأَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوَازِینُهُ ﴿۸﴾
و اما هر که سنجیده هایش سبک بر آید (۸)
فَأُمُّهُ هَاوِیَةٌ ﴿۹﴾
پس جایش هاویه باشد (۹)
وَمَا أَدْرَاکَ مَا هِیَهْ ﴿۱۰﴾
و تو چه دانى که آن چیست (۱۰)
نَارٌ حَامِیَةٌ ﴿۱۱﴾
آتشى است سوزنده (۱۱)
«قارعه» از «قرع» به معنای کوبیدن چیزی بر چیزی است. یکی از نامهای قیامت «قارعه» است؛ زیرا با صیحه کوبنده آغاز میشود و عذاب آن کوبنده است.
در روایات میخوانیم: حضرت علی (ع) و فرزندان معصومش، میزان و معیار سنجش اعمال انسانها در قیامت هستند. شاید دلیل آنکه کلمه «موازین» به صورت جمع آمده، این باشد که کارهای گوناگون انسان با ابزارهای گوناگون سنجیده میشود و هر کار، میزان مخصوص به خود را دارد. «موازین» جمع «میزان» به معنای وسیله سنجش است و روشن است که اعمال انسان، امری مادی و دارای وزن و جرم نیست که با ترازوهای معمولی سنجیده شود، بلکه هر دسته از اعمال انسان، معیار سنجش مخصوص به خود دارد.
مادر برای همه فرزندان، مأوی و پناهگاه است، اما در آنجا مادر و پناهگاه گروهی از انسانها دوزخ است.«هاوِیَهٌ» از «هوی» به معنای سقوط است و دوزخ، محلّ سقوط گروهی است.«حامِیَهٌ» از «حمی» به معنای شدّت حرارت است.
کوههای رنگارنگ در اثر قطعه قطعه شدن و خرد و خاک شدن، مثل پشم زده رنگارنگ میشوند. «کَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ» «منفوش» از «نفش» به معنای باز کردن و کشیدن پشم است تا آنجا که اجزای آن از هم بگسلد.
سبک و سنگینی مخصوص مادیات نیست؛ لذا به سخنان بی محتوا میگویند: سخن سبک. شاید مراد از «ثَقُلَتْ مَوازِینُهُ» و «خَفَّتْ مَوازِینُهُ» ارزش و کیفیّت عمل باشد و شاید هم مراد، قلّت و کثرت آن باشد.
حضرت علی (ع) فرمودند: مراد از سبکی عمل، کم بودن عمل و مراد از سنگینی عمل، زیادی آن است. «قله الحساب و کثرته»؛ شخصی سلمان را تحقیر کرد که تو کیستی و چیستی؟ پاسخ داد:اول من و تو نطفه و آخر من و تو مردار است. این دنیاست، اما در قیامت، «من ثقلت موازینه فهو الکریم و من خفت موازینه فهو لئیم» هر کس میزان او سنگین باشد، تکریم میشود و هر کس سبک باشد، تحقیر و ملامت خواهد شد.
۱- قیامت، کوبنده مستکبران و روحیههای متکبّرانه است.
۲- قیامت فراتر از فکر بشر است. حتی پیامبر بدون بیان الهی از آن خبر ندارد.
۳- قیامت روز تحیّر و سرگردانی بشر است.
۴- بهشت را به بها دهند نه بهانه.
۵-زندگیِ سراسر شاد، مخصوص قیامت است. زیرا در دنیا در کنار کامیابی ها، دغدغه بیماری، سرقت، حسادت، از دست دادن و گذرا بودن هست.
۶- رضایت از زندگی، از نشانههای جامعه بهشتی است.
۷- مبنای کیفر و پاداش، عمل است که با ترازوی عدل سنجیده میشود.
انتهای پیام/